از بین بردن ساس؛ ۷ روش خانگی برای مبارزه با حشره ساس
حشره ساس، این حشره‌ی خون‌خوار و مزاحم، با وجود جثه‌ی ریز بسیار قدرتمند است! این حشره ممکن است به هر خانه‌ای هجوم بیاورد و معمولا از بین بردن آن کار دشواری است. در این مقاله شما را با حقایقی در مورد ساس، درمان نیش ساس، علائم نیش ساس و روش‌های...
حشره ساس، این حشره‌ی خون‌خوار و مزاحم، با وجود جثه‌ی ریز بسیار قدرتمند است! این حشره ممکن است به هر خانه‌ای هجوم بیاورد و معمولا از بین بردن آن کار دشواری است. در این مقاله شما را با حقایقی در مورد ساس، درمان نیش ساس، علائم نیش ساس و روش‌های خانگی برای از بین بردن ساس و پیشگیری از هجوم ساس ها آشنا خواهیم کرد.
ساس، حشره‌ای کوچک و بدون بال است که فقط از خون موجودات خونگرم تغذیه میکند. انسان، یکی از بهترین میزبان‌ها برای دو گونه‌ی اصلی ساس است.
دو نوع از انواع ساس، از خون انسان تغذیه می‌کنند، ساس گرمسیری (Cimex hemipterus) و ساس معمولی یا ساس تختخواب (Cimex lectularius). این نوع از ساس ها حتی در مقبره‌ی مصریان باستان که قدمت آنها به ۳۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد نیز پیدا شده‌اند.
بیش از میلیون‌ها سال است که ساس ها به‌عنوان انگل لانه‌ی پرندگان شناخته می‌شوند و در لانه‌ی پرنده‌ها و محل زندگی خفاش‌ها زندگی می‌کنند. بعضی از انواع ساس، یاد گرفته‌اند که خود را با محیط زندگی بشر وفق دهند.
ساس های تازه متولدشده که با نام شفیره (نیمف) شناخته می‌شوند، بسیار کوچک ولی قابل‌مشاهده‌اند و تقریبا به‌اندازه‌ی دانه‌ی خشخاش هستند. ساس های بالغ در حدود ۶ میلی‌متر طول دارند و شکل بدن‌شان درصورتی که درحال غذا خوردن نباشند، بیضی و تخت است. بعد از غذا خوردن، اندازه‌ی آنها دو برابر می‌شود. نیمف‌ها، تخم ساس و حشره‌های بالغ، با چشم غیرمسلح به‌وضوح قابل دیدن هستند.
در زبان انگلیسی، این حشرات «bedbug» یا همان حشره‌ی تختخواب نام گرفته‌اند، چرا که تختخواب انسان‌ها بهترین مکان برای زندگی این موجودات است. مبل‌های راحتی، تشک تخت، لباس و سایر وسایل نرم و پارچه‌ای می‌توانند محیط مناسبی برای زندگی این حشرات باشند. این حشرات همچنین تاریکی را ترجیح می‌دهند. ممکن است که ساس ها در تمام انواع خانه‌ها، کشتی‌های کروز، سنگرها، سربازخانه‌ها و… پیدا شوند و مشکلات فراوانی را برای ساکنان این اماکن ایجاد کنند.
وقتی از نزدیک به این حشرات نگاه کنید، متوجه می‌شوید که رنگ آنها از سفید و روشن تا قهوه‌ای تیره و نارنجی تیره متغیر است. بعد از غذا خوردن، ممکن است که قطره‌ای سیاه یا قرمز در داخل بدن آنها به چشم بخورد. این حشرات معمولا در درز و شکاف‌ها و مکان‌های تاریک پناه می‌گیرند.
باید بدانید: ساس از چی بدش میاد
- نور شدید: ساس‌ها به نور علاقه‌ای ندارند و بیشتر در مکان‌های تاریک و مرطوب پناه می‌برند.
- سر و صدا: سر و صدا و لرزش‌ها می‌تواند ساس‌ها را از جاهای پناهگاهیشان دور کند.
- حرکت‌های سریع: ساس‌ها از حرکت‌های سریع و ناگهانی می‌ترسند و معمولاً در مواجهه با این حرکات فرار می‌کنند.
- محیط خشک: ساس‌ها در محیط‌های خشک به راحتی زندگی نمی‌کنند و نیاز به رطوبت دارند.
- مواد طبیعی معطر: بوهایی مثل نعناع، اسطوخودوس، سیر و لیمو می‌توانند ساس‌ها را دفع کنند.
- تمیزی: ساس‌ها تمایل دارند در مکان‌های آلوده و کثیف پناه بگیرند، بنابراین تمیز نگه داشتن محیط می‌تواند مانع از جذب آنها شود.
- مواد شیمیایی دفع حشرات: اسپری‌های حشره‌کش یا مواد شیمیایی مشابه نیز می‌توانند ساس‌ها را دور کنند.
