نزدیک‌ترین سیاره فراخورشیدی به منظومه شمسی ما ممکن است در اطراف کوتوله سرخ پروکسیما قنطورس قرار داشته باشد. این ستاره کوچک به دور دو ستاره بزرگ‌تر خورشیدمانند، به نام‌های آلفا قنطورس A و B می‌چرخد. بیش از یک دهه است که سیاره‌های احتمالی در اطراف این دو ستاره مطرح شده‌اند، اما هیچ‌کدام تأیید نشده بودند. اکنون مشاهدات جدید شواهد قوی‌تری از وجود یک سیاره در اطراف آلفا قنطورس A ارائه می‌دهد.

سیاره نامزد که تصور می‌شود به دور آلفا قنطورس A می‌چرخد، در کمربند حیات این ستاره قرار دارد. اگر این موضوع تأیید شود، این سیاره نزدیک‌ترین دنیا در منطقه زیست‌پذیر ستاره‌ای خورشیدمانند خواهد بود. البته فعلا هیجان‌زده نشوید زیرا برآوردها نشان می‌دهد که این سیاره سنگی مانند زمین نیست، بلکه یک غول گازی است.

چارلز بیچمن، نویسنده همکار پژوهش و مدیر اجرایی مؤسسه علوم سیاره‌های فراخورشیدی ناسا در کلتک، می‌گوید: «در فاصله تنها ۴ سال نوری، آلفا قنطورس نزدیک‌ترین ستاره‌ای است که بیشترین شباهت را به خورشید ما دارد. وجود یک سیاره، شاید حتی سیاره‌ای زیست‌پذیر در اطراف نزدیک‌ترین همسایه‌مان، دهه‌ها موضوع حدس و گمان علمی و داستان‌های علمی‌تخیلی بوده است. اینکه اکنون یک نامزد بسیار قوی برای وجود سیاره داریم، حتی اگر جرمی مانند زحل و فاقد زیست‌پذیری باشد، نقطه عطفی مهم در جست‌وجوها به شمار می‌رود.

مشاهدات ابزار فروسرخ میانی تلسکوپ فضایی جیمز وب برای این پژوهش حیاتی بودند. این رصدخانه فضایی از یک ماسک کروناگرافی استفاده می‌کند که نور ستاره را مسدود می‌کند، اما چالش اصلی آن حذف نور آلفا قنطورس B است که در فاصله بسیار نزدیکی قرار دارد. تیم پژوهشی با انجام کاری دقیق، نور هر دو ستاره را حذف کردند تا بتوانند سیگنال بسیار ضعیف ناشی از وجود سیاره را شناسایی کنند.

بیشتر بخوانید:

آلفا قنطورس؛ با نزدیک‌ترین منظومه ستاره‌ای به زمین آشنا شوید
24 02 02مطالعه '9
کشف جوان‌ترین سیاره فراخورشیدی شناخته‌شده با عمر کمتر از ۳ میلیون سال
07 09 03مطالعه '4

بیچمن می‌گوید: «این پروژه تقریباً یک دهه پیش، زمانی که پرتاب تلسکوپ فضایی جیمز وب هنوز سال‌ها با ما فاصله داشت، آغاز شد. یک تیم بین‌المللی از ستاره‌شناسان با تخصص‌های متفاوت لازم بود تا این رصدها را برنامه‌ریزی و اجرا کنند. سپس با پردازش دقیق داده‌ها به آشکار شدن سیاره کمک کند و در نهایت به تفسیر داده‌ها بپردازند. تیم عملیات جیمز وب نقش حیاتی در ممکن‌ساختن این مشاهدات چالش‌برانگیز داشت. پایداری و حساسیت فوق‌العاده جیمز وب در طول‌موج‌های فروسرخ، که از سطح زمین در دسترس نیستند، امکان حذف دقیق نور آلفا قنطورس را فراهم کرد و به ما اجازه داد سیاره‌ای را آشکار کنیم که بیش از ۱۰ هزار برابر کم‌نورتر از ستاره‌اش است.»

سیاره یادشده در صورت تأیید، نزدیک‌ترین سیاره‌ای خواهد بود که به‌طور بصری کشف شده و نخستین مورد تصویربرداری‌شده در اطراف ستاره‌ای با سن و دمای مشابه خورشید خواهد بود. این تیم به پیگیری این دنیای احتمالی با جیمز وب ادامه خواهد داد و همچنین از تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن و تلسکوپ بسیار بزرگ اروپایی استفاده خواهد کرد تا جزئیات بیشتری از این دنیا به دست آورد.

یافته‌های پژوهش در قالب دو مقاله برای انتشار در Astrophysical Journal Letters پذیرفته‌شده و در پایگاه آرکایو در دسترس هستند.