امیرحسین بانکی پورفرد نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس درباره جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل و آخرین تصمیمات فرهنگی کمیسیون مربوط با همشهری آنلاین گفت‌وگو کرد. متن این گفت‌وگو را می‌خوانید.

رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی تبلیغات گسترده‌ای کردند که رهبر معظم انقلاب به‌واسطه برخی نگرانی‌های امنیتی جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل در مجامع عمومی حاضر نمی‌شوند. ارزیابی شما از شرکت ایشان در مراسم عزاداری شب عاشورا پس از پایان جنگ ایران و اسرائیل چیست و چه پیامی داشت؟

رهبری هم سکوت‌شان باید به‌موقع باشد و هم کلام‌شان؛ هم حضورشان، هم غیاب‌شان. در شرایط پرخطری که اسرائیلی‌ها چنین ناجوانمردانه بزرگان ما را ترور می‌کردند، هیچ‌کدام از آحاد جامعه راضی نبودند که حضرت آقا مثل شرایط عادی در مرئی باشند. از آن طرف هم اگر جامعه آقا را نبیند دچار نگرانی می‌شود. بنابراین تدبیر حضرت آقا این بود که ضوابط حفاظتی را رعایت کنند. ایشان همیشه می‌گفتند که من حرف ۲ نفر را گوش می‌دهم، یکی توصیه‌های گروه سلامتی و پزشکی خودم را و دیگری گروه‌های حفاظتی را. وقتی ایشان از جامعه می‌خواهند رعایت کنند، باید خودشان هم عامل باشند. در عین حال رهبری هیچ‌وقت از جامعه جدا نبودند؛ حتی آن زمانی هم که در علن نبودند، کاملا فرماندهی این جنگ برعهده‌شان بودند و مدبرانه جلو می‌بردند. برای اینکه این نگرانی پیش نیاید، ایشان در شرایط خاصی تشریف هم آوردند تا شایعه درست نشود که راجع به رهبری مسئله‌ای پیش آمده است. ولی آنچه مسلم است این است که در شرایط فعلی این همبستگی و دلبستگی ملی که میان آحاد جامعه نسبت به همدیگر، رهبری، دین و اعتقادات، کشور، نیروهای مسلح و برخورد محکم با صهیونیسم ایجاد شده، نعمت خدا به ماست و باید همه آن را حفظ کنیم. ما باید این را هم در نظر بگیریم با اینکه در مرحله اول پیروز شده‌ایم، اما این مار زخم‌خورده دنبال این است که برای خودش یک پیروزی دست‌وپا کند. یکی از مواردی که از ناجوانمردی آنها دور نیست، این است که به‌نحوی به رهبری آسیب بزنند، یا به مکان‌هایی که ممکن است حضرت آقا به همراه افرادی در آنجا حضور داشته باشند، آسیب زده شود. در عین حالی که خدا را برای عزت ایجاد شده شکر می‌کنیم، ولی باید بدانیم از شرایط جنگی خارج نشده‌ایم.

وقوع این جنگ را تصور می‌کردید یا اینکه آن را یک امر غیرمترقبه دیدید؟

از نظر تاریخی مسلم بود که ما بالاخره با رژیم صهیونیستی درگیر می‌شویم. مشی رژیم صهیونیستی تمامیت‌خواهی، نفوذ در جهان اسلام و ظلم است که با مرام ما سازگار نبوده است. او همیشه خودش را دشمن اصلی ایران می‌داند. از نظر زمانی هم پس از وقایعی که در سال گذشته رخ داد و عملیات وعده صادق یک و ۲ انجام شد، پیش‌بینی می‌شد که دیر یا زود در همین زمان‌های نزدیک ممکن است ایران با اسرائیل درگیری نظامی پیدا کند. اما اینکه این درگیری در این زمان باشد، انتظار نمی‌رفت. جنگ به شکلی بود که ایران در فضای مذاکره بود و حداقل رعایت اخلاق بین‌المللی این بود که وقتی در فضای مذاکره هستیم این اتفاق نیفتد. جبهه مقابل شامل آمریکا و اسرائیل نشان دادند که به ابتدایی‌ترین اصول بین‌المللی، اخلاقی و انسانی پایبند نیستند. این مسئله به وحدت جامعه ما کمک کرد و افکار عمومی دنیا را همراه ما کرد و مصداق «و مکروا و مکرالله و الله خیر الماکرین» شد. حمله دشمن ما را غافلگیر کرد و در ساعات اولیه فرماندهان و دانشمندان ایران را گرفت ولی نتیجه‌ای که برای دشمن داشت این بود که جامعه ما متحد شدند، افکار عمومی همراه شد، نصر خدا به سراغ ما آمد و توانستیم با سربلندی این مرحله را طی کنیم.

