سفر به کویت ؛ آرام در زمستان، سوزان در تابستان
تصور کنید شهری را که در یک فصل، آفتابی ملایم و نسیمی خنکی بر پوستتان می وزد و شما را به گشت وگذار در بازارهای پرجنب وجوش و سواحل آرامش دعوت می کند؛ و در فصلی دیگر، خورشید آنچنان بی رحم می تابد که گویی تمامی کوهستانهای شن بر فراز آن آتش افروخته اند...
تصور کنید شهری را که در یک فصل، آفتابی ملایم و نسیمی خنکی بر پوستتان می وزد و شما را به گشت وگذار در بازارهای پرجنب وجوش و سواحل آرامش دعوت می کند؛ و در فصلی دیگر، خورشید آنچنان بی رحم می تابد که گویی تمامی کوهستانهای شن بر فراز آن آتش افروخته اند و خیابانهایش برای ساعاتی از روز خالی از هر جنبنده ای می شوند. این، قصه دوگانۀ شهر کویت، پایتخت ثروتمند و پررمزوراز خلیج فارس است. «سفر به کویت؛ آرام در زمستان، سوزان در تابستان» تنها یک عنوان نیست، بلکه کلید فهم روح این شهر کویریست.
این تقابل شدید آب وهوایی، که بر تمامی جنبه های زندگی در شهر کویت — از معماری مدرن و مراکز خرید عظیم و خنکش گرفته تا برنامه ریزی سفر هر گردشگری—سایه افکنده، همان چیزی است که سفر به این مقصد را منحصربه فرد و نیازمند برنامه ریزی دقیق می کند. در این مقاله، ما شما را از دل تاریخچه کهن این شهر بندری تا آسمان خراش های درخشان امروزش می بریم و به شما نشان میدهیم که چگونه میتوانید از فصل آرام زمستان نهایت استفاده را ببرید و از گرمای سوزان تابستان در امان بمانید. با ما همراه شوید تا رازهای سفر به این گوشه خلیج فارس را برای شما فاش کنیم.

فهرست
تاریخچه و قدمت
شهر کویت، پایتخت کشور کویت، برخلاف قدمت چندصدساله اش به عنوان یک شهر بندری، پیشینه ای بسیار کهن تر دارد. منطقه امروزی شهر کویت در دوران باستان بخشی از تمدن های بین النهرین، از جمله تمدن دیلمون، بود و بعدها تحت حکومتهای مختلفی از جمله ساسانیان و سپس خلافت اسلامی قرار گرفت. با این حال، شکل گیری آن به عنوان یک شهر مدرن به حدود ۳۰۰ سال پیش بازمی گردد، زمانی که قبیله «بنی عتبه» از خاندان آل صباح در قرن هجدهم در این منطقه ساکن شدند و با تأسیس یک امیرنشین، هسته اولیه شهر را بنا نهادند. این شهر به سرعت به دلیل موقعیت استراتژیک خود به یک مرکز مهم تجاری و صید مروارید در خلیج فارس تبدیل شد. دوران طلایی رشد آن پس از کشف نفت در میانه های قرن بیستم آغاز گردید و درآمدهای حاصل از نفت، چهره این شهر را از یک آبادی ساده به یک کلانشهر مدرن و پر از آسمان خراش های چشمگیر تبدیل کرد.

موقعیت جغرافیایی
شهر کویت در ساحل جنوبی خلیج کویت، که خود یک خلیج کوچک در انتهای شمالغربی خلیج فارس است، واقع شده است. این شهر مرکز استان کویت بوده و بخش اعظم جمعیت کشور در این کلانشهر و حومه آن زندگی میکنند. توپوگرافی منطقه عمدتاً مسطح و کویری است، با کمی شیب به سمت ساحل. یکی از شاخصه های اصلی جغرافیای این شهر، وجود چندین جزر و مدی (کهره) در خط ساحلی آن است، از جمله «کهره الشویخ» و «کهره الصباحیه» که نقش مهمی در توسعه بندرگاه و تجارت آن داشته اند. موقعیت ساحلی این شهر همواره عامل کلیدی در رونق اقتصادی آن، از دوران تجارت مروارید تا امروز که میزبان بنادر مهم تجاری و ترانزیتی است، بوده است.

