خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب: نشریه هاآرتص با انتشار مطلبی مطرح کرد اسرائیل در تکبر و غرور زندگی می کند و در صدد تغییر دادن خاورمیانه است و همین مسائل باعث شده در یک پیروزی خیالی زندگی کند که البته رژیم شاهد پایانی خونین و فروپاشی خواهد بود.

در همین زمینه علی معروفی آرانی؛ پژوهشگر حوزه صهیونیسم و یهودیت یادداشت اختصاصی را با عنوان «حریدیم‌ها و زایمان دردناک رژیم صهیونیستی» در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است.

در این یادداشت می‌خوانیم؛

حریدی ها در قالب یک پاردوکس در عین حالی که بر اساس باور اعتقادی خود تشکیل رژیم جعلی «اسرائیل» را درحال حاضر قبول ندارند، اما از همه امکانات همین رژیم جعلی در داخل سرزمین های اشغالی بیشترین بهره را می‌برند که همین امر نیز صدای سایر «اسرائیلی ها» به ویژه چپ‌ها و راست‌های سکولار را در آورده و تاکنون آنها بارها با برگزاری تظاهرات، نسبت به تبعیض و بی عدالتی در تقسیم منابع بین خود با دو جریان «حریدی» و «صهیونیستم دینی» اعتراض کرده‌اند.

«حریدیم» یا همان خداترسان یهودی خصوصیاتی دارند که آنها را از دیگر یهودیان متمایز می‌کند. جهان بینی آنها شدیداً با اکثریت مردم در سرزمین های اشغالی در تضاد است. آنها فقط تورات و «هلاخا»(۱) را به عنوان اساس زندگی یهود می‌پذیرند، منتقد اصول دموکراتیک هستند، به ساختارهای اجتماعی سلسله مراتبی که خاخام ها در رأس آن قرار دارند متکی بوده، از خدمت سربازی معاف هستند و سیستم آموزشی آنها باید از مداخلات خارجی مصون باقی بماند.

حریدی ها، جماعتی متعصب

حریدی های متعصب و خشک دارای عقاید و باورهایی هستند که در دنیای کنونی و عصر ارتباطات و تکنولوژی، پذیرش آنها بسیار دشوار است.حریدی‌ها زندگی‌ خود را وقف آموزهای توراتی ‌می‌کنند، آنها معتقدند که نباید از دستگاه‌های الکترونیک استفاده کرد، از این رو بسیاری از حریدی‌ها در خانه‌ خود تلویزیون و اینترنت یا کتاب و موسیقی غیر دینی ندارند، در کتابخانه‌های آنها به جز کتاب دینی، هیچ کتاب و رمانی به چشم نمی‌خورد.

این اقلیت دینی از تمدن فاصله زیادی دارند و رادیو، تلویزیون و اینترنت و... را حرام می‌دانند و استفاده از این ابزارها فقط با مجوز خاخام امکانپذیر است. کودکان حریدی تاکنون رنگ کامپیوتر و بازی های کامپیوتری را ندیده‌اند و اظهار علاقه و محبت به آنها آزاد است اما بدون بوسیدن و در آغوش گرفتن.(۲)

حریدی‌ها اغلب در محله‌ها و شهرک‌های تماماً ارتدوکس‌نشین زندگی می‌کنند، کودکان آنها در مدرسه عمدتاً تورات و تلمود می‌خوانند. پسرها باید در بزرگسالی و در حقیقت تا پایان عمر، بیشتر اوقات خود را صرف تحصیل این متون کنند.

مردان حریدی موظف به انجام کار نیستند، زیرا همه وقت خود را به خواندن تورات می گذرانند، به راحتی نمی توان به پاتوق‌های آنها رفت و آمد کرد، تنها در صورت رعایت قوانین اجباری و سخت می‌توان به محلات و مناطقی که سکونت و در واقع انزوا دارند، رسید.

لباس حریدی‌ها همان لباس‌های ۲۰۰ سال گذشته اجدادشان است چون معتقدند این یعنی اصالت، مردان حریدی پیراهن سفید، شلوار سیاه، کت بلند سیاه و کلاه سیاه به تن می‌کنند و زنان آنها به گونه‌ای لباس می‌پوشند که آرنج و زانوهای‌شان پوشیده باشد. بسیاری از زنان متاهل نیز کلاه ‌گیس به سر می‌کنند که موی طبیعی‌ آنها دیده نشود.