درمان ساس چیست؟
-
شستشوی با دمای بالا: لباس‌ها، ملحفه‌ها و روبالشی‌ها را در دمای بالا بشویید. حرارت زیاد می‌تواند ساس‌ها و تخم‌های آنها را از بین ببرد.
-
جاروبرقی کشیدن: برای از بین بردن ساس‌ها از شکاف‌ها، درزها و لابه‌لای تخت‌ها، جاروبرقی کشیدن بسیار موثر است. پس از جاروبرقی کشیدن، کیسه را بلافاصله در خارج از خانه دور بیندازید.
-
استفاده از اسپری حشره‌کش: اسپری‌های مخصوص ساس یا حشره‌کش‌های عمومی می‌توانند به کاهش جمعیت ساس‌ها کمک کنند. از این اسپری‌ها در نواحی آسیب‌دیده استفاده کنید.
-
پوشاندن شکاف‌ها: درزها و شکاف‌های دیوارها و درب‌ها می‌توانند مکان‌های پناه‌جویی برای ساس‌ها باشند. آنها را با سیلیکون یا فوم پر کنید.
-
بخار دادن: استفاده از بخار داغ یکی از موثرترین روش‌ها برای کشتن ساس‌هاست. بخار را می‌توان روی ملحفه‌ها، تشک‌ها و مناطق آسیب‌دیده استفاده کرد.
-
تماس با متخصص: اگر مشکل شما شدید است یا نمی‌توانید به تنهایی آن را حل کنید، بهتر است از خدمات حرفه‌ای پاکسازی استفاده کنید. متخصصان می‌توانند ساس‌ها را به طور کامل از بین ببرند.
حقایقی درمورد ساس
- ساس ها حشراتی کوچک و بدون بال هستند که از خون موجودات خونگرم تغذیه می‌کنند.
- بیشتر ساس ها هنگامی از خون میزبانان خود تغذیه می‌کنند که آنها در خواب باشند.
- ساعت اوج فعالیت ساس ها برای غذا خوردن بین نیمه‌شب تا ۵ صبح است.
- جای نیش ساس ممکن است سریعا ظاهر شود یا ممکن است که بروز آن تا ۱۴ روز طول بکشد.
- ساس ها باید به‌طور مرتب تغذیه شوند تا بتوانند تولید مثل کنند، تخم بگذارند و زنده بمانند.
نشانه‌های حضور ساس در خانه
- یکی از واضح‌ترین نشانه‌های حضور ساس ها در خانه این است که معمولا افراد از گزش توسط حشرات درطول شب شکایت می‌کنند. اگر متوجه شده‌اید که در موقع خواب، حشره‌ای شما را نیش زده، تختخواب خود را به‌دقت بررسی کنید تا نشانه‌های فعالیت ساس ها را پیدا کنید.
- به‌دقت ملحفه‌ها و روتختی را چک کنید. درزهای تشک و گوشه‌ها و فنرهای تخت را بررسی کنید تا این حشرات یا تخم آنها را پیدا کنید. تخم ساس شبیه به دانه‌ی خشخاش با رنگ سفید و روشن است.
- می‌توان نشانه‌هایی از فعالیت ساس ها را زیر کاغذدیواری‌هایی که بلند شده‌اند و در نزدیکی تختخواب قرار دارند، در گوشه‌وکنار میزها، کمدها و دراور مشاهده کرد.
- روی تشک و سایر وسایل اطراف تخت، به‌دنبال لک‌های قهوه‌ای تیره بگردید. این لک‌ها ادرار یا مدفوع ساس هستند. ادرار این حشرات، مایعی به رنگ قهوه‌ای روشن یا سیاه است که توسط پارچه‌ها جذب می‌شود و رنگ آن باقی می‌ماند یا به‌شکل دانه‌های ریز، خشک می‌شود.
- اگر تعداد زیادی ساس در یک مکان جمع شده باشند، بویی شبیه به بوی گشنیز تولید می‌کنند.
مبارزه با ساس‌ها
از آنجا که ساس می‌تواند در هر گوشه و درز و شکافی از منزل پنهان شوند، از بین بردن آنها کار راحتی نیست. یکی از بهترین توصیه‌ها برای از بین بردن این حشرات این است که از یک متخصص مهار آفات کمک بگیرید.
خارج کردن وسایل اضافی و مرتب کردن به‌هم‌ریختگی‌ها، فرصت و فضای کمتری را برای پنهان شدن به ساس ها می‌دهد و همچنین، بازرسی خانه و پیدا کردن ساس ها و از بین بردن آنها را برای شما راحت‌تر میکند.
بعضی از شرکت‌های دفع آفت و سمپاشی، از شما درخواست می‌کنند تا قبل از حضورشان در منزل، وسایل را از دیوار جدا کنید و تشک تخت را بلند کنید و به دیوار تکیه دهید. بعضی از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند که خانه را دست‌نخورده تحویل‌شان دهید تا خودشان به‌دقت همه‌جا را بررسی کنند و محل زندگی حشرات را پیدا کنند.