۱۲ روز جنگ به نظر شما زمان کوتاهی بود یا می‌توانست بلندمدت باشد؟

اینکه جنگ ۱۲ روزه تمام شود، انتظار دور از ذهنی بود. و این باز لطف خدا بود که دشمن ما به‌رغم ادعاهایی که می‌کرد آنچنان له شود که تاب ادامه را در این مرحله نداشته باشد و درخواست توقف حملات را صادر کنند. برای خود ما هم انتظار نمی‌رفت که آنها به این زودی درخواست کنند و ظرف این ۱۲ روز کم بیاورند. آنها بدون محاسبه کامل وارد هیچ جنگی نمی‌شوند ولی تمام محاسبات‌شان به هم ریخت و انتظار نداشتند که جنگ بخواهد ادامه پیدا کند و چون چنین انتظاری نداشتند، آن را ادامه ندادند، به‌خصوص اینکه پدافند اسرائیل هم نتوانست جلوی موشک‌های ایران را بگیرد. اصابت موشک‌های ایرانی همگی موثر بود تا اسرائیلی‌ها هر چه زودتر وارد توقف جنگ شوند.

تعبیر پیروزی و شکست از نظر شما در این جنگ چیست؟

این پیروزی را، همان‌طور که حضرت آقا گفتند، همه دنیا دیدند. آنها درخواست‌کننده توقف جنگ بودند، درحالی‌که دلیلی وجود نداشت. آنها دلسوز و خیرخواه ما نیستند و توانسته بودند در غافلگیری اولیه فرماندهان ما را بزنند. پس به نفع آنها بود که جنگ ادامه پیدا کند ولی اینقدر له شدند و شرایط‌شان سخت شد که تقاضای توقف جنگ دادند. و این نشانه پیروزی ماست.

مجلس طرح لغو همکاری ایران با آژانس را تصویب کرد. اولویت مجلس در چنین شرایطی چیست؟

این طرح تقریبا رای اجماعی آورد. فقط یک ممتنع داشت و بقیه موافق بودند، مخالف هم نداشت. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان داد که دارد نقش دیده‌بانی را در کارهای رژیم صهیونیستی علیه ایران انجام می‌دهد. ضربه اصلی را آژانس به ما زد.هم شورای نگهبان سریع این طرح را تایید کرد و هم دولت سریع ابلاغ کرد. یک وفاق همگانی برای لغو کار با آژانس وجود داشت و کاری مهمی بود که مجلس انجام داد. مجلس باید کارهای مهمی را در این شرایط سخت انجام دهد تا رضایتمندی مردم را به‌خصوص در حوزه معیشتی تقویت کند. نیروهای مسلح ما باید ترمیم شوند. پدافند ما باید ترمیم شود. اینها کارهایی است که مجلس باید در اولویت خودش قرار دهد. ما باید نیازهای بودجه‌ای نیروهای مسلح را سریع تامین کنیم.

در روزهای اخیر بر وجوه ایرانی تاریخ و فرهنگ ایران اسلامی تاکید زیادی شد. رهبری هم شب عاشورا از مداح خواستند آهنگ ای ایران بخواند. علت چیست؟

هزار و ۴۰۰ سال است که ایران و اسلام در هم تنیده شده است، کاری به امروز هم ندارد. شهید مطهری کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران را نوشت و همین را گوشزد کرده است. آمدن اسلام به ایران هم به اسلام کمک کرد هم به ایران. ایران و اسلام ۲ واژه لاینفک از هم هستند. الآن ایران به‌عنوان بلندگوی ام‌القرای اسلامی در دنیا شناخته می‌شود. و هر ایرانی این عنصر پیوند ملی‌اش را بیشتر از طریق مجالس اباعبدالله ‌الحسین(ع) و پیوندهای مذهبی‌که آحاد ایرانیان با هم دارند، می‌بیند. و این ۲ عنصر لاینفکی هستند که تاکید بر ایران همان تاکید بر اسلام است و تاکید بر اسلام تاکید بر ایران. کما اینکه وقتی آن فرد هلندی پرچم ایران را می‌بوسد، می‌گوید این پرچم خداست و آن را به‌عنوان پرچم خدا می‌بوسد. این نشان می‌دهد که این ۲ مسئله در هم تنیده است. اگر عشق به ایران داریم این همان «حب‌الوطن من‌الایمان» است. از طرف دیگر ایرانی را دوست داریم که ظرف عزت و نجات مسلمان‌ها و مستضعفان دنیاست. ایران را به‌عنوان نماد ضربه زدن به ظالم دوست داریم. اگر ایران کشوری بود که بدون قدرت بود، ذلیل و خوار بود و هویت اعتقادی نداشت، وطن ما بود ولی دلیلی نداشت که اینطور به آن عشق بورزیم. این عشق ما به‌خاطر ارزش‌هایی است که از وطن دارد در دنیا ظهور می‌کند.