مردان اجازه دریافت گواهینامه را ندارند مگر به اذن خاخام که همان مرجع دینی‌شان است. پس خواندن تورات، مهم‌ترین مسأله برای حریدی‌ها نسل و افزایش جمعیت است و معتقد به تفکیک جنسیتی مطلق هستند.حریدی ها خانواده‌هایی پرجمعیت و به طور متوسط ۶ نفره هستند.(۳)

جهان بسته آنها غیرقابل تصور است، هنوز هیچ دوربینی موفق به ضبط تصاویر از محله‌ها و مناطق سکونت این حریدی‌ها نشده است. کابینه رژیم اسراییل حریدی‌ها را تحریک نمی‌کند، زیرا می‌داند که پاسخ آن، خشونت است و هراسی هم ندارند. همزیستی حریدی‌ها با سایر «اسرائیلی‌ها» غیرممکن است، آنها سعی دارند محیطی بسته ایجاد تا خود را بدین ترتیب از دیگر «اسرائیلی ها» جدا کنند. خاخام‌های آنها می‌گویند که در خارج از دنیای آنها، نوعی کشتار در جریان است و نسبت به از بین رفتن سبک زندگی خود هشدار داده اند.(۴)

این شکاف در درون توده «اسرائیلی‌ها» بسیار شدید است. حریدی‌ها با تحکم برخی اقدامات را از جمله بستن مغازه‌ها و تعطیل کردن بازار در روزهای شنبه اجرایی می‌کنند و «اسرائیلی‌های» سکولار باید به این خواسته آنها تن دهند. می‌توان گفت حریدی‌ها شبه نظامیان دینی هستند که نه به دستور پلیس بلکه به خاطر عقاید و تفکرات خود چنین می کنند.

در کابینه کنونی رژیم صهیونیستی هر وزارتخانه در اختیار یکی از جریان‌های سیاسی قرار دارد، حال آنکه مسئولیت اداره طلاق و ازدواج با حزب حریدی است، به همین دلیل جدایی زنان از مردان بسیار سخت و پیچیده است.

جریان حریدی بزرگترین پاشنه آشیل رژیم جعلی اسرائیل

در مجموع جریان حریدی و در سطح کمتری جریان «صهیونیسم دینی» هر دو به بزرگترین پاشنه آشیل رژیم جعلی اسرائیل تبدیل شده است که هر چه زمان پیش می‌رود، بر قدرت آنها افزوده می‌شود. این وضعیت باعث تشدید شکاف‌ها و گسست داخلی در بین «اسرائیلی‌ها» می‌شود و همین امر نیز نگرانی سران این رژیم را به همراه داشته است. آنها نگران هستند که در نهایت این شکاف‌ها باعث درگیری و جنگ داخلی بین خود «اسرائیلی‌ها» و فروپاشی آنها از درون شود.

یهودیان(حریدیم) بسیار مذهبی و سکولار در بخش‌های اجتماعی کاملاً مجزا زندگی می‌کنند، با دوستان نزدیک نسبتاً کم و ازدواج‌های بسیار اندکی خارج از گروه‌های خود. در واقع، یهودیان سکولار در اسرائیل از این تصور که فرزندشان ممکن است روزی با یک یهودی افراطی ارتدوکس ازدواج کند، احساس ناراحتی بیشتری نسبت به ازدواج فرزندشان با یک مسیحی دارند.

یکی از ویژگی‌های خاص حریدی‌ها اهمیت جایگاه خانواده، فرزندآوری و ازدواج در آنان است. به گونه‌ای که بیش از ۸۰ درصد جمعیت بالای بیست سال ازدواج کرده‌اند و این رقمی بسیار بالاست. این موضوع به خوبی نشان می‌دهد که میزان فرزندآوری با شدتِ مذهبی بودن میان صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی رابطه‌ای مستقیم دارد. به گونه‌ای که بر اساس میزان نرخ فرزندآوری، فرزندآوری حریدی‌ها از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۴ به طور میانگین نزدیک به ۷ فرزند بوده است(۵)

یهودیان ارتدوکس «خریدیم‌ها هم اکنون نیز جامعه کوچکی در اسرائیل محسوب می‌شوند، با این حال تجمیع آن‌ها با یهودیان مذهبی و سیل گسترده زاد و ولد از سوی آنان از هم اکنون زنگ خطر را برای آینده رهبری اسرائیل به صدا درآورده است. یهودیت ارتدوکس از شاخه‌های دین یهودیت است که بر تفسیر آموزه‌ها و متون مذهبی تأکید دارد.

