پایتخت جدید ایران، مکران را بهتر بشناسید + دلایل انتخاب و چالشها
تهران از دوره سلطنت آقا محمد خان قاجار به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد و تا به امروز نیز همچنان این عنوان را به دوش میکشد. اما آیا پایتخت کشور از تهران به مکران، ناحیهای تاریخی در جنوب بلوچستان، تغییر خواهد کرد؟
این روزها بحث انتقال پایتخت یا در نظر گرفتن یک پایتخت جدید برای کشورمان بسیار داغ است. به گفته مسئول مربوطه، معاون اول رئیس جمهور، در حال حاضر این موضوع تنها در حد یک ایده است، اما اگر زمانی برای انتقال پایتخت ایران تصمیم قطعی گرفته شود، مکران با داشتن بهترین جاذبههای گردشگری جنوب ایران یکی از گزینههای اصلی خواهد بود. در این بخش از ستاره با مکران و ویژگیهای خاص آن بیشتر آشنا خواهید شد، با ما همراه باشید.
موقعیت جغرافیایی و آبوهوای مکران
ناحیه تاریخی مکران با اقلیم گرمسیری در جنوب شرقی ایران و قسمتهایی از جنوب غربی پاکستان و در حاشیه دریای عمان واقع شده است. اهمیت این منطقه بیشتر به موقعیت جغرافیایی و استراتژیکی خاص آن، دسترسی مستقیم به آبهای آزاد و نیز ویژگیهای طبیعی آن بر میگردد. اکثر شهرستانهای بلوچستان مانند ایرانشهر، سراوان، سرباز، فنوج، نیکشهر، کنارک، زرآباد و چابهار در مکران است. ضمنا خوب است بدانید در شمال مکران منطقه سرحد بلوچستان شامل خاش، زاهدان، میرجاوه و تفتان قرار دارد.
مکران آبوهوایی گرمسیری دارد و بعضی از نواحی ساحلی آن هوایی مرطوب و سایر قسمتها آبوهوایی خشک، بیابانی و بدون بارندگی را تجربه میکند.
جاذبههای طبیعی ناحیه مکران
از جمله زیباییهای طبیعی مکران میتوان سواحل تماشایی، تپههای ماسهای، غارهای دریایی و کوههای شگفتانگیز مثل کوههای مریخی را نام برد. این موارد از بهترین جاذبههای گردشگری سیستان و بلوچستان نیز هست. همچنین گفتنی است مکران طبیعتی منحصربهفرد دارد و منابع دریایی آن نیز بینظیر است، بنابراین بازدید از این ناحیه و شگفتیهایش برای هر گردشگری جذاب خواهد بود.
فرهنگ و زبان در منطقه تاریخی مکران
قوم بلوچ از بومیان اصلی مکران است و فرهنگی خاص دارد. هنرهایی مانند موسیقی و همچنین آداب و سنتهای کهن مردم بلوچ در مکران، ویژگیهای فرهنگی و مردمشناسی ناحیه را غنیتر کرده است. گفتنی است زبان مردم مکران، بلوچی است.
بیشتر بدانید: پایتخت همه کشورهای جهان به تفکیک قاره
چرا مکران از گزینههای مهم انتقال پایتخت ایران است؟
شاید برایتان سؤال شده باشد که از بین این همه گزینه و شهرهای بزرگ کشور، چرا مکران؟ در ادامه به چهار دلیل اصلی این انتخاب اشاره میکنیم تا دید شفافتری نسبت یه این موضوع پیدا کنید.
تحقق هدف تجارت بینالمللی
این ناحیه موقعیت استراتژیک ویژهای دارد؛ دسترسی راحت به دریای عمان و از طرفی اقیانوس هند از طریق مکران، ایران را به اهداف تجاری خاص خود مانند انجام تجارت در سطح بینالمللی و ارتباطی موثرتر با دنیا نزدیک خواهد کرد.
ایجاد زمینه برای تأمین امکانات مناطق محروم
دلیل بعدی انتقال پایتخت از تهران به مکران را باید در تمرکززدایی از تهران بزرگ جستوجو کرد؛ با انتقال پایتخت از تهران به ناحیهای کمترشناختهشده، شرایط و روند فراهم کردن امکانات برای مناطق محروم سرعت بیشتری یافته و تمرکز امکانات در پایتخت فعلی تعدیل خواهد شد.
دسترسی آسان به آبهای آزاد
مکران با امکان دسترسی مناسب به آبهای آزاد، دریای عمان، اقیانوس هند و نیز نزدیک بودن به تنگه هرمز و همچنین کشورهای همسایه، شرایط مناسبی را برای رسیدن به اهداف تجاری و ایجاد روابطی مثبت، موثر و هدفمند در این زمینه فراهم کرده و به بهبود روابط فرهنگی و دیپلماتیک ایران با سایر نقاط دنیا کمک بسیاری خواهد نمود. به عنوان مثال، منطقه آزاد توریستی و تفریحی چابهار را میتوان از جمله نقاط اتصال کشور به بازارهای جنوب آسیا در نظر گرفت.
ظرفیت بالا برای توسعه
از دیگر دلایل انتقال پایتخت به مکران میتوان برای رشد، توسعه، طراحی مدرن و بنا کردن زیرساختهای تازه در مکران، بسیار دقیق و کنترلشده برنامهریزی نمود تا مشکلاتی مانند آلودگی هوا، ترافیک شدید و مشکلات زیستمحیطی را تجربه نکند. مکران در حال حاضر با وجود مساحت گسترده خود، جمعیت کمی دارد و از ظرفیت بالایی برای توسعه و پیشرفت برخوردار است.
مشکلات پیش رو برای انتقال پایتخت کشور به مکران
تغییر پایتخت از تهران به مکران به سادگی امکانپذیر نیست و نیاز به سرمایهگذاری کلان دارد؛ برای انتقال پایتخت لازم است برنامهریزی مفصل و بسیار دقیقی صورت گیرد و بسترهای لازم برای ایجاد زیرساختهایی مهم و اساسی نظیر راههای ارتباطی مانند جادهها، فرودگاهها و همچنین مراکزی همچون مدارس، دانشگاهها، بیمارستانها و مراکز صنعتی، فراهم شود. از دیگر چالشهای موجود در این مسیر میتوان به نیاز به مدیریت صحیح برای حفظ سیستم بومشناسی و محیط زیست منطقه و ویژگیهای منحصربهفرد آن و نیز فرهنگ خاص بومیان منطقه اشاره کرد. با توجه به تمام این موارد و نیز در نظر گرفتن این نکته که تغییر پایتخت از شهری که در دل کشور است به منطقهای واقع در نزدیکی مرز ممکن است از لحاظ امنیتی کمی حساس و مشکلزا باشد، این انتقال بحثبرانگیز و تا حدود زیادی دشوار خواهد بود.