داروی فنلزین (ناردیل) چیست و چه کاربردی دارد؟

افسردگی می‌تواند مانند غرق شدن در دریای طوفانی باشد، جایی که امید کم‌رنگ می‌شود و انجام ساده‌ترین کارهای روزمره به چالشی بزرگ تبدیل می‌شود. اگرچه بسیاری از افراد به داروها و درمان‌های مختلفی روی می‌آورند، اما گاهی اوقات این روش‌ها به‌اندازه کافی مؤثر نیستند. فنلزین (Phenelzine) یا ناردیل یک داروی ضد افسردگی قوی از دسته داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAOI) است، که برای درمان افرادی که به افسردگی غیرمعمول (آتیپیک) یا افسردگی شدید مقاوم به درمان مبتلا هستند، تجویز می‌شود. این مطلب از دکترتو با هدف ارائه اطلاعات جامع و دقیق درباره فنلزین تهیه شده است تا شما بتوانید با آگاهی بیشتر، تصمیمات بهتری برای سلامت خود بگیرید. شما می‌توانید در سایت دکترتو به صورت حضوری، تلفنی و آنلاین با بهترین پزشکان اعصاب و روان و یا متخصصین مشاوره دارویی در ارتباط باشید.

فنلزین چیست؟

فنلزین یک داروی ضد افسردگی قوی از دسته مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI) است که به‌طور ویژه برای درمان افسردگی غیر معمول و افسردگی مقاوم به درمان استفاده می‌شود. این دارو معمولاً زمانی تجویز می‌شود که سایر داروهای ضد افسردگی، مانند فلوکستین، سرترالین، آمی‌تریپتیلین و غیره نتوانسته‌اند نتیجه لازم را بدهند. فنلزین که با نام تجاری ناردیل (Nardil) هم شناخته می‌شود، با افزایش سطح سروتونین، نوراپی‌نفرین و دوپامین در مغز عمل می‌کند. قرص فنلزین به دلیل تداخلات دارویی و غذایی زیادی که دارد به‌طور معمول اولین انتخاب پزشکان نیست.

شناسنامه دارویی	توضیحات
قرص فنلزین چیست؟	فنلزین یک نوع داروی ضد افسردگی از گروه مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI) است. این دارو با تأثیر بر روی انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز، به بهبود علائم افسردگی کمک می‌کند.
نام عمومی دارو	فنلزین (Phenelzine)
نام تجاری	فنلزین معمولاً با نام تجاری ناردیل (Nardil) شناخته می‌شود.
نوع دارو	داروی ضد افسردگی از گروه مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI)
فرمول شیمیایی	C8H12N2
دسته‌بندی بارداری	دسته‌بندی بارداری این دارو D است. این بدان معنی است که مطالعات بر روی حیوانات یا انسان نشان داده‌اند که این دارو می‌تواند باعث ناهنجاری‌های جنینی شود و خطر سقط جنین یا آسیب به نوزاد را افزایش دهد. بنابراین، مصرف این دارو در دوران بارداری به شدت ممنوع است.
نیمه عمر	نیمه عمر فنلزین به عوامل مختلفی از جمله سن، وزن و سایر داروهای مصرفی بستگی دارد. به طور متوسط، نیمه عمر این دارو حدود ۱۲ ساعت است.
دفع دارو	فنلزین عمدتاً از طریق ادرار و مدفوع از بدن دفع می‌شود.
مکانیسم اثر	فنلزین با مهار آنزیم مونوآمین اکسیداز (MAO) عمل می‌کند. این آنزیم مسئول تجزیه برخی از انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین است. با مهار MAO، سطح این انتقال‌دهنده‌ها در مغز افزایش می‌یابد و در نتیجه علائم افسردگی بهبود می‌یابد.
بهترین شرایط نگهداری	فنلزین باید در دمای اتاق، دور از نور مستقیم خورشید و رطوبت نگهداری شود. این دارو را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
نحوه مصرف	نحوه مصرف فنلزین باید دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود. دوز دارو و مدت زمان درمان به وضعیت بیمار و پاسخ به درمان بستگی دارد. این دارو معمولاً به صورت خوراکی و همراه با غذا مصرف می‌شود.
اشکال دارویی	فنلزین معمولاً به صورت قرص موجود است.
داروهای هم گروه	داروهای هم‌گروه فنلزین شامل سایر مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI) مانند ایزوکربوکسازید (Marplan) و ترانیل سیپرومین (Parnate) هستند.