یهودیت ارتدوکس سختگیرانه‌تر از بقیه شاخه‌های یهودیت است. اغلب پیروان آن تلمود و متون خود را از جانب خدا می‌دانند و بیشتر به آن رجوع می‌کنند. این در حالی است که یهودیان سنتی و مذهبی از نگرشی منعطف‌تر از ارتدوکس‌ها برخوردارند.

حصاری ضخیم ارتدوکس (تعصب‌گرا)

گفته می‌شود که رهبران مدارس دینی ارتدوکس‌ها و علمای دینی آن‌ها، برای آن‌که کسی از میان پیروان‌شان در صدد بر نیاید به جنبش کنسرواتیوها (محافظه‌کارها) و یا رفرمیست‌ها(اصلاح طلب ها) بپیوندد، از آن‌جا که خود در تمام طول زندگی، اندیشه مذهبی خویش را در چهارچوب شرعیات و فتاوی فقهای میشنا(تکرار و تلقین) و تلمود محدود کرده بودند، روز به روز دستورات مذهبی را سخت‌تر کردند، تا آن‌جا که حصاری ضخیم به دور خود کشیدند و خویشتن را ارتدوکس (تعصب‌گرا) نام نهادند.

به باور ارتدوکس‌ها، از آن‌جا که زنان مسئولیت‌های سنگین بچه‌داری، خانه‌داری و تعلیم و تربیت فرزندان را به عهده دارند، از اجرای برخی مراسم و نیایش‌ها و فرامینی که جنبه فردی دارد معاف می‌باشند؛ و چون تکلیفی بر آنها نیست، پس زن‌ها در عبادتگاه‌ها (کنیسه‌ها) نیز باید محلی جدا داشته باشند و نمی‌توانند پیشنماز جماعت یا قاریان تورات به روی صحنه کنیسه‌ها باشند. اما کنسرواتیوها این محدودیت را نمی‌پذیرند و در کنیسه زن و مرد در کنار هم می‌نشینند و چون معتقدند که زن‌ها نیز مانند مردها مکلف به اجرای همه واجبات مذهبی می‌باشند، پس می‌توانند در سمت پیشوای مذهبی و قاری تورات انجام وظیفه نمایند.(۴)

پیروان هر دو مکتب ارتدوکس و کنسرواتیو بر این باورند که رفرمیست‌ها در انجام اصلاحات مذهبی، به شدت راه افراط پیمودند و از این‌رو بر پیکر ملت یهود زیان سنگینی وارد آوردند که جبران‌ناپذیر است. مراد از رفرمیست‌ها (اصلاح طلبان) جریان‌های یهودی سکولار است که هم‌اکنون قدرت مطلق را در اسرائیل در اختیار دارند.

به باور موشه مندلسون بنیان‌گذار شاخه اصلاح‌طلب یهودیت در قوانین شرع یهود و فلسفه‌هایی که از کتاب تلمود و صحیفه فقهی میشنا ریشه می‌گرفت، می‌بایست تغییراتی به وجود آورد تا با دانش روز همخوانی داشته باشد.

بیشتر حریدی‌ها زندگی خود را جدا از بقیه جامعه می‌گذرانند و یک گروه تندروتر به نام حسیدی هم زیر مجموعه این گروه قرار دارد. به طور سنتی آنها از الزامات نظامی اجباری که سایر شهروندان اسرائیلی با آن مواجه هستند معافند؛ اتفاقی که موضوع مناقشه در سیاست اسرائیل بوده است.

۸۳ درصد از حریدی ها موافق حفظ این معافیت ها هستند، اما کمتر از نیمی از سایر زیرگروه‌های یهودی موافق هستند. آنها کار نمی‌کنند و از طریق کمک هزینه‌های دولتی زندگی خود را می گذرانند.

قدرت رو به فزون حریدیم بر سیاست خارجی رژیم صهیونیستی بر دولت آمریکا در ماه‌های گذشته تأثیرگذار بوده است. بر همین اساس رابطه یهودیان اسراییل بر جامعه یهودیان آمریکا احتمالاً بدتر خواهد شد، زیرا اکثریت آنها لیبرال یا اصلاح طلب هستند. حریدیم در عین حال از مواضع جناح راست در مورد سرزمین‌های فلسطین پشتیبانی می‌کند.

