علل رشد اخیر بورس و کارکرد اصلی بازار
پدرام یزدانی / کارشناس بازار سرمایه خوشبختانه در هفتههای گذشته بازار سهام توانست قسمتی از عقبماندگی خود نسبت به سایر کلاسهای دارایی را در محیط تورمی اقتصاد کشور جبران کند. از اواسط فصل پاییز چند عامل مختلف منجر به رشد قیمت و حجم معاملات شد که در این یادداشت به آنها اشاره میکنم و به اهمیت توجه به یکی از کارکردهای اصلی بازار سرمایه میپردازم.
پس از روی کار آمدن دولت جدید و اعمال سیاستهای همراستا با حمایت از بازار سرمایه، از جمله ارائه لایحه بودجه واقعیتر و با نظم بیشتر، ایجاد بازار توافقی ارز و اقدامات در جهت کاهش فاصله نرخ ارز آزاد و سامانه نیما، رایزنی و اخبار حاکی از انتشار گواهی سپرده با نرخ کمتر در آینده نزدیک، حرکت به سمت هماهنگی نهادهای ذیربط در انتشار اوراق بدهی و متعاقبا ایجاد یک خوشبینی و امید، کاملا واضح است که هوش بازار، منافع آتی شرکتها را با نرخ پایینتر و ریسک ملایمتری تنزیل کرد.
موضوعی که در روزهای اخیر قابل رویت و بسیار بااهمیت است، عدم هماهنگی در رشد قیمتی نمادهاست. لازم به توجه است که اگر بخواهیم رسالت بازار سرمایه را در سه کارکرد اصلی خلاصه کنیم، اول کمک به شرکتکنندگان اصلی (اشخاص حقیقی، حقوقی و دولت) در رسیدن به اهداف خود، دوم ایجاد سازوکار جهت کشف نرخ بهره تعادلی و سوم تخصیص بهینه منابع محدود به سمتوسوی درست است. تخصیص درست و کارآی منابع به سمت مستعدترین اشخاص (از منظر نیاز، کفایت اعتباری و توانایی خلق ارزش) تنها در صورتی قابلدسترس است که بازار از نقدینگی و نقدشوندگی بالا برخوردار باشد (لزوم حمایت بازارساز و بازارگردان از همه نمادها و صنایع)، اطلاعات شفاف و همزمان در دسترس باشد و نهادهای ناظر انجام و تسویه همه معاملات و قراردادها را تضمین کنند. بهنظر میرسد حمایت بازارسازها در این روزها در مورد تمام نمادها و صنایع بازار یکسان و هماهنگ نیست و بیشتر در جهت حمایت از نمادهای شاخصساز اعمال میشود.
لذا باید اقداماتی صورت گیرد که تخصیص منابع به مستعدترین و شایستهترین سمت سرازیر شود. در این صورت میتوان گفت بازار ما در مسیر تکامل است و رسالت خود را بهدرستی انجام میدهد که در نتیجه شرکتها با عملیات و بنیاد خوب فارغ از عوامل غیربنیادی، توانایی جذب منابع را جهت پیشبرد عملیات و اهداف خود خواهند داشت.
در نگاه کلیتر به تمامی نمادها و صنایع حاضر در بازار متوجه میشویم که درحالحاضر نوسانات و جدال بین سمت تقاضا و عرضه بهشدت بالاست که پس از رشدهای اخیر و سقف جدید منطقی است. خارج از موضوع بحث لازم میدانم اشاره کنم که درحالحاضر عموم جامعه از رشد اخیر بازار مطلع شده و بخش کثیری از پولهای واردشده نیز از سمت معاملهگران خرد و آسیبپذیر است. لذا مخاطبانی که در زمینه بازارهای مالی دانشآموخته هستند، از دانش تخصصی خود جهت حضور درست در بازار بهره ببرند و اگر دانشی در این زمینه ندارند و صرفا با اخبار ریز و درشت وارد بازار شدهاند، حتما از دانش و تجربه متخصصان در این زمینه کمک بگیرند تا بتوانند تا حد امکان از سرمایه خود حفاظت کنند.