مشکل آزاردهنده و اضطراب‌آور بیماری حرکت یا دریازدگی که بسیاری از افراد در طول سفر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، شاید به زودی با کمک یک فناوری جدید مبتنی بر صدا، به خاطره‌ها بپیوندد. پژوهشگران ژاپنی راه حلی نوین ارائه کرده‌اند که می‌تواند پایانی بر حالت ناخوشایند تهوع و سرگیجه در حین حرکت به‌خصوص در خودرو باشد.

تیمی از محققان دانشگاه ناگویا، دستگاهی ابداع کرده‌اند که با استفاده از تحریک صوتی گوش داخلی، علائم این بیماری را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. این مطالعه که به سرپرستی تاکومی کاگاوا و ماساشی کاتو انجام شده و نتایج آن در مجله علمی Environmental Health and Preventive Medicine منتشر گردیده، نشان می‌دهد که قرار دادن گوش داخلی در معرض امواج صوتی خاص تنها برای یک دقیقه، می‌تواند ناراحتی‌هایی مانند سرگیجه و حالت تهوع را در افرادی که هنگام حرکت وسیله نقلیه مطالعه می‌کنند، تسکین دهد.

کاگاوا، یکی از پژوهشگران اصلی می‌گوید:

مطالعه ما نشان داد که تحریک کوتاه مدت با استفاده از یک صدای منحصربه‌فرد که ما آن را ®sound spice نامیده‌ایم، علائم بیماری حرکت مانند تهوع و سرگیجه را کاهش می‌دهد. سطح صدای موثر در محدوده نویزهای محیطی روزمره قرار دارد و این نشان می‌دهد که این فناوری صوتی هم موثر و هم ایمن است.

این پژوهش بر پایه شواهد جدیدی استوار است که نشان می‌دهد تحریک گوش داخلی با صدا می‌تواند به بهبود تعادل کمک کند. محققان دریافتند که فرکانس ۱۰۰ هرتز (صدای بم متوسط یا mid-bass) فرکانس بهینه‌ای برای فعال‌سازی سیستم وستیبولار (vestibular system) است. این سیستم بخشی از گوش داخلی است که تعادل و جهت‌گیری فضایی بدن را کنترل می‌کند.

ماساشی کاتو مکانیسم عمل این دستگاه را اینگونه توضیح می‌دهد: «ارتعاشات ناشی از این صدای منحصربه‌فرد، اندام‌های اتولیتیک (otolithic organs) در گوش داخلی را تحریک می‌کند؛ این اندام‌ها مسئول تشخیص شتاب خطی و نیروی جاذبه هستند. این موضوع نشان می‌دهد که تحریک صوتی منحصر به فرد می‌تواند به طور گسترده سیستم وستیبولار را فعال کند.»

برای آزمایش اثربخشی این روش، محققان شرکت‌کنندگان را ابتدا در معرض این صدا قرار دادند و سپس با استفاده از روش‌هایی مانند تاب خوردن، استفاده از شبیه‌ساز رانندگی و رانندگی واقعی در خودرو، علائم بیماری حرکت را در آن‌ها القا کردند. شدت علائم از طریق آزمون‌های کنترل وضعیت بدن، ثبت نوار قلب (ECG) و پرسشنامه‌های ارزیابی بیماری حرکت اندازه‌گیری شد.

نتایج نشان داد که قرار گرفتن در معرض صدا قبل از شروع آزمایش، به طور قابل توجهی به فعال‌سازی اعصاب سمپاتیک کمک می‌کند؛ عملکرد این اعصاب اغلب در افراد مبتلا به بیماری حرکت دچار اختلال می‌شود. شرکت‌کنندگان در این آزمایش نیز کاهش علائمی مانند سبکی سر و حالت تهوع را گزارش دادند. کاتو در این باره می‌گوید: «این نتایج نشان می‌دهد که فعال‌سازی اعصاب سمپاتیک که اغلب در بیماری حرکت دچار اختلال می‌شوند، به طور عینی با قرار گرفتن در معرض این صدای منحصربه‌فرد بهبود یافته است.»

تیم تحقیقاتی همچنین بر ایمنی این فناوری تاکید دارد. کاگاوا اطمینان می‌دهد:

خطر سلامتی ناشی از قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض صدای منحصر به فرد ما حداقل است. با توجه به اینکه سطح تحریک بسیار پایین‌تر از استانداردهای ایمنی نویز در محیط کار است، انتظار می‌رود این تحریک در صورت استفاده صحیح، ایمن باشد.

این یافته‌ها راهی ایمن و موثر برای مقابله با بیماری حرکت در طول سفر ارائه می‌دهد و می‌تواند به طور بالقوه برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان مفید باشد. محققان قصد دارند این فناوری را بیشتر توسعه داده و کاربرد آن را به سناریوهای مختلف سفر، از جمله سفرهای هوایی و دریایی نیز گسترش دهند.