چرا نوشتن مبایعهنامه (قولنامه) در خرید خودرو ضرروی است؟
مبایعهنامهی خودرو یا همان به اصطلاح عامیانه قولنامه قراردادی است که خریدار و فروشنده هنگام معاملهی خودرو با یکدیگر مینویسند و امضا میکنند. اما کمتر کسی است که از اهمیت نوشتن آن با خبر باشد و بداند که نداشتن یک مبایعهنامهی...
مبایعهنامهی خودرو یا همان به اصطلاح عامیانه قولنامه قراردادی است که خریدار و فروشنده هنگام معاملهی خودرو با یکدیگر مینویسند و امضا میکنند. اما کمتر کسی است که از اهمیت نوشتن آن با خبر باشد و بداند که نداشتن یک مبایعهنامهی معتبر میتواند چه آثار مهی داشته باشد.
در این مقاله به بررسی قسمتهای مهم یک مبایعهنامه میپردازیم و به دلایل مهم ضرورت داشتن یک مبایعهنامهی معتبر اشاره میکنیم.
یک مبایعهنامه از چه بخشهایی تشکیل شده است؟
در ابتدا باید یادآور شویم که از لحاظ حقوقی واژهی مبایعهنامه صحیح است و اصطلاح عامیانهی قولنامه برای قراردادهای خودرو واژهی درست و به جایی نیست و عنوان تمامی قراردادهای خودرو باید مبایعهنامه باشد.
یک مبایهنامهی کامل حداقل از ۹ بخش اصلی بخش تشکیل شدهاست:
۱- مشخصات دقیق خریدار و فروشنده(نام٬ نام پدر٬ کدملی و شمارهشناسنامه٬ تاریخ تولد٬ آدرس و شماره تماس)
۲- مشخصات دقیق مورد معامله(مقدار انقال مالکیت معمولا ۶ دانگ٬ برند و مدل و سال ساخت خودرو٬ شماره پلاک٬ رنگ بدنه٬ شماره شاسی و شماره موتور)
۳- ثمن معامله( مقدار پولی که خریدار باید پرداخت کند و شروط تاخیر در پرداخت)
۴- تاریخ انتقال سند(تاریخ تنظیم وکالتنامه یا تعویض پلاک و مشخص شدن دفترخانه و شروط تاخیر در انجام وظایف فروشنده)
۵- موارد عدم تعویض پلاک شدن یا مشکلات قضایی آینده برای خودرو و شروط زیان دیدن خریدار و فسخ معامله)
۶ـ ساعت تحویل(تاریخ و ساعت دقیق تحویل خودرو و مدارک و شرایط کارشناسی خودرو در هنگام تحویل)
۷- مشخص شدن هزینهها
مانند هزینه نقل و انتقال٫ تعویض پلاک و …
۸- توضیحات
۹- امضا(طرفین و شاهد)
توجه داشته این ۹ بخش ممکن است با متون و شرایط مختلف وجود داشته باشند ولی در هر صورت یک قرارداد کامل باید تمامی آنها را داشته باشد.
دلایل ضرورت داشتن مبایعهنامه
نوشتن قرارداد به یک دلیل کلی و برای دو زمان انجام میشود. دلیل نوشتن برای استفاده از آن برای احتمال وجود آمدن هرگونه مشکل احتمالی و زمان به وجود آمدن این مشکل میتواند در حین معامله و یا حتی مدتها بعد از آن باشد.
شاید برایتان تعجبآور باشد که یک خودرو حتی سالها بعد از فروش هم میتواند دچار مشکلات قضائی شود و مالک خود را به دردسر بیندازد.
از مهمترین مسائل حقوقی خودرو مربوط به خریداران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- داشتن شکایت(توقیف) در هنگام خرید و تا قبل زمان تعویض پلاک
این شکایت میتواند دلایل بسیار متعددی مانند شکایت کشف حجاب٬ بدهی مالیاتی٬ پروندههای حقوقی و کیفری و بسیاری از موارد دیگر باشد. توقیف خودرو میتواند به سه حالت توقیف سندی٬ توقیف فیزیکی و حتی توقیف به همراه راکب باشد!
۲- مشکلات خودرو
شامل تعویض بودن غیر قانونی موتور و اتاق
۳- شکایتی که آثار آن در زمان آینده(حتی بعد از تعویض پلاک) شامل مالکین قبلی بوده و مالک آخر و خودرو را دچار مشکلات احتمالی خواهد کرد. مسائلی مانند پروندههای پولشویی٬ جعل اسناد در دستهای گذشته٬ درگیریهایی که آن خودرو با شماره شاسی در آن وجود داشته و ... در این گروه قرار میگیرند.
۴- ادعای فروشنده مبنی بر عدم دریافت کامل ثمن معامله
۵- تمام شدن مهلت وکالت نامه(به هر دلیلی)
از مهمترین مسائل حقوقی خودرو مربوط به فروشنده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- مشکلدار بودن منشا پول خریدار یا واریز کنندهی پول
در صورتی که وجه واریزی به حساب فروشنده دارای منشا غیر قانونی و یا با هدف پولشویی(مانند درآمد مواد مخدر) باشد در این صورت فروشنده باید دلایل محکمی برای دفاع از خود داشته باشد.
۲- بروز تخلف در حد فاصل تحویل خودرو به خریدار تا زمان فک پلاک
با توجه به اینکه تا قبل از تعویض پلاک برای مدتی خریدار خودروی خود را با پلاک مالک قبلی استفاده میکند مواردی مانند تصادفات و تخلفاتی مانند سرقت و ... ممکن است به نام فروشنده ثبت شود.
۳ـ عدم فک پلاک به موقع توسط خریدار
۴- ادعای خریدار مبنی بر مشکلات فنی خودرو
خریدار میتواند ادعاهایی مانند رنگدار بودن یا مشکلات فنی خودرو را مطرح کند.
حال با توجه به مشکلاتی که میتواند برای خریدار و فروشده در حین یا بعد از معامله پیش بیاید قطعا تنها چیزی که در مراجع قضائی به داد شما خواهد رسید ارائهی یک مبایعهنامهی کامل است. جالب است بدانید که تقریبا در تمامی موارد یک مبایعهنامهی معتبر حتی از برگ سبز خودرو(شناسنامه مالکیت) ارزش حقوقی بالاتری دارد!
نکات مهم مربوط به مبایعهنامه
۱- یک مبایعهنامه باید از حداقل بندهای مهم برخوردار باشد تا بتواند ابعاد مختلف اختلاف طرفین را پوشش دهد.
۲- امضا طرفین به همراه اثر انگشت و وجود امضا دو شاهد الزامی است.
۳- داشتن اصل مبایعهنامه برای طرفین الزامی و صرفا داشتن کپی یا عکس آن در مراجع قضایی بی اعتبار است.