جلوگیری از یخ زدن مخزن آب

مخزن آب پلی اتیلن یک روش عالی برای تامین آب آشامیدنی، آبیاری، شستشو، مهار آتش و… است. اگر محل سکونت شما در منطقه‌ای با آب و هوای سردسیر باشد، باید از یخ زدن مخزن جلوگیری کنید. در واقع ایمن نگه داشتن مخزن در برابر سرما و گرما، یکی از مسائل مهمی است که راهکارهای مشخصی دارد و برای افزایش طول عمر مخزن موثر است.

عایق بندی مخزن

همانطور که در ابتدا اشاره کردیم؛ عایق بندی مخزن و لوله‌ها، بهترین روش برای جلوگیری از یخ زدن مخزن است. منظور از عایق بندی، پوشاندن بدنه مخزن با استفاده از یک وسیله یا ماده مناسب است تا ماده درون مخزن را گرم نگه دارد. عایق‌بندی مخزن با استفاده از عایق‌های حرارتی مانند فوم، فایبرگلاس، پشم و الیاف و… انجام می‌شود.

این عایق‌بندی باید به درستی و به شکل صحیح انجام شود، در غیر این صورت عملکرد مناسبی نخواهد داشت. عایق مخازن، به طور موثر می‌توانند دمای داخل مخزن را حفظ کنند و باعث گرم نگه داشتن مخزن شوند. انتخاب عایق مناسب، بستگی به محل قراردهی مخزن دارد. توجه داشته باشید، قبل از خرید هرگونه عایق، باید مخزن را به درستی اندازه‌گیری کنید. همچنین ممکن است بعد از مدتی نیاز به ترمیم یا تعویض داشته باشد.

ساده‌ترین روش عایق بندی مخزن

استفاده از نایلون، یکی از روش‌های ساده و ارزان است که می‌تواند به جلوگیری از یخ زدن مخزن آب در فصل زمستان کمک کند. زیرا نایلون به عنوان یک عایق مؤثر عمل می‌کند. توجه داشته باشید که نایلون باید به طور کامل به دور مخزن بپیچد و اطمینان پیدا کنید که هیچ بخشی از مخزن بدون پوشش نایلون باقی نماند.

استفاده از نایلون مشکی نیز نور خورشید را جذب می‌کند و گرمای خورشید را درون خود حفظ می‌کند. در کنار این نایلون، باید از نایلون بی‌رنگ هم استفاده کنید. با این روش قادر هستید تا دمای آب را تا ۵ درجه سانتی‌گراد افزایش دهید.

استفاده از پشم شیشه

پشم شیشه یکی از مواد مناسب برای عایق کاری مخزن آب است. این ماده به دلیل خواص حرارتی و مقاومت به دماهای بالا و پایین، می‌تواند به خوبی از یخ‌زدگی مخزن در زمستان جلوگیری کند. در اینجا چند مزیت پشم شیشه برای عایق کاری مخزن آورده شده است.

پشم شیشه دارای خاصیت عایق حرارتی بالایی است که می‌تواند از انتقال گرما بین داخل و خارج مخزن جلوگیری کند و دمای آب را ثابت نگه دارد. این نوع عایق به خوبی در برابر آتش و رطوبت مقاوم است و انعطاف‌پذیری بالایی دارد، بنابراین می‌تواند به عنوان یک عایق ایمن و موثر عمل کند.

عایق کاری با رنگ اپوکسی

رنگ اپوکسی یک نوع رنگ مصنوعی است که برای افزایش مقاومت مواد غیر فلزی در برابر خوردگی و آب شناخته می‌شود. این رنگ‌ها معمولاً از مواد مانند پلی‌اورات، اکریلیک و پلی‌استر استفاده می‌شوند.

در زمان عایق کاری مخزن، رنگ اپوکسی به عنوان یک لایه حفاظتی بر روی سطح مخزن استفاده می‌شود تا مخزن را در برابر خوردگی و آب محافظت کند. این رنگ‌ها می‌توانند به طول عمر مخزن کمک کنند و از نیاز به تعمیرات مکرر جلوگیری کنند.

