باشگاه خبرنگاران جوان - سید عباس عراقچی، وزیر خارجه که به نمایندگی از کشورمان در اجلاس سران بریکس در ریو دو ژانیروی برزیل شرکت کرده است، در سخنانی تاکید کرد، منشور ملل متحد و نظام حقوقی بین‌المللی برخاسته از آن باید حافظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی دولت‌ها در برابر امیال مخرب و اراده‌های خودسرانه‌ای باشند که در صورت مهار نشدن، می‌توانند صلح و امنیت جهانی را به خطر اندازند.

متن سخنان وزیر خارجه در «هفدهمین اجلاس سران بریکس در ریو دو ژانیرو، برزیل؛ صلح، امنیت و اصلاح حکمرانی جهانی» به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

عالیجناب آقای لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا
رئیس‌جمهور محترم جمهوری فدراتیو برزیل
سران محترم کشورها، نخست‌وزیران و وزرای امور خارجه
خانم‌ها و آقایان

برای من مایه افتخار فراوان است که به نمایندگی از رئیس‌جمهور دکتر مسعود پزشکیان، که سلام‌های گرم خود را به جناب آقای رئیس‌جمهور لولا و همه حضار محترم تقدیم داشته‌اند، در این نشست مهم سخن می‌گویم.

مایلم مراتب قدردانی عمیق خود را از برزیل به‌دلیل میزبانی شایسته این اجلاس و فراهم‌آوردن مقدمات آن ابراز دارم.

آقای رئیس‌جمهور
حضار گرامی

همه ما نمایندگان کشور‌هایی هستیم که همزمان عضو سازمان ملل متحد هستند. ما همگی به اصول بنیادین منشور ملل متحد اذعان داریم؛ اصولی که بر اساس جلوگیری از جنگ و ممنوعیت توسل به زور، و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات برای «رهایی نسل‌های آینده از مصیبت جنگ» بنا شده‌اند. حفظ صلح و امنیت، غایت نهایی سازمان ملل متحد است.

منشور ملل متحد و نظام حقوقی بین‌المللی برخاسته از آن باید حافظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی دولت‌ها در برابر امیال مخرب و اراده‌های خودسرانه‌ای باشند که در صورت مهار نشدن، می‌توانند صلح و امنیت جهانی را به خطر اندازند.

بی‌تردید، صلح و امنیت نه‌تنها پیش‌نیاز توسعه فراگیر و پایدار برای همه ما هستند، بلکه شرط ضروری برای تحقق نظمی عادلانه‌تر، انسانی‌تر و امن‌تر در جهان به شمار می‌آیند.

بریکس، که بر اصول تقویت چندجانبه‌گرایی، عدالت و همکاری استوار است و همواره از نظم حقوقی بین‌المللی مبتنی بر منشور ملل متحد حمایت کرده، در جایگاهی ممتاز قرار دارد تا در برابر تخلفات بی‌سابقه و نقض اصول بنیادین منشور ملل متحد، نقش اساسی و بی‌بدیل خود را ایفا نماید.

مایلم از اعضای محترم بریکس که با درک مسئولیت خطیر خود در قبال صلح و امنیت بین‌المللی، اقدامات تجاوزکارانه علیه کشور من از سوی دو رژیم دارنده سلاح هسته‌ای از تاریخ ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) به این سو را محکوم کردند، صمیمانه سپاسگزاری کنم.

آقای رئیس‌جمهور
همکاران عزیز

در حالی که اینجا ایستاده‌ام، مردم بزرگ ایران سوگوار عزیزانی هستند که در اثر تجاوز نظامی ناموجه رژیم اسرائیل، که به‌مدت ۱۲ روز ادامه یافت و با حمایت، همراهی و نهایتاً مشارکت ایالات متحده صورت گرفت، جان خود را از دست دادند.

از همگان می‌خواهم که عمق و قبح این قانون‌گریزی و پیامد‌های به‌شدت خطرناک تداوم بی‌کیفرمانی رژیم اسرائیل در اشغالگری، آپارتاید، نسل‌کشی و جنگ‌افروزی در منطقه ما را به‌درستی درک کنند.

در ساعات اولیه روز جمعه مورخ ۱۳ ژوئن، تنها دو روز پیش از دور ششم مذاکرات ایران و آمریکا درباره موضوع هسته‌ای، رژیم اسرائیل حملات تروریستی و نظامی وحشیانه‌ای را علیه کشورم آغاز کرد. مناطق مسکونی و پایگاه‌های نظامی هدف قرار گرفته شدند، فرماندهان و سربازان و نیز جمعی از اساتید دانشگاه و دانشمندان، به طرز بی‌رحمانه‌ای ترور شدند، مردم عادی از جمله کودکان و زنان، قتل‌عام شدند، تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ما – که تحت نظارت شدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارند – مورد حمله قرار گرفته و زیرساخت‌های عمومی ما، از جمله چندین مرکز تولید سوخت، منفجر شدند.

ورود بعدی ایالات متحده به این تجاوز، از طریق هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، هیچ تردیدی باقی نگذاشت که دولت آمریکا در جنگ تجاوزکارانه رژیم اسرائیل علیه ایران، به‌طور کامل همدست است.

