در حال حاضر یک‌پنجم آمریکایی‌ها بین سنین ۴۰ تا ۷۵ سال، یک داروی استاتینی برای کاهش کلسترول خون یا پیشگیری از تصلب شرایین مصرف می‌کنند. خیلی‌ها نیز داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنند تا از تشکیل لخته خون که می‌تواند باعث سکته مغزی شود پیشگیری کنند. پس خیلی مهم است که بدانید چگونه این داروها را مصرف کنید.

استاتین چیست؟

استاتین دارویی است که می‌تواند با کمک به بدن در جذب کلسترول یا با مهار ماده‌ای که بدن لازم است آن را بسازد، کلسترول خون را کاهش دهد. انجمن قلب آمریکا می‌گوید مطالعه‌ای جهانی نشان داده استاتین‌ها در کمک به کاهش ریسک حملات قلبی و سکته‌های مغزی بسیار مفیدند. استاتین‌های رایج شامل آتورواستاتین، پراواستاتین، رزوواستاتین و سیمواستاتین می‌شوند.

چه غذاها و نوشیدنی‌هایی نباید هم‌زمان با استاتین‌ها مصرف شوند؟

آب گریپ‌فروت تنها چیزی است که تداخل مستقیم با استاتین‌ها دارد. به‌غیراز آب گریپ‌فروت، استاتین‌ها با هیچ غذای دیگری تداخل ندارند؛ اما افرادی که داروی استاتین مصرف می‌کنند باید کمتر از چربی‌های اشباع استفاده کنند تا به کاهش کلسترول LDL خود کمک کرده و به‌طورکلی ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی خود را پایین بیاورند.

داروی رقیق‌کننده خون چیست؟

داروهای رقیق‌کننده خون مثل وارفارین، ریواروکسابان، آپیکسابان، دابیگاتران و ادوکسابان برای پیشگیری از سکته مغزی استفاده می‌شوند.

چه غذاها و نوشیدنی‌هایی نباید هم‌زمان با داروهای رقیق‌کننده خون مصرف شوند؟

اگر وارفارین مصرف می‌کنید، باید از مصرف الکل و کرنبری یا آب آن پرهیز نمایید. افرادی که وارفارین مصرف می‌کنند باید نسبت به غذاهای حاوی ویتامین K (سبزیجات برگ‌دار) محتاط باشند. وارفارین با خیلی از داروهای تجویزی و غیرتجویزی تداخل دارد. اگر وارفارین مصرف می‌کنید و می‌خواهید مصرف داروی جدیدی را شروع کنید یا دوز مصرفی‌تان را تغییر دهید حتماً باید با پزشک خود مشورت کنید.

همچنین افرادی که داروی رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنند نباید از هیچ داروی مسکن غیرتجویزی مثل آسپرین و ایبوپروفن و... استفاده کنند.

به‌طورکلی اگر وارفارین خون مصرف کنید از این مواد غذایی کمتر استفاده نمایید:

افرادی که وارفارین مصرف می‌کنند باید نسبت به غذاهای حاوی ویتامین K (سبزیجات برگ‌دار) محتاط باشند. وارفارین با خیلی از داروهای تجویزی و غیرتجویزی تداخل دارد. اگر وارفارین مصرف می‌کنید و می‌خواهید مصرف داروی جدیدی را شروع کنید یا دوز مصرفی‌تان را تغییر دهید حتماً باید با پزشک خود مشورت کنید. مارچوبه

. بروکلی

. کلم فندقی

. گل‌کلم

. پیازچه

. کلم کیل

. ریحان

. اسفناج

. چای سبز

. سیر

. زنجبیل

از کجا بدانیم دارو را همراه غذا مصرف کنیم یا نه؟

اگر نمی‌دانید دارویتان را همراه با غذا مصرف کنید یا نه بهترین کار این است که از پزشک یا داروساز بپرسید. اما به‌طورکلی، تمام استاتین‌ها و رقیق‌کننده‌های خون را می‌توانید با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. تنها استثنا ریواروکسابان است که باید همراه اصلی‌ترین وعده‌غذایی روزتان مصرف کنید.

اگر داروی ادرارآور مصرف می‌کنید، از سدیم پرهیز کنید

سدیم باعث احتباس آب در بدن می‌شود و بنابراین می‌تواند با اثرات داروهای ادرارآور که بدن را از تجمع مایعات رها می‌کنند تداخل داشته باشد.

داروهای فشارخون

داروهای معمول فشارخون مثل مهارکننده‌های ACE و مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ARBs)، سطح پتاسیم بدن را بالا می‌برند. پتاسیم بالا می‌تواند باعث ضعف عضلات، آریتمی قلب و یا تشدید نارسایی قلبی شود. شما باید از مصرف غذاهایی با پتاسیم بالا مثل موز، آووکادو، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی و جایگزین‌های نمک که از پتاسیم تهیه شده‌اند پرهیز کنید یا مصرفشان را محدود نمایید.

افرادی که مهارکننده‌های کانال کلسیم مصرف می‌کند نباید گریپ‌فروت یا آب گریپ‌فروت میل کنند چون می‌تواند سطح دارو را در بدن بالا برده و باعث افت فشارخون، کاهش ضربان قلب، سردرد و سرگیجه شود.

سرکوب‌کننده‌های سیستم ایمنی یا استروئیدها

وقتی داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مثل داروهای استروئیدی مصرف می‌کنید (مثلاً پردنیزون) باید از مصرف شیرین‌بیان چه خود گیاه و چه مکمل آن یا هر چیزی که حاوی عصاره شیرین‌بیان است اجتناب کنید. شیرین‌بیان می‌تواند تجزیه دارو را کُند نماید، سطح دارو در خون را بالا ببرد و پتاسیم را پایین بیاورد که باعث اختلال در عملکرد عضله و انتقال عصبی و ریتم قلب خواهد شد. از مصرف گریپ‌فروت و آب گریپ‌فروت نیز به همین دلایل باید پرهیز کنید.

افرادی که داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند نباید گوشت خام یا نیم‌پز، ماهی و تخم‌مرغ خام، نوشیدنی‌های غیرپاستوریزه و پنیر نرم بخورند. این غذاها بیشتر احتمال دارد موجب بیماری و مسمومیت‌های غذایی در افرادی که سیستم ایمنی‌شان با دارو سرکوب می‌شود شوند.

با غذا یا بدون غذا؟

بیشتر داروها روی برچسب یا بسته‌بندی خود اعلام می‌کنند که دارو همراه با غذا مصرف شود یا با معده خالی. مهم است که طبق این دستورالعمل‌ها از دارو استفاده کنید تا هم اثرات دارو کامل شود و هم دچار عوارض جانبی نشوید.

مصرف دارو همراه با غذا به این موارد کمک می‌کند:

. گوارش کُندتر است و دارو زمان بیشتری برای جذب‌شدن دارد و سطح آن در خون بالا و پایین نمی‌شود.

. از عوارض جانبی دارو کاسته می‌شود مثل تهوع، سرگیجه، ناراحتی معده و زخم معده.

. دارو در برابر اسید معده محافظت می‌شود و سالم‌تر به روده‌ها یعنی در جایی که بیشترین جذب را دارد می‌رسد.

مصرف دارو با معده خالی به این موارد کمک می‌کند:

. دارو مؤثرتر جذب می‌شود.

. داروهای سریع‌العمل بهتر و سریع‌تر می‌توانند اثر بگذارند، مثلاً تسکین درد یا کاهش تهوع.