آب و هوا
شهر کویت دارای آب و هوای بیابانی شدید است که با تابستانهای بسیار گرم و خشک و زمستانهای کوتاه و خنک مشخص میشود. فصل تابستان از ماه می تا سپتامبر به طول می انجامد و در این فصل دما به راحتی از ۴۵ درجه سانتیگراد نیز فراتر میرود و گاهی حتی به ۵۰ درجه میرسد. آفتاب سوزان و رطوبت نسبی ناشی از مجاورت با خلیج فارس، شرایط را در این فصل بسیار طاقت فرسا می کند. زمستانها، از دسامبر تا فوریه، کوتاه و مطبوع هستند و میانگین دما بین ۸ تا ۱۸ درجه سانتیگراد در نوسان است. این فصل ممکن است شاهد بارشهای ناگهانی اما کم باران باشد. فصل بهار و پاییز بسیار کوتاه هستند و به سرعت به تابستان گرم یا زمستان خنک تبدیل می شوند.

بهترین زمان سفر
بهترین زمان برای سفر به شهر کویت بدون شک فصل زمستان، از اواخر نوامبر تا اواسط مارس، است. در این بازه زمانی، آب و هوا در مطبوع ترین حالت خود قرار دارد و میانگین دما بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. این شرایط آب و هوایی ایده آل، امکان گشت و گذار در فضای باز، بازدید از جاذبه های شهری مانند برجهای کویت، پارکها و بازارهای سنتی (سوق) را بدون تحمل گرمای طاقت فرسا فراهم می کند. همچنین، بسیاری از جشنواره ها و رویدادهای فرهنگی در این فصل برگزار می شوند. از سفر در طول تابستان (ژوئن تا آگوست) به شدت باید پرهیز کرد، چرا که گرمای شدید نه تنها هرگونه فعالیت گردشگری در فضای باز را غیرممکن می کند، بلکه میتواند برای سلامتی خطرناک باشد.
جاهای دیدنی کویت

۱. برج های کویت (Kuwait Towers)
که به نماد مدرن و بین المللی این کشور تبدیل شده اند، در ساحل خلیج فارس و در منطقه شرق شهر کویت واقع شده اند. این مجموعه معماری شگفت انگیز متشکل از سه برج است که دو برج اصلی توسط کره های آبی رنگ عظیمی احاطه شده اند. برج اصلی شامل یک کره مشاهده (Viewing Sphere) با چشم انداز پانورامای ۳۶۰ درجه از شهر و خلیج فارس، یک رستوران گردان (Revolving Restaurant) و یک کره برای ذخیره آب است. برای دسترسی به این برجها، میتوانید به راحتی از تاکسیهای مختلف شهر استفاده کنید. همچنین خطوط اتوبوسرانی عمومی مانند اتوبوسهای شرکت KGL نیز ایستگاههایی در نزدیکی این جاذبه دارند. استفاده از اپلیکیشن های تاکسیرانی مانند “Careem” یا “Bolt” نیز گزینه راحت و متداولی برای رسیدن به این نماد شهری است.

۲. خانه آثار اسلامی (دار الآثار الاسلامیه)(Dar al Athar al Islamiyyah)
موزه ای مشهور و از غنی ترین کلکسیون های هنر اسلامی در جهان است که در کاخ فرهنگی (Cultural Palace) در شهر کویت واقع شده است. این موزه گنجینه ای بی نظیر از بیش از ۳۰,۰۰۰ اثر هنری اسلامی را در خود جای داده است که شامل نسخه های خطی نفیس قرآن، سفالینه ها، شیشه های تاریخی، جواهرات و آثار فلزی از سراسر جهان اسلام و از قرن اول تا نوزدهم هجری می شود. برای دسترسی به این موزه می توانید از تاکسیهای شهری استفاده کنید. همچنین با استفاده از خطوط اتوبوسرانی عمومی که به سمت منطقه شرق (East Area/Sharq) و نزدیک به برج های کویت حرکت می کنند، میتوانید خود را به این جاذبه فرهنگی برسانید. ایستگاههای اتوبوس در نزدیکی کاخ فرهنگی قرار دارند و دسترسی به آن را آسان می کنند.

۳. مرکز علمی کویت (Kuwait Scientific Center)
یکی از بزرگترین و پیشرفته ترین مراکز علمی در خاورمیانه است که در منطقه سالمیه در شهر کویت واقع شده است. این مرکز که زیرمجموعه مؤسسه «الحریر» می باشد، شامل یک آکواریوم غول پیکر (بزرگترین در خاورمیانه)، سالن اکتشافات علمی تعاملی و یک سینمای IMAX است که بازدیدکنندگان را با دنیای شگفت انگیز علوم، فناوری و محیط زیست دریایی آشنا می کند. برای دسترسی به این مرکز، میتوانید به راحتی از تاکسیهای شهری استفاده کنید. همچنین خطوط اتوبوسرانی عمومی که به سمت منطقه سالمیه و مجتمع مارینا مال (Marina Mall) که در مجاورت مرکز علمی قرار دارد، حرکت می کنند، گزینه مناسبی هستند. استفاده از اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem نیز برای رسیدن به این جاذبه آموزشی-تفریحی بسیار متداول است.