روش‌های خانگی برای از بین بردن ساس
برای خلاصی از شر این حشرات موذی روش‌های متعددی وجود دارد که نحوه‌ی استفاده از آنها، به میزان هجوم و حضور ساس بستگی دارد. در مراحل اولیه‌ی پیدا شدن این حشرات در خانه، با بعضی از روش‌های ساده و طبیعی می‌توان از شرشان خلاص شد. اگر تعداد آنها و دامنه‌ی توزیع آنها گسترده شده باشد، این راه‌های ابتدایی، کاری از پیش نمی‌برند.
انواع حشره‌کش‌ها در فروشگاه‌ها عرضه می‌شوند، ولی معمولا به‌اندازه‌‌ای قوی نیستند که بتوانند روی ساس‌ها تأثیرگذار باشند. در شرایط حادتر، افراد مجبور می‌شوند که برای بیرون کردن آنها از شرکت‌های دفع آفات و سمپاشی، کمک بگیرند.
بعضی از عوامل باعث می‌شوند که از بین بردن این حشرات، به‌سختی تحت کنترل قرار بگیرد. اولین مورد این است که تشخیص آنها سخت است، چون ساس حشره‌ی کوچکی است و به‌راحتی در مکان‌های تنگ و کوچک، پنهان می‌شود.
برای خلاصی از شر این حشرات، این چند نکته را در نظر داشته باشید:
از بین بردن ساس کار راحتی نیست، چون این حشرات نسبت به آفت‌کش‌ها و حشره‌کش‌های معمولی مقاوم هستند و اگر دقت کافی نداشته باشید، به‌راحتی دیده نمی‌شوند.
برای اینکه در مدت حضور آنها در خانه، از گزش ساس در امان بمانید، تشک و تخت را با روکش مخصوص بپوشانید.
وسایل و لوازم اضافه را از اتاق دور کنید و آنها را در محیط باز کاملا با جاروبرقی تمیز کنید. با این کار، تعداد حشرات و تخم آنها کاهش پیدا میکند.
درصورتی که شرایط حادی داشته باشید، ممکن است به کمک متخصصان نیاز پیدا کنید. شرکت‌های خدماتی زیادی در زمینه‌ی دفع حشرات و آفات تخصص دارند که این کار را برایتان انجام می‌دهند و کمک آنها، در از بین بردن ساس بسیار تأثیرگذار و احتمالا آخرین راه است.
۱. اقدامات اولیه و طبیعی برای مبارزه با ساس
اولین قدم در از بین بردن ساس این است که محل اختفای آنها را پیدا کنید.
درصورتی که فردی مورد گزش ساس قرار بگیرد، ممکن است قطره‌های خون را در ملحفه خود مشاهده کند. زخم، ورم پوست تا شعاع پنج سانتی‌متری و خارش شدید می‌توانند از علائم گزش ساس باشند.
گزش توسط ساس معمولا شب‌ها صورت می‌گیرد، چرا که بیشتر ساس‌ها در تختخواب پنهان می‌شوند و معمولا این تشک و تختخواب هستند که مورد حمله‌ی ساس ها قرار می‌گیرند.
طول بدن ساس ها از نوزادی تا بلوغ کامل از یک تا ۶ میلی‌متر افزایش پیدا میکند؛ پس ممکن است که در اطراف تخت و درز دیوار، ساس هایی با اندازه‌های متفاوت ببینید.
۲. برداشتن تشک
یکی از اولین کارهایی که باید انجام دهید این است که تشک تخت را بردارید و تخت را کاملا خالی کنید.
برای انجام این کار:
- ابتدا روتختی را بردارید و بلافاصله داخل دو کیسه‌ی پلاستیکی قرار دهید و درب آن را محکم کنید تا حشرات و تخم‌ها به جای دیگری منتقل نشوند.
- ملحفه‌ها و روتختی‌ها را برای حداقل ۳۰ دقیقه در آب داغ بشویید و در دمای بالا برای مدت ۳۰ دقیقه خشک کنید. پلاستیک داخلی ملحفه را زمانی باز کنید که ملحفه‌ها را به‌طور کامل داخل ماشین لباسشویی گذاشته‌اید.
- برای از بین بردن حشرات و تخم آنها، تا جایی که ممکن است با دقت کامل، همه‌جا را جارو کنید. با این کار ممکن است حشراتی که در جاهای دور از دسترس پنهان شده‌اند، از بین نروند.
- محتویات کیسه جاروبرقی یا کل کیسه را در فضای باز به یک کیسه‌ی پلاستیکی منتقل کنید و درب آن را کاملا محکم ببندید.
- مطمئن شوید که تخت شما کاملا از حشره‌ها و تخم آنها پاک شده است. برای این کار، آن را کاملا با اسپری‌های حشره‌کش، از وجود حشرات پاک کنید.