احزاب حریدی در کابینه فعلی رژیم صهیونیستی کدامند؟

به استثنای جنبش «ناطوری کارتا» تمام طوایف حریدی در انتخابات کنست در قالب احزاب ائتلافی حریدی غربی و شرقی مشارکت کردند. جنبش شاس به ریاست ارییه درعی ۱۱ کرسی در کنست دارند.

حزب «یهودیت تورات» به ریاست «موشه گافنی» یک فهرست پارلمانی متشکل از یهودیان حسیدم و لیتوانی دارد.احزاب حریدی حضور خود در عرصه سیاسی در رژیم صهیونیستی را افزایش داده‌اند و امروز سنگ بنای کابینه نتانیاهو به شمار می‌آیند. همچنین متحد راهبردی حزب لیکود هستند و در برابر میانه‌روها و جریان لیبرال سکولار، احزاب حریدی به تأثیرگذارترین مؤلفه در مراکز تصمیم گیری تبدیل شده‌اند.

احزاب افراطی خریدیم که اکنون از قدرت بی‌سابقه‌ای در دولت جدید اسرائیل برخوردارند و نقشی کلیدی در یک طرح بحث‌برانگیز برای بازنگری سیستم حقوقی بازی می‌کنند . نگرانی‌های اسرائیلی‌های سکولار را تشدید می‌کنند که شخصیت و آینده کشورشان در معرض تهدید است. دن بن دیوید، اقتصاددانی که مدت‌هاست از رفتار ترجیحی با افراطی‌های ارتدوکس انتقاد کرده معتقد است یارانه‌های سخاوتمندانه و قدرت سیاسی نمایی از آینده اسرائیل را ارائه می‌دهد. وی که رئیس مؤسسه تحقیقات اجتماعی - اقتصادی در دانشگاه تل‌آویو گفت: روزی نمی‌گذرد که ما با تصویر روشنی از زندگی تحت اکثریت افراطی ارتدوکس غرق نشویم. سطح تنش بسیار بالاتر است.

از اوایل سال ۲۰۰۰ تعارضات در صحنه داخلی درباره هویت رژیم صهیونیستی افزایش یافته است. «رئوون ریولین/رئیس جمهورسابق رژیم صهیونیستی» این دیدگاه را درباره ظهور «نظم جدید اسرائیل» مطرح می‌کند: «صهیونیسم سکولار قدرت منسجم خود را از دست داده و چهار گروه صهیونیست سکولار و مذهبی، اعراب اسرائیلی و افراط گرایان ارتدوکس در حال مذاکره درباره نظم اجتماعی جدید هستند.»

افراط گرایان ارتدوکس نقش ویژه ای در این برخوردها دارند. آنها خود را یهودیان غیرمدرن و سنتی و نماینده یهودیان اصیل می دانند. این امر به تنش با دولت و جریان اصلی جامعه منجر شده است.

اکثریت قریب به اتفاق یهودیان سکولار می‌گویند که اصول دموکراتیک باید بر قوانین دینی ارجحیت داشته باشد، در حالی که سهم بزرگی از یهودیان افراطی ارتدوکس می‌گویند که قوانین مذهبی باید اولویت داشته باشند. حتی به طور اساسی‌تر، این گروه‌ها در مورد اینکه اساساً هویت یهودی چیست، اختلاف نظر دارند: اکثر ارتدوکس‌های افراطی می‌گویند که «یهودی بودن» عمدتاً یک موضوع مذهبی است، در حالی که یهودیان سکولار تمایل دارند بگویند که این عمدتاً یک موضوع اصل و نسب و یا فرهنگ است.

بارزترین طوایف و جریان های حریدی کدامند؟

یهودیت حسیدی(غربی): یک جنش عرفانی روحانی است که از اوایل قرن نوزدهم هزاران پیرو در میان اقلیت‌های یهودی در اروپای شرقی جذب کرده است، این فرقه به سختگیری‌ها شدید و نظم و انضباط سیاسی و اجتماعی معروف است.

یهودیت لیتوانی(غربی): یهودیان لیتوانی اکثر وقت خود را به یادگیری تلمود و تفاسیر آن اختصاص می‌دهند. فراگیری تورات را دارای ارزشی بالا می دانند به رغم آنکه برخی از مردان آنها به جای فراگیری تورات جذب بازار کار شدند.

