علی فتحی آشتیانی در نشست خبری که پیش از ظهر امروز به مناسبت گرامیداشت روز روانشناس و مشاوره (۹ اردیبهشت) برگزار شد، با اشاره به تصویب قانون سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در سال ۱۳۸۲، گفت: از آن زمان روسای سازمان تلاش کردند این روز را به عنوان روز روانشناس و مشاور به تصویب برسانند که اقدامات به اشکال مختلف صورت گرفت. در سال ۱۴۰۳ درخواست مجددی برای تصویب این عنوان داده شد که ۲۵ اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۳ شورای فرهنگ عمومی آن را به تصویب رساند و به سازمان ابلاغ کرد که این روز در تقویم جمهوری اسلامی به عنوان روز روانشناس ثبت شود.

وی افزود: تصویب این روز از این جهت مورد اهمیت است که نشان می‌دهد نظام جمهوری اسلامی از یک سو به علم روانشناسی ارج می‌دهد و از سوی دیگر این روز فرصتی برای تقدیر از پیشکسوتان، اساتید و دانشجویان برتر و ارتقای هویت شغلی و احساس تعلق به این رشته است. علاوه بر این، تصویب روز روانشناس و مشاور فرصتی برای فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی روانشناسان با جامعه و مردم و بررسی مسائل و مشکلات مردم و تغییر نگرش در مردم و اصلاح برخی از نکاتی که در گذشته برای مراجعه به روانشناس و مشاور محدودیت ایجاد می‌کرد، است.

رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور تصریح کرد: روانشناسی نه تنها به رفع مشکلات مردم می‌پردازد بلکه فرصتی برای سبک زندگی سالم و ارتقای کیفیت زندگی افراد است. روز روانشناس و مشاوره فرصتی برای انگ زدایی برای مراجعه به روانشناس و مشاوران کشور است. همچنین این روز فرصتی برای سازمان فراهم کرده که مشکلات روانشناسان و مشاوران را با مسئولان مطرح کنیم.

فتحی آشتیانی با اشاره به بیمه خدمات روانشناسی و مشاوره گفت: این موضوع جزو درخواست‌های ما از مسئوولان است.

وی به ارائه گزارشی از سازمان طی ۲۰ ماه گذشته به عنوان دوران خدمت خود در این سازمان پرداخت و افزود: سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در حال حاضر، بیش از ۷۲ هزار عضو کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی دارد که ۲۴ درصد از آنها مرد و ۷۶ درصد خانم هستند. ۱۰ درصد دارای دکترای تخصصی و ۹۰ درصد دارای کارشناسی ارشد هستند.

وی با اعلام این خبر که طی سالیان گذشته این فرصت فراهم شده که ۳۳ پروانه اشتغال ملی و تخصصی بدهیم، درباره فرایند ارائه پروانه گفت: افراد باید در آزمون صلاحیت حرفه‌ای شرکت کرده و پس از کسب حدنصاب نمره، برگه تاییدیه سلامت روانی دریافت کرده که این دو گام می‌تواند فرصتی برای دریافت پروانه تخصصی فراهم کند.

حداقل به ۸۵ هزار روانشناس دارای پروانه، فعال و موثر در کشور نیازمندیم

وی خاطرنشان کرد: از این ۳۳ هزار پروانه، ۱۰ هزار و ۵۰۰ مورد مربوط به درگاه ملی مجوزها و ۲۳ هزار مورد توسط سازمان نظام روانشناسی داده شده است. طی یک سال اولی که خدمت سازمان بودیم با برگزاری دو آزمون، حدود ۱۳ هزار پروانه به افراد داده شد.

به گفته فتحی آشتیانی، طی یکسال ( ۱۴۰۳) رشد ۱۵۶ درصدی در صدور پروانه نسبت به ۲۰ سال گذشته در سازمان صورت گرفته است.

