در شش ماه ابتدایی زندگی نوزاد، تغذیه انحصاری با شیر مادر توصیه می‌شود؛ بدین معنا که در این مدت نوزاد فقط از شیر مادر بهره‌مند شود و حتی از شیرخشک یا آب نیز استفاده نکند، مگر در شرایط خاص پزشکی که پزشک تجویز کرده باشد. اگر احساس می‌کنید که نوزادتان دچار دل‌درد است، ضروری است که با مراجعه به مراکز درمانی، علت آن را مشخص کنید. دل‌درد می‌تواند به دلایلی مانند حساسیت به مواد شیرخشک یا حتی حساسیت به شیر مادر رخ دهد. این موضوع نیازمند بررسی پزشک است که ممکن است به تغییر شیرخشک یا اصلاح رژیم غذایی مادر به کمک متخصص تغذیه منجر شود. البته دل‌درد ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد.

اهمیت تغذیه با شیر مادر در بهبود زردی نوزاد

زردی حالتی است که در آن، میزان افزایش رنگدانه زرد بیلی‌روبین در خون نوزاد موجب زرد شدن پوست و چشم‌ها می‌شود. یکی از دلایل احتمال زردی در نوزادان، عدم دریافت شیر مادر به مقدار کافی است. مصرف منظم و کافی شیر مادر به دفع بیلی‌روبین از بدن نوزاد و حذف آن از طریق مدفوع یا ادرار کمک می‌کند. نشانه‌هایی مانند خیس شدن پوشک نوزاد حداقل ۶ بار در روز، تغییر رنگ مدفوع از سبز تیره به زرد، و سرحال بودن پس از تغذیه، نشان‌دهنده دریافت کافی شیر مادر هستند. حتی در زمان نوردرمانی برای درمان زردی، تغذیه با شیر مادر باید به صورت مداوم ادامه یابد.

فواید تغذیه با شیر مادر برای نوزادان

اکیداً توصیه می‌شود که حداقل در شش ماه اول زندگی نوزاد، تغذیه تنها با شیر مادر انجام شود. شیر مادر منبعی کامل و مطلوب برای تأمین نیاز‌های تغذیه‌ای نوزادان در این دوره است و علاوه بر رفع نیاز‌های غذایی، فواید بهداشتی مهمی نیز دارد. تغذیه انحصاری با شیر مادر از بروز عفونت‌های معده که به استفراغ یا اسهال می‌انجامند، پیشگیری کرده و خطر عفونت ریه یا گوش و همچنین خطر مرگ ناگهانی را کاهش می‌دهد. همچنین، این نوع تغذیه به وزن‌گیری متوازن نوزاد کمک می‌کند.

اثرات طولانی‌مدت تغذیه با شیر مادر

شواهد موجود نشان می‌دهد که شیر مادر فواید بلندمدتی نیز دارد؛ از قبیل کاهش احتمال ابتلا به دیابت نوع یک، بیماری‌های التهابی روده، مشکلات دندانی و حتی خطر چاقی، آلرژی و برخی سرطان‌های دوران کودکی. همچنان، مادران شیرده نیز از فواید چشمگیر تغذیه با شیر مادر بهره‌مند می‌شوند، شامل کاهش خون‌ریزی پس از زایمان، مدیریت بهتر وزن بعد از بارداری و کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه، تخمدان و دیابت نوع ۲.

شیردهی در شرایط خاص

در حالت ایده‌آل، شیردهی باید بلافاصله پس از زایمان و در ساعت اول پس از تولد آغاز شود. تغذیه منظم به تولید شیر بیشتر در بدن مادر کمک می‌کند. دادن شیرخشک می‌تواند تولید شیر مادر را کاهش دهد و رشد وزنی سریع‌تر نسبت به رشد قدی نوزاد، ممکن است خطر ابتلا به چاقی در بزرگسالی را افزایش دهد.

تغذیه با شیر مادر در هنگام بیماری نوزاد

تغذیه با شیر مادر در هنگام بیماری نوزاد نیز بسیار مفید است. حتی در صورت ابتلا مادر به سرماخوردگی، تب، یبوست یا سایر مشکلات، با تایید پزشک شیردهی باید ادامه داشته باشد. شیر مادر دارای آنتی‌بادی‌های ضروری است که نوزاد را در برابر بیماری‌ها مصون نگه می‌دارد. در مواردی مثل اسهال، مادران باید دفعات شیردهی و میزان مصرف مایعات خود را افزایش دهند تا علاوه بر درمان نوزاد، او را آبرسانی کنند.

نتیجه‌گیری

شیر مادر بهترین منبع غذایی برای نوزاد است که همه مواد مغذی مورد نیاز او را تأمین می‌کند و در پیشگیری از مشکلاتی مانند زردی، عفونت‌ها و حتی مشکلات طولانی‌مدت مؤثر است. رعایت تغذیه مکرر در هفته‌های ابتدایی زندگی نوزاد، می‌تواند نقش بسزایی در سلامت کوتاه‌مدت و بلندمدت کودک داشته باشد.