کمک‌های اولیه ضربه و آسیب‌های مختلف به چشم

چشم انسان مکانیسم های بسیاری برای محافظت از خود در برابر آسیب دارد. مژه ها از ورود گرد و غبار به چشم جلوگیری کرده و مانند مانع عمل می کنند، همچنین اشیایی را که نزدیک چشم هستند را شناسایی کرده و موجب چشمک زدن می شوند. ابروها از ریزش عرق و باران به چشم جلوگیری و آن را به اطراف چشم جاری می کنند و همچنین پلک ها توانایی بسته شدن در کسری از ثانیه را دارند و چشم ها را می پوشانند تا از ورود اجسام به داخل آنها جلوگیری کنند و اشک اجسام خارجی را از قرنیه خارج می کند. اما باید بدانید همه این اقدامات محافظتی نمی توانند از آسیب جلوگیری کنند.

نکات مربوط به کمک های اولیه در زیر بیانگر برخی اقدامات فوری است که می توانید پس از آسیب دیدگی چشم انجام دهید، اما توجه داشته باشید که مراجعه به پزشک متخصص چشم در اسرع وقت اهمیت زیادی دارد. آسیب دیدگی چشم را نمی توان دست کم گرفت، به خصوص اگر بخشی از چشم را که گیرنده درد ندارد تحت تأثیر قرار دهد. به تعویق انداختن مراجعه به پزشک، آسیب را تشدید می کند و می تواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود. فقط یک متخصص چشم می تواند چشم را معاینه کند و درمان مناسب را به شما پیشنهاد دهد.

کمک های اولیه با توجه به نوع آسیب های چشم

برای هر نوع آسیب وارده به چشم، اقدامات خاصی باید انجام شود که برای آشنایی هر چه بیشتر شما در ادامه به صورت دسته بندی شده آورده ایم.

پارگی و سوراخ شدن چشم

.با چسباندن یک لیوان کاغذی به نواحی اطراف چشم می توان از آسیب چشم تا زمان مراجعه به پزشک جلوگیری کرد.

چشم را با آب نشویید زیرا اینکار می تواند پاتوژن های بیشتری را به زخم وارد کند و باعث عفونت شود.

.از داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، ایبوپروفن یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی دیگر خودداری کنید، زیرا ممکن است خونریزی را افزایش دهد.

وجود ذرات یا مواد خارجی در چشم

.چشم را نمالید، زیرا ممکن است باعث خراش قرنیه شود.

.به آرامی پلک بالایی را بلند کرده و از روی مژه های پایین ذرات را خارج کنید. مژه ها مانند برس تمام ذرات زیر پلک را از بین می برند.

.به آرامی چندین بار پلک بزنید و اجازه دهید اشک ها ذرات را بیرون بریزند.

.اگر جسم خارجی به وضوح دیده نمی شود یا روی قسمت رنگی چشم قرار دارد ، این کار را ادامه ندهید ، باید چشم های خود را ببندید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

.از سوزن یا جسم نوک تیز برای برداشتن جسم از چشم استفاده نکنید.

همیشه قبل از لمس چشم، دستان خود را با آب و صابون بشویید زیرا احتمال انتقال گرد و غبار و باکتری از دست به چشم بسیار زیاد است.

سوختگی شیمیایی چشم

بلافاصله چشم را با آب استریل یا محلول شستشوی چشم شستشو دهید و فوراً به پزشک مراجعه کنید.

ضربه به چشم

.چشم را نمالید و فشار ندهید.

.از کمپرس سرد کوچک برای کاهش درد و تورم استفاده کنید.

حتی یک ضربه سبک می تواند باعث آسیب شدید چشم شود. اگر تورم، تغییر رنگ (سیاهی چشم) ، درد یا اختلال بینایی رخ دهد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

.ورود گرد و غبار ، شن و ماسه به داخل چشم

.چشم را با آب استریل یا محلول شستشوی چشم شستشو دهید.

.هرگز چشم هایتان را نمالید.

.اگر نمی توانید با شستشوی چشم ، گرد و غبار را از بین ببرید، به آرامی چشم را ببندید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

.اگر دچار خونریزی شدید، چشم را نشویید بلکه آن را با پارچه نخی نگه دارید و بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید.

