واتیکان روز دوشنبه، یکم اردیبهشت، طی بیانیه‌ای ویدیویی درگذشت پاپ فرانسیس، رئیس کاتولیک‌های جهان را اعلام کرد.

پاپ فرانسیس ۸۸ ساله نخستین رئیس کلیسای کاتولیک رم از آمریکای لاتین بود.

وی به مدت ۱۲ سال ریاست کاتولیک‌های جهان را بر عهده داشت و در ماه‌های گذشته از بیماری‌های مختلفی رنج می‌برد.

درگذشت پاپ فرانسیس، ۱۲ سال پس از اعلام پاپ، پرسش‌هایی را در مورد اینکه چه کسی به‌عنوان رئیس جدید کلیسای کاتولیک، یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین نهاد‌های مذهبی با ۱.۳۹ میلیارد پیرو، جانشین وی خواهد شد، برانگیخت.

روند انتخاب جانشین پاپ فرانسیس

هنوز جانشینی انتخاب نشده است؛ کالج کاردینال‌ها، متشکل از کاردینال‌های ارشد کاتولیک -که بسیاری از آنها از طرف خود فرانسیس منصوب شده‌اند- پاپ بعدی را انتخاب خواهند کرد.

در حال حاضر بیش از ۲۴۰ کاردینال در سراسر جهان وجود دارد و آنها معمولا این عنوان را مادام‌العمر نگه‌می‌دارند.

کاردینال‌ها، زمانی که پاپ فوت می‌کند یا استعفا می‌دهد، در جلسه‌ای که به‌عنوان مجمع پاپ شناخته می‌شود، رأی می‌دهند.

برای جلوگیری از نفوذ خارجی، اعضای این مجمع در کلیسای سیستین جمع شده و در نشست‌های محرمانه در مورد جانشین احتمالی مشورت می‌کنند.

در حالی که تعداد انتخاب‌کنندگان پاپ معمولا ۱۲۰ نفر است، در حال حاضر ۱۳۸ واجد شرایط رای دادن وجود دارد؛ اعضای آن رای خود را از طریق رای‌گیری مخفی به صندوق می‌اندازند، روندی که از طرف ۹ کاردینال به‌طور تصادفی انتخاب‌شده، نظارت می‌شود.

به‌طور سنتی برای انتخاب پاپ جدید اکثریت دو سوم رای لازم است و رای‌گیری تا رسیدن به این آستانه ادامه می‌یابد.

پس از هر دور، برگه‌های رای با مواد شیمیایی سوزانده می‌شوند و دود سیاه یا سفید تولید می‌کنند و به جهان پیامی درباره نتیجه می‌دهند؛ دود سیاه نشان می‌دهد که هیچ تصمیمی گرفته نشده است، در حالی که دود سفید به معنای انتخاب پاپ جدید است.

هنگامی که پاپ انتخاب می‌شود، یک کاردینال ارشد نام خود را از کلیسای سنت پیتر اعلام می‌کند.

مجمع انتخاب پاپ چه زمانی آغاز می‌شود؟

انتخاب جانشین معمولا ۲ یا ۳ هفته پس از درگذشت یا استعفای پاپ مستقر اتفاق می‌افتد و این امر اجازه می‌دهد تا یک دوره سوگواری ۹ روزه برگزار شود و کاردینال‌ها از سراسر جهان به واتیکان بروند.

مجمع سال ۲۰۱۳ که پاپ فرانسیس، اولین پاپ از آمریکای جنوبی را انتخاب کرد، تنها ۱۲ روز پس از استعفای سلف وی، بندیکت شانزدهم، آغاز شد.

روند انتخاب پاپ ممکن است روزها، هفته‌ها یا حتی بیشتر طول بکشد و به این موضوع بستگی دارد که کاردینال‌ها تا چه حد تقسیم شده‌اند.

هر روز، کنگره می‌تواند تا ۴ دور رای‌گیری برگزار کند تا بتواند دو سوم اکثریت لازم را به دست آورد؛ اگر پس از ۳۳ دور هنوز تصمیمی گرفته نشود، انتخاب از میان دو نامزد برتر در دور دوم انجام می‌شود.

انتخابات ۳ پاپ اخیر نسبتا سریع بوده و هر کدام تنها در طول چند روز انتخاب شده‌اند.

اما از نظر تاریخی، گاهی اوقات انتخابات بسیار طولانی‌تر می‌شود؛ اجلاسی که پاپ را در سال ۱۲۷۱ انتخاب کرد، به دلیل کشمکش‌های شدید سیاسی، حدود ۳ سال طول کشید.

گزینه‌های احتمالی برای جانشینی پاپ فرانسیس

از ۱۳۸ کاردینال واجد شرایط رای دادن در این مجمع، در مجموع ۱۱۰ نفر از طرف پاپ فرانسیس منصوب شدند.

این گروه به‌طور قابل توجهی متنوع‌تر از انتخاب‌کنندگان قبلی است، با نمایندگان بالاتری از آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، که منعکس‌کننده هدف فرانسیس برای بازتاب دسترسی جهانی کلیسا است.

جوانترین کاردینال انتخاب‌کننده تنها ۴۵ سال سن دارد که یک کاردینال اوکراینی مستقر در استرالیا است.

در نتیجه، این احتمال وجود دارد که برای اولین بار پس از قرن‌ها، پاپ بعدی از آفریقا یا آسیا یا منطقه دیگری باشد که به‌طور سنتی در ریاست کلیسا کمتر حضور دارد.

از جمله کاردینال‌های آفریقایی مورد بحث، پیتر تُرکسون از غنا، رئیس سابق شورای پاپی برای عدالت و صلح و فریدولین آمبونگو، اسقف اعظم کینشاسا از کنگو هستند.

یکی دیگر از رقبای قوی لوئیس تاگل، کاردینال فیلیپینی و اسقف اعظم سابق مانیل است.

پیتر اِردو، کاردینال مجارستانی به‎عنوان یک گزینه پیشرو در نظر گرفته می‌شود و می‌تواند به‌عنوان پلی برای مسیحیان شرقی عمل کند.

همچنین کاردینال پیترو پارولین نیز در این ترکیب حضور دارد که نقش دیپلماتیک اصلی او تضمین می‌کند که همه کاردینال‌ها او را به‎خوبی می‌شناسند.