۳. پوشاندن تخت
دومین قدم کلیدی برای منع حشرات از ورود به تخت این است که آن را کاملا بپوشانید. برای این کار، کاورهای پارچه‌ای مخصوصی وجود دارند که حشرات داخل آنها به دام می‌افتند و از بیرون نیز نمی‌توانند وارد آن شوند.
برای این کار می‌توانید از ملحفه‌های مخصوص زیپ‌دار استفاده کرد. هزینه‌ی استفاده از این کاورها و ملحفه‌ها، که در فروشگاه‌ها وجود دارد، بسیار کمتر از تعویض تشک تخت است. این پوشش باید برای حداقل یک سال، روی تخت باقی بماند.
استفاده از کاورها، نقاط غیرقابل‌دسترس را از دید حشرات دور نگه می‌دارد و پیدا کردن آنها را راحت‌تر میکند. همچنین برای پیشگیری از ورود حشرات به تشک جدید نیز ضروری است.
قبل از اینکه تخت را بپوشانید، حتما مرحله‌ی یک را که شامل پیدا کردن حشرات و از بین بردن و جارو کردن آنهاست، انجام دهید.
۴. تله‌هایی برای به دام انداختن حشرات
دام‌های خاصی برای دور کردن حشرات از تخت وجود دارند که معمولا بین محل پنهان شدن حشرات و محل خواب میزبان، قرار می‌گیرند.
یکی از این دام‌ها، پدهای چسبناک مخصوصی هستند که در پایه‌ی تخت قرار می‌گیرند و حشرات را جذب می‌کنند، ولی این کار ظاهر ناخوشایندی دارد و محیط را کثیف میکند.
مواد و ابزارهای خاصی برای از بین بردن ساس در بازار و فروشگاه‌های آنلاین وجود دارند، ولی بعضی از آنها را می‌توان در منزل نیز تهیه کرد.
تخت را از دیوار فاصله بدهید و مطمئن شوید که ملحفه با زمین در تماس نیست، به این ترتیب، تا حدی حشرات را از تختخواب خود دور نگه می‌دارید.
۵. گرما
شستن لباس‌ها و ملحفه با آب داغ، یکی از روش‌های مؤثر برای از بین بردن ساس است.
هنگامی که دمای بدن و محیط اطراف ساس ها به بیش از ۴۵ درجه برسد، آنها می‌میرند. درنتیجه قرار دادن حشرات در معرض دمای بالا برای مدت یک ساعت آنها را در هر مرحله‌ای از عمر خود که باشند، از بین می‌برد. در دمای بالای ۶۰ درجه، همه‌ی ساس ها به‌سرعت از بین می‌روند.
با وجود این، بعید است که با گرم کردن دمای اتاق، ساس ها از بین بروند، چون دمای بسیار بالایی نیاز است. این کار ممکن است ساس ها را در سراسر منزل پخش کند، چرا که به‌دنبال محیط خنک‌تر و برای دوری از گرما، به اتاق‌های مجاور نقل‌مکان می‌کنند.
۶. سرما
ساس ها در دمای خیلی پایین نیز می‌میرند. البته برای از بین رفتن ساس با دمای پایین، باید حداقل ۴ روز در معرض دمای کمتر از ۱۸- سانتیگراد قرار بگیرند. برای اینکه همه‌ی ساس ها کشته شوند و تخم‌ها از بین بروند و دمای هوای پایین، به سوراخ‌ها و درزها نفوذ کند، چهار روز زمان نیاز است.
برای استفاده از این شرایط می‌توانید اشیا کوچکی را که آلوده به ساس و تخم این حشره هستند، در فریزر نگهداری کنید و دوره‌ی چهار روزه را از زمانی حساب کنید که شیٔ موردنظر کاملا به دمای منفی ۱۸ درجه رسیده باشد. این زمان برای اجسام حجیم‌تر، به مراتب بیشتر می‌شود.
البته به نقل از EPA، فریزرهای خانگی به‌اندازه‌‌ای سرد نیستند که بتوانند ساس را از بین ببرند و برای این منظور زمانی بیش از ۴ روز نیاز دارند.
سیستم‌های گازی که برای فریز کردن فوری طراحی شده‌اند، تأثیرگذار نیستند و حتی ممکن است دامنه‌ی حضور ساس ها را گسترده‌تر کنند، چون به‌علت فشار هوای ایجاد‌شده، حشرات به اطراف پراکنده می‌شوند.
خاموش کردن وسایل گرمایشی و باز گذاشتن درب و پنجره‌ها روش مناسبی برای مبارزه با ساس نیست؛ چرا که تحت هیچ شرایطی دمای اتاق تا این حد پایین نمی‌آید.
ترک کردن و خالی گذاشتن اتاق برای مدت بیش از یک سال، می‌تواند برای کشتن ساس ها مؤثر باشد، چرا که این حشرات برای مدت طولانی بدون ماده‌ی غذایی باقی می‌مانند. البته ممکن است به اتاق‌ها یا واحدهای مجاور نقل‌مکان کنند و دوباره برگردند.
