فاجعه‌ای در لباس ایمنی: لپ‌تاپ‌ها و گوشی‌هایی که قرار بود «ضد انفجار» باشند، خودشان عامل خطر شدند!

در پی کشف نقص‌های ایمنی شدید در برخی تجهیزات الکترونیکی به‌ظاهر ضد انفجار، دولت بریتانیا هشدار اضطراری صادر کرده و از مصرف‌کنندگان خواستار بازگرداندن فوری گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها و ساعت‌های هوشمند برند Dorland شده است؛ محصولاتی که به جای محافظت، خود عاملی برای آتش‌سوزی و انفجار تلقی شده‌اند.

اگر ایمنی در بالاترین اولویت شما برای خرید تجهیزات فنی در یک حوزه خاص باشد، چه‌کار می‌کنید؟ طبیعتاً سراغ محصولاتی می‌روید که رده‌بندی ایمنی و امنیتی بالایی داشته و توسط شرکت سازنده برای کار در شرایط سخت، با ارائه بالاترین استانداردهای ایمنی توصیه می‌شوند.

اما نکته جالب توجه این است که گهگاه شرکت‌های تولید کننده از این استانداردها به شکل نادرست استفاده کرده و درحالی که تبلیغ می‌کنند یک محصول ایمن و رده بالا را در یک حوزه به شما می‌فروشند، شاید محصول ضعیف‌تری از بسیاری از رقبا را عرضه کنند!

بنابر گزارش PhoneArena، دفتر استانداردها و ایمنی محصولات بریتانیا (OPSS) به‌تازگی هشدار جدی منتشر کرده و خواستار فراخوان فوری تعدادی از تجهیزات الکترونیکی شده که توسط شرکت چینی «دورلند» (Dorland) به بازار این کشور وارد شده‌اند. این تجهیزات که شامل لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌های هوشمند و ساعت‌های هوشمند هستند، به‌جای آنکه ایمن باشند، تهدیدی بالقوه برای آتش‌سوزی و انفجار به حساب می‌آیند.

بر اساس این گزارش، فروشگاه اینترنتی آمازون موظف شده تا این محصولات را از کاربران بازپس گیرد. موضوع نگران‌کننده‌تر این است که این دستگاه‌ها به‌گونه‌ای تبلیغ شده‌اند که گویا «مناسب برای استفاده در مناطق خطرناک انفجاری نوع منطقه ۱ و منطقه ۲» هستند؛ مناطقی که در آن‌ها امکان وجود گازها یا بخارات قابل اشتعال بسیار زیاد است. اما بررسی‌ها خلاف این ادعا را ثابت کرده‌اند.

تبلیغات فریبنده، جان مردم را به خطر انداخت

دستگاه‌های یادشده با عبارات اغواکننده‌ای چون «ضد انفجار»، «مقاوم در برابر آب، گردوغبار و ضربه» تبلیغ شده‌اند و ظاهراً هدف اصلی آن‌ها استفاده در صنایعی مانند پتروشیمی و دیگر محیط‌های صنعتی پرریسک بوده است. اما حقیقت تلخ آن است که این محصولات هیچ‌یک از استانداردهای لازم برای این نوع محیط‌ها را نداشته‌اند.

بر اساس بیانیه رسمی OPSS، «هیچ نشانه‌گذاری یا علامت‌گذاری قانونی‌ای که نشان‌دهنده ایمن بودن این محصولات در محیط‌های خطرناک باشد، روی آن‌ها یافت نشده است». این بدان معناست که این دستگاه‌ها احتمالاً هیچ‌گونه آزمون تأییدیه‌ای را پشت سر نگذاشته‌اند که برای ورود به بازار بریتانیا الزامی است.

فراخوان رسمی و دستورالعمل بازگرداندن کالا

دولت بریتانیا در تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۵ اطلاعیه رسمی فراخوان این محصولات را منتشر کرد. کاربرانی که هر یک از دستگاه‌های زیر را خریداری کرده‌اند، باید منتظر دریافت اطلاعات تکمیلی از سوی آمازون برای بازگرداندن ایمن محصول و دریافت بازپرداخت خود باشند.

فهرست کامل محصولات مشمول فراخوان شامل ۷ مدل گوشی جان سخت، یک مدل لپ تاپ صنعتی و ۲ مدل ساعت هوشمند اندرویدی جان سخت است که همگی تنها برچسب‌های ایمن را دارند و عملاً در برخورد با حوادث، مزیت خاصی نسبت به محصولات ساده موجود در بازار ندارند.

نمونه‌های دیگری از این‌گونه کلاهبرداری‌ها و محصولات ناایمن که به‌عنوان "ضد انفجار" معرفی شده‌اند، وجود دارد. برای مثال، در مارس ۲۰۲۲، دفتر OPSS یک فراخوان برای فن‌های محوری قابل حمل سری BTF از شرکت Powerstar Electricals صادر کرد. این فن‌ها به‌عنوان مناسب برای استفاده در محیط‌های مستعد انفجار به فروش می‌رسیدند، اما بررسی‌ها نشان داد که آن‌ها فاقد ارزیابی‌های انطباق مناسب بوده و می‌توانند به‌عنوان منبع اشتعال عمل کرده و منجر به آتش‌سوزی یا انفجار شوند.

همچنین، در می ۲۰۲۲، یک فراخوان برای فن‌های استخراج محوری "ضد انفجار" سری BPS با شاتر اعلام شد. این محصولات نیز بدون ارزیابی‌های ایمنی مناسب به بازار عرضه شده بودند و خطر آتش‌سوزی و انفجار را به همراه داشتند.

در مورد آمار رسمی حوادث مرتبط با این موارد، اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. با این حال، این فراخوان‌ها نشان‌دهنده نگرانی‌های جدی در مورد ایمنی این‌گونه محصولات است و اهمیت ارزیابی دقیق و تأییدیه‌های معتبر را قبل از استفاده در محیط‌های پرخطر برجسته می‌کند.​

ایمنی در اولویت است

در شرایطی که صحبت از محیط‌هایی با خطر بالا مانند صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است، حتی کوچک‌ترین خطا می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد.

بدون شک نمونه‌های از این دست در همه کشورها موجود است. اگر شما یکی از خریداران دستگاه‌های توصیه شده برای کار در شرایط سخت هستید، بهتر است به صورت سختگیرانه‌ای مجوزهای صادره برای دستگاه را دنبال کرده و از اصالت آنها مطمئن شوید.

اگر شما هم تجربیاتی از این دست دارید و با محصولاتی روبرو شده‌اید که علی‌رغم تبلیغ بر ایمن بودن، بدتر از نمونه‌های بدون استانداردهای لازم عرضه شده‌اند می‌توانید در بخش نظرات، آنها را بیان کنید.