اطلاعات شناسنامه‌ای داروی فنلزین

نحوه مصرف قرص فنلزین

قرص فنلزین ۱۵ میلی گرمی را باید با یا بدون غذا، سه بار در روز در ساعات مشخصی مصرف کنید. پزشک ممکن است درمان را برای بزرگسالان با دوزهای پایین شروع کند و بر اساس شرایط و تحمل بیمار دوز مصرف دارو را تا ۶۰ میلی‌گرم در روز افزایش دهد. ممکن است بین ۲ تا ۴ هفته طول بکشد تا اثرات دارو به‌طور کامل در بدن شما نمایان شود. در این مدت صبور باشید و مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک متوقف یا دوز آن را تغییر ندهید؛ حتی اگر احساس بهبودی داشتید.

• دوز نگهدارنده: ۱۵ میلی‌گرم یکبار در روز یا یک روز در میان.
• حداکثر دوز مصرفی: ۹۰ میلی‌گرم در روز.

قرص فنلزین را به‌طور کامل بلعید و از خرد کردن، جویدن یا نصف کردن آن خودداری کنید، مگر اینکه پزشک به شما اجازه داده باشد. در طول مصرف این دارو، فشار خون شما باید به طور منظم بررسی شود. پیش از شروع درمان با این دارو، حتماً بروشور دارویی را با دقت بخوانید و اگر سوالی داشتید می‌توانید با مشاوران دارویی دکترتو در ارتباط باشید.

نحوه مصرف قرص فلنزین رو نمی‌دونی؟

از متخصص سوال کن.

موارد مصرف قرص فنلزین

فنلزین یک داروی ضد افسردگی قوی است که عمدتاً برای درمان افسردگی مقاوم به درمان و افسردگی آتیپیک یا غیرمعمول تجویز می‌شود. همچنین این دارو می‌تواند در کنترل علائم برخی اختلالات که به داروهای دیگر مقاوم شده‌اند تاثیر گذار باشد، اما به طور مستقیم برای درمان آنها تجویز نمی‌شود.

• اختلال اضطراب اجتماعی (SAD): این اختلال با ترس شدید و مداوم از موقعیت‌های اجتماعی همراه است و با نام‌های جمع هراسی یا فوبیای اجتماعی هم شناخته می‌شود.
• حمله‌ پانیک: در این اختلال ممکن است احساس ترس و اضطراب ناگهانی و شدید بدون علت مشخصی داشته باشید. فنلزین می‌تواند به به کاهش وقوع و شدت این حملات کمک کند.
• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): این اختلال به دنبال تجربه یا مشاهده یک حادثه تروماتیک یا آسیب‌زا ایجاد می‌شود.

این دارو را حتما با تجویز و تحت نظارت پزشک مصرف کنید. کاربردهای اصلی این دارو شامل موارد زیر است.

۱. قرص فنلزین برای درمان افسردگی غیرمعمول یا آتیپیک

افسردگی غیرمعمول نوعی افسردگی شایع است که معمولا با علائمی همراه است که ممکن است از نظر دیگران نشانه ای از افسردگی نباشد. برای مثال در این افراد افزایش اشتها، خواب و خوشحالی و بهبود خلق در پاسخ به اتفاقات مثبت دیده می‌شود. همچنین این بیماری می‌تواند با علائم دیگری مانند موراد زیر هم همراه باشد:

• افزایش وزن
• تصویر بد از بدن
• بی‌خوابی
• احساس سنگینی در دست و پاها
• احساس طردشدگی
• حساسیت به انتقاد
• خلق‌وخوی شدیدا واکنشی

فنلزین می‌تواند برای افرادی که علاوه بر افسردگی غیر معمول به اختلال پانیک و اضطراب نیز مبتلا هستند، یک گزینه درمانی بسیار مؤثر باشد.