درمان ضربه به چشم

درمان چشم بستگی به شدت ضربه دارد. صدمات جزئی به آرامی با استفاده از کمپرس سرد درمان می شود و به کاهش درد و تورم کمک می کند. اگر این ضربه تورم، درد یا اختلال در بینایی قابل توجهی ایجاد کرد، بلافاصله به متخصص بینایی مراجعه کنید.

خراش چشم​

برای درمان خراش چشم باید فورا به متخصص چشم مراجعه کنید تا به درستی آن را مورد ارزیابی قرار دهد. ناراحتی جزئی چشم به خودی خود بهبود می یابد، اما تشخیص شدت آن دشوار است و می تواند منجر به مسئله ی جدی تر شود.

.چشم را با محلول نمکی استریل شستشو دهید و پلک بزنید تا کمی تسکین یابد.

.از مالیدن چشم اجتناب کنید زیرا باعث آسیب بدتر می شود.

.اگر چشم خراشیده به نور حساس است چشم را ببندید یا از عینک آفتابی استفاده کنید.

سوختگی شیمیایی

سوختگی شیمیایی می تواند در اثر پاشیدن مستقیم ماده شیمیایی یا مالش ناخواسته چشم و انتقال ماده شیمیایی از دست به چشم ایجاد شود. اسیدها به راحتی قابل شستشو هستند بنابراین ابتدا باید چشم را با محلول استریل چشم به مدت 15 دقیقه شست و شو دهید و بلافاصله به چشم پزشک مراجعه کنید. هزاران ماده شیمیایی در محل کار استفاده می شود که ارزیابی و درمان مناسب آن نیاز به آگاهی از نوع ماده شیمیایی دارد.

التهاب عنبیه

التهاب عنبیه یک بیماری جدی است و در اثر تماس با کره چشم یا ضربه ایجاد می شود و نیاز به ارزیابی و درمان فوری دارد. برای کاهش آسیب دائمی به چشم و در نتیجه کاهش بینایی، انجام اقدامات فوری لازم است.

خونریزی چشم

خونریزی چشم به عنوان خونریزی زیر ملتحمه شناخته می شود و در اثر آسیب دیدگی یا ضربه به چشم ایجاد می شود. خونریزی ممکن است به قسمت کوچکی از چشم محدود شود یا در کل چشم گسترش یابد و صدمه ای کاملاً چشمگیر ایجاد کند. این وضعیت به طور معمول بدون درد است و هیچ خطر یا آسیب جدی یا از دست دادن بینایی ایجاد نمی کند. به طور معمول هیچ درمانی لازم نیست، اما مراجعه به متخصص بینایی برای اطمینان از عدم وجود مسئله توصیه می شود. در طول چند هفته چشم باید بهبود یابد و به حالت طبیعی بر گردد.

.اقدامات کلی و مهم بعد از هر نوع آسیب چشمی

.هرگز چشم خود را نمالید یا فشار ندهید.

.سعی نکنید شی که در چشم گیر کرده است را به هر روش ممکن بردارید.

.دارو یا پماد روی چشم نزنید ، مگر اینکه به طور خاص توسط پزشک برای درمان آسیب تجویز شده باشد.

.بلافاصله پس از آسیب چشم به پزشک مراجعه کنید.

به یاد داشته باشید، همه بیمارستان ها خدمات فوری برای درمان آسیب چشم ارائه نمی دهند. اگر آسیب دیدگی شما شدید است باید به اورژانس مراجعه کنید، در صورت امکان با چشم پزشک تماس بگیرید و از آنها بخواهید بیمارستان مربوطه را توصیه کنند.

.به بیمار بگویید چشم خود را نچرخاند.

.بیمار چشم آسیب دیده را ببندد تا در آرامش بیشتری استراحت کند.

.اگر آسیب دیدگی چشم به دلیل پاشیدن مواد شیمیایی باشد، بایستی چشم با مقدار زیادی آب شستشو داده شود.

.برای جلوگیری از آسیب بیشتر چشم، به بیمار توصیه کنید از حرکت سر خودداری کند.

از چشم آسیب دیده محافظت کنید

چشم آسیب دیده را با یک پد تمیز یا پانسمان بپوشانید. اگر جسم خارجی بزرگی در چشم قرار گرفته است ، سعی نکنید آن را خارج کنید ، بلکه برای جلوگیری از فشار، پد را در اطراف کاسه چشم قرار دهید و به بیمار توصیه کنید که چشم آسیب دیده را بسته نگه دارد.