به گزارش خبرنگار مهر، در هفته بیست و پنجم لیگ برتر تیم های فوتبال چادرملو و تراکتور رو در روی هم قرار گرفتند که این بازی با تساوی ۲ بر ۲ خاتمه یافت. در جریان این دیدار هواداران تیم چادرملو شعارهای تندی را علیه برخی از بازیکنان تیم تراکتور از جمله علیرضا بیرانوند سر دادند که همین موضوع با واکنش کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال همراه شد و در شامگاه دوشنبه ۲۵ فروردین با صدور رایی باشگاه چادرملو را به پرداخت یک میلیارد تومان و کسر یک امتیاز محکوم کرد که این موضوع با واکنش سعید اخباری سرمربی این تیم همراه شد و او در یک برنامه تلویزیونی کسر یک امتیاز از تیمش را ناعادلانه دانست.

با رقم خوردن این اتفاقات خبرنگار مهر نگاهی به قوانین فیفا و یوفا در برخورد با رفتار هواداران و نگاه های نژادپرستانه ای که از سمت هواداران تیم ها انجام می شود، داشته است.

جریمه نقدی

رسانه «goal» در این باره می نویسد: تبعیض نژادی علیه بازیکنان، مشکلی رو به رشد در فوتبال است؛ در این گزارش می‌خوانید که فیفا، یوفا و باشگاه‌ها چطور با رفتارهای نژادپرستانه برخورد می‌کنند.

شایع‌ترین و ابتدایی‌ترین واکنش به رفتارهای نژادپرستانه، جریمه مالی تیم یا فدراسیونی است که هواداران یا اعضایش مرتکب این تخلف شده‌اند.

بر اساس قوانین انضباطی فیفا، اگر هواداران تیمی رفتار نژادپرستانه داشته باشند، باشگاه یا فدراسیون مربوطه باید ۳۰ هزار فرانک سوئیس (حدود ۲۳ هزار پوند / ۳۰ هزار دلار) جریمه پرداخت کند. اگر تخلف شدیدتر باشد، مجازات‌هایی مثل بستن ورزشگاه، محرومیت و حتی کسر امتیاز نیز اعمال می‌شود.

برای مثال، در سال ۲۰۱۹، زمانی که هواداران مونته‌نگرو در جریان بازی با انگلیس به رحیم استرلینگ، دنی رز و کالوم هادسون-اودوی توهین نژادپرستانه کردند، فدراسیون مونته‌نگرو ۱۷,۳۹۶ پوند جریمه شد و یک بازی بدون تماشاگر محکوم شد.

یوفا حتی باشگاه بشیکتاش را به خاطر ورود یک گربه به زمین در بازی مقابل بایرن مونیخ، ۳۰ هزار پوند جریمه کرد!

بستن ورزشگاه، بازی‌های بدون تماشاگر و محرومیت

بر اساس قانون فیفا، افرادی که در نژادپرستی نقش دارند، دست‌کم پنج بازی از حضور در میادین محروم می‌شوند. همچنین ممکن است با بستن ورزشگاه و جریمه‌ای حداقل ۲۰ هزار فرانک مواجه شوند.

در جریان بازی بلغارستان و انگلیس در مقدماتی یورو ۲۰۲۰، هواداران بلغارستان با صداهای میمون‌وار و حرکات نازی‌گونه به بازیکنانی چون مگز، استرلینگ و رشفورد توهین کردند. در نتیجه، بلغارستان دو بازی بعدی خود را بدون تماشاگر برگزار کرد و ملزم شد بنری با شعار «نه به نژادپرستی» در ورزشگاه نصب کند.

از کسر امتیاز تا بازداشت هوادار؛ اروپا چگونه با توهین برخورد می‌کند؟

کسر امتیاز

تیم‌هایی که هواداران‌شان رفتار نژادپرستانه داشته باشند ممکن است با کسر امتیاز مواجه شوند. مثلاً در جریان مقدماتی یورو ۲۰۱۶، تیم ملی کرواسی به‌دلیل حک شدن تصویر صلیب شکسته روی چمن زمین در بازی با ایتالیا، ۱۰۰ هزار یورو جریمه شد و یک امتیاز از آن‌ها کسر شد. همچنین مجبور شدند دو بازی بعدی خانگی خود را بدون تماشاگر برگزار کنند.

بازداشت هواداران

برخلاف جریمه‌ها و محرومیت‌ها، بازداشت افراد خاطی کمتر رخ می‌دهد؛ اما این اقدام تأثیرگذارتر است چون مستقیماً افراد مقصر را هدف قرار می‌دهد.

