مطالعه‌ای جدید در مجله PLOS One نشان می‌دهد که شب‌زنده‌دارها (افراد فعال در شب) به دلیل کیفیت پایین خواب، مصرف بیشتر الکل و کمبود آگاهی از لحظه حال، در معرض خطر بالاتر افسردگی قرار دارند.

به گزارش ایتنا و به نقل از healthday، این یافته‌ها بر اساس نظرسنجی از ۵۴۶ دانشجوی دانشگاه ساری (Surrey) در انگلستان به دست آمده است.

عوامل کلیدی در افزایش خطر

۱. کیفیت نامطلوب خواب: شب‌بیدارها معمولاً خواب کمتری می‌بینند و با خستگی روزانه مواجهند. این وضعیت، تمرکز و آگاهی از لحظه حال را کاهش می‌دهد.
۲. مصرف الکل: الکل به عنوان یک عامل میانجی در ارتباط بین سبک زندگی شبانه و افسردگی شناخته شده است. شب‌بیدارها تمایل بیشتری به مصرف الکل دارند.
۳. آگاهی از لحظه حال: شب‌زنده‌دارها کمتر در زمان حال زندگی می‌کنند و به جای تمرکز بر اقدامات آگاهانه، به صورت خودکار عمل می‌کنند. این عدم آگاهی با افسردگی مرتبط است.

آگاهی از لحظه حال: کلید پیشگیری

مطالعه نشان می‌دهد که «عمل با آگاهی» (متمرکز بودن بر اقدامات و لحظه حال) به عنوان یک عامل حفاظتی عمل می‌کند. شب‌بیدارها به دلیل خستگی ناشی از خواب کم، کمتر قادر به تمرکز هستند و این عدم آگاهی، آنها را مستعد افسردگی می‌کند.

راهکارهای کاهش خطر

بهبود کیفیت خواب: تنظیم ساعات خواب و ایجاد محیط آرام برای خواب.

کاهش مصرف الکل: الکل نه تنها به سلامت روان آسیب می‌زند، بلکه خواب را نیز مختل می‌کند.
تمرین آگاهی از لحظه حال: مدیتیشن و تمرین‌های آگاهی از لحظه حال می‌توانند به کاهش افسردگی کمک کنند.

مطالعه دیگری در سال ۲۰۲۲ نشان داد که مصرف مواد مخدر (مثل الکل، سیگار و ماریجوانا) در شب‌زیان، اضطراب و افسردگی را تشدید می‌کند. همچنین، در ایران، افسردگی در سالمندان به دلیل عوامل اجتماعی و بیماری‌های مزمن شایع است.

شب‌زنده‌دارها به دلیل ترکیبی از کیفیت نامطلوب خواب، مصرف الکل و کمبود آگاهی از لحظه حال، در خطر بالاتر افسردگی قرار دارند. تمرین آگاهی از لحظه حال و اصلاح سبک زندگی، می‌تواند این خطر را کاهش دهد.
این یافته‌ها اهمیت مداخلات پیشگیرانه مانند آموزش مدیتیشن و بهبود بهداشت خواب را برای سلامت روان شب‌زیان تأیید می‌کند.