آشنایی با وظیفه ی فلایویل در گیربکس اتوماتیک

فلایویل گیربکس اتوماتیک یک قسمت مهم در سیستم گیربکس خودروهای اتوماتیک است. این قطعه به شکل یک دیسک بزرگ و تخت درون گیربکس قرار دارد و نقش مهمی در انتقال قدرت از موتور به گیربکس دارد. دو نقش اصلی فلایویل در گیربکس اتوماتیک عبارتند از:

فلایویل گیربکس به کمک مقاومتی که ایجاد می کند، مقدار گشتاور موتور را اندازه گیری و تخمین می زند. این مقدار به سیستم کنترل گیربکس اتوماتیک اطلاعاتی را ارسال می کند تا برنامه ریزی مناسبی برای تغییر دنده ها و انتقال قدرت به گیربکس انجام شود.

شروع حرکت خودرو: فلایویل هنگامی که راننده پدال گاز را فشار داده و موتور فعال می شود، به عنوان یک پیش آغازکننده (Starter) عمل می کند. این به انتقال قدرت از موتور به گیربکس کمک می کند تا خودرو به سرعت حرکت کند.

به طور خلاصه، فلایویل گیربکس در گیربکس اتوماتیک نقش مهمی در انتقال قدرت و کنترل حرکت خودرو ایفا می کند و به انتقال موثر گشتاور موتور به گیربکس کمک می کند.

فلایویل چیست و چه وظیفه ای دارد؟

فلایویل (FlyWheel یا Fly+Wheel) یک دیسک، صفحه یا قطعه ای فلزی و دایره ای شکل است با محیط دندانه دار. بنابراین می توان این قطعه را در ظاهر اولیه، ماند چرخ دنده ای با دنده های ریز و سطح مقطع بزرگ دانست. از فلایویل در تمام ابزار و ماشین آلات صنعتی به عنوان یک ذخیره کننده انرژی استفاده می شود. البته این انرژی تنها به حالت چرخشی و یا زاویه ای است. در واقع فلایویل قادر به ذخیره انرژی رفت و برگشتی نیست و تنها توانایی دارد که نیروی گشتاور را در خود حفظ و منتقل کند. این قطعه در خودروها چرخ طیار نیز نامیده می شود.

فلایویل چیست؟

فلایویل که در خودرو بین گیربکس و موتور و کلاچ قرار دارد نیروی چرخشی موتور را به جعبه دنده منتقل می کند. این قطعه در موتور با میل لنگ در ارتباط بوده و با چرخش میل لنگ چرخیده و گشتاور موتور را دریافت می کند.

همچنین این قطعه ضمن انتقال انرژی به ذخیره مازاد آن نیز می پردازد. به این معنی که زمان بالا بودن تعداد احتراق ها و در نتیجه گشتاور موتور، انرژی مازاد را در خود ذخیره کرده و در مواقع افت انرژی از آن استفاده می کند. در واقع فایویل این ذخیره را در زمان انتقال انرژی و حین تنظیم و یکنواخت کردن میل لنگ انجام می دهد. بنابراین می توان وظایف فلایویل را به شکل زیر بیان کرد:

انتقال گشتاور موتور به گیربکس
یکنواخت کردن سرعت میل لنگ
ذخیره انرژی انتقالی جهت تنظیم سرعت

در واقع ذخیره انرژی توسط فلایویل به معنی دفع و دریافت ضربات موتور هنگام احتراق و پایین آمدن پیستون از نقطه مرگ بالا در سیلندر به نقطه مرگ پایین است. به این ترتیب که این ضربات به شکل نیروی ناهماهنگ و متغیر از پیستون و شاتون به میل لنگ منتقل می شوند. در نتیجه میل لنگ دارای سرعت گردش یکنواخت و منظم نیست. فلایویل از طریق قدرت ذخیره انرژی خود (اینرسی) ضمن جذب ضربات ناشی از این تغییرات سرعت میل لنگ را تنظیم می کند. یعنی سرعت مازاد را در خود ذخیره نموده زمان افت نیروی میل لنگ از آن استفاده می نماید.

ساختار فلایویل

فلایویل وزنه سنگینی است که انتهای میل لنگ قرار دارد. انتهای میل لنگ یک قطعه نعلبکی شکل دوار به نام فلنج وجود دارد و فلایویل روی این قطعه پیچ می شود. در مرکز فلایویل و فلنج سوراخ نچندان بزرگی وجود دارد که شفت ورودی گیربکس از آن عبور کرده و انتقال نیرو از این طریق به گیربکس صورت می شود. برای پیشگیری از اصطکاک این قطعات، در این سوراخ از یک بلبرینگ سوزنی یا بوش مخصوص استفاده می شود. اجزای فلایویل عبارتند از:

وظایف فلایویل

دنده رینگی
چرخ دنده اولیه
صفحه درایو
فنر داخلی
چرخ دنده ثانویه
بلبرینگ
فنر خارجی

ناگفته نماند که تمامی این اجزا درون صفحه های فلایویل هستند و ما آنچه از این قطعه می بینیم وزنه ای دیسکی با تعدادی سوراخ برای محل پرچ ها و پیچ های اتصال به میل لنگ و شافت آن و کلاچ و دیسک صفحه آن است. این قطعه از جنس چدن خاکستری ساخته می شود تا مقاومت لازم را در برابر ضربات داشته باشد. نکته مهم در ساخت این قطعه، صاف و صیقلی بودن سطوح آن و تاب نداشتنش است.

به طوری که تعادل آن به خوبی حفظ شود. اندازه فلایویل به نوع موتور و ابعاد آن، تعداد سیلندرها و تعداد احتراق ها بستگی دارد. به این ترتیب که هرچه تعداد سیلندرها در موتور بیشتر باشد فلایویل کوچکتر خواهد بود. چرا که تعداد بیشتر سیلندر به معنای احتراق بیشتر در نتیجه انتقال قدرت یکنواخت تر به میل لنگ است. بنابراین وظیفه فلایویل در این مواقع سبکتر شده و نیاز به ذخیره و تنظیم انرژی کاهش می یابد، پس کوچکتر طراحی می شود.

فرق گیربکس دنده ای با اتومات چیست ؟ کدام بهتر است ؟

6 علت اصلی روغن ریزی گیربکس خودرو

نحوه کار گیربکس و سیستم انتقال قدرت دستی و کلاچ در خودرو

منبع :گامر کشیشیان