گواهی معاینه فنی خودروهای مشمول از طریق دوربین‌های سطح شهر و توسط پلیس کنترل می‌شود و خودروهای فاقد معاینه فنی در صورت تردد روزانه، مبلغ ۱۰۰ هزار تومان جریمه می‌شوند. گفتنی است علاوه‌بر موارد ذکرشده، طبق قانون یکی از مدارک مورد نیاز در هنگام معامله خودرو، ارائه گواهی معاینه‌فنی معتبر است.

نوسازی تجهیزات معاینه فنی، گامی موثر در ارتقای کیفیت خدمات

روز گذشته محمدمهدی میرزایی قمی، مدیرعامل شرکت ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران با اشاره به مهم‌ترین اقدامات انجام‌شده این شرکت در سال گذشته و برنامه‌های ستاد در سال جاری، بیان کرد: «یکی از اتفاقاتی که سال گذشته رخ داد، در زمینه توسعه زیرساخت‌های معاینه‌فنی بود. سه مرکز خودروهای سنگین و سه مرکز معاینه فنی موتورسیکلت در کنار ۸ مرکز تحت مالکیت شهرداری و ۹ مرکز خصوصی، در پایتخت فعالیت می‌کنند. دستگاه‌های آزمون معاینه فنی که هم تست‌های آلایندگی و هم تست‌های ایمنی را انجام می‌دهند، نیاز به به‌روزرسانی داشتند. ضمن این‌که آخرین دستگاهی که خریداری و نصب شده بود، مربوط به ۱۵ سال گذشته بود و این دستگاه‌ها با توجه به استانداردهای روز دنیا، قدیمی و مستعمل شده بودند.»

میرزایی قمی در خصوص تامین مالی تعویض دستگاه‌های قدیمی مراکز معاینه فنی اظهار کرد: «کلیه خطوط معاینه فنی را که شامل ۳۲ خط بود، از طریق قراردادی با شرکت سرمایه‌گذاری شهر و خرید خارجی، نوسازی و به‌روزرسانی کردیم. این بزرگ‌ترین کاری بود که در سطح معاینه فنی تهران صورت گرفت.»

مدیرعامل شرکت ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران با اشاره به اهمیت نوسازی دستگاه‌های معاینه فنی در تهران یادآور شد: «یکی از پارامترهای بسیار مهم در افزایش نتایج معاینه فنی، کالیبر بودن و به‌روزرسانی دستگاه‌هاست. دستگاه‌های قبلی به‌دلیل قدیمی بودن، گاه در نتایج دچار مشکل می‌شدند. اکنون با نوسازی تجهیزات، از شهروندان درخواست داریم که برای اطمینان از سلامت خودرو خود، به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند.»

معاینه فنی خودروهای برقی و موتورسیکلت‌ها؛ چالش‌ها و راهکارها

وی در ادامه با بیان این‌که یکی از موضوعات مهم، معاینه فنی موتورسیکلت‌هاست، اضافه کرد: «با توجه به حجم بالای تردد موتورسیکلت‌ها در تهران، مراجعه به مراکز معاینه فنی بسیار پایین است. در سال ۱۴۰۲، تنها حدود ۸۲۳ موتورسیکلت برای معاینه فنی مراجعه کردند.»

میرزایی قمی در پاسخ به این سوال که در سال گذشته چه اقداماتی برای تشویق موتورسواران برای دریافت معاینه فنی موتورسیکلت‌ها انجام شده است؟ توضیح داد: «یک قرارداد مشترک با پلیس راهور تهران بزرگ منعقد کردیم و برای نخستین‌بار در کشور، سه خط معاینه فنی پرتابل موتورسیکلت را در منطقه ۱۲ و مناطق پر تردد موتورسواران در پایتخت راه‌اندازی کردیم.»

مدیرعامل شرکت ستاد مرکزی معاینه‌فنی خودروهای تهران با اشاره به این‌که قبلا خطوط معاینه فنی موتورسیکلت‌ها ثابت و در مراکز مستقر بودند، خاطرنشان کرد: «خطوط پرتابل قابلیت جابه‌جایی دارند و ما آن‌ها را در نقاط پرتردد موتورسیکلت‌ها مستقر کردیم. این طرح به‌صورت پایلوت و ارشادی اجرا شد و به موتورسیکلت‌هایی که معاینه فنی دریافت می‌کردند، کلاه کاسکت رایگان اهدا می‌شد.»

