رسانه آمریکایی در گزارشی به شرح جزئیات کشتار غیرنظامیان علوی به دست عناصر مسلحی پرداخت که با حاکمان جدید سوریه مرتبط هستند.

به گزارش نیویورک‌تایمز، در اوایل ماه مارس، خیابان‌های شهر سوری «بانیاس» تقریباً خالی بود؛ خودروهای سوخته در خیابان‌ها پراکنده بودند و از برخی ساختمان‌ها چیزی بیش از دیوارهای سوخته و توده‌ای از خاکستر باقی نمانده بود. نیروهای امدادی یک فروشگاه مبلمان غارت‌شده را به سردخانه‌ای موقت تبدیل کرده بودند و در هر گوشه از شهر اجساد بی‌جان به زمین افتاده بودند.
شهر بانیاس شاهد یکی از بدترین کشتارها در سوریه در طی ماه گذشته بوده است؛ کشتاری که در آن هزاران مرد مسلح به سواحل سوریه در مدیترانه حمله کردند و بیش از ۱۶۰۰ غیرنظامی که عمدتاً از اقلیت مذهبی علوی بودند را قتل عام کردند.

ساکنان این شهر به نیویورک‌تایمز گفتند که تنها در سه روز، افراد مسلح خانه به خانه رفتند، غیرنظامیان را اعدام کردند و در خیابان‌ها به روی مردم آتش گشودند. خبرنگار این روزنامه می‌نویسد: «من و همکارانم توانستیم یک روز از این رویدادها را از نزدیک در شهر گزارش کنیم و شاهد یک قتل‌عام و شکست گسترده دولت جدید در محافظت از علویان بودیم.»

شورشیان مسلح سوری در دسامبر گذشته «بشار اسد» رئیس‌جمهور وقت سوریه را از قدرت برکنار کردند. طبق این گزارش آن‌ها در سه ماه نخست پس از قدرت‌گیری، تا حد زیادی با خواسته‌های انتقام‌جویانه مقابله کردند، اما با انفجار خشونت در سواحل سوریه این صلح شکننده را از هم پاشید.

به گزارش نیویورک‌تایمز، در اوایل مارس، نیروهای امنیتی سابق دولت بشار اسد حملات هماهنگی علیه نیروهای دولت جدید در استان‌های لاذقیه و طرطوس آغاز کردند. حاکمان جدید سوریه هم برای سرکوب این ناآرامی‌ها نیروهای کمکی به این مناطق اعزام کردند؛ مناطقی که پایگاه سنتی علویان هستند.

اما در این آشوب، هزاران فرد مسلح دیگر نیز که هدفشان کشتار علویان بود، به منطقه هجوم آوردند و یک کشتار فرقه‌ای را آغاز کردند. به گفته شاهدان و بر اساس عکس‌ها و فیلم‌های تأییدشده، بسیاری از قربانیان در بانیاس در گورهای دسته‌جمعی و تحت نظارت نیروهای امنیتی دولتی به خاک سپرده شدند.

حاکمان جدید سوریه عملاً منطقه را برای خبرنگاران خارجی مسدود کردند و خبرنگاران نیویورک‌تایمز نیز ناچار به ترک شهر شدند، اما بررسی تصاویر و مصاحبه این روزنامه با شهروندان نشان داد که غیرنظامیان مسلح و برخی از گروه‌های شورشی سابق، بخش عمده‌ای از این قتل‌ها را انجام داده‌اند.

بر اساس گفته‌های یک مقام سوریه و اظهارات ساکنان، شماری از سربازان دولتی که به اصطلاح برای بازگرداندن آرامش اعزام شده بودند نیز در این کشتارها مشارکت داشتند.

نیویورک‌تایمز می‌نویسد: «گزارش ما نشان می‌دهد که دولت جدید (سوریه) و رهبر آن «احمد الشرع» (ابومحمد الجولانی)، کنترل چندانی بر گروه‌های مسلح و شورشیان سابق که ظاهراً به دولت پیوسته‌اند، ندارد.»

این گروه‌ها شامل افراط‌گرایان خارجی هستند که علویان را مرتد می‌دانند. بسیاری از اعضای این گروه‌ها، از جمله عناصر وابسته به گروه «هیات تحریرالشام»، می‌خواهند با کشتار علویان، از بشار اسد انتقام بگیرند.

مقام‌های جدید سوریه مشارکت نیروهای خود در این کشتارها را انکار کرده و مدعی انجام تحقیقاتی برای محاکمه عاملان آن شده‌اند. با این حال، در بانیاس، اظهارات به‌اصطلاح اطمینان‌بخش دولت برای ساکنانی که شاهد این آشوب‌ها بوده‌اند، معنای چندانی ندارد.

کانون منطقه علویان سوریه در امتداد نواری ۱۷۰ کیلومتری سواحل کوهستانی بین لبنان و ترکیه قرار دارد. شهر بانیاس با حدود ۴۰ هزار نفر جمعیت، در مرکز این ناحیه واقع شده است؛ شهری که به طور سنتی بر اساس خطوط فرقه‌ای تقسیم شده است: جنوب آن عمدتاً محل سکونت مسلمانان سنی است و محله‌های شمالی عمدتاً علوی‌نشین هستند.