۷. مواد شیمیایی برای استفاده‌ی خانگی
شما می‌توانید از برخی مواد شیمیایی که در فروشگاه‌های آنلاین یا فروشگاه‌های مربوطه موجودند، استفاده کنید. فراموش نکنید که استفاده از این مواد در محیط بسته خطرناک است.
بسیار مهم است که همیشه از مواد دارای مجوز و تأییدیه استفاده کنید و به‌دقت دستورالعمل آن را بخوانید و طبق دستور عمل کنید.
این مواد عبارتند از:
- پیرترین (pyrethrins) و پیرتروئید (pyrethroids) که از گل داوودی به دست می‌آیند
- مواد خشک‌کننده‌ای مثل بوریک اسید و خاک دیاتومه که پوشش محافظ بدن حشرات را از بین می‌برند
- مواد زیست‌شیمیایی همچون روغن چریش که به‌صورت پرس سرد تولید شده باشد
- پیرول (pyrroles)
- نیکوتینوئید (neocotinoids)، نوع مرکبی از نیکوتین که بر سیستم عصبی حشرات تأثیر می‌گذارد
- تعدیل‌کننده‌های رشد حشرات که فرآیند رشد آنها را مختل میکند
موقع خرید این محصولات حتما توجه کنید که مجوز لازم را داشته باشند و روی لیبل آنها حتما کلمه‌ی ساس درج شده باشد، چون بعضی از حشره‌کش‌ها، برای همه‌ی انواع حشرات مناسب نیستند.
هنگام استفاده از این مواد، به‌طور دقیق دستورالعمل‌های استفاده از آنها را دنبال کنید تا در تماس مستقیم با حشرات و محل زندگی آنها قرار گیرند.
کنترل آفات و حشرات توسط متخصص
حشره‌کش‌هایی که در دسترس عموم قرار دارند معمولا در شرایط حاد، به‌اندازه‌ی کافی مؤثر نیستند و نمی‌توانند به جاهای دور از دسترس و مخفیگاه حشرات راه پیدا کنند. در این شرایط بهتر است که از متخصصان دفع آفات و حشرات کمک بگیرید.
یکی از حشرات را بگیرید و عکسی از آن بیندازید تا به متخصص مربوطه نشان دهید. متخصصان تشخیص می‌دهند که با چه نوع حشره‌ای طرف هستند، بنابراین حشره‌کش‌های مناسب را تهیه می‌کنند.
این متخصصان معمولا با روش‌های غیرشیمیایی شروع می‌کنند و در صورت بی‌نتیجه بودن این روش‌ها، ممکن است از انواع حشره‌کش‌های شیمیایی و سمپاشی بهره بگیرند.
برخی سم‌ها و حشره‌کش‌ها نیاز به مجوز دارند و تنها برخی از متخصصان اجازه‌ی استفاده ازاین سموم را دارند.
مواد شیمیایی مورداستفاده توسط شرکت‌های دفع آفات و حشرات
متخصصان سمپاشی منازل معمولا از این مواد شیمایی استفاده می‌کنند:
- پیرترین (pyrethrins) و پیرتروئید (pyrethroids): این مواد، رایج‌ترین حشره‌کش‌های مورداستفاده برای دفع ساس ها هستند. پیرترین از گل داوودی تهیه می‌شود و پیرتروئید همسان شیمیایی آن است. این مواد بر سیستم عصبی حشره‌ها تأثیر می‌گذارند. بعضی از انواع ساس ها به این داروهای شیمیایی، به‌خصوص به محصولات قدیمی‌تر، مقاوم شده‌اند.
- سیلیکات: این ماده شامل خاک دیاتومه است و جزو مواد خشک‌کننده محسوب می‌شود. این ماده، پوشش بیرونی بدن حشرات را از بین می‌برد و از طریق خشک کردن آب بدن، حشرات را نابود میکند. از آنجا که تأثیر این ماده بر حشرات فیزیکی است، به همین دلیل حشرات نمی‌توانند نسبت به آن مقاوم شوند.
- کاربامات (Carbamates): این مواد از پیرترین و پیرتروئیدها مؤثرترند، ولی به نظر می‌رسد که حشرات درحال مقاوم شدن به این ماده هستند.
- نیکوتینوئید: این مواد مؤثر هستند و تاکنون حشرات مقاومتی نسبت به آنها نشان نداده‌اند. این ماده هیچ‌گونه رسوب و اثری برجا نمی‌گذارد.
- پیرول: این ماده با سرعت کمی اثر میکند و میزان اثرگذاری آن محدود است، ولی هیچ مقاومتی دربرابر آن نشان داده نشده است.
