مشاهده حیات وحش در برخی کشورها از جمله آفریقای جنوبی، کنیا، تانزانیا و ...، درآمد میلیون دلاری برای این کشورها به ارمغان آورده و جایگزین شکار شده است.

به گزارش «دنیای سفر»، تاریخ سوم مارس به عنوان روز جهانی حیات وحش شناخته می شود؛ رویدادی که هر سال با هدف افزایش آگاهی درباره حفاظت از گونه های جانوری و حفظ تنوع زیستی در سراسر جهان برگزار می شود.

این روز، که در سال 2013 توسط سازمان ملل متحد نام گذاری شد، فرصتی است تا اهمیت اکوسیستم های طبیعی و تهدیداتی که متوجه حیات وحش است، مورد توجه قرار گیرد. در همین راستا، مشاهده حیات وحش (WildlifeWatching) به عنوان یک جایگزین پایدار برای شکار، در سال های اخیر مورد استقبال گسترده ای قرار گرفته و به یکی از بخش های پردرآمد صنعت گردشگری تبدیل شده است.

رشد صنعت مشاهده حیات وحش و جایگاه آن در اقتصاد جهانی

مشاهده حیات وحش به سفرهایی گفته می شود که هدف آن ها مشاهده حیوانات در زیستگاه های طبیعی شان، بدون آسیب رساندن به محیط زیست یا حیات آن هاست. این نوع گردشگری نه تنها به حفاظت از گونه های جانوری کمک می کند، بلکه درآمد قابل توجهی نیز برای کشورها به همراه دارد.

بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، صنعت گردشگری حیات وحش سالانه بیش از 344 میلیارد دلار درآمد ایجاد می کند و بیش از 21 میلیون شغل در سراسر جهان از طریق این صنعت تأمین می شود. در آفریقا، که یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری حیات وحش محسوب می شود، بیش از 50 درصد از گردشگری خارجی به تماشای حیات وحش مرتبط است. در پارک ملی سرنگتی تانزانیا، تعداد بازدیدکنندگان سالانه به بیش از 1.5 میلیون نفر رسیده است و این صنعت بیش از 2.5 میلیارد دلار درآمد برای این کشور به همراه داشته است.

در آمریکای جنوبی، کشورهایی مانند کاستاریکا، اکوادور و برزیل با جذب گردشگرانی که به مشاهده گونه هایی مانند جگوار، طوطی های رنگارنگ و میمون های جنگل های بارانی علاقه مند هستند، به رونق این صنعت کمک کرده اند. در کاستاریکا، گردشگری مرتبط با حیات وحش 5 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) را تشکیل می دهد و در سال های اخیر رشد 7 درصدی را تجربه کرده است.

کشورهای پیشرو در صنعت مشاهده حیات وحش

1. آفریقای جنوبی: این کشور یکی از موفق ترین نمونه ها در توسعه صنعت مشاهده حیات وحش است. پارک ملی کروگر با جذب بیش از 1.8 میلیون گردشگر در سال، میلیاردها دلار برای اقتصاد محلی درآمدزایی می کند. دولت این کشور سرمایه گذاری گسترده ای در توسعه اکولوژیکی و آموزش جوامع محلی برای حفظ حیات وحش انجام داده است.

2. کنیا و تانزانیا: با برگزاری تورهای سافاری در پارک هایی مانند ماسایی مارا و سرنگتی، این کشورها توانسته اند سالانه میلیون ها گردشگر را جذب کرده و اقتصاد خود را تقویت کنند. در تانزانیا، درآمد حاصل از گردشگری حیات وحش در سال های اخیر به بیش از 4 میلیارد دلار رسیده است.

3. کاستاریکا: این کشور به لطف سیاست های سخت گیرانه زیست محیطی، توانسته است به یکی از برترین مقاصد گردشگری پایدار تبدیل شود. پارک های ملی مانند کورکووادو و مونته ورد به پناهگاهی برای گونه های نادر تبدیل شده اند که بازدیدکنندگان زیادی را از سراسر جهان به خود جذب می کنند.

4. ایالات متحده و کانادا: پارک های ملی یلوستون و بنف، نمونه هایی از موفقیت در جذب گردشگرانی هستند که به مشاهده گونه هایی مانند گرگ، خرس و گوزن علاقه دارند. در یلوستون، مشاهده گرگ ها به تنهایی سالانه بیش از 35 میلیون دلار به اقتصاد محلی کمک می کند.

چرا مشاهده حیات وحش جایگزین مناسبی برای شکار است؟

در بسیاری از کشورها، شکار یکی از تهدیدات جدی برای تنوع زیستی محسوب می شود. با این حال، گردشگری حیات وحش نشان داده که می تواند نه تنها جایگزین پایداری برای شکار باشد، بلکه درآمد بیشتری نیز ایجاد کند.

برای مثال، در زیمبابوه، یک فیل زنده در طول زندگی خود از طریق گردشگری حیات وحش تا 1.6 میلیون دلار درآمدزایی می کند، در حالی که ارزش یک فیل شکارشده تنها حدود 40 هزار دلار است. این آمار نشان می دهد که حفاظت از گونه های حیات وحش می تواند تأثیر اقتصادی قابل توجهی داشته باشد.

موانع و چالش های توسعه گردشگری حیات وحش

با وجود موفقیت های این صنعت، برخی کشورها همچنان در اجرای این مدل اقتصادی مردد هستند. کشورهای با اقتصادهای وابسته به شکار، مانند نامیبیا و برخی ایالت های آمریکا، معتقدند که درآمد حاصل از شکار کنترل شده، برای حفاظت از برخی گونه ها ضروری است.

همچنین، در برخی کشورها مانند برزیل و اندونزی، تخریب زیستگاه ها به دلیل جنگل زدایی، مانعی جدی برای توسعه پایدار مشاهده حیات وحش محسوب می شود. بدون حفاظت مناسب از جنگل ها و پارک های ملی، ادامه این صنعت در این کشورها با چالش های زیادی مواجه خواهد شد.

آینده روشن مشاهده حیات وحش

با توجه به افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت حفاظت از گونه های جانوری، انتظار می رود که صنعت مشاهده حیات وحش در سال های آینده رشد بیشتری داشته باشد. کشورهای موفق در این حوزه نشان داده اند که حفاظت از طبیعت نه تنها از لحاظ زیست محیطی ضروری است، بلکه از نظر اقتصادی نیز می تواند بسیار سودآور باشد.

در روز جهانی حیات وحش، فرصتی برای بازنگری در سیاست های زیست محیطی کشورها وجود دارد. حمایت از مشاهده حیات وحش و کاهش شکار، می تواند به حفظ تنوع زیستی کره زمین کمک کند و در عین حال، منافع اقتصادی پایداری را برای جوامع محلی به همراه داشته باشد.