یهودیان شرقی سفرادیم: این دسته از یهودیان از کشورهای مختلف عربی به فلسطین آورده شدند، در ابتدا آیین‌های یهودیان لیتوانی را در دستور کار خود قرار دادند اما پس از آن تحت تاثیر خاخام‌های اسپانیایی تبار قرار گرفتند که در کشورهای مغرب عربی زندگی کرده بودند.

ناطوری کارتا: این گروه علنا با جنبش صهیونیسم مخالف است و طرح‌های آن در خصوص شهرکسازی را عامل شرارت می دانند که به «ملت یهود» ضربه می‌زند. این دسته اکثرا در قدس زندگی می‌کنند و اسراییل را به رسمیت نمی‌شناسند، خدمت در ارتش رژیم صهیونیستی را نمی پذیرند و در انتخابات کنست مشارکت نمی‌کنند و به حق فلسطینی‌ها در برخورداری از آزادی و استقلال اذعان دارند.

نگاه حریدی‌ها به دموکراسی

تمام طوایف حریدی جوامعی بسته هستند تا از ادغام و حل شدن در دیگر طوایف یهودی در رژیم صهیونیستی جلوگیری کنند. آنها تندرو هستند و نسبت به یهودیت تعصب دارند و با نفوذ فرهنگ اروپایی و غربی و سکولار و دموکراسی به جامعه خود مخالفت می‌کنند.

حریدی‌ها دموکراسی را به عنوان یک وضعیت موقت می‌پذیرند. از نظر آنها دموکراسی نباید اصل و اساس زندگی سیاسی و اجتماعی باشد و نباید جایگزین شریعت یهود شود.حریدی‌ها با عمل به متون تورات از اختلاط دو جنس و روابط میان زن و مرد ممانعت می‌کنند. آنها فقط محصولاتی که طبق دستور خاخام‌ها حلال تلقی می‌شوند، خریداری می‌کنند. حرمت روز شنبه را نگه می‌دارند و در این روز از کار کردن امتناع می‌کنند و آن را به حضور در کلیسا و قرائت تورات اختصاص می دهند.

رشد جمعیت

حریدی‌ها در سال ۲۰۳۰، ۱۶ درصد جمعیت «اسراییل» را تشکیل خواهند داد، بیش از ۴۰ درصد از حریدی‌ها در قدس اشغالی و در منطقه «بنی براک» نزدیک تل‌آویو سکونت دارند. ۷ درصد از آنها در شهرک بیت شیمش نزدیک قدس ساکن هستند و ۵۳ درصد از آنها در شهرک‌های صهیونیستی «مودیعین عبلیت» و «بیتار عبلیت» و «العاد» که بر اراضی اشغالی فلسطینی در کرانه باختری ایجاد شده اند یا در شهرهای بزرگ سکونت دارند.

همان‌گونه که در ابتدا گفته شد برخی از حریدی‌ها با توجه به آیین خاص‌شان در مدارسی ویژه که یشیوا(Yeshiva)خوانده می‌شود، تحصیل می‌کنند. در این مدارس به علوم مهندسی، ریاضیات کمتر توجه شده و بیشتر به تعلیم تلمود و تورات پرداخته می‌شود. در این مدارس تفکیک جنسیتی کاملاً رعایت می‌شود و برخی از دروس تحصیلی دختران متفاوت از پسران است.

حریدیم» ۱۳ درصد جامعه اسرائیل را تشکیل می‌دهند و در جوامع بسته زندگی می کنند. فرد دارای چنین کلاه پشمی مشکی در چارچوب یهودیت عمل می کند و ملزم به اجرای احکام یهودی است. آنها تنها وظیفه خود را خواندن و مطالعه تورات می‌دانند و تورات آنها را از کار در نهادهای مدنی و سیاسی منع می‌کند. آنها میلیاردها شکل (واحد پول اسراییل) از دولت بودجه می‌گیرند و از حقوق شهروندی بهره‌مندند، اما تکلیف ندارند. حریدی (Haredi) در زبان عبری به معنای مرد متدین و پارسا است.

حریدی‌ها به دلایل زیادی خطر بعدی برای رژیم اشغالگر صهیونیستی هستند و مهم‌ترین دلیل این است که درصد این افراد در مقایسه با سایرین به میزان قابل توجهی در حال افزایش است و آنها از خدمت در ارتش اسرائیل امتناع می‌کنند.