خشک‌کننده‌ها انتخاب‌هایی مؤثر برای از بین بردن ساس هستند. استفاده از این مواد مزایای مختلفی دارد:
- دارای ماندگاری طولانی است
- برای پستانداران کم‌ترین مسمومیت را ایجاد میکند
- کم‌ترین احتمال ایجاد مقاومت را دارد
- به‌عنوان روش پیشگیری‌کننده نیز قابل‌استفاده است
پیشگیری از هجوم حشره ساس
یکی از مهم‌ترین نکات کلیدی برای کاهش ریسک هجوم ساس، این است که به‌سرعت حضور آنها را تشخیص دهید. هرچه تعداد آنها کمتر باشد، از بین بردن‌شان راحت‌تر و سریع‌تر است.
می‌توان در هر یک از چهار مرحله‌ی زیر با هجوم ساس ها مقابله کرد:
- زمانی که برای اولین بار دیده می‌شوند
- زمانی که هجوم آنها در بخشی از منزل تثبیت می‌شود
- هنگامی که تعداد حشرات روز‌به‌روز درحال افزایش است
- وقتی که مشکل به جاهای مختلف گسترش پیدا میکند
این نکات می‌توانند در بازرسی و کشف سریع ساس بسیار مؤثر باشند:
- ملحفه‌ها را به‌منظور پیدا کردن لکه‌های ریز خون، بررسی کنید
- در بدن خود به‌دنبال جای گزش ساس باشید
- محل استراحت حیوانات خانگی را به‌دقت بررسی و نظارت کنید
فاکتورهایی که کنترل ساس‌ها را سخت می‌کنند، عبارتند از:
- به‌هم‌ریختگی و شلوغی، به‌خصوص زیر تخت
- درز دیوارها که جای مناسبی برای پنهان شدن ساس است
- هجوم ساس به واحدهای مجاور
سایر نکات برای پیشگیری از هجوم ساس
- اجتناب از خرید وسایل دست‌دوم: بهتر است که تخت و وسایل دست‌دوم نخرید، ولی درصورتی که قصد خرید دارید، حتما باید آنها را به‌دقت بررسی کنید و بعدا به خانه بیاورید.
- کم کردن به‌هم‌ریختگی‌ها: به‌هم‌ریختگی و شلوغی وسایل یکی از دلایل تجمع ساس‌هاست، چرا که در این شرایط جای مناسب و کافی برای پنهان شدن خواهند داشت. کم کردن این بی‌نظمی‌ها، فرصت را برای پنهان شدن آنها کاهش می‌دهد.
- پر کردن درزها: برای پر کردن درزها و شکاف‌ها می‌توانید از مواد مخصوص و خمیرهای درزگیر استفاده کنید، بهتر است که آنها را با چوب پر نکنید.
- چک کردن اتاق هتل: ساس می‌تواند همراه با چمدان و وسایل از اتاق هتل یا خانه‌ی دیگران، به خانه‌ی شما راه پیدا کند. قبل از اقامت در جایی، حتما اطراف آن را به‌دقت بررسی کنید تا اثری از ساس در آن نباشد.
- جلوگیری از پخش شدن ساس ها: با دور نگه‌داشتن تخت از سایر وسایل یا پوشاندن آن با کاور مخصوص، از پخش شدن ساس‌ها به سایر قسمت‌های منزل پیشگیری کنید.
در مواجهه با ساس از چه کارهایی اجتناب کنیم؟
اگر در محل زندگی خود با هجوم ساس ها مواجه شدید:
- نترسید و به‌دنبال حشره‌کش مناسب باشید، آرامش خود را حفظ کنید و برای از بین بردن آنها برنامه‌ریزی کنید.
- از سموم دست‌ساز، باغی و کشاورزی استفاده نکنید، چون تأثیرات مخربی دارند و ممکن است مشکل شما را چند برابر کنند.
- از حشره‌کش‌ها و سمومی که مجوز و تأییدیه ندارند استفاده نکنید.
- حشره‌کش‌ها را روی بدن خود اسپری نکنید، چون این کار می‌تواند برای سلامتی شما خطرناک باشد.
- از الکل، نفت و گازوئیل برای دور کردن حشرات استفاده نکنید چون این کار ممکن است موجب آتش‌سوزی شود.
- وسایل را از اتاقی به اتاق دیگر جابه‌جا نکنید یا آنها را دور نیندازید. جابه‌جا کردن وسایل فقط باعث انتشار بیشتر ساس می‌شود، بسیاری از این وسایل به‌راحتی قابل پاکسازی هستند.
- وسایل را داخل پلاستیک سیاه و در آفتاب نگذارید چون این کار، گرمای لازم برای کشتن ساس ها را فراهم نمی‌کند.
درمان نیش ساس
درمان علائم نیش ساس عبارت است از:
- کرم‌های موضعی مثل کورتیزون برای بهبود خارش؛
- استفاده از آنتی‌بیوتیک خوراکی، درصورتی که به‌دلیل التهاب پوست اطراف محل گزش، عفونتی ایجاد شده باشد؛
- استفاده از داروهای کورتیکواستروئید، درصورتی که فرد واکنش‌های شدید آلرژیک داشته باشد؛
- داروهای آنتی‌هیستامین برای بهبود واکنش‌های آلرژیک.
