همایش روز جهانی موزه‌ها امروز (۲۸ اردیبهشت) در موزه ملی برگزار شد. حسن عمیدی در این همایش گفت: ایران مبدع پست در جهان است و ۱۱۱ ایستگاه چاپاری منظم ایجاد کرده بوده تا پیام‌ها را ارسال کند. موزه ملی ارتباطات روایتگر مسیر پر فراز و نشیب ارتباطات است.

وی افزود: در شرکت ملی پست توجه به موضوع موزه‌داری به عنوان یک فعالیت مورد توجه است. نکته حاضر اهمیت در این موزه مسئله تمبر است که جایگاه ویژه‌ای را برای خود باز کرده است و پرداختن به موضوع حائز توجه برای ثبت است.

عمیدی ادامه داد: تمبر الواح هخامنشی رونمایی شد. این تمبر در دوره هخامنشی با محتویات ساده، نظام پیچیده اداری در کشور را حمایت می‌کرد. سال گذشته به پیشنهاد وزارت خارجه طرح تور یادبود گل نوشته‌ها در تخت جمشید نهایی و در تیراژ ۶۰ هزار قطعه چاپ شده است که بعد از رونمایی علاقمندان می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. این یادبود را برای کشور‌های اتحادیه جهانی ارسال می‌کنیم که در آن کشور‌ها ثبت شود.

راه‌اندازی سامانه جامع ایران‌موزه در هفته دولت

مدیر کل موزه‌ها نیز در این مراسم، اظهار داشت: با توجه به اینکه جوامع در حال دگرگونی هستند موزه‌ها هم باید با فناوری‌های جدید به روز شوند. برای روز جهانی موزه‌ها شعار، موزه‌ها برای آینده‌ای پایدار در نظر گرفته شده است تا بر توسعه پایدار موزه‌ها که با چالش‌های اقلیمی همراه است، تاکید شود.

لیلا خسروی با بیان اینکه در جوامع در حال تغییر موزه‌ها به مراکز دانش آفرین و آزمایشگاه‌های اجتماعی برای حل مسائل فعال می‌شوند، گفت: برنامه‌های راهبری ما شامل تاکید بر موزه ها، توسعه موزه‌های تخصصی با رویکرد موزه محور، تقویت برنامه‌های آموزشی با تمرکز بر دانشگاه‌ها است.

وی با بیان اینکه در تلاشیم موزه‌ها محل آگاهی بخشی باشد، افزود: قرار است با راه اندازی موزه‌های سبز، مشارکت در موزه‌های جهانی، برگزاری نشست‌ها و نمایشگاه با موزه‌های سبز به این موضوع مهم دست یابیم.

مدیر کل موزه‌ها با اشاره به شعار سال ۲۰۲۴ ایکوم با عنوان موزه‌ها برای آینده، اظهار داشت: تحولات عمیق فرهنگی، زیست‌محیطی و اجتماعی موجب شده تا موزه‌ها ناگزیر به بازتعریف نقش و جایگاه خود در نظام اجتماعی شوند. در جهان امروز، موزه‌ها نمی‌توانند صرفاً به روایت گذشته اکتفا کنند؛ آنها باید در متن تحولات باشند.

وی افزود: مطالعات میدانی اداره‌کل موزه‌ها نشان می‌دهد مخاطبان امروزی دنبال تجربه‌ای روایت‌محور، تعاملی و معناساز هستند؛ بنابراین موزه‌ها باید نقش میانجی‌گرانه در گفت‌وگوی بین‌فرهنگی و تولید سرمایه فرهنگی ایفا کنند.

مدیرکل موزه‌ها، با تشریح اهم دستاورد‌های موزه‌ای در سال ۱۴۰۴، به مواردی، چون توسعه موزه‌های دیجیتال و تخصصی، اجرای پروژه‌های دانشگاهی و گسترش آموزش‌های موزه‌محور در نظام آموزش رسمی کشور اشاره کرد و گفت: یکی از پروژه‌های بنیادین ما، راه‌اندازی «سامانه جامع ایران‌موزه» است که در هفته دولت رونمایی خواهد شد و بستری یکپارچه برای دسترسی همگانی به اطلاعات موزه‌های کشور فراهم خواهد ساخت. این سامانه، نقطه عطفی در تحول زیرساخت‌های فرهنگی و ارتباطی موزه‌ها است.

خسروی افزود: موزه‌ها باید در خط مقدم آگاهی‌بخشی زیست‌محیطی قرار گیرند. کاهش رد پای کربن، طراحی و راه‌اندازی موزه‌های سبز، مشارکت در برنامه‌های جهانی محیط‌زیست و برگزاری نمایشگاه‌ها و نشست‌های آموزشی، بخشی از سیاست‌های کلان ما در این حوزه است. موزه‌ها دیگر انبار‌های سکوت نیستند؛ بلکه به عنوان نهاد‌هایی زنده و پویا، باید الگوی فرهنگی نوینی برای مواجهه با مسائل جهانی و زیست‌اجتماعی باشند.

توسعه موزه‌ها در مناطق کم برخوردار

سید احمد محیط طباطبایی رئیس ایکوم (رئیس کمیته ملی موزه‌های ایران) گفت: توسعه موزه‌ها با اولویت استانی و مناطق کم برخوردار از اولویت‌های ماست. موزه‌ها دیگر انبار سکوت و سکون نیستند باید تاثیرگذار باشد.

