طبق گفته‌های حمیدرضا دهقانی نیا - سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز - زمانی که یک دستگاه تلفن همراه به عنوان قاچاق وارد کشور می‌شود، به دلیل ماهیت غیرقانونی آن، امکان ثبت رسمی و قانونی اطلاعات آن در هیچ سامانه‌ای وجود ندارد. این امر به دلیل وجود شاخصه‌های خاصی است که این نوع کالاها را از مسیرهای قانونی واردات جدا می‌کند. بنابراین، هرگونه خبری مبنی بر ثبت قانونی تلفن‌های قاچاق، فاقد اعتبار بوده و خلاف واقعیت است.

بر اساس توضیحات ارائه شده از سوی این مقام مسئول در رابطه با رجیستری گوشی‌های تلفن همراه وارد شده به کشور از طرق مختلف، گوشی‌هایی که به صورت قانونی وارد شده‌اند، بر اساس نوع و مدل گوشی، تعیین ارزش شده و پس از اظهار کالا (در صورت ورود از طریق مسافری) و پرداخت حقوق ورودی، اطلاعاتشان به اشتراک گذاشته شده و نهایتاً گوشی شناسنامه‌دار می‌شود. اما گوشی‌های قاچاق به هیچ عنوان امکان ثبت و رجیستری ندارند.

وعده‌های قبلی نقض شد؟

این اظهارات در حالی مطرح شده که مدتی بعد از رفع ممنوعیت واردات آیفون، اواخر آبان ماه - رئیس کل سازمان توسعه تجارت - وعده داد که ظرف ۱۰ روز گوشی‌های آیفونی که از قبل وارد کشور شده‌اند تعیین تکلیف شوند. او همچنین گفته بود شرایطی فراهم می‌شود که این افراد هیچ هزینه اضافه‌ای پرداخت نکرده و فقط همان حقوق ورودی که در قانون تعیین شده را پرداخت کنند و موبایل خود را رجیستر کنند.

همچنین ۳۰ دی ماه علی احمدنیا - سرپرست امور اطلاع رسانی شورای اطلاع رسانی دولت - در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس، اعلام کرد که «طبق مصوبه امروز هیات دولت گوشی‌های فعال قبل از مصوبه قانونی (مصوبه هیات وزیران در خصوص واردات و تعرفه رجیستری آیفون- ۹ آبان ۴۰۳) امکان رجیستر شدن را زین پس خواهند داشت». البته بعد از این خبر البته هنوز جزئیاتی از سازوکار رجیستری این آیفون‌ها اعلام نشد.

گفتنی است از ابتدای پاییز ۱۴۰۱ واردات آیفون ۱۴ به بالا به شکل تجاری و مسافری به کشور ممنوع شد. اما اوایل آبان ماه، بعد از دو سال ممنوعیت واردات آیفون مدل ۱۴ به بالا، مصوبه‌ای برای رفع این ممنوعیت در جلسه هیئت دولت صادر شد و از ۱۷ دی ماه نیز ثبت رویه تجاری آیفون از طریق ایجاد شناسه در سامانه جامع تجارت اجرایی شد. البته در دو سالی که واردات آیفون ۱۴ به بالا ممنوع بود، واردات به صورت قاچاق همچنان انجام شد و بعضا عده‌ای ترجیح می‌دادند با پول کمتر از آخرین تکنولوژی موجود استفاده کنند و در کنار آن با استفاده از یک موبایل ارزان قیمت سیم کارت خود را فعال کنند و با موبایل آیفون به اینترنت یک موبایل ارزان متصل شوند.

طبق گفته‌های مسئولان تا قبل از ابلاغ مصوبه رفع ممنوعیت واردات نزدیک یک میلیون دستگاه موبایل آیفون ۱۴، ۱۵ و ۱۶ وارد کشور شده است. اما مرداد ماه امسال، سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز از آغاز قطع آنتن آیفون‌های ۱۴ و ۱۵ قاچاق خبر داد.

با توجه به این اظهارات ضد و نقیض به نظر می‌رسد هنوز تکلیف رجیستری آیفون‌هایی که در زمان ممنوعیت به کشور وارد شده مشخص نیست و لازم است دستگاه متولی این موضوع یعنی وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت، تکلیف نهایی این موضوع را مشخص کنند.