آمار مربوط به حریدی‌ها شگفت‌انگیز است، نرخ رشد آنها به ۴٪ می‌رسد و بیش از ۶۰ درصد از جوانان زیر بیست سال را تشکیل می‌دهند. امروزه تعداد حریدی‌ها در اسرائیل یک میلیون و ۲۵۰ هزار نفر است و در سال ۲۰۰۹ این تعداد ۷۵۰ هزار نفر بود. در سال ۲۰۳۳، تعداد آنها به دو میلیون نفر خواهد رسید، یعنی یک پنجم جمعیت اسرائیل جزء کسانی خواهند بود که بدون انجام هیچ وظیفه‌ای زندگی می‌کنند.(۸)

بررسی «جامعه ارتدوکس افراطی اسرائیل» به خوبی جایگاه و اهمیت حریدی‌ها را بیش از پیش برای سال‌های آتی رژیم صهیونیستی عیان می‌سازد. طیفی که در سال‌های آتی یکی از اقلیت‌های تأثیرگذار جمعیتی است اما از وضعیت مناسب آموزشی، اقتصادی و سیاسی برخوردار نیست. تفکرات خاص و تند آنان در مسائل سیاسی و اجتماعی از دیگر ویژگی‌هایی است که موجب می‌شود در سال‌های آتی شکاف در جامعه صهیونیستی از سوی حریدی‌ها تقویت شود. امری که هشدار جدی ریولین رئیس‌جمهور رژیم اشغالگر در کنفرانس هرتزلیا را به عنوان مهم‌ترین تهدید برای بقای آتی صهیونیست‌ها به دنبال داشت.(۵)

تحکیم نفوذ سیاسی و اجتماعی حریدی ها بر کابینه جدید نتانیاهو

کابینه جدید نتانیاهو که بر یهودیان حریدی تکیه کرده است، بیانگر قدرت گرفتن این جریان دینی و تحکیم نفوذ سیاسی و اجتماعی آن و انتقال این دسته از اشغالگران از عزلت و انزوا به مراکز قدرت در رژیم صهیونیستی است.

احزاب حریدی با دو گروه «شاس» و «یهودیت تورات» که ۱۸ کرسی در کنست دارند می‌کوشند تا از جایگاه سیاسی خود برای نفوذ در مراکز قدرت استفاده کنند. این مسئله به آنها فرصت تأثیر گذاشتن بر هویت رژیم‌صهیونستی را می‌دهد تا این رژیم که خود را دموکراتیک توصیف می‌کند به حکومتی مبتنی بر تورات و شریعت دین یهود تبدیل شود.

به سبب نبود یک هویت یکپارچه و منسجم برای یهودیان در خاک فلسطین، آنها به سکولار و یهودیان سنتی و دینداران (حریدی‌ها) تقسیم می‌شوند. به عبارتی دیگر رژیم اشغالگر آمیزه‌ای از قوم‌گراها و صهیونیست‌ها و دموکرات ها و دینداران یهودی است که حریدی‌ها با این آمیزه مخالف هستند و به یهودیت و تورات به عنوان هویتی واحد و یکپارجه برای «اسراییل» می نگرند.

ارتدوکس‌های مذهبی از همان بدو اشغال سرزمین‌های فلسطینی دولت صهیونیستی را به مثابه دستگاهی برای اجرای احکام شریعت یهود می‌خواستند و بر ماهیت دینی دولت اصرار می‌ورزیدند، حال آن‌که سکولارها در پی جدایی دین از دولت و تشکیل دولتی بر پایه ملیت یهود بودند. اختلاف بین دو طرف به اندازه‌ای ژرف بود که از تدوین قانون اساسی برای اسرائیل بازماندند و هنوز هم پس از گذشت حدود ۷۰ سال از تأسیس دولت اسرائیل، این رژیم قانون اساسی ندارد و بر مبنای سلسله قوانینی عادی اداره می‌شود که به نام قانون پایه شهرت دارند.(۶)

تلاش برای اعمال قوانین مد نظر در تمامی بیت‌المقدس، درگیری‌های مکرر و پراکنده با اقشار سکولار به‌ویژه در رابطه با عدم پایبندی آن‌ها به قوانین شریعت و عدم رعایت موازین خاص در اعیاد و جشن‌های یهودی …. نشان می‌دهد که چگونه یهودیان مذهبی و عموماً ارتدوکس توانسته‌اند با بهره‌گیری از وضع موجود و شکاف میان جریان‌های سکولار موقعیت خود را تثبیت کنند.