وی افزود: سازمان بین المللی موزه‌ها و یونسکو به دنبال صلح هستند به این دلیل محور‌های روز جهانی موزه‌ها درباره مشکلات و درگیری‌هایی است که جهان با آن روبروست.

محیط طباطبایی ادامه داد: بسیاری رفتار‌های انسان که منجر به انقلاب صنعتی شده آسیب زننده است. موزه‌ها نهاد روشن فکری هستند که به مخاطب یادآوری می‌کنند از کجا آمدند و از نتایج حاصل از انقلاب علمی جلوگیری می‌کنند. موزه‌ها حافظ میراث طبیعی، فرهنگی و تاریخی است که محور تاب آوری را بیشتر و اقتصاد، برپایه فرهنگی و منجر به پایداری را تقویت کند.

محیط طباطبایی تاکید کرد: بدترین اتفاق برای موزه‌ها تعطیلی یا برای جایه جایی آنهاست باید از اموال موزه‌ها حفاظت کنیم. در سال‌های اخیر شاهد راه اندازی موزه‌های روستایی مانند موزه قشم براساس محور پایداری بودیم، وقتی موزه‌ها منجر به توسعه گردشگری می‌شود باید گردشگران از موزه‌ها حفاظت و از ناپایداری آن جلوگیری کنند.

افزایش موزه‌های دفاع مقدس و انقلاب از ۲۹ به ۳۷ موزه

رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس نیز در این مراسم گفت: ۲۹ موزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی در کشور وجود دارد که تا سال ۱۴۰۷ به ۳۷ موزه افزایش می‌یابد. موزه بین المللی طبس هم در حال تکمیل است.

سردار بهمن کارگر ادامه داد: موزه‌ها از حافظان تاریخ تا مراکز تأثیرگذاری فرهنگی هستند که گذشته را روایت و ارزش‌های فرهنگی را عنوان می‌کنند. موزه‌ها پل ارتباطی میان فرهنگ‌های گوناگون، بستری برای گفت و گوی بین نسلی و عاملی برای اقتصاد خلق هستند و به جذب گردشگر داخلی و خارجی کمک می‌کنند.

سردار بهمن ادامه داد: موزه‌های دفاع مقدس صرفا موزه‌های جنگ نیستند؛ بلکه مکانی، برای حفظ و نمایش مستندات دفاع مقدس و جلوگیری از تحریف‌های تاریخی است. ما حقایق را در کتاب و موزه‌ها عنوان می‌کنیم تا از تحریف جلوگیری شود.

رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس گفت: یکی از مسائل مهم در دفاع مقدس حضور پر رنگ مردم بود که ما به پیروزی رسیدیم، این موضوع باید برجسته شود.

سردار کارگر افزود: باید به این سوال که موزه‌ها چرا ایجاد می‌شوند پاسخ دهیم، ما موزه‌ها را برای مردم تاسیس می‌کنیم؛ بنابراین باید مخاطب محور باشد و از فناوری‌ها عقب نمانیم. شعار موزه ها، پایداری برای آینده است. پایداری در گروه عقب نماندن از فناوری‌های روز است. سطح سواد فناوری نوین دانش آموزان از معلمان و دانشجویان از اساتید پیشی گرفته است اگر موزه‌ها ثروت تمدنی ما را نشان می‌دهد باید آن را تبدیل به قدرت ملی کنیم.

وجود ۵۸ موزه طبیعی و سه هزار یادمان شهدا در کشور

رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس گفت: ۵۸ موزه طبیعی مانند یادمان‌های دفاع مقدس در ایلام، آذربایجان غربی، ایلام، کردستان و خوزستان و سه هزار یادمان شهدای گمنام در کشور وجود دارد؛ که برای معرفی بیشتر آنها به نسل جوان به همکاری، همراهی و مساعدت اساتید نیاز داریم. سایه دفاع مقدس بر مسائل بین الملل حاکم است و کسی جرات مغرضانه به کشور ما را ندارند.

سردار کارگر اضافه کرد: هدف ما در موزه‌ها دفاع مقدس استفاده از فناوری‌های نوین برای روایت موضوعات به دانش آموزان و جوانان است و باید پیوستگی بین مباحث آموزش و پروش و دانشگاه‌ها وجود داشته باشد.

در پایان این مراسم برخی نمایشگاه‌های استان‌ها از جمله نمایشگاه های، موزه رضا عباسی تهران با نمایش ۱۲۰ اشیای توقیفی و جعلی، نمایشگاه گره، مشتمل با ۱۸ اثر دیجیتال و آثار مجموعه دار شخصی در موزه فرش ایران، نمایشگاه استاد پرویز تناولی با موضوع دست بافته‌های عشایری در مرکز اسناد و کتابخانه ملی استان فارس، نمایشگاه هنر‌های تزئینی در اصفهان، نمایشگاه موزه آستان مرکزی، نمایشگاه موزه زاهدان و نمایشگاه فلاحتی در استان ایلام به صورت رسمی برخط توسط معاون میراث فرهنگی افتتاح شد.