در سال ۲۰۱۹، پلیس منچستر فردی را به اتهام اهانت نژادپرستانه در جریان دربی منچستر بازداشت کرد. در آن بازی، فرد، هافبک منچستریونایتد، در حال زدن کرنر بود که هواداران منچسترسیتی به سمتش اشیایی مانند فندک و سکه پرتاب کردند و حرکات میمون‌وار انجام دادند. باشگاه منچسترسیتی بلافاصله با پلیس همکاری و اعلام کرد که هواداران نژادپرست را مادام‌العمر از حضور در ورزشگاه محروم خواهد کرد.

از کسر امتیاز تا بازداشت هوادار؛ اروپا چگونه با توهین برخورد می‌کند؟

ترک زمین توسط بازیکنان

برخی مربیان و بازیکنان مطرح پیشنهاد داده‌اند در صورت بروز نژادپرستی در جریان بازی، بازیکنان زمین را ترک کنند. یورگن کلوپ و مائوریتسیو ساری از جمله حامیان این اقدام هستند.

رفتاری متفاوت در فوتبال ایران و اروپا

لازم به ذکر است که در جریان دیدار تراکتور و چادرملو، شجاع خلیل زاده مدافع باسابقه و ملی پوش تراکتور پس از شعار هواداران چادرملو رفتار ناشایستی را مقابل هواداران انجام می دهد. خداداد عزیزی سرپرست تیم تراکتور در گفتگو با یک برنامه تلویزیونی این موضوع را انکار و به توجیه رفتار زننده خلیل زاده پرداخت که در ادامه با پخش تصاویری از رفتار خلیل زاده باز هم حاضر نشد که از هواداران چادرملو عذرخواهی کند.

در فوتبال اروپا بار ها مربیان تیم ها پذیرفته اند که رفتار تماشاگرانشان در جریان بازی درست نبوده و خودشان خواستار محرومیت هواداران خودی و بازیکنانی که باعث تحریک هواداران بوده اند را شدند.

به عنوان مثال، دیگو سیمئونه، سرمربی اتلتیکو مادرید، پس از اینکه دیدار تیمش برابر رئال مادرید در لالیگا اسپانیا در سال ۲۰۲۴ به دلیل پرتاب اشیاء از سوی هواداران متوقف شد، خواستار مجازات هواداران خاطی و همچنین بازیکنانی شد که به گفته او با تحریک تماشاگران، باعث بروز چنین اتفاقاتی می‌شوند.

دربی شهر مادرید در ورزشگاه متروپولیتانو در حالی برگزار شد که در دقیقه ۷۰ به دلیل پرتاب اشیاء از سوی هواداران اتلتیکو، مسابقه به مدت بیش از ۲۰ دقیقه متوقف شد و بازیکنان به رختکن رفتند. این اتفاق زمانی رخ داد که هواداران افراطی اتلتیکو موسوم به «فوندو سور» پس از گل اول رئال مادرید که توسط ادر میلیتائو در دقیقه ۶۴ به ثمر رسید، اشیایی به سمت تیبو کورتوا، دروازه‌بان رئال، پرتاب کردند. کورتوا بلافاصله داور را مطلع کرد و بازی متوقف شد.

در نهایت پس از توقفی طولانی، آنخل کورئا در وقت‌های اضافه گل تساوی را برای اتلتیکو به ثمر رساند و بازی با نتیجه یک بر یک به پایان رسید.

سیمئونه در مصاحبه با شبکه DAZN گفت: به نظر من، افرادی که در این حوادث نقش داشتند، باید توسط باشگاه مجازات شوند. ما به چنین افرادی نیاز نداریم. ما به هوادارانی نیاز داریم که از تیم حمایت می‌کنند، نه کسانی که به باشگاه آسیب می‌زنند. البته این را هم باید بگویم که ما، به‌عنوان افراد درگیر در بازی، نباید شرایطی را به وجود بیاوریم که باعث تحریک هواداران شود.

او ادامه داد: همه ما باید کمک کنیم. کسانی که آن فندک‌ها را پرتاب کردند، کار درستی نکردند. ولی گاهی هم این بازیکنان هستند که با رفتارشان مردم را تحریک می‌کنند؛ نگاه کردن به سکوها، حرکات تحریک‌آمیز بعد از گل، این‌ها باعث خشم هواداران می‌شود. کسی که فندک می‌اندازد باید مجازات شود، ولی آن کسی که با رفتارش تماشاگر را تحریک می‌کند هم باید مجازات شود. اگر این کار انجام نشود، همه چیز به شوخی گرفته می‌شود و کسی جدی نمی‌گیرد.