آقای رئیس‌جمهور

تجاوز رژیم اسرائیل به ایران، نقض صریح بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد و اقدامی تجاوزکارانه بود. طی این حملات غیرقانونی، بیش از ۶۰۰۰ نفر از مردم بی‌گناه کشته یا مجروح شدند و به زیرساخت‌ها، مناطق مسکونی و تأسیسات هسته‌ای ما آسیب‌های فراوانی وارد شد. اما از همه بدتر، این تجاوز ضربه‌ای مرگبار به دیپلماسی، حاکمیت قانون و رژیم عدم اشاعه (NPT) وارد ساخت. حملات آمریکا و رژیم اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ما، نقض فاحش معاهده عدم اشاعه (NPT) و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود که برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را در سال ۲۰۱۵ به‌اتفاق آرا تأیید کرده است. باید یادآور شد که برنامه هسته‌ای ایران همواره کاملاً صلح‌آمیز و تحت شدیدترین نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است.

آقای رئیس‌جمهور

آنچه رژیم اسرائیل و به‌دنبال آن، ایالات متحده مرتکب شدند، نقض نقض بی‌سابقه صلح بین‌المللی بود. این واقعیت که یک کشور در حال توسعه و غیرهسته‌ای، هدف حمله دو رژیم مسلح به سلاح‌های هسته‌ای قرار گرفته و توسط دست‌کم دو قدرت هسته‌ای دیگر که عضو دائم شورای امنیت نیز هستند حمایت شدند – فاجعه‌بار و عمیقاً نگران‌کننده است.

هیچ قاعده حقوقی یا اصل منطقی، هدف قرار دادن تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای تحت نظارت آژانس را، صرفاً به‌دلیل گمانه‌زنی در خصوص امکان استفاده نظامی از آنها در آینده، توجیه نمی‌کند. در واقع، حمله به چنین تأسیساتی بر اساس حقوق بین‌الملل، از جمله قطعنامه ۵۳۳ آژانس و قطعنامه ۴۸۷ شورای امنیت، به‌طور مطلق ممنوع است.

آقای رئیس‌جمهور

ملت من با پایداری و عزم راسخ، در برابر این تجاوزات آشکار ایستادگی کرد و مهاجمان، پس از مقاومت قهرمانانه نیرو‌های مسلح قدرتمند ما، ناگزیر به توقف حملات خود شدند. ما بی‌تردید در آینده نیز در برابر هر تجاوزی با تمام توان از خود دفاع خواهیم کرد.

اما مسئله ناامنی در منطقه ما تا زمانی که قانوشکنی و یاغی‌گری رژیم اسرائیل از سوی حامیان و توجیه‌گرانش پشتیبانی و تشویق شود، حل نخواهد شد.

تأسف‌بار است که جامعه بین‌المللی در طول دو سال گذشته نتوانسته اقدامی مؤثر برای پایان‌دادن به نسل‌کشی فلسطینیان و متوقف‌کردن اشغالگری رژیم اسرائیل در سرزمین‌های عربی همجوار انجام دهد. در واقع، تجاوز رژیم اسرائیل به ایران، محصول مصونیت مطلقی است که از سوی آمریکا و برخی کشور‌های اروپایی برای ارتکاب هر جنایتی در منطقه ما به این رژیم اعطا شده است.

هیات‌های محترم

ارزش‌های مشترک ما یعنی صلح و عدالت، امروز به‌شدت در معرض تهدید قرار دارند. هر عضو سازمان ملل وظیفه دارد در برابر این بی‌عدالتی بزرگ ایستادگی کرده و تجاوز رژیم اسرائیل را با قاطعیت محکوم نماید.

نباید اجازه داد حقایق و واقعیت‌ها توسط رژیم اسرائیل و حامیانش وارونه جلوه داده شوند. تجاوز رژیم اسرائیل به ایران، با هیچ معیار حقوقی یا اخلاقی قابل توجیه نیست. هرگونه تلاش برای توجیه این جنگ ظالمانه و جنایتکارانه، به‌منزله همدستی در آن خواهد بود.

ما مصمم هستیم جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت را که رژیم اسرائیل در تجاوز به کشور ما مرتکب شده، مستند سازی کنیم. رژیم اسرائیل و ایالات متحده باید به‌دلیل نقض حقوق بین‌الملل، از جمله حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، پاسخگو شوند.

ما از مطالبه عدالت و جبران خسارت دست نخواهیم کشید.

باید به یاد داشته باشیم که پیامد‌های این جنگ تجاوزکارانه، به یک کشور محدود نخواهد شد. تمام منطقه، و فراتر از آن، آسیب خواهد دید. اما از همه بدتر اینکه کل نظام حقوقی بین‌المللی مبتنی بر منشور ملل متحد، تضعیف شده و به حاشیه رانده خواهد شد و جای آن را قانون‌شکنی و یک‌جانبه‌گرایی مخرب خواهد گرفت.

این لحظه‌ای تاریخی برای تمدن بشری است؛ لحظه‌ای که یک ملت متمدن هدف جنگی ظالمانه و تجاوزکارانه از سوی رژیمی قرار گرفته که نه به قانون پایبند است و نه به اخلاق.

جامعه جهانی، تک‌تک کشورها، همه سازوکار‌های سازمان ملل و هر نهاد چندجانبه، باید هوشیارانه عمل کنند و همین حالا وارد عمل شوند تا به مصونیت پایان دهند و جنایتکاران را به دلیل جنایات بی‌پایان و نقض‌های فاحش حقوق بین‌الملل در منطقه ما، پاسخگو سازند.

بریکس، به‌عنوان صدای شناخته‌شده جنوب جهانی، باید نقش خود را به‌عنوان مدافع حقوق بین‌الملل و چندجانبه‌گرایی، در حمایت از اصول بنیادین سازمان ملل از جمله برابری حاکمیتی ملت‌ها، عدم توسل به زور و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات، ایفا نماید.

از توجه شما تشکر می‌کنم.