فرارو- پهپاد شناسایی و بمب‌افکن جاس ۳۱۳، یکی از جدیدترین اعضای خانواده پرنده‌های هدایت‌پذیر از دور است که به تازگی جزئیاتی از عملیاتی شدن آن به رسانه‌ها راه پیدا کرده. این زمستان ۱۴۰۳ برای نخستین بار معرفی شد و فعلاً در اختیار نیروی دریایی سپاه است. بر اساس اخبار و تصاویر موجود، این پرنده بدون سرنشین روی ناو پهپادبر شهید بهمن باقری استقرار دارد.

به گزارش فرارو، بررسی تصاویر این پهپاد به خوبی نشان می‌دهد که جاس ۳۱۳ تفاوت زیادی به پهپادهای کلاسیک ایران در کلاس‌های مختلف رزمی، شناسایی و انتحاری دارد. این پهپاد بیشتر شبیه به یک بمب‌افکن است و زمانی که بدانیم طراحی آن بر پایه طراحی جنگنده قاهر ۳۱۳ انجام شده، این معما نیز حل می‌شود.

تبدیل قاهر به جاس ۳۱۳

۱۳ اسفند ۱۴۰۳ خبرگزاری تسنیم گزارش خود از این پهپاد جدید را اینگونه آغاز کرد: «قاهر نام پروژه‌ای در صنعت هوایی نیروهای مسلح است که علاوه بر ظاهر ویژه‌اش، فراز و نشیب بسیاری داشته و از یک جنگنده با مأموریت پشتیبانی نزدیک هوایی اکنون تبدیل به پهپادی با ابعاد کوچک‌تر و با نام «جاس 313» شده است.»

خبرگزاری دانشجو نیز در گزارش ۲۵ بهمن خود نوشت: «جنگنده قاهر۳۱۳، که در ابتدا به عنوان یک جنگنده تک موتوره و تکسرنشین معرفی شده بود، حالا در قالب یک پهپاد پیشرفته به ناو پهپادبر شهید باقری پیوسته است.»

با توجه به عملیاتی شدن پهپاد جاس ۳۱۳ باید گفت صحبت امیر افشین خواجه‌فرد رئیس سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع در ۲۹ بهمن ۱۴۰۱ عملی شد. او گفته بود که پروژه جنگنده قاهر به زودی در نقش یک هواپیمای «بدون سرنشین» ظهور خواهد کرد. بنابراین پرونده این جنگنده بسته شده است. پیش‌نمونه جنگنده قاهر ۳۱۳ روز ۱۴ بهمن ۱۳۹۱ توسط محمود احمدی‌نژاد رونمایی شده بود.

پهپاد پنهانکار

مشخصات این پرنده را باید از منابع مختلف جستجو کرد. بر اساس اخبار منتشر شده در منابع داخلی، این پهپاد قابلیت پرواز تا ارتفاع ۱۳۷۰۰ متر یا ۴۵ هزار پا و رسیدن به سرعت ۰.۸ ماخ را دارد. از یک ساعت استقامت پروازی برخوردار و برای ماموریت‌های شناسایی و بمباران طراحی شده است. یکی از منابع با توجه به طراحی این پهپاد، مدعی شد که جاس ۳۱۳ یک پهپاد پنهانکار و رادارگریز محسوب می‌شود. نوع مهمات این پهپاد اعلام نشده است.

پهپاد

جاس ۳۱۳ در دو مدل کوچک و بزرگ ساخته شده است. مدل کوچک کاربرد آموزشی دارد و مدل بزرگ از موتور جت برای پرواز استفاده می‌کند. از برد پروازی این پهپاد اطلاعات روشنی وجود ندارد. با توجه به این که جاس ۳۱۳ بر ناو پهپادبر استقرار پیدا کرده، توان عملیات دریایی ایران را افزایش می‌دهد.