فقط ۳ شب بی‌خوابی کافی‌ست تا قلب شما آسیب ببیند!

در مطالعه‌ای جدید که توسط دانشگاه اوپسالا (Uppsala) در سوئد انجام شده، محققان دریافتند که تنها سه شب خواب محدود – در حدود چهار ساعت در شب – منجر به تغییراتی در ترکیبات خون می‌شود که با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی ارتباط مستقیم دارد.

به گزارش ایتنا و به‌نقل از ساینس الرت، در این پژوهش، تمرکز بر بررسی پروتئین‌های التهابی موجود در خون بود؛ مولکول‌هایی که در واکنش به استرس یا مبارزه با بیماری‌ها توسط بدن تولید می‌شوند. اگر این پروتئین‌ها برای مدت طولانی در سطحی بالا باقی بمانند، می‌توانند به دیواره رگ‌های خونی آسیب وارد کرده و احتمال بروز نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر قلب و بی‌نظمی ضربان قلب (فیبریلاسیون دهلیزی) را افزایش دهند.

مطالعه‌ای دقیق بر روی خواب و سلامت قلب
در این تحقیق، ۱۶ مرد جوان و سالم شرکت داشتند که به مدت چند روز در شرایط کنترل‌شده آزمایشگاهی قرار گرفتند. در این محیط، تمام جنبه‌های زندگی روزمره آنان از جمله وعده‌های غذایی، سطح فعالیت بدنی و میزان مواجهه با نور، با دقت تنظیم و مدیریت می‌شد.

شرکت‌کنندگان دو برنامه خواب متفاوت را تجربه کردند: سه شب خواب کامل (هشت ساعت و نیم) و سه شب با محدودیت خواب (چهار ساعت و پانزده دقیقه). پس از هر دوره، این افراد یک تمرین دوچرخه‌سواری کوتاه و با شدت بالا انجام دادند و نمونه‌های خون آن‌ها پیش و پس از تمرین بررسی شد.

پژوهشگران حدود ۹۰ نوع پروتئین مختلف را در این نمونه‌ها اندازه‌گیری کردند و به این نتیجه رسیدند که کم‌خوابی منجر به افزایش چشمگیر در نشانگرهای التهابی مرتبط با بیماری‌های قلبی می‌شود.

در حالی که فعالیت بدنی معمولاً موجب افزایش پروتئین‌های مفیدی مانند اینترلوکین-۶ و BDNF (عامل مؤثر در سلامت مغز و قلب) می‌شود، این پاسخ‌های مفید پس از دوره خواب ناکافی تضعیف شده بود.

هشدار برای همه گروه‌های سنی
نکته نگران‌کننده آن‌که، این تغییرات زیستی حتی در افراد جوان و سالم و تنها پس از چند شب خواب نامناسب مشاهده شد. با توجه به شیوع گسترده اختلالات خواب در میان بزرگسالان – به‌ویژه آن دسته که در شیفت‌های کاری فعالیت می‌کنند – این یافته‌ها زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی به شمار می‌رود.

نکته جالب توجه دیگر در این تحقیق، تفاوت سطح پروتئین‌ها در زمان‌های مختلف روز بود. محققان دریافتند که سطح این پروتئین‌ها بین صبح و عصر متفاوت است و این اختلاف در شرایط کم‌خوابی، بیشتر هم می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که خواب نه تنها بر نوع ترکیبات موجود در خون تأثیر دارد، بلکه زمان بروز این تغییرات نیز وابسته به کیفیت خواب است.

در نهایت، اگرچه زندگی مدرن اغلب ما را به سمت قربانی‌کردن خواب در برابر بهره‌وری، سرگرمی یا استفاده از صفحات نمایش سوق می‌دهد، اما یافته‌های علمی از این دست به ما یادآوری می‌کنند که بدن بی‌وقفه امتیاز ثبت می‌کند – آرام، شیمیایی و بدون هیچ‌گونه مصالحه‌ای.