نظریه هنر انقلاب اسلامی مبتنی بر خرد ناب و اصول ۶ گانه است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، هنر انقلاب اسلامی را آفرینش عینی تخیلات مبتنی بر خرد ناب با اصول ۶ گانه عقلانیت، عبادت، فضیلت، معنویت، مقاومت و خدمت به مردم دانست و برداشتهای سطحی و نادرست از انقلابیگری که آن را معادل تندروی میداند، رد کرد.
به گزار روز یکشنبه گروه علمی ایران اکونومیست از شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه در نخستین همایش ملی هنر انقلاب اسلامی گفت: وقتی میخواهیم از هنر انقلاب اسلامی و مصادیقش سخن بگوییم، باید نظریه هنر انقلاب اسلامی را اول منقح کنیم. نظریه ما چیست؟
وی برای روشنتر شدن این تعریف، به واکاوی اجزای اصلی آن پرداخت و هنر را در معنای عام، خلق عینی تخیل دانست و تأکید کرد که این تعریف، پارادایمهای مختلف هنری، اعم از هنر حکمی، هنر سنتی (به معنای ترادیشنال) و هنر مدرن را در بر میگیرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، ضمن رد برداشتهای سطحی و نادرست از انقلابیگری که آن را معادل تندروی، بیمنطقی یا رفتارهای غلط برخی افراد میدانند، به تبیین معنای صحیح آن بر اساس منظومه فکری امامین انقلاب پرداخت و دو منبع از بیانات رهبر معظم انقلاب را یادآور شد.
حجت الاسلام خسروپناه ادامه داد: نخست بیانیه گام دوم انقلاب است که در آن نظریه نظام انقلابی با سه رکن خودسازی، جامعهپردازی و تمدنسازی و مبتنی بر شعارهای فطری و جهانی (آزادی، اخلاق، معنویت، عدالت، استقلال، عزت، عقلانیت و بردباری) مطرح شد و دومی سخنرانی ۱۴ خرداد ۱۳۹۵ رهبر معظم انقلاب که در آن پنج شاخص برای انقلابی بودن (پایبندی به مبانی و ارزشها، هدفگیری آرمانها و همت بلند، پایبندی به استقلال، حساسیت در برابر دشمن و عدم تبعیت و تقوای دینی و سیاسی) بیان شده است.
وی با جمعبندی مبانی فوق، ۶ اصل بنیادین را برای انقلابیگری در همه شئون، از جمله هنر، استخراج و تبیین کرد و گفت: عقلانیت بهمعنای معرفت، حکمت است، عبادت به معنای بندگی خالصانه، اخلاص در عمل و در نظر گرفتن خداوند در خلق اثر هنری؛ هنری که بندگی را تقویت کند. فضیلت شامل زیرمجموعههایی چون عدالت، اخوت، آزادی و حریت، عفت و حیا، صداقت، صبر جمیل و بهطور کلی مهار نفس است و هنر انقلابی، هنری است که زاده نفس مهار شده است، نه نفس لجامگسیختهای که انسان را به رذیلت و به شهوت و غضب [کنترلنشده] سوق بدهد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به اصول انقلابی گری پرداخت و گفت: معنویت یعنی تقوا و دینداری، که روح حاکم بر کنش انقلابی است. مقاومت یعنی ایستادگی، حفظ عزت و استقلال ملی در برابر دشمنان و تبعیت نکردن از آنان بوده و خدمت به مردم، توجه به نیازهای جامعه و تلاش برای رفع آنها از طریق هنر است.
حجت الاسلام خسروپناه افزود: هنر انقلاب اسلامی به یک رشته خاص محدود نیست و میتواند در تمام عرصهها از جمله هنرهای نمایشی، تجسمی، ترسیمی، ادبیات (شعر و داستان)، موسیقی و سینما (بهعنوان هنر هفتم و ترکیبی از سایر هنرها) تجلی یابد.
وی با ذکر نام و گرامیداشت یاد هنرمندانی فقید چون شهید آوینی، نادر طالبزاده، فرجالله سلحشور، سید حسن حسینی، حمید سبزواری، اسفندیار قرهباغی، موذنزاده اردبیلی، قیصر امینپور، حسام، آنان را مصادیقی از هنرمندان متعهد به هنر انقلاب اسلامی برشمرد.
وی افزود: نباید پنداشت این هنر صرفاً پدیدهای پس از انقلاب ۱۳۵۷ است، بلکه انقلاب اسلامی این تفکر را توسعه و رواج داد و گسترش بخشید، اما اصل تفکر هنر انقلاب اسلامی در بستر ایران اسلامی وجود داشته و تا ظهور حضرت ولی عصر(عج) ادامه خواهد یافت.
آثار فاخر مانند یوسف پیامبر و مختارنامه مصداق هنر انقلاب اسلامی هستند
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین به مصادیق هنر انقلاب اسلامی و آثاری مانند فیلم «یوسف پیامبر»، سریال «مختارنامه» و برخی آثار فاخر در خوشنویسی، هنرهای نمایشی و موسیقی ایرانی - اسلامی اشاره کرد و از تولیدات سینمایی جدید مانند فیلم «به پایان میرسد» و پخش نسخه سینمایی آن خبر داد.
حجت الاسلام خسروپناه بر لزوم تدوین نظریه هنر انقلاب اسلامی تاکید کرد و خواستار راهاندازی رشتههای دانشگاهی مرتبط و بازنگری در دانشگاه بینالمللی سوره شد.
وی به انتقاد از برخی تولیدات سخیف هنری پرداخت که به ترویج گسست خانوادگی یا محتوای غیراخلاقی میپردازند، اما یادآور شد که حتی موسیقیهای مدرن مانند پاپ یا رپ نیز میتوانند با رعایت اصول اسلامی، در چارچوب هنر انقلاب اسلامی قرار گیرند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد کرد پژوهشی جامع برای تعریف شاخصهای هنر انقلاب اسلامی و ارزیابی مصادیق آن انجام شود.