مطالعات اخیر نشان می‌دهند که سطح بالای اریتریتول در خون با افزایش خطر مشکلات سلامت عروق، مانند لخته شدن خون، بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط است.

تحقیقات سلولی جدید با ارائه شواهد تازه تایید می‌کنند که میزان اریتریتول، جایگزین شکر، در یک وعده نوشیدنی به سلامت مغز و عروق آسیب می‌رساند.

به نقل از وبسایت مدیکال نیوز تودی، اریتریتول الکل قند و شیرین‌کننده بدون کالری است که در محصولات بدون شکر، مانند نوشیدنی‌های انرژی‌زا و آدامس‌های بدون شکر، استفاده می‌شود. این ماده در سال ۲۰۰۱ در ایالات متحده به‌عنوان افزودنی غذایی تایید شد و اکنون جایگزین سالم شکر برای افرادی به شمار می‌رود که به دنبال کاهش وزن یا کنترل سطح قند خون خود هستند.

به‌رغم محبوبیت اریتریتول، درباره عوارض جانبی آن نگرانی‌هایی وجود دارد. در تحقیقات اخیر هم ارتباط سطح بالای اریتریتول با افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی تایید شده است که احتمالا به دلیل افزایش تشکیل لخته‌های خونی است.

اکنون مطالعه‌ای جدید روی سلول‌ها نشان می‌دهد که میزان اریتریتول موجود در یک وعده نوشیدنی به سلامت مغز و عروق آسیب می‌رساند. یافته‌ها نشان می‌دهند که اریتریتول استرس اکسیداتیو را افزایش و تولید نیتریک اکسید در عروق مغز را کاهش می‌دهد. همین امر اختلال جریان خون را به همراه دارد و خطر اختلالات عروقی مانند سکته مغزی را نیز افزایش می‌دهد.

محققان چکیده این مطالعه را در نشست فیزیولوژی آمریکا، که از ۲۴ تا ۲۷ آوریل ۲۰۲۵ در بالتیمور مریلند برگزار شد، ارائه کردند. آنها در آزمایشگاه دانشگاه کلرادو بولدر، تاثیر اریتریتول بر استرس اکسیداتیو و تولید نیتریک اکسید در سلول‌های عروقی مغز را بررسی کردند.

آنها در این آزمایش سلول‌های عروق مغز انسان را در معرض ۳۰ گرم اریتریتول، معادل مقدار موجود در یک قوطی نوشیدنی شیرین‌شده با شیرین‌کننده مصنوعی، قرار دادند. سلول‌ها سه ساعت در این محلول باقی ماندند. آنها دریافتند که برخورد سلول‌ها با اریتریتول سطح استرس اکسیداتیو را افزایش می‌دهد.

طبق نتایج به‌دست‌آمده، سلول‌های در معرض اریتریتول تقریبا دو برابر سلول‌های سالم، مولکول‌های فعال اکسیژن تولید کردند. مولکول‌های فعال اکسیژن نوعی رادیکال آزادند که می‌توانند به سلول‌ها آسیب برسانند. همچنین سطح دو آنزیم کلیدی آنتی‌اکسیدان در سلول‌های در معرض اریتریتول افزایش یافت. علاوه بر این، سلول‌های در معرض اریتریتول نیتریک اکسید کمتری تولید کردند. نویسندگان این مطالعه می‌گویند که افزایش استرس اکسیداتیو و کاهش سطح نیتریک اکسید، افزایش خطر بیماری‌های عروقی و سکته مغزی را به همراه دارد.

اریترول چطور به مغز و عروق آسیب می‌رساند؟

به گفته کارشناسان، اریتریتول ممکن است با دخالت مستقیم در فرایند‌های سلولی به سلامت مغز و عروق آسیب برساند. اریتریتول تولید نیتریک اکسید را که مولکول ضروری برای آرام شدن و انبساط رگ‌های خونی و گردش خون است، مختل می‌کند. کاهش نیتریک اکسید نیز می‌تواند عملکرد عروق را مختل کند، در گردش خون اختلال ایجاد کند و احتمالا باعث آسیب عصبی‌ـ‌عروقی شود.

به این ترتیب، متخصصان درمورد مصرف جایگزین‌های قند هشدار می‌دهند و می‌گویند که اگر نگران سلامت قلب و مغزتان هستید مصرف آن را محدود کنید. آنها توصیه می‌کنند که سراغ گزینه‌های طبیعی مانند عسل یا شیرین‌کننده‌هایی مانند شیره خرما بروید. این مواد اگر محدود مصرف شوند آنتی‌اکسیدان تولید می‌کنند، هرچند که بر میزان قند خون نیز تاثیرگذارند.