وی ضمن بیان این‌که استقبال از این طرح بسیار خوب بود و آمار مراجعات ما نسبت به سال گذشته ۱۱ برابر شد، ادامه داد: «آمار نشان می‌دهد که راکبان موتورسیکلت‌ها تمایل به انجام معاینه فنی دارند و درصورتی که شرایط برای آن‌ها فراهم شود، به‌خوبی همکاری خواهند کرد.» میرزایی قمی با اشاره به برنامه‌های ستاد معاینه فنی برای سال جدید اعلام کرد: «سال گذشته توسعه سخت‌افزاری داشتیم و امسال توسعه نرم‌افزاری را در دستور کار قرار داده‌ایم. همچنین قصد داریم نرم‌افزار نوبت‌دهی اینترنتی را به‌صورت داینامیک و هوشمند طراحی کنیم.»

مدیرعامل شرکت ستاد مرکزی معاینه‌فنی خودروهای تهران با بیان این‌که در حال افزایش تعداد مراکز معاینه فنی تحت مالکیت شهرداری تهران هستیم، گفت: «یک مرکز جدید در منطقه ۱۴ تهران به‌عنوان نهمین مرکز به مجموع مراکز معاینه فنی اضافه خواهد شد.»

وی افزود: «هدف ما این است که این مرکز جدید را به‌صورت مرکز متمرکز خدمات خودرویی ایجاد کنیم. به این ترتیب، هر خودرویی که به این مرکز مراجعه می‌کند، بتواند تمام خدمات مربوط به خودرو مانند کارواش و ... را در یک محل دریافت کند.»

میرزایی قمی درباره برنامه‌های مرکز معاینه فنی خودروهای برقی تهران نیز بیان کرد: «حدود مجاز آلایندگی خودروهای برقی را سازمان محیط‌زیست و حدود مجاز ایمنی را وزارت کشور مشخص می‌کند. اما تا به الان در این خصوص موضوعی ابلاغ نشده است. ما مکاتبات لازم را در مورد خودروهای برقی انجام داده‌ایم و پیشنهاد داده‌ایم که با توجه به توسعه خودروهای برقی در تهران، این شهر به‌عنوان پایلوت برای تعیین حدود مجاز معاینه فنی خودروهای برقی انتخاب شود.»

آلایندگی، بیشترین علت مردودی

چندی پیش، سرپرست سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قزوین نیز در خصوص وضعیت مردودی خودروها در مرکز معاینه فنی خودرو شهید رجایی این شهر گفت: «با توجه به بررسی‌های صورت‌گرفته در مرکز معاینه فنی شهید رجایی، ۶۷ درصد خودروها به‌دلیل آلایندگی، ۲۵ درصد نقص موارد ظاهری، ۲۳ درصد نقص ترمز، ۶ درصد انحراف محور و ۱۲ درصد نیز به‌دلیل نقص کمک‌فنر مردود شده‌اند.»

وی ادامه داد: «بیشترین علل مردودی خودروهای پذیرش‌شده پس از انجام تست‌ها، آلاینده بودن آن‌هاست که سهم ۶۷ درصدی را به‌خود اختصاص داده است؛ بنابراین رانندگان باید به سلامت خودرو و رفع نقص به‌هنگام آن توجه ویژه داشته باشند تا علاوه‌بر ایمنی خودرو، شاهد کاهش آلودگی هوا و تصادفات در سطح شهر باشیم.»

سرپرست سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قزوین تصریح کرد: «خودروهای دارای نقص که در تست‌های معاینه فنی مردود می‌شوند باید نسبت به‌رفع عیب خودرو اقدام کرده و نسبت به‌تعویض کاتالیست خودرو پس از پیمایش ۸۰ کیلومتر اقدام کنند؛ زیرا در صورت عدم‌تعویض کاتالیست آلایندگی ۵ برابر بیش‌تر شده و سبب تشدید آلودگی هوا ‌و بالا رفتن میزان آلاینده‌ها می‌شود.»