به واقع و با برآورد وضع موجود در اسرائیل می‌توان اذعان کرد که تداوم این راه نهایتاً و در آینده‌ای نه چندان بلند مدت منجر به استیلای جریان‌های تندرو مذهبی در سطح اسرائیل خواهد شد، آن‌چنان که زیپی لیونی رئیس حزب کادیما (از احزاب راست میانه رژیم صهیونیستی) و وزیر خارجه پیشین اسرائیل در اظهاراتی اعتراف کرد که سیاست‌های تندروانه نتانیاهو عملاً اختیار عمومی جامعه را به دست افراطیون ارتدوکس قرار داده، امری که نه تنها با دلسردی سکولارها در اسرائیل بلکه با ناخرسندی لیبرال‌های یهودی در سراسر جهان روبرو بوده تا آن‌جا که از میزان حمایت یهودیان سکولار و لیبرال ساکن آمریکا از اسرائیل بشدت کاسته شده و این ارتدوکس‌ها هستند که در آمریکا شدیداً به حمایت از اسرائیل می‌پردازند.(۷)

ریولین رئیس جمهور سابق اسرائیل در سخنانی و برای اولین بار صراحتاً به معضل خطیری که گریبان اسرائیل را گرفته اشاره کرده و اظهار داشته است که خانواده‌های اعراب و همچنین یهودیان ارتدوکس افراطی فرزندآوری بیشتری در مقایسه با خانواده یهودیان سکولار دارند. در این حال با کاهش شمار مهاجرت‌ها به اسرائیل شاهد افزایش درخواست مهاجرت یهودیان سکولار به کشورهای اروپایی هستیم. (۹)

این موضوع چالش‌های زیادی برای اسرائیل به همراه خواهد داشت، اول این‌که یهودیان ارتدوکس افراطی و اعراب که پرچم اسرائیل را به اهتزار در نمی‌آورند و سرود ملی را نمی‌خوانند فرمول کشور دمکراتیک و یهودی را رد می‌کنند و آن را قبول ندارند. این موارد برای اسراییل مانند زایمان دردناک است. ریولین تنها سیاستمداری بوده است که درباره این موضوع و اهمیت آن سخن گفته است.

پی نوشت ها:

ریدی‌ها (به عبری: יהדות חרדית ) یا یهودیان فوق‌ارتدکس، بنیادگرایان شاخه یهودیت ارتدکس هستند. آنان باورهای‌شان را به‌ طور مستقیم برگرفته از موسی و تورات نازل شده بر او در طور سینا می‌دانند. حدود یازده درصد جمعیت اسرائیل حریدی‌اند که اغلب در محله‌ها و شهرک‌های تماماً ارتدوکس‌نشین زندگی می‌کنند.

(۱)- هلاخا، (به عبری: הלכה )، به مجموعه قوانین شریعت یهود گفته می‌شود، قوانینی که از عهد عتیق مکتوب (تنخ)، تورات شفاهی (تلمود) و حاخام‌ها و همچین آداب و رسوم یهودیان ناشی می‌شود. هلاخا دارای ۶۱۳ میتزوت (دستور) است. قوانین یهودی که از تورات و تلمود و نوشتارهای حاخامها اقتباس شده بود در کتاب شولحان عاروخ به صورت مکتوب درآمد.

(۲)- ۱۸خبرگزاری ایرنا ، مرداد ۱۴۰۲، ۱۲:۱۹کد خبر: ۸۵۱۹۳۷۰۵

(۳)-شبکه العالم، سه شنبه ۵ تیر ۱۴۰۳ - ۱۷:۱۹،کدخبر۵۲۳۱۴

(۴)- Jerusalem Center for Public Affair

(۵)(The Israel Democracy Institute (IDI

(۶)- خبرگزاری ایسنا/پنجشنبه / ۲ فروردین ۱۴۰۳ / ۱۴:۵۰ دسته‌بندی: غرب آسیا و آفریقا کد خبر: ۱۴۰۳۰۱۰۲۰۰۶۷۲

(۷)- https://jscenter.ir//اندیشکده مطالعات یهود

(۸) https://en.idi.org.il/publications/۴۲۸۲

(۹) Rivlin, reuven. (۲۰۱۵). President Reuven Rivlin Address to the ۱۵th Annual Herzliya Conference. Retrieved ۵ october ۲۰۱۶ from