بیشتر آثار نیش و گزش این حشرات در یک تا دو هفته بعد از گزش، بهبود پیدا می‌کنند.
علائم نیش ساس
بیشتر ساس ها درهنگام خواب از بدن میزبان خود تغذیه می‌کنند. مکیدن خون کاملا بدون درد انجام می‌شود، به همین دلیل است که معمولا فرد میزبان متوجه نمی‌شود.
این حشرات درحال مکیدن خون، مقداری از بزاق دهان خود را وارد پوست میزبان می‌کنند. اگر آنها برای چند هفته به‌طور مستمر تنها یک میزبان را بگزند، آن فرد ممکن است نسبت به بزاق ساس و مواد شیمیایی موجود در آن حساس‌تر شود. به همین دلیل ممکن است بسیاری از افراد درنهایت به گزش این حشرات واکنش آلرژیک نشان دهند.
ساس، مثل کک، در یک ردیف نیش می‌زند. تقریبا در هر ردیف معمولا دو تا سه جای گزش مشاهده می‌شود. احتمالا به این خاطر است که در موقع مکیدن خون، به دلایل مختلف متوقف می‌شود و دوباره با فاصله‌ی یکی دو سانت از محل گزش قبلی، کار خود را از سر می‌گیرد.
جای گزش حشرات ممکن است تا ۱۴ روز پس از گزیدگی بروز کند، ولی معمولا در چند روز نخست ظاهر می‌شود. گزش ساس ها بزرگ‌تر از گزش کک است و معمولا در مرکز آن نقطه‌ی قرمزی وجود ندارد. جای گزش این حشرات، متورم و قرمز می‌شود.
بیشتر افرادی که مورد گزش ساس قرار می‌گیرند هیچ علائمی نشان نمی‌دهند و حتی متوجه این اتفاق نمی‌شوند. به همین دلیل، پی بردن به حضور و هجوم این حشرات و از بین بردن آنها، کار سختی است. البته بعضی از افراد ممکن است بیمار شوند و حالت تهوع داشته باشند. احتمال ایجاد اسکار یا عفونت پوستی بر اثر خاراندن پوست نیز وجود دارد.
در مواد نادر، ممکن است که افراد به گزش ساس واکنش آنافیلاکسی نشان دهند. آنافیلاکسی یا بیش‌دفاعی، نوعی واکنش آلرژیک جدی است که به‌طور ناگهانی آغاز می‌شود و می‌تواند منجر به مرگ شود. آنافیلاکسی معمولا با علائمی مثل ضایعات جلدی، خارش پوست، تورم گلو و فشار خون پایین همراه است. بروز واکنش آسمی به گزش ساس، نادر ولی ممکن است.
علت‌ها
ساس ها حشراتی تطبیق‌پذیر هستند و دلایل و روش‌های زیادی برای حضور و هجوم آنها به منازل وجود دارد. این حشرات می‌توانند مثل مسافران قاچاق همراه با چمدان و وسایل، از خانه‌ای به خانه‌ی دیگر منتقل شوند. به همین دلیل، باید هنگام خرید وسایل دست دوم مثل میز و کمد، حسابی مراقب باشید و این وسایل را پیش از آوردن به منزل به‌دقت بررسی کنید. همچنین، هرگز از تشک دست‌دوم استفاده نکنید. شما می‌توانید با بازرسی دقیق علائم، حضور ساس ها را تشخیص دهید.
حتی خانه‌های خالی و ظاهرا تمیز هم ممکن است ساس داشته باشند. ساس می‌تواند بیش از دو ماه بدون غذا زندگی کند. حتی ممکن است از طریق حفره‌ها وسوراخ‌های دیوار و همچنین لوله‌ها و کابل‌هایی که سیم لوله‌کشی آب در آنها قرار دارد، از واحدی به واحد دیگر آپارتمان نقل مکان کند.
پیشگیری
پیشگیری از هجوم این حشرات، کار بسیار سختی است. می‌توانید تخت و تشک را با کاورهای مخصوصی بپوشانید که بعضی از افراد برای تسکین آلرژی نیز از آن استفاده می‌کنند. معمولا شرکت‌های دفع آفات، این کاورها را می‌فروشند و البته در فروشگاه‌های مختلف ممکن است آنها را پیدا کنید.
بعد از پوشاندن تخت و تشک آن، تعدادی از ساس ها در کاور می‌مانند و درنهایت بر اثر عدم تغذیه می‌میرند. استفاده از کاور برای تخت‌های جدید مانع از ورود حشرات به درزهای آن می‌شود و تختخواب را تمیز و عاری از هرگونه حشره نگه می‌دارد.
درهنگام سفر، برای کاهش ریسک انتقال ساس به منزل‌تان، هرگز چمدان را روی تختخواب قرار ندهید. همچنین بهتر است که بعد از سفر، داخل چمدان و سایر بخش‌های آن را با جاروبرقی تمیز کنید و محتویات کیسه‌ی جاروبرقی را سریع دور بریزید. خالی کردن کیسه را در فضای باز انجام دهید.