از کمیسیون فرهنگی مجلس چه خبر؟

ما در همین دوره جنگ جلسات متعددی در کمیسیون داشتیم: از صداوسیما بازدید کردیم، از وزارت ارتباطات بازدید کردیم و مسائل آنها را دنبال کردیم تا مشکلی برای‌شان به وجود نیاید. یک موضوع محوری مورد بحث هم داشته‌ایم که باید همه عناصر را به سمت همبستگی ملی سوق دهیم و با هرگونه رفتار و صحبتی که چالش ایجاد کند مقابله کنیم و همین را به دستگاه‌های فرهنگی ابلاغ کنیم.

بحث لایحه حجاب و عفاف هم مشمول همین تصمیم اخیر است؟

بحث حجاب و عفاف به‌عنوان یک ارزش اعتقادی با فرهنگ ایرانی که حیاست آمیخته شده است. منتهی ما از اول هم تاکید کرده‌ایم که عنصر حجاب یک عنصر کاملا فرهنگی است و اصلاح رفتار با فعالیت‌های دقیق فرهنگی دستگاه‌های فرهنگی محقق می‌شود. ما آنچه که در ارتباط با حجاب و عفاف از ابتدا مطالبه می‌کنیم این است که برخوردهای چکشی، بگیروببند و برخوردهای تند باید کنار گذاشته شود که در این قانون هم بر آن تصریح کرده‌ایم، مگر در مواردی که خود جامعه نسبت به آن تحمل ندارد، مثلا جامعه نسبت به اینکه فردی نیمه‌برهنه به خیابان بیاید تحمل نداشته باشد. باز اینجا هم در قانون تصریح کرده‌ایم که برخورد مستقیم صورت نگیرد، بلکه به‌تدریج و با تذکر انجام شود. مخاطب حدود ۸۲ درصد متن قانون حجاب و عفاف دستگاه‌های اجرایی برای فعالیت‌های فرهنگی‌شان بود. و مواردی که در آن صحبت از تذکر شده بود، به‌طور عمده مربوط به ساختارشکنی‌هایی بود که هیچ ایرانی پذیرای این نیست که فردی بدن‌نما بخواهد در محیط اجتماع ظاهر شود. در آن هم تاکید شده بود که به‌تدریج و با تذکر و پیامک گفته شود. و از برخوردهای مستقیم اجتماعی دوری کنند. این مفاد لایحه حجاب و عفاف بود و ما هنوز هم اصرار داریم که کار فرهنگی اساس است و این مدیران فرهنگی هستند که طبق قانون حجاب و عفاف باید ملزم شوند فعالیت‌های گسترده فرهنگی برای حفظ این ارزش داشته باشند. در آیه ۲۰۸ سوره بقره قرآن کریم آمده است که «یا ایها الذین آمنوا ادخلوا فی السلم کافه»؛ اینجا دستور به وحدت اسلامی می‌دهد، همگی‌تان بیایید با هم صلح کنید و همبستگی داشته باشید و برای حفظ این همبستگی «لا تتبعوا خطوات الشیطان»، مواظب باشید گام‌های شیطان را دنبال نکنید. فساد و فحشا همبستگی جامعه ما را به خطر می‌اندازد. اما حفظ ارزش‌های الهی ضامن همبستگی است، منتهی همگی ما باید رعایت کنیم و کرامت و حرمت مردم را در حفظ ارزش‌های الهی در نظر بگیریم. اگر آنچه که در این قانون آمده است درست فهم شود و درست اجرا شود، اتفاقا صددرصد با همبستگی اجتماعی همراه خواهد بود، اما اگر تفسیرهای غلطی شود یا اجرای غلطی شود، ما هم ترجیح می‌دهیم که آن تفسیرهای غلط را اجرا نکنند، چون ما هم مخالف هستیم.