عایق کاری با اسپری پلی یورتان

اسپری پلی یورتان برای عایق کاری مخزن می‌تواند به عنوان یک مواد محافظ در برابر آب و مواد مخرب استفاده شود. این نوع اسپری معمولاً از پلی یورتان تولید می‌شود و می‌تواند به عنوان یک لایه محافظ در بالای مخزن‌های زیر آب یا مخزن‌های مختلفی که به آب معرفی می‌شوند، استفاده شود. اسپری پلی یورتان می‌تواند به عنوان یک لایه محافظ در برابر آب و مواد مخرب استفاده شود.

محافظت در برابر باد و سرما

نصب مخزن در محلی که کمتر در معرض بادهای سرد باشد، می‌تواند مفید باشد. در صورت امکان، مخزن را در محیط سرپوشیده قرار دهید و از پوشش‌های محافظ برای آن استفاده کنید.

یخ زدن آب درون مخزن می‌تواند باعث انبساط مخزن شود. آب زمانی که یخ می‌زند، حجم بیشتری از حالت مایع خود می‌گیرد و این انبساط می‌تواند فشار زیادی به دیواره‌های مخزن وارد کند. اگر مخزن از موادی ساخته شده باشد که قابلیت انعطاف‌پذیری کافی برای تحمل این فشار را ندارد، ممکن است دچار ترک‌خوردگی یا حتی شکستگی شود.

نصب سایه‌بان

نصب سایه‌بان برای مخازن آب در فصل زمستان می‌تواند به جلوگیری از یخ‌زدگی کمک کند، زیرا سایه‌بان می‌تواند به عنوان یک عایق اضافی عمل کند و از تاثیرات مستقیم هوای سرد و بادهای زمستانی بر روی مخزن جلوگیری کند. فواید نصب سایه‌بان برای مخزن شامل: محافظت در برابر باد، کاهش تماس مستقیم با هوای سرد، ایجاد عایق حرارتی اضافی و محافظت از عایق‌های موجود شود و عمر مفید عایق‌ها را افزایش دهد.

بررسی لوله‌های اتصال

آب و هوای زمستانی، تنها باعث یخ زدن مخزن و مسدود شدن آن نمی‌شود، بلکه باعث یخ زدن لوله‌های آب و اتصالات مخزن هم می‌شود و ممکن است باعث ترکیدن لوله‌ها شود. در لیست زیر چند مورد از راهکارهای جلوگیری از یخ زدن لوله‌های آب را بیان می‌کنیم:

• عایق بندی لوله‌ها
• گرم نگه داشتن محیط
• کشیدن پتو دور لوله‌‌ها
• قرار دادن مخزن و لوله‌ها در موقعیت مناسب

نشتی لوله‌های نزدیک مخزن

هرگونه نشت از لوله‌های نزدیک مخزن می‌تواند باعث اتلاف حرارت مخزن شود و منجر به یخ زدن تدریجی آب داخل آن شود. بنابراین بهتر است ارزیابی و شناسایی دقیق برای رفع نشتی لوله‌ها انجام دهید و صرف نظر از کوچک یا بزرگ بودن سوراخ‌ها، اقدام سریع نسبت به رفع نشتی مخزن آب کنید.

استفاده از مخازن گرد و شیب‌دار

مخازنی که شکل مکعبی دارند، برای مناطق سردسیر مناسب نیستند و در قسمت سطوح صاف خود به سرعت دچار یخ‌زدگی می‌شوند. زیرا امکان جمع شدن آب باران یا در برف در این نقاط وجود دارد. بدین منظور استفاده از مخازن شیب‌دار مانند مخزن عمودی در این شرایط مناسب است.

ضمن اینکه مخازن گرد به دلیل اینکه می‌توان در آنها از نیروی گریز از مرکز استفاده کرد، برای جلوگیری از یخ زدن آب مناسب هستند. اگر در این شرایط آب داخل مخزن مدام جابجا شود و به دور خود بچرخد، تا حد بالایی از یخ‌زندگی آن جلوگیری می‌شود.