«سیبا»، شهروند ۳۰ ساله سوری که معلم مهدکودک است از روز واقعه می‌گوید. او می‌گوید که ابتدا ۱۲ مرد که خود را نیروهای امنیتی دولت سوریه معرفی کردند، به خانه آن‌ها آمدند و برادر ۳۴ ساله وی و پدر ۷۰ ساله‌اش را از خانه به بیرون بردند. برادرِ سیبا که «احمد» نام دارد، در گذشته افسر دولت بشار اسد بوده و بعد از سقوط دولت، تسلیحاتش را به حاکمان جدید تسلیم کرده است. نیروهای دولتی پس از بررسی مدارکِ احمد و جستجوی خانه، آنجا را ترک کردند.

این معلم ۳۰ ساله مهدکودک می‌گوید که فکر می‌کرد دیگر خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند، اما حدود ۲۰ دقیقه بعد، یکی از آن ۱۲ مرد به همراه گروه دیگری از مردان مسلح دوباره به خانه آن‌ها آمده و در خیابان نام پدر و برادرش را فریاد می‌زدند. مردان مسلح پنج گلوله به سمت احمد شلیک کردند و وقتی پدرشان خواست مانع شود، او هم هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.

به گزارش نیویورک‌تایمز، در طی سه روز، گروه‌های مسلح موجی از وحشت را در سراسر بانیاس به راه انداختند. به شهادت ساکنان، مردان مسلح خانه به خانه رفتند و علویان را در منازلشان کشتند. در یک ساختمان مسکونی، گروهی از مردان مسلح یکی از ساکنان را به زانو درآوردند، او را «سگ» خطاب کردند و مجبورش کردند پارس کند؛ سپس او را به ضرب گلوله کشتند.

ویدئوهایی که نیویورک‌تایمز صحت آن‌ها را تأیید کرده، نشان می‌دهد برخی مردان مسلح با خودروهای خود از روی اجساد کشته‌شدگان در خیابان عبور کردند. این قتل‌ها که انگیزه‌های فرقه‌ای در آن‌ها انکارناپذیر است، موجی از وحشت را در بانیاس به راه انداخت، جایی که بسیاری تازه به دولت جدید سوریه اعتماد پیدا کرده بودند. در سه ماه اول قدرت، نیروهای امنیتی دولت جدید در استان طرطوس به وعده‌هایشان برای حفظ ثبات عمل کرده بودند.

آن‌ها برخی غیرنظامیان را در خانه‌هایشان کشتند و بسیاری را نیز با خود بردند و سپس اجسادشان را در خیابان‌ها رها کردند. حتی در برخی موارد، مردان مسلح از خانواده افراد درخواست پول و طلا کردند تا از جان عزیزانشان بگذرند، اما در نهایت، جنایت خود را ادامه دادند.

بر اساس این گزارش، با گسترش وحشت در شهر، هزاران نفر از علویان ناچار به فرار شدند. برخی در جنگل‌های اطراف شهر پنهان شدند و روزها با خوردن برگ و آب رودخانه زنده ماندند. برخی دیگر با خودروهایشان فرار کردند و میان اجساد پراکنده در خیابان‌ها راه خود را باز کردند.

اما با طولانی شدن این کشتار، فرار دشوارتر شد. مردان مسلح در سطح شهر پخش شده بودند و ایست‌های بازرسی ایجاد کرده بودند تا از خروج علویان جلوگیری کنند. به گزارش نیویورک‌تایمز، برخی از مسلمانان سنی به همسایگان خود که قادر به فرار نبودند، کمک کردند.

برخی از ساکنان که نتوانستند فرار کنند، در باغ‌ها و ساختمان‌های متروکه پنهان شدند. گروه‌های مسلح نیز از این فرصت استفاده کرده و خانه‌ها و مغازه‌های رهاشده را غارت کردند. آن‌ها هر چیزی که پیدا می‌کردند می‌بردند: پنل‌های خورشیدی از پشت‌بام‌ها، مبلمان از آپارتمان‌ها، و باتری‌های لیتیومی برای ژنراتورها.

هنگامی که این کشتار سه‌روزه پایان یافت، طبق گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا، دست‌کم ۳۶۸ نفر در بانیاس کشته شده بودند؛ از جمله ۱۳ کودک.

در پایان این کشتار جمعی، سردخانه بیمارستان‌ها دیگر ظرفیت پذیرش اجساد جدید را نداشت و ظرفیت خودروهای حمل اجساد نیز تکمیل شده بود. سیبا که پدر و برادرش کشته شده بودند، جرأت نکرد به خانه بازگردد؛ اما شوهرش «مهند» به خانه برگشت و اجساد آن‌ها روی زمین پیدا کرد.

مهند که با دست خود بستگانش را به خاک سپرده بود، چند روز بعد به نیویورک‌تایمز گفت: «چه می‌توانم بگویم؟ در ترس زندگی می‌کنیم. مرگ... مرگ همه جا هست.»