۲. فنلزین برای درمان افسردگی مقاوم به درمان (TRD)

افسردگی مقاوم به درمان به حالتی گفته می‌شود که در آن فرد مبتلا به افسردگی شدید یا اساسی به داروهای ضدافسردگی و روان‌درمانی پاسخ نمی‌دهد. تحقیقات نشان داده‌اند که حدود ۳۰ تا ۵۰درصد افرادی که افسردگی شدید دارند ممکن است به درمان های اولیه پاسخ ندهد و در این دسته قرار بگیرند. این دارو به طور خاص برای این افراد تجویز می‌شود، اما نه به‌عنوان خط اول درمان افسردگی شدید.

متن انگلیسی:
Phenelzine is not for treating severe depression or bipolar disorder (manic depression).
ترجمه متن:
فنلزین برای درمان افسردگی شدید یا اختلال دوقطبی (افسردگی مانیک) تجویز نمی‌شود.

drugs

عوارض جانبی مصرف داروی فنلزین

با وجود اینکه فنلزین برای درمان افسردگی تجویز می‌شود، در برخی افراد ممکن است باعث تشدید اضطراب و بی‌خوابی شود. مصرف قرص فنلزین به خصوص در ابتدا می‌تواند با عوارضی همراه باشد که اغلب خفیف هستند، و با گذر زمان بهبود می‌یابند. در صورت عدم بهبود این عوارض یا بدتر شدن آنها، می‌توانید با پزشک مشورت کنید.

• سرگیجه، به‌ویژه هنگام ایستادن
• خواب‌آلودگی
• خشکی دهان
• یبوست
• افزایش وزن
• کاهش توان جنسی
• انقباض یا تکان دادن عضلات
• لرزش غیرقابل کنترل برخی از اعضای بدن

در صورت بروز عوارض جانبی زیر سریعا به پزشک مراجعه کنید.

• سردردهای شدید
• گیجی و از دست دادن هماهنگی حرکات
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• درد قفسه سینه
• حالت تهوع و استفراغ شدید
• سفتی و گردن درد
• تعریق زیاد
• مشکل در تنفس یا بلع
• زرد شدن پوست یا چشم
• واکنش آلرژیک و تورم
• حساسیت به نور
• توهم

هشدار:‌ افراد زیر ۲۵ سال باید با احتیاط زیاد این دارو را مصرف کنند؛ این دارو در این افراد می‌تواند منجر به بروز افکار خودکشی شود.

نگران عوارض جانبی قرص افسردگی هستی؟ از دکتر راهنمایی بگیر.

عوارض قطع ناگهانی مصرف فنلزین

قطع ناگهانی قرص ناردیل می‌تواند منجر به بروز علائم ترک شود که در برخی موارد ممکن است شدید باشد. به همین دلیل قطع مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک و به تدریج انجام شود.

1. تحریک‌پذیری و نوسانات خلقی شدید
2. بی‌خوابی
3. خستگی و بی‌حالی مفرط
4. علائم شبه آنفولانزا مانند دردهای عضلانی، تب و تعریق
5. افزایش اضطراب و افسردگی
6. سرگیجه و سردرد
7. کابوس و خواب‌های ناآرام

موارد احتیاط و منع مصرف قرص ناردیل

بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، آنژین صدری و اختلالات ریتم قلب از جمله موارد منع مصرف فنلزین هستند. توجه به نکات زیر از بروز عوارض جانبی جدی جلوگیری می‌کند.

