در پهنه‌ی اقیانوس و در یک روز نسبتا آرام، خطی از نور سفید آسمان را شکافت؛ نه رعدوبرق برق، بلکه لیزر پرانرژی شلیک‌شده از عرشه‌ی یک ناوشکن نیروی دریایی آمریکا. این سامانه که HELIOS نام دارد، گامی مهم به سوی فناوری‌های نوین نظامی است.

سال گذشته، ناو یو‌اس‌اس پربل این سلاح آینده‌نگر را با هدف‌گرفتن یک پهپاد آزمایشی بدون سرنشین با موفقیت آزمایش کرد؛ رویدادی که به ادعای وزارت دفاع آمریکا، نقطه‌‌ی عطفی در توسعه‌ی تسلیحات انرژی هدایت‌شده به‌شمار می‌رود.

سلاح‌های لیزری می‌توانند تهدیدهایی مانند پهپادهای انتحاری و موشک‌های بالستیک را در لحظه و با هزینه‌ای ناچیز از بین ببرند.

«هلیوس» که توسط لاکهید مارتین ساخته شده، از لیزری ۶۰ کیلوواتی برای نابود کردن یا ازکارانداختن اهداف از طریق ذوب یا گرم‌کردن بیش‌ازحد استفاده می‌کند.

برخلاف موشک‌های پدافندی که هر شلیک‌شان می‌تواند صدها هزار دلار یا حتی بیش از یک میلیون دلار هزینه داشته باشد، سلاح مذکور با انرژی متمرکز و سرعت نور، شلیک‌هایی تقریبا نامحدود و بسیار ارزان انجام می‌دهد.

لیزر هلیوس علاوه‌بر نابودی پهپادها، در کورکردن حسگرهای دشمن، شناسایی دوربرد و ارزیابی خسارت‌های رزمی کارایی دارد؛ قابلیتی که در اصطلاح نظامی «چندمأموریته» خوانده می‌شود.

آزمایش محرمانه‌ی لیزر هلیوس سال ۲۰۲۴ انجام شد. تصویری سیاه‌وسفید در گزارش وزارت دفاع، لحظه‌ی شلیک لیزر را نشان می‌دهد.

رشد جنگ‌افزارهای پهپادی، اهمیت چنین سامانه‌هایی را دوچندان کرده است. پدافندهای سنتی، گران و محدود به شمار مشخصی از موشک‌ها هستند، اما سلاح‌های لیزری هدایت‌شده گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه به‌حساب می‌آیند.

نصب لیزر روی شناورهای جنگی به خدمه اجازه می‌دهد ذخایر مهمات خود را حفظ کنند. افزایش تولید موشک هزینه‌بر و زمان‌بر است و آماده‌سازی خطوط تولید و نیروی انسانی ماهر می‌تواند سال‌ها طول بکشد.

مقاله‌های مرتبط

نیروی دریایی آمریکا سالانه حدود یک میلیارد دلار برای تحقیق و توسعه‌ی لیزرها و مایکروویوهای پرانرژی هزینه می‌کند؛ اما پیشرفت‌ کند بوده است. تأمین منبع انرژی پایدار روی ناوها و اطمینان از عملکرد در شرایط نامساعدی مانند مه یا باد از مهم‌ترین چالش‌ها هستند.

بودجه‌ی ۲۰۲۵ نظامی آمریکا شامل آزمایش‌هایی تازه، از جمله شلیک با لیزر به موشک کروز خواهد بود. ایالات متحده تنها بازیگر این عرصه نیست. بریتانیا نیز سامانه‌ی لیزری خود با نام DragonFire را آزمایش کرد و وزارت دفاع این کشور در ۲۰۲۴ از موفقیتش در هدف‌گیری اهداف هوایی خبر داد.