محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، یکشنبه ۱۹ مرداد ماه در نشست خبری به مناسبت روز خبرنگار، اظهار کرد: حوزه سلامت علاوه بر خبررسانی، نیازمند همکاری برای ارتقای سطح سواد سلامت است. چرا که فکر می‌کنم هیچ نهادی به اندازه وزارت بهداشت و حوزه سلامت، این سطح تماس با مردم را ندارد.

به گزارش ایلنا، وی افزود: این ارتباط از پیش از تولد آغاز می‌شود و تا بدو تولد، پس از آن و حتی تا لحظه مرگ ادامه دارد. بنابراین فکر می‌کنم این امر نیازمند آن است که همکاری صورت بگیرد تا بتوانیم کار بهتری برای مردم انجام دهیم و خدمت بهتری به آنان ارائه کنیم.

او ادامه داد: به‌ویژه که بسیاری از مشکلاتی که در این فاصله زمانی اتفاق می‌افتد، اگر با آگاهی و اطلاع عمومی همراه باشد، بسیار بهتر مدیریت می‌شود. بنابراین درخواست ما از حوزه رسانه این است که یاری کنید.

ظفرقندی اضافه کرد: به طور مثال بخش زیادی از مردم ما مبتلا به دیابت هستند و خود از آن بی‌اطلاع‌اند. دیابت بیماری‌ای است که هر لحظه می‌تواند به عصب‌ها و عروق آسیب وارد کند، اما فرد بیمار از آن خبر ندارد. باید با کمک رسانه‌ها سطح سواد سلامت را ارتقا دهیم، این اتفاق بدون همکاری رسانه‌ها نمی‌افتد.

وزیر بهداشت ادامه داد: همچنین بسیاری از بیماری‌های دیگر مانند سرطان‌ها، با اطلاعات عمومی می‌تواند زودتر تشخیص داده شود و وقتی زود تشخیص داده شد، درمان می‌شود. بسیاری از بیماری‌های قلبی و فشار خون نیز به همین شکل است.

او با اشاره به اهمیت خود مراقبتی و سواد سلامت، بیان کرد: بنابراین حتی در زمان جنگ، یکی از اقداماتی که در حال آماده‌سازی آن هستیم و انتظار داریم رسانه کمک کند، این است که در شبکه‌های بهداشت و درمان، خودمراقبتی و ارتقای سواد سلامت را جاری کنیم.

وزیر بهداشت افزود: شبکه‌های بهداشت و درمان در حوزه سلامت بسیار گسترده‌اند و به ازای هر سه هزار نفر در روستاها یک خانه بهداشت وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین باید بتوانیم با ورود به شبکه مجازی افراد، این کارها را انجام دهیم، به طور مثال در بحران جنگ، آموزش‌هایی مانند نحوه تخلیه خانه، پناه گرفتن، و چگونگی حفظ سلامت در شرایط بحرانی، را ارائه کنیم. به نظر من سواد سلامت، باید هم به صورت کاغذی، هم از طریق موبایل، و هم در فضای مجازی و پلتفرم‌ها مورد توجه قرار گیرد.

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اقدام وزارت بهداشت در راستای کاهش کم تحرکی در جامعه، بیان کرد: «کم‌تحرکی» آفتی است که امروزه جامعه را تهدید می‌کند، هم در کودکان و هم در بزرگسالان. درصد قابل توجهی از حتی کودکان، یعنی چیزی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد در استان‌های مختلف، دچار کم‌تحرکی یا اضافه‌وزن هستند و این آغاز زنجیره‌ای از بیماری‌هاست.

وی ادامه داد: طبیعتاً برخی از بیماری‌های عروقی از همین نقطه شروع می‌شود و شکل می‌گیرد. در بزرگسالان نیز همین‌طور است؛ یعنی رفتار اداری، پشت‌میزنشینی وعدم پرداختن به ورزش همگانی، منجر به بروز بیماری‌های مختلفی مانند دیابت و فشار خون می‌شود.

او اضافه کرد: آنچه ما باید بر روی آن کار کنیم، اطلاع‌رسانی سلامت، ارتقای سواد سلامت و فراهم‌کردن امکانات لازم است. البته این بیشتر به شهرداری‌ها مربوط می‌شود، به‌ویژه ایجاد امکانات مناسب برای بانوان و کودکان تا محیطی شاد، ایمن و آماده برای فعالیت‌های بدنی فراهم شود. تأکید ما این است که فعالیت‌های بدنی می‌تواند هم باعث تقویت جسم و هم باعث تقویت روح شود.

ظفرقندی متذکر شد: یکی از مشکلات ما پرداختن به فعالیت‌های جسمی و ورزشی است. اخیرا با وزارت ورزش جلسه مشترکی داشتیم و برنامه‌هایی در حوزه‌های مختلف، از جمله ورزش دانشجویی و ورزش همگانی، برای جبران کم‌تحرکی در نظر گرفته‌ایم.

وزیر بهداشت در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر مهم‌ترین اقدامات انجام شده از سوی وزارت بهداشت گفت: از جمله اقدامات مهمی که در حوزه سلامت انجام شده است، برخی از آن‌ها اقداماتی بوده که در بحران‌ها، به‌ویژه جنگ، که یک کار فوری و حیاتی برای ملت پیش آمد، صورت گرفت. آنچه جامعه پزشکی انجام داد و وزارت بهداشت نیز در زمینه مدیریت حضور داشت بسیار مهم بود.

وی افزود: اما مهم‌تر از همه، کار همکاران اورژانس و هلال احمر بود که به نظر من کاری کارستان کردند. حدود ۵۷۰۰ مجروح را رسیدگی کردند، تجهیزات، امکانات و داروهای لازم هیچ‌گاه دچار کمبود نشد، به دلیل پیش‌بینی‌هایی که صورت گرفته بود. پزشک و پرستار در بیمارستان ایستادند و در این حوادث، بیش از حد انتظار عمل کردند.

او اضافه کرد: برای مثال، در انفجاری که در تجریش اتفاق افتاد یا حادثه اوین، نیروهای پزشکی در محل حاضر شدند. حتی در مواردی، به دلیل بسته بودن خیابان‌ها، امکان انتقال مجروح وجود نداشت و آن‌ها در محل خدمات ارائه دادند.

او با اشاره به اقدام دیگر اظهار کرد: یک کار بزرگ دیگر این بود که اهمیت آلودگی هوا و تأثیر آن بر سلامت مردم را در دولت مطرح کردیم. در جلسه‌ای عنوان کردیم که سالانه ۵۰ هزار مرگ‌ومیر به دلیل آلودگی هوا داریم. مشکل آلودگی هوا، خودروها و کارخانه‌ها، مسائلی است که به حوزه سلامت تحمیل شده و باید برای آن فکری شود.

وزیر بهداشت افزود: این مسئله اهمیت بین‌المللی هم دارد. سالانه ۷۰۰ هزار کودک در جهان به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. کشور ما حدود ۳۰۰ روز آفتابی دارد و باید از آن برای کاهش وابستگی به انرژی فسیلی استفاده کرد. این موضوع در دولت تصویب شد و وزارت نیرو و معاونت علمی ریاست‌جمهوری آن را دنبال کردند.

او ادامه داد: کار سوم، موضوع جمعیت است که خطر بزرگی برای آینده کشور محسوب می‌شود. نرخ رشد جمعیت ما روند نزولی دارد و در سال ۱۴۰۳، جمعیت نوزادان متولدشده در ایران حدود ۹۸۰ هزار نفر بود. این برای اولین بار است و برنامه‌های متعددی برای آن در نظر گرفته‌ایم.