استفاده از سیستم گرمایشی

می‌توانید از سیستم گرمایش آب استفاده کنید که دمای آب را بیشتر از نقطه انجماد نگه دارد. به طور مثال استفاده از بخاری برقی نزدیک لوله یا یک سیستم گرمایشی پیچیده در دیواره‌های مخزن، می‌تواند آب را گرم نگه دارد. در این شرایط میزان برق مصرفی را هم باید در نظر بگیرید.

تهیه مخازن سه لایه

استفاده از مخزن سه لایه پلاستیکی به دلیل اینکه یک لایه میانی مشکی رنگ دارند، بسیار مناسب است. این لایه از ورود نور خورشید و ایجاد جلبک در مخزن جلوگیری می‌کند. اما به نوعی محافظ در برابر سرما هم هست.

در جریان نگه داشتن آب

آب متحرک کمتر مستعد یخ‌زدگی است. هنگامی که آب در جریان است، انرژی گرمایی به طور مداوم در آب توزیع می‌شود و این باعث می‌شود که دمای آب به نقطه انجماد نرسد. در صورتی که اگر آب ساکن باشد، دما به طور یکنواخت کاهش می‌یابد و به راحتی یخ می‌زند. جریان مداوم آب از این فرآیند جلوگیری می‌کند.

دفن مخزن

یکی از روش‌های کاربردی برای جلوگیری از یخ زدن مخزن، دفن مخزن است. زمین به طور طبیعی به عنوان عایق عمل می‌کند و دما را تا حدودی ثابت نگه می‌دارد. این ویژگی‌های طبیعی خاک باعث می‌شوند که مخزن‌های دفن شده در زیر زمین کمتر تحت تاثیر تغییرات شدید دما قرار بگیرند. ضمن اینکه، مخزن دفنی از بادهای سرد و هوای سرد زمستانی به دور نگه داشته می‌شود.

تفاوت مخزن فلزی و پلاستیکی در زمان یخ زدن چیست؟

تمامی انواع مخازن ذخیره سازی آب در برابر یخ زدگی رفتارهای متفاوت دارند، به طور مثال: مخزن فلزی به سرعت شروع به یخ زدگی می‌کند، اما مخزن پلی اتیلن یا پلاستیکی، دیرتر از مخزن فلزی یخ می‌زند. علاوه بر این، ذوب کردن مخزن آب فلزی یخ‌زده به زمان و انرژی زیادی احتیاج دارد.

ذوب کردن یخ‌های تانکر آب فلزی معمولا با ایجاد یک سیستم تهویه هوای گرم ایجاد می‌شود. همینطور ذوب کردن یخ‌ها، بهتر است با دقت و کنترل انجام شود تا از ذوب شدن غیر منظم یخ‌ها جلوگیری شود. زمان ذوب کردن یخ‌ها به عواملی مانند حجم یخ، دمای هوای محیط و سرعت سیستم تهویه‌ای بستگی دارد، اما معمولا این فرآیند بین یک ساعت تا یک روز زمان نیاز دارد.

مخزن‌های پلی اتیلن معمولاً می‌توانند دماهای بسیار بالا و کم را تحمل کنند. دمای تحمل مخزن‌های پلی اتیلن معمولاً بین -32°C تا 60°C است. در زمستان، این مخزن‌ها می‌توانند دماهای منفی بسیاری را تحمل کنند، اما بهتر است از نشانگرهای دمایی و ابزارهای ایمنی استفاده کنید تا از خرابی‌های ناشی از سرمای شدید جلوگیری کنید.

سخن پایانی

جلوگیری از یخ زدن مخزن آب به مراتب راحت‌تر و آسان‌تر از ذوب کردن مخازن یخ‌زده است. همانطور که میدانید وقتی آب منجمد میشود,منبسط می‌شود و همین امر موجب فشار به مخزن و در نتیجه شکستن و یا ایجاد شکاف در مخزن میشود. بنابراین بهتر است با کمی دقت , دور اندیشی و با اجرای چند راهکار ساده از چنین دردسر هایی دور بمانیم.

منبع: تهران پلیمر یارا (www.tpy.ir)