1. اگر تابه‌حال هر گونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
2. لیست کاملی از داروها و مکمل‌های مصرفی (تجویزی و غیر تجویزی) را به پزشک ارائه دهید.
3. اگر اختلال دوقطبی، میگرن یا سردرد شدید، مشکلات قبلی و عروقی، فئوکروموسیتوما، فشار خون بالا یا پایین، سکته مغزی، پرکاری تیروئید، صرع، تشنج، مشکل کبد یا کلیه، بیش‌فعالی، آب سیاه، پارکینسون، اسکیزوفرنی (خودتان یا یکی از اعضای خانواده شما) و دیابت دارید یا داشته‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
4. قبل از عمل‌های جراحی مصرف این دارو را با پزشک یا دندان‌پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است لازم باشد حداقل ۱۰ روز قبل از جراحی مصرف دارو را قطع کنید.
5. فنلزین ممکن است باعث خواب آلودگی شما شود، در حین مصرف این دارو کارهای پرخطر مانند رانندگی نکنید.
6. از مصرف موادی که باعث توهم می‌شوند مانند مواد مخدر و ماریجوانا خودداری کنید.
7. در افراد مسن به دلیل خطر افزایش فشار خون، دارو باید با احتیاط مصرف شود.
8. قبل از انجام سی‌تی‌اسکن، MRI و عکس‌برداری با اشعه ایکس، به پزشک خود بگویید این دارو را مصرف می‌کنید.
9. اگر دیابت دارید، این دارو می‌تواند منجر به کاهش قند خون شما شود. به صورت منظم قند خون خود را چک کنید.
10. اگر به‌تازگی عمل جراحی انجام داده‌اید نباید فنلزین مصرف کنید.
11. اگر با شروع مصرف این دارو شاهد علائمی مانند تشدید افسردگی، افکار یا برنامه‌ریزی برای آسیب رساندن به خود، اضطراب شدید، تحریک‌پذیری، حملات پانیک، اختلالات خواب، رفتارهای تهاجمی و بی‌قراری شدید شدید سریعا با پزشک خود صحبت کنید.
12. مصرف این دارو برای کودکان زیر ۱۸ سال توصیه نمی‌شود.
13. در صورت نارسایی کبد این دارو نباید مصرف شود.

متن انگلیسی:
After you stop using this medicine, you must continue to exercise caution for at least 2 weeks with your foods, drinks, and other medicines.
ترجمه متن:
بعد از اینکه مصرف این دارو را متوقف کردید، باید حداقل به مدت ۲ هفته همچنان در مصرف غذاها، نوشیدنی‌ها و داروهای دیگر احتیاط کنید.

mayoclinic

مصرف قرص فنلزین در بارداری

مصرف قرص ناردیل در دوران بارداری به‌دلیل خطرات احتمالی برای جنین، به‌طور کلی توصیه نمی‌شود، مگر در شرایطی که مزایای آن برای مادر بیشتر از خطرات احتمالی برای جنین باشد. استفاده از این دارو به خصوص در سه ماه اول و آخر بارداری می‌تواند خطر مشکلات مادرزادی و تولد زودرس را افزایش داده و منجر به علائم ترک در نوزادان شود.

مصرف قرص ناردیل در شیردهی

توصیه می‌شود در دوران شیردهی از مصرف فنلزین اجتناب شود یا شیردهی به‌طور موقت قطع گردد، زیرا مطالعات کافی برای ارزیابی تأثیرات این دارو بر نوزادان انجام نشده است. این دارو می‌تواند از طریق شیر به نوزاد منتقل شده، و منجر به بروز عوارض خطرناکی در نوزاد شود. قبل از مصرف این دارو برای بررسی داروهای جایگزین و خطرات احتمالی حتما با پزشک مشورت کنید.

اختلالات دارویی فنلزین

‌برای جلوگیری از بروز تداخلات دارویی تمام داروهایی که در ۵ هفته گذشته مصرف کرده‌اید را با پزشکتان به اشتراک بگذارید. برای اطمینان از عدم تداخل دارویی می‌توانید از مشاوره دارویی آنلاین دکترتو استفاده کنید. در ادامه به مهم ترین تداخلات قرص فنلزین خواهیم پرداخت.

