به گزارش خبرنگار مهر، پس از کش و قوس‌های فراوان و گمانه‌زنی‌های بسیار، روز سه‌شنبه چهارم دی‌ماه در جلسه شورای عالی فضای مجازی، اولین گام در جهت رفع فیلترینگ برداشته شد و با رای اکثریت اعضای این شورا «گوگل پلی» و «واتس‌اپ» رفع فیلتر شدند.

اکنون با رفع فیلتر گوگل پلی برخی صاحبان و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های ایرانی نگرانی‌هایی را در مورد سرنوشت اپلیکیشن‌ها در گوگل پلی مطرح کنند به طوریکه مدیر یکی از پلتفرمهای داخلی در این زمینه اظهار کرده است: پیام هارمفول را در حالی از سوی گوگل پلی دریافت کرده است که آپدیت جدید و یا تغییری جدیدی نداشته است.

حذف و اضافه اپلیکیشن‌های ایرانی از گوگل پلی

موضوع محدودیت، مسدودسازی و ارسال پیامهای امنیتی به توسعه دهندگان اپهای ایرانی تنها به این زمان محدود نیست و پیش از این نیز در زمانهای فیلتر و عدم مسدودسازی گوگل پلی سابقه داشته است.

مروری بر تاریخچه فعالیت گوگل پلی در ایران

تا پیش از سال ۱۳۹۲ به دلیل تحریم، دسترسی به اپلیکیشن‌های مختلف جهانی برای کاربران ایرانی در گوگل پلی محدود بود. از سال ۱۳۹۲ به دنبال لغو تحریم کالاهای مرتبط با آی تی از سوی آمریکا کاربران ایرانی به گوگل پلی دسترسی مستقیم پیدا کردند و پس از مدتی نیز امکان انتشار اپلیکیشن‌های ایرانی در گوگل پلی برای توسعه‌دهندگان ایرانی فراهم شد. با این وجود؛ انتشار اپلیکیشن‌های ایرانی در گوگل پلی همواره با چالش‌ هایی مواجه بوده است.

کدام اپلیکیشن‌های ایرانی از گوگل پلی حذف شدند؟

در سال ۱۳۹۶ اپلیکیشن‌هایی مانند اسنپ و تپسی از گوگل پلی حذف شدند. در سال ۱۴۰۰ نیز اپلیکیشن‌هایی مثل آپارات و فیلیمو و مسیریاب بلد از این پلتفرم حذف شدند. این اقدام در شهریورماه ۱۴۰۰ موجب واکنش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شد و این وزارت بیانیه‌ای در این خصوص منتشر کرد.

در بخشی از این بیانیه آمده بود: «اقدامات اخیر شرکت گوگل در حذف برنامک‌های (اپلیکیشن) مؤثر و پرکاربرد ایرانی، نشان از کینه‌توزی با مردم ایران و اوج ناراحتی و نگرانی آنها از توسعه و کاربردی شدن کسب و کارها و پلتفرم‌های بومی ایرانی است. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، یکجانبه‌گرایی پلتفرم‌های امریکایی و تحریم ناعادلانه علیه زیست‌بوم فناوری و فضای مجازی کشور را به شدت محکوم می‌کند و کمترین پاسخ معقول به تحدید و مسدودسازی صورت گرفته را توسعه و کاربردی شدن همه‌جانبه دستاوردهای بومی در فضای مجازی می‌داند». این بیانیه در زمانی صادر شد که عیسی زارع‌پور؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم به تازگی سکان‌دار این وزارتخانه شده بود.

همچنین عنوان شد که اپلیکیشن‌هایی مانند روبیکا، ذره‌بین، آپارات، فیلیمو، بلد، طاقچه و ... به دلیل تحریم‌های کشور آمریکا علیه ایران از گوگل‌پلی حذف شدند. مرداد ماه ۱۴۰۱ شیپور از حذف این اپلیکیشن از گوگل پلی به دلیل تحریم خبر داد. در زمانی دیگر نیز خبر حذف اپلیکیشن‌های تپسی، دیجی‌کالا، دیوار و آپ از گوگل‌پلی در رسانه‌ها منتشر شد.

با این همه برخی از این برنامه ها مجدد به این پلی استور بازگشتند اما برخی دیگر از طریق پلتفرمهای داخلی برای کاربرانشان قابل دسترس بودند.

در نهایت در مهرماه ۱۴۰۱ گوگل پلی در ایران فیلتر شد و تا هفته گذشته امکان دسترسی به آن برای کاربران ایرانی بدون فیلترشکن فراهم نبود.

گوگل‌پلی برای انتشار اپلیکیشن‌ها چه سیاست‌هایی دارد؟

گوگل‌پلی سیاست‌ها و خط مشی‌هایی را برای انتشار اپلیکیشن‌های مختلف توسط توسعه دهندگان اعمال می‌کند و این سیاست‌ها در زمان‌های مختلف دچار تغییراتی می‌شوند.

این سیاست‌ها شامل قوانین کیفیت اپلیکیشن، امنیت و حریم شخصی، تبلیغات، پرداخت و خریدهای درون‌برنامه‌ای می شود، همچنین ممنوعیت محتوای مرتبط با خشونت، سخنان حاوی نفرت پراکنی، مواد مخدر، قمار، محتوای جنسی جزء قوانین محسوب می شوند و توسعه‌دهندگان نرم‌افزارها ملزم به رعایت آن هستند.

در مورد حذف اپلیکیشن‌های مختلف از این پلتفرم گمانه‌زنی‌های مختلفی وجود دارد. برخی دلیل حذف را قوانین مرتبط با تحریم می‌دانند. در مورد برخی اپلیکیشن‌ها نیز مسائلی همچون گزارش (ریپورت) گسترده کاربران و در مورد برخی دیگر موضوع رعایت نکردن حق کپی‌رایت و عدم رعایت حریم شخصی مطرح شده است.

به گزارش مهر، در حال حاضر برخی از اپلیکیشن‌های ایرانی همچنان در گوگل پلی حضور دارند، برخی نیز کماکان امکان حضور ندارند و کاربران برای دسترسی به این اپلیکیشن‌ها از پلتفرم‌های داخلی استفاده می‌کنند. باید دید با رفع فیلترینگ این بازار دیجیتال آیا روند توسعه اپ های ایرانی رو به فزونی می یابد یا مشکلات و محدودسازیهای گوگل در این رابطه افزایش می یابد و شاهد سنگ اندازی‌هایی برای توسعه دهندگان ایرانی خواهیم بود.