لباس‌های سفر را از سایر لباس‌های خود جدا کنید و هرچه سریع‌تر، آنها را با آب داغ بشویید.
اگر متوجه حضور ساس در منزل شدید، با متخصص مربوطه تماس بگیرید و تلاش نکنید که خودتان آنها را از بین ببرید. ساس ها ممکن است در لباس‌های شما از اتاقی به اتاق دیگر منتقل شوند و اگر بدون داشتن تخصص و تجربه و آگاهی بخواهید خودتان آنها را بیرون کنید، ممکن است اوضاع بدتر شود.
گرچه ساس‌ها ناقل بیماری نیستند، ولی می‌توانند روی کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارند و باعث ایجاد استرس، آشفتگی، ناراحتی، خجالت و حتی خواب ناآرام شوند.
حقایقی درمورد ساس ها و بیرون کردن آنها از خانه
درادامه چند نکته‌ی مهم را مطرح می‌کنیم که باید درهنگام بیرون کردن ساس ها از خانه یا جست‌وجو برای پیدا کردن آنها، در نظر داشته باشید.
ساعت اوج فعالیت ساس ها برای غذا خوردن از نیمه‌شب تا ۵ صبح است. البته ساس های گرسنه، هر زمان از روز ممکن است تغذیه کنند، ولی معمولا نور آفتاب را دوست ندارند و تاریکی را ترجیح می‌دهند. هر بار تغذیه‌ی آنها بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد و بعد از این مدت، حشره به محل پنهان شدن خود برمی‌گردد.
ساس ها هر ۵ تا ۱۰ روز، تغذیه می‌کنند. ولی می‌توانند تا ۷۰ روز بدون غذا زندگی کنند. یک ساس که تغذیه‌ی مرتبی داشته باشد، تا چند ماه زنده می‌ماند.
ساس ها میزبانان خود را با جست‌وجوی گرمای بدن و دی اکسید کربن موجود در بازدم، پیدا می‌کنند.
ساس ابتدا پوست میزبان را سوراخ میکند و بعد بزاق خود را در آن تزریق میکند. این بزاق حاوی ترکیبی از بی‌حس‌کننده‌هاست، به همین دلیل فرد میزبان، درد گزش حشره را حس نمی‌کند. همچنین وجود ترکیبات ضدانعقاد خون در بزاق این حشره، مکیدن خون را تسهیل میکند. پس از این فرآیند، ساس تا سیر شدن کامل خون میزبان خود را می‌مکد. جای گزش ساس، تا زمان بروز واکنش‌های پوستی مشخص نمی‌شود. ممکن است ظاهر شدن جای گزش ساس، تا ۱۴ روز طول بکشد.
ساس‌ها زمانی می‌توانند تولید مثل کنند که کاملا بالغ شده باشند. ساس ماده، روزانه ۷ تخم می‌گذارد که این تعداد درطول عمر ساس می‌تواند به صدها تخم برسد.
نتایج تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ روی ساس ها صورت گرفت، نشان می‌دهند که با وجود مقاومت این حشرات دربرابر نابودی، خطر چندانی برای سلامتی انسان ندارند و حضورشان بیشتر باعث آزار و رنجش میزبان می‌شود تا بیماری او. هیچ ارتباطی بین ساس و بیماری‌های انسانی کشف نشده است.
بزرگ‌ترین مشکلاتی که ممکن است توسط ساس برای سلامتی انسان ایجاد شود، بروز عفونت‌های ثانویه‌ی باکتریایی است که بر اثر خاراندن محل گزش ایجاد می‌شوند و مستقیما از گزش ساس ناشی نمی‌شوند. خاراندن پوست ممکن است باعث خراشیدگی و بریدگی آن شود و باکتری‌های سطح پوست را به بخش‌های عمیق‌تر آن منتقل کند.
منبع هر عفونت باکتریایی درواقع از خود بدن انسان است و ربطی به حضور ساس ها ندارد.
باورهای نادرست درمورد ساس
ساس ها تقریبا همه جای دنیا پیدا می‌شوند و ممکن است به هر خانه‌ای در هر محله و شهری هجوم ببرند، ولی معمولا در مناطق شهری بیشترند. درمورد ساس ها این نکات را به یاد داشته باشید:
- ساس ها باعث انتقال بیماری نمی‌شوند.
- هجوم ساس در بین افراد کم‌درآمد بیشتر نیست.
- هم در خانه‌های تمیز و هم در خانه‌های کثیف و نامرتب ممکن است پیدا شوند.
- با چشم غیرمسلح قابل‌دیدن هستند.
همیشه مراقب محیط اطراف خود باشید چون از بین بردن ساس ها در مراحل اولیه‌ی حضورشان، همیشه راحت‌تر است.
آموزش ساخت ۶ کاردستی زنبور با وسایل مختلف 