وی همچنین از برگزاری سومین آزمون صلاحیت حرفه‌ای در ۲۷ تیرماه سال جاری خبر داد و گفت: حدود ۴۰ هزار نفر از اعضا هنوز پروانه اشتغال دریافت نکرده‌اند. در همین راستا از همه اعضای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، کارشناسان ارشد یا دکترای تخصصی روانشناسی و مشاوره که هنوز عضو سازمان نشده‌اند، دعوت می‌کنم در سومین آزمون صلاحیت حرفه‌ای که با هماهنگی با سازمان سنجش صورت گرفته، شرکت کنند تا بتوانیم برای این ۴۰ هزار نفر پروانه صادر کنیم.

رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور ادامه داد: برآورد ما در کشور این است که به ازای هر هزار نفر یک روانشناس داشته باشیم. اگر جمعیت کشور را بیش از ۸۵ میلیون نفر در نظر بگیریم، حداقل به ۸۵ هزار روانشناس دارای پروانه، فعال و موثر در کشور نیازمندیم. این درحالیست که در برخی کشورها به ازای هر هزار نفر بیش از ۷ روانشناس وجود دارد.

به گفته فتحی آشتیانی، در استان تهران به ازای هر هزار نفر یک روانشناس داریم، اما در برخی استان‌ها مانند سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کهگیلویه و بویراحمد به ازای هر ۱۰ هزار نفر یک روانشناس وجود دارد که این تعداد بسیار کم است و لازم است این فرصت برای عزیزان فراهم شود که بتوانند از خدمات روانشناسی بهره‌مند شوند.

وی معتقد است که خدمات روانشناختی فقط مربوط به افرادی که با مشکلات روانشناختی روبرو هستند نیست بلکه همه جمیعت کشور مخاطبان روانشناسان هستند زیرا از همان زمان که فرد تصمیم به ازدواج می‌گیرد باید مشاوره پیش از ازدواج دریافت کند. بعد از ازدواج و پیش از فرزندآوری و در تمام مراحل زندگی نیز نیازمند استفاده از خدمات روانشناسی است.

تعرفه خدمات روانشناسی و مشاوره در سال جاری

آشتیانی در ادامه این نشست درباره تعرفه‌های خدمات روانشناسی و مشاوره در سال جاری نیز تصریح کرد: در سال جاری، تعرفه خدمات روانشناسی و مشاوره در ابتدای سال اعلام شد. در این مصوبه برای ارائه خدمت توسط کارشناسی ارشد برای ۴۵ دقیقه ۵۰۳ هزار و ۵۰۰ تومان، برای کارشناسی ارشد و دکترای پروانه‌دار برای ۴۵ دقیقه، ۶۲۰ هزار تومان و افرادی که سابقه بیش از ۱۵ سال خدمات روانشناسی و مشاوره را دارند با کارشناسی ارشد ۵۸۶ هزار تومان و با دکترای پروانه دار ۷۰۲ هزار و ۸۰۰ هزار تومان توسط دولت تصویب شده است‌.

وی از مردم خواست که اگر به روانشناس مراجعه می‌کنند و خارج از این تعرفه هزینه پرداخت می‌کنند موضوع را به اطلاع معاونت انتظامی سازمان نظام روانشناسی رسانده و شکایت کنند تا موضوع پیگیری شود.

فتحی آشتیانی با اشاره به دیگر اقدامات سازمان طی سال گذشته، تصریح کرد: سال گذشته ۵۰ میلیارد تومان به ۷۲ هزار عضو از طریق قرعه کشی وام دادیم.‌ پیش‌بینی می‌کنیم که سال جاری در چهار نوبت به همکاران ۷۵ میلیارد تومان وام دهیم. زمان قرعه کشی وام در سال جاری میلاد امام صادق، میلاد امام علی، میلاد امام حسن مجتبی و عید غدیر است.

رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با اشاره به مجوز راه‌اندازی مجله ارتقای سلامت روان به عنوان اولین مجله سازمان گفت: اولین شماره این مجله در بهار منتشر می‌شود. بحث پیگیری بیمه خدمات روانشناسی و مشاوره را به طور جدی دنبال می‌کنیم. با مسئولان مذاکرات کتبی و شفاهی داشتیم تا به جز گرایش روانشناسی بالینی و سلامت که از سال ۱۴۰۲ جزو خدمات بیمه‌ای قرار گرفتند، سایر گرایشها نیز مشمول شوند. این موضوع فرصت بیشتری فراهم می‌کند تا تعداد بیشتری از مردم به روانشناس مراجعه کنند و از سوی دیگر باتوجه به تعرفه نسبتا بالای خدمات روانشناسی و مشاوره، سازمان‌های بیمه گر به مردم کشور کمک کنند تا از این خدمات بهره مند شود زیرا شاید بخش قابل توجهی از مردم نتوانند هزینه‌ها را پرداخت کنند.

وی در همین راستا از ریاست جمهوری، وزیر بهداشت، هیات دولت و مجلس شورای اسلامی خواست تا توجه به موضوع بیمه خدمات روانشناسی و مشاوره را جدی بگیرند.

فتحی آشتیانی افزود: تعداد قابل توجهی از کسانی که به اطبا و پزشکان مراجعه می‌کنند، مشکلات روانشناختی دارند. حداقل دو گروه بزرگ هستند؛ مشکلات روان تنی که به خاطر تعارضات روانی، علائم جسمانی نشان می‌دهند، این درحالیست که این افراد دارای مشکلات روانشناختی هستند و اگر آن را رفع کنند شاید نیازی به مراجعه به متخصصین نداشته باشند. گروه دیگر، بیماری‌های شبه جسمی هستند که دارای علایم و نشانه‌های جسمانی هستند، اما وقتی مورد معاینه قرار می‌گیرند هیچ نوع مشکل جسمی برای آنها یافت نمی‌شود.

وی با تاکید بر اینکه اگر خدمات بیمه‌ای فعال شود و دولت و مجلس به موضوع ورود کند، بخش قابل توجهی از این موضوعات کاهش می‌یابد، افزود: سهم همه پزشکان، متخصصین و بیمارستان و دستگاههای گران قیمت پزشکی در سلامت، ۲۵ درصد است و ۷۵ درصد را باید در جای دیگری جستجو کرد. باید سراغ سلامت روانی اجتماعی و معنوی رفت. اگر سلامت روان مردم ارتقا پیدا کند، مشکل مردم رفع خواهد شد.‌

نظارت بر عملکرد روانشناسان
فتحی آشتیانی در بخش دیگری از این نشست نیز از راه‌اندازی سامانه نظارت پسینی خبر داد و تصریح کرد: مقدمات سامانه سال گذشته فراهم و سامانه راه اندازی شده است. این سامانه در راستای نظارت بر عملکرد روانشناسان و مشاوران است.

وی با اشاره به رویکرد سازمان در این دوره خدمت سازمان، خاطرنشان کرد: رویکرد سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در دوره پنجم، تحقق بند سوم از سیاست‌های سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری است. در این بند به ارتقای سلامت روانی با ترویج سبک زندگی اسلامی- ایرانی، تحکیم بنیاد خانواده، رفع عوامل تنش‌آفرین در زندگی اجتماعی و فردی و خانوادگی، ترویج آموزش‌های اخلاقی و معنوی و ارتقای شاخصهای سلامت روانی اشاره شده است. در کنار این موضوع، رویکرد سلامت محوری به جای بیماری‌محوری است. طبیعتاً با این رویکرد می‌توان طیف وسیعی از خدمات را به مردم ارائه داد.

رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور گفت: باید روی دو شاخص عمده کار کنیم. وقتی صحبت از سرمایه اجتماعی می‌کنیم یعنی روی اعتماد اجتماعی و مسئولیت پذیری اجتماعی، وفاق اجتماعی و همکاری و همدلی و تعاون و پذیرش و عدالت اجتماعی کار کنیم. علاوه بر این اعتقاد ما بر این است که اولویت را بر روی خانواده بگذاریم و نقش خانواده را پررنگ کنیم. یکی از ایده آلهای ما روانشناسی خانواده است.