ماهواره شوالیه سیاه: افسانه‌ای ۱۲۰ ساله میان علم و خیال

این افسانهٔ مدرن ادعا می‌کند شیئی مصنوعی با منشأ ناشناخته - احتمالاً فرازمینی - در مداری قطبی به دور زمین در حال گردش است و گفته می‌شود این رصد خیالی بیش از ۱۳۰۰۰ سال است که ادامه دارد.

به گزارش ایتنا و به نقل از اسپیس، با وجود تکذیب‌های مکرر دانشمندان، اخترشناسان و سازمان‌های فضایی معتبر، این افسانه همچنان در انجمن‌های اینترنتی، شبکه‌های اجتماعی و مطبوعات زرد به حیات خود ادامه می‌دهد.

ریشه‌یابی تاریخی افسانه
داستان شوالیه سیاه در واقع تلفیقی از چندین رویداد مجزا و نامرتبط در طول ۱۲۰ سال گذشته است که با تفسیرهای نادرست و خیالپردازی‌ها به هم پیوند خورده‌اند:

در سال ۱۸۹۹، نیکولا تسلا، نابغه مشهور صربستانی-آمریکایی، در آزمایشگاه منحصربه‌فرد خود در کلرادو اسپرینگز، سیگنال‌های رادیویی عجیبی را ثبت کرد. تسلا در یادداشت‌هایش اشاره کرده بود که این سیگنال‌های تکراری ممکن است منشأ فرازمینی داشته باشند. هرچند دانشمندان امروزی با بررسی دقیق‌تر معتقدند این سیگنال‌ها احتمالاً یا منشأ زمینی داشته‌اند یا نویزهای طبیعی بوده‌اند.

در سال ۱۹۲۷، یورگن هالس، یک اپراتور رادیویی آماتور نروژی، پدیده عجیب «پژواک‌های رادیویی با تأخیر طولانی» را مشاهده کرد. این پدیده که در آن سیگنال‌های ارسالی چند ثانیه بعد بازگشت داده می‌شدند، تا امروز نیز توضیح قانع‌کننده علمی دریافت نکرده و به عنوان یکی از اسرار حل‌نشده رادیویی باقی مانده است.

در سال ۱۹۵۴، برخی روزنامه‌های معتبر آمریکا ادعاهای جنجالی دونالد کیوه، افسر بازنشسته نیروی هوایی ایالات متحده را منتشر کردند. کیوه مدعی شده بود نیروی هوایی آمریکا دو ماهواره مصنوعی ناشناس را در مدار زمین شناسایی کرده است - ادعایی عجیب در زمانی که هیچ کشوری در جهان هنوز توانایی پرتاب ماهواره به فضا را نداشت.

ماجرای عکس‌های شاتل فضایی و تولد دوباره افسانه
گفتنی است در دسامبر ۱۹۹۸، خدمه مأموریت STS-88 شاتل فضایی Endeavour که اولین مأموریت مونتاژ ایستگاه فضایی بین‌المللی بود، مجموعه‌ای از عکس‌های خیره‌کننده گرفتند که شیء تاریک، پیچ‌خورده و عجیبی را در مدار زمین نشان می‌داد.

این تصاویر به سرعت در اینترنت منتشر شد و طرفداران نظریه‌های توطئه بلافاصله ادعا کردند این شیء همان ماهواره افسانه‌ای شوالیه سیاه است که بالاخره شواهد تصویری از آن به دست آمده است.

اما جری راس، فضانورد با تجربه ناسا که در آن مأموریت حضور داشت، توضیح داد که این شیء چیزی جز یک پتوی حرارتی (thermal blanket) گمشده نبوده است. این پتو در حین راهپیمایی فضایی برای نصب عایق‌های حرارتی روی ماژول Unity ایستگاه فضایی بین‌المللی، به طور تصادفی شل شده و در فضا شناور شده بود.

تحلیل علمی و ردیه‌های کارشناسی
جیمز اوبرگ، مهندس سابق ناسا و متخصص تاریخ فضانوردی که شخصاً در طراحی مسیر پرواز مأموریت STS-88 مشارکت داشت، به طور مفصل به بررسی این ادعاها پرداخته است.

اوبرگ که با فضانوردان حاضر در مأموریت از جمله جری راس و سرگئی کریکالیوف (کیهان‌نورد روسی که عکس‌ها را گرفته بود) مصاحبه کرده، تأکید می‌کند که این تصاویر صرفاً یک پتوی حرارتی معمولی را نشان می‌دهند که به دلیل شرایط نورپردازی خاص در فضا، ظاهری عجیب و غریب پیدا کرده بود.

عوامل تداوم این افسانه
روانشناسان اجتماعی و متخصصان مطالعات علمی چندین عامل کلیدی را در تداوم این افسانه مؤثر می‌دانند:

۱. سوگیری شناختی: مغز انسان به طور طبیعی به دنبال شناسایی الگوها و کشف معانی پنهان است، حتی زمانی که چنین الگوها و معانی‌ای واقعاً وجود ندارند.

۲. علاقه فرهنگی: جذابیت ذاتی موضوعات مرتبط با موجودات فضایی، تکنولوژی‌های سری و برنامه‌های پنهان فضایی برای عموم مردم.

۳. تأثیر رسانه‌ها: انتشار گزارش‌های رسمی دولتی درباره پدیده‌های هوایی ناشناس (UAP) در سال‌های اخیر باعث افزایش حساسیت عمومی نسبت به چنین موضوعاتی شده است.

۴. ترکیب جذاب: آمیختگی داستان‌های مربوط به نیکولا تسلا، سیگنال‌های مرموز رادیویی، ماهواره‌های گمشده و عکس‌های عجیب فضایی، ترکیبی وسوسه‌انگیز برای طرفداران نظریه‌های توطئه ایجاد کرده است.