صنعت داروسازی کشور در سال گذشته روزهای سخت و دشواری را تجربه کرد و در نهایت، با کوله‌باری از همین مشکلات، سال جدید را آغاز کرده است.

مهم‌ترین چالش صنعت داروسازی کشور، قیمت گذاری دستوری دارو بوده است که همواره سد راه پیشرفت و توسعه صنعت و سرمایه‌گذاری تلقی می‌شود. زیرا، فعالان صنعت داروسازی کشور، بر این عقیده اند که قیمت دارو باید توسط بازار تعیین شود تا بتوان عرصه رقابت را رقم زد.

عمده ارز تخصیص یافته به بخش تولید دارو ارز ترجیحی یا دولتی است که به منظور تأمین ماده مؤثر در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد. این در حالی است که ماده مؤثره به طور متوسط بین ۲۵ تا ۴۰ درصد در قیمت تمام شده دارو تأثیرگذار است و حدود ۷۰ درصد باقی مانده مربوط به عوامل دیگری از قبیل دستمزد، هزینه‌های سربار، مواد جانبی، بسته بندی و… است که به صورت ارز آزاد توسط شرکت‌ها تأمین می‌شود.

کمبود ارز یکی از مهم‌ترین چالش‌های بروز خطر کمبود دارو در کشور است، چرا که صنعت دارویی کشور برای تولید برخی اقلام دارویی می‌بایست بتواند مواد اولیه را در اسرع وقت تهیه کند که این امر مستلزم تأمین ارز است.

بنا بر اعلام بانک مرکزی، در سال گذشته سه میلیارد و ۱۵۳ میلیون دلار ارز برای تأمین دارو، مواد اولیه و تجهیزات پزشکی تخصیص داده شده است.

صنعت داروسازی ایران که از یک‌سو نقش کلیدی در سلامت عمومی جامعه ایفا می‌کند و از سوی دیگر بخش مهمی از اقتصاد کشور محسوب می‌شود، در شرایط کنونی با مشکلاتی جدی مواجه است. نگاه صرف به قیمت‌گذاری دستوری بدون توجه به پیامدهای اقتصادی و نیازهای صنعت، تولیدکنندگان داخلی را با حاشیه سود پایین و رقابت‌پذیری محدود مواجه کرده است. این در حالی است که در سطح جهانی، حمایت از صنعت داروسازی و ارتقای نوآوری و کیفیت، از طریق سیاست‌هایی مبتنی بر سرمایه‌گذاری پایدار و مشارکت بخش خصوصی، توانسته نظام‌های سلامت را تقویت کند.

روش‌های متنوعی در دنیا برای قیمت‌گذاری دارو وجود دارد. یکی از این روش‌ها، قیمت‌گذاری مبتنی بر ارزش است. قیمت‌گذاری مبتنی بر ارزش یک روش قیمت‌گذاری ثابت برای کالاها و خدمات است. این روش یک استراتژی قیمت‌گذاری است که اساساً بر مبنای ارزش درک شده محصول یا خدمات توسط مشتری تعیین می‌شود، نه هزینه‌های واقعی تولید که با حاشیه سود افزایش می‌یابد. بسیاری از کشورها و شرکت‌های بزرگ داروسازی در دنیا در حال حرکت به سمت این مدل قیمت‌گذاری هستند.

روش دیگر قیمت‌گذاری دارو، قیمت‌گذاری بر اساس هزینه تمام شده‌است. این روش، یک استراتژی رایج است که در صنعت داروسازی استفاده می‌شود.

روش دیگری که برای قیمت‌گذاری دارو، مورد استفاده قرار می‌گیرد، روش قیمت‌گذاری بر اساس مرجع خارجی است. این روش، به استفاده از قیمت یک محصول دارویی در یک یا چند حوزه، برای استخراج یک معیار یا قیمت مرجع اشاره دارد.

در یک روش دیگر قیمت‌گذاری، قیمت بر اساس مرجع داخلی تعیین می‌شود. در این روش، داروها با توجه به قیمت داروهای مشابه یا جایگزین در داخل کشور، تعیین قیمت می‌شوند.

روش دیگری که برای تعیین قیمت داروها وجود دارد، روش قیمت‌گذاری افتراقی است. این روش، یک استراتژی در تعیین قیمت دارو است که بر اساس قدرت خرید، سیاست‌های بهداشتی و نیازهای اقتصادی هر کشور یا گروهی از مصرف‌کنندگان تغییر می‌کند. این روش‌ها برای تعیین قیمت دارو، در جهان استفاده می‌شوند.

در ایران دارو دارای نرخ مصوب است و تعیین آن توسط کمیسیون قیمت‌گذاری سازمان غذا و دارو صورت می‌گیرد.

وزارت بهداشت علاوه بر قیمت‌گذاری، خریدار کالا بوده و به عنوان رئیس شورای عالی بیمه، نقش پرداخت‌کننده را هم ایفا می‌کند. نتیجه آنکه، این وزارتخانه در زمان قیمت‌گذاری بدون توجه به تغییرات تورمی، متناسب با بودجه سالانه خود نسبت به اصلاح قیمت‌ها اقدام می‌کند. البته در شرایطی که هزینه‌های تولید اعم از آب، برق، گاز، هزینه پرسنلی و سایر هزینه‌ها از ابتدای سال افزایش پیدا می‌کند، اصلاح قیمت‌ها برای شرکت‌های داروسازی اغلب به تعویق می‌افتد.

راه برون رفت از بحران دارو در کشور، قیمت گذاری آزاد و در عین حال، حمایت صد درصدی بیمه‌ها از هزینه‌های دارویی مردم و بیماران است.