• قرص‌های ضد افسردگی:
• مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز دیگر مانند ایزوکربوکسازید
• SSRIs: فلوکستین و سرترالین
• SNRIs: دولوکستین
• داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای: آمی‌تریپتیلین، ایمی‌پرامین و مپروتیلین
• داروهای ضداضطراب و آرام‌بخش: بوسپیرون و سیکلوبنزاپرین
• داروهای اپیوئید: فنتانیل، متادون و پتیدین
• آمفتامین‌ها و متیل‌فنی‌دات
• داروهای میگرن به‌ویژه آنهایی که از گروه تریپتان‌ها هستند مانند سوماتریپتان
• داروهای پارکینسون: لوودوپا و سلژیلین
• داروهای فشار خون: گوانتیدین و بتا بلاکرها مانند کلونیدین

مصرف برخی مواد غذایی همراه با قرص فنلزین می‌تواند باعث افزایش خطرناک فشار خون شود، مانند مواد غذایی حاوی تیرامین. در طول مصرف قرص فنلزین از خوردن موارد زیر بپرهیزید:

• پنیرهای کهنه مانند چدار و پارمسان و پنیرهای محلی مانند پنیر کوزه و لیقوان
• کشک و ماست
• ترشیجات
• نان بربری و سنگک
• نوشیدنی‌های الکلی به خصوص شراب قرمز و آبجو
• باقالا
• سوسیس و کالباس
• میوه‌های بیش از حد رسیده مانند آووکادو و موز
• میوه‌های خشک
• نوشیدنی‌های حاوی کافئین

متن انگلیسی:
Foods and beverages high in tyramine should be avoided while you are taking this medication and for at least 2 weeks after you stop using this medication.
ترجمه متن:
هنگام مصرف این دارو و حداقل تا ۲ هفته پس از قطع آن، باید از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی تیرامین خودداری کنید.

webmd

اطلاعات دارویی فنلزین

مصرف فنلزین باید تحت نظر پزشک انجام شود. پزشک دوز مناسب دارو را تعیین کرده و شما را در مورد عوارض جانبی و تداخلات دارویی مطلع می‌کند.

اسامی رایج	عوارض دارویی	تداخلات دارویی
قرص فنلزین ۱۵ میلی‌گرمی	سرگیجه	ایزوکاربوکسازید
قرص ناردیل ۱۵ میلی گرمی	افزایش وزن	فلوکستین و سرترالین
–	یبوست	ضداضطراب مانند بوسپیرون
–	خشکی دهان	آمفتامین‌ها
–	خواب‌آلودگی	داروهای اپیوئید مانند فنتانیل
	سردرد شدید	لوودوپا

اطلاعات دارویی فنلزین

نحوه عملکرد داروی فنلزین

قرص فنلزین یا ناردیل با مهار کردن آنزیم‌های مونوآمین اکسیداز (MAO) در مغز عمل می‌کند. این آنزیم وظیفه تجزیه مواد مهمی مانند سروتونین، نوراپی‌نفرین و دوپامین در مغز را دارد. کاهش سطح سروتونین با افسردگی، اضطراب و اختلالات خواب؛ نوراپی‌نفرین با بی‌حوصلگی، خستگی و کاهش تمرکز و دوپامین با بی‌انگیزگی و کاهش لذت همراه است. فنلزین با افزایش سطح این مواد منجر به بهبود علائم افسردگی و خلق و خو می‌شود.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

فنلزین یک داروی ضدافسردگی از دسته بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI) است که معمولا برای درمان افسردگی غیرمعمول یا افسردگی مقاوم به درمان تجویز می‌شود. مصرف این دارو می‌تواند منجر به برخی عوارض جانبی مانند خشکی دهان، افزایش وزن، سرگیجه و در برخی موارد افکار خودکشی شود. حتما قبل از مصرف این دارو در مورد عوارض جانبی و تداخلات خطرناک دارویی و غذایی فنلزین مطلع باشید، و در صورت مشاهده هرگونه مشکل بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

فنلزین باید حتماً تحت نظارت پزشک مصرف شود. به‌هیچ‌وجه دوز دارو را خودسرانه تغییر ندهید و حتی اگر احساس بهبودی داشتید، مصرف آن را بدون دستور پزشک قطع نکنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین دکتر اعصاب و روان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره با دکتر روانپزشک آنلاین و مشاوره دارویی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!