موز یکی از محبوب‌ترین و مغذی‌ترین میوه هاست که در کشور ما نیز طرفداران زیادی دارد و سرشار از فیبر، ویتامین B ۶ و قند‌های طبیعی است. با این حال، وقتی صحبت از سلامت کلیه‌ها می‌شود، به خصوص در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی، مصرف بیش از حد موز در واقع می‌تواند مضر باشد

سرشار از پتاسیم

موز به طور طبیعی سرشار از پتاسیم است، یک ماده معدنی که برای عملکرد عضلات، سلامت اعصاب و ریتم قلب ضروری است. اما در افرادی که عملکرد مناسب کلیه ندارند، بدن نمی‌تواند پتاسیم اضافی را به طور موثر فیلتر کند. این می‌تواند منجر به وضعیتی به نام هیپرکالمی شود، به این معنا که سطح پتاسیم در خون به طور خطرناکی بالا می‌رود و به طور بالقوه باعث ضربان قلب نامنظم یا حتی ایست قلبی می‌شود.

تعادل الکترولیت‌ها

کلیه‌های سالم به حفظ تعادل الکترولیت‌هایی مانند سدیم، پتاسیم و فسفر کمک می‌کنند. هنگامی که کلیه‌ها آسیب می‌بینند یا تحت فشار قرار می‌گیرند، این تعادل مختل می‌شود. خوردن غذا‌های غنی از پتاسیم مانند موز فشار بیشتری بر کلیه‌های ضعیف می‌آورد.

خطر برای سلامت قلب

پتاسیم بیش از حد نه تنها بر کلیه‌ها اثر می‌گذارد بلکه مستقیما بر قلب نیز تاثیر می‌گذارد. علائم پتاسیم اضافی شامل ضعف عضلانی، خستگی، بی حسی و آریتمی‌های خطرناک قلبی است. برای بیماران کلیوی، حتی بیش از یک موز در روز می‌تواند باعث افزایش خطرناک سطح پتاسیم شود.

احتیاط بیشتر برای بیماران دیالیزی

به ویژه افرادی که دیالیز می‌شوند آسیب پذیر هستند. دیالیز به حذف مواد زائد و مایعات اضافی کمک می‌کند، اما همیشه پتاسیم را به طور کامل حذف نمی‌کند. به همین دلیل است که بسیاری از بیماران دیالیزی تحت رژیم غذایی کم پتاسیم قرار می‌گیرند و مصرف موز همراه با سایر میوه‌های پر پتاسیم مانند پرتقال، آووکادو و سیب زمینی برای بیماران دیالیزی معمولا محدود می‌شود.

کنترل مهم است

این بدان معنا نیست که موز باید به طور کامل حذف شود. در مراحل اولیه بیماری کلیوی یا تحت راهنمایی متخصص تغذیه، مقادیر کم ممکن است بسته به سطح پتاسیم فردی مناسب باشد. با این حال، خود درمانی با «میوه‌های سالم» بدون نظارت می‌تواند در مراقبت از کلیه نتیجه معکوس داشته باشد.

جایگزین‌های سالم‌تر

اگر هوس میوه دارید، اما نیاز به کنترل دریافت پتاسیم دارید، میوه‌های کم پتاسیم مانند سیب، توت، انگور و هندوانه اغلب گزینه‌های مطمئن‌تری هستند. همیشه با یک نفرولوژیست یا متخصص تغذیه کلیه مشورت کنید تا مصرف میوه خود را با شرایط خاص خود تنظیم کنید.