۴. مسجد بزرگ کویت (The Grand Mosque of Kuwait)
بزرگترین و یکی از زیباترین مساجد این کشور است که در مرکز شهر کویت و در نزدیکی سواحل خلیج فارس واقع شده است. این مسجد با گنجایش بیش از ۶۰,۰۰۰ نمازگزار، نمونه درخشانی از معماری اسلامی مدرن است و ویژگیهای منحصربه فردی همچون گنبد عظیم به قطر ۲۶ متر، مناره های بلند و تزئینات داخلی خیره کننده شامل خوشنویسی های اسلامی و لوسترهای بزرگ را در خود جای داده است. برای دسترسی به این مسجد، می توانید از تاکسیهای شهری استفاده کرده یا با خطوط اتوبوسرانی عمومی که به مقصد منطقه شرق (Sharq) و مرکز شهر حرکت میکنند، خود را به این بنای مذهبی برسانید. دسترسی به مسجد از طریق اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem و Bolt نیز بسیار آسان است.

۵. موزه طارق رجب(Tareq Rajab Museum)
گنجینه ای پنهان و از برجسته ترین مجموعه های هنر اسلامی و آثار تاریخی در منطقه است که در منطقه الجابریه شهر کویت واقع شده است. این موزه خصوصی که حاصل مجموعه داری چنددهه طارق رجب و همسرش است، شامل بیش از ۳۰,۰۰۰ اثر بینظیر از جمله نسخه های خطی نفیس قرآن، سفالینه های دوران اسلامی، جواهرات سنتی، پارچه های تاریخی و سازهای موسیقی از سراسر جهان اسلام است. برای دسترسی به این موزه میتوانید از تاکسی های شهری استفاده کنید. همچنین با استفاده از خطوط اتوبوسرانی عمومی که به سمت منطقه الجابریه و اطراف دانشگاه کویت حرکت میکنند، میتوانید خود را به این موزه برسانید. دسترسی با اپلیکیشن های تاکسیرانی مانند Careem نیز به دلیل موقعیت نسبتاً مرکزی موزه، بسیار مناسب است.

۶. خانه آینه (موزه هنری خلیفه و لیدیا القطان) (Khalifa and Lydia Al-Qattan Art Museum)
یک گالری هنری منحصربهفرد و شخصی در منطقه القادسیه شهر کویت است. این خانه که در اصل محل سابق هنرمند مشهور لیدیا القطان و خانوادهاش بوده، بهطور کامل با نقاشیها و موزاییکهای آینهای پوشانده شده و هر اتاق آن به یک اثر هنری زنده و خیرهکننده تبدیل شده است. برای دسترسی به این جاذبه هنری میتوانید از تاکسیهای شهری استفاده کنید. همچنین با استفاده از خطوط اتوبوسرانی عمومی که به سمت منطقه القادسیه و مراکز تجاری اطراف مانند «سوق القادسیه» حرکت میکنند، میتوانید خود را به این موزه برسانید. بهترین روش برای بازدید، هماهنگی قبلی از طریق تماس تلفنی است و استفاده از اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem برای رسیدن به مقصد توصیه میشود.

۷. خانه فرهنگ شیخ جابر الاحمد (Sheik Jabar Al-Ahmad Cultural Center)
یکی از بزرگترین و مدرنترین مراکز فرهنگی و هنری در خاورمیانه است که در کنار ساحل خلیج فارس و در منطقه شرق (Sharq) شهر کویت واقع شده است. این مجموعه عظیم معماری که به نام امیر پیشین کویت نامگذاری شده، شامل سالنهای متعدد تئاتر، اپرا، کنسرت و کتابخانه مدرن است و میزبان رویدادهای بینالمللی هنری و فرهنگی متعددی میباشد. برای دسترسی به این مرکز میتوانید از تاکسیهای شهتی استفاده کنید. همچنین خطوط اتوبوسرانی عمومی که به سمت منطقه شرق و نزدیک برجهای کویت حرکت میکنند، ایستگاههایی در مجاورت این مرکز دارند. استفاده از اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem یا Bolt نیز به دلیل موقعیت مکانی مناسب این مرکز، گزینهای راحت و متداول است.

۸. جزیره فایلاکا (Failaka Island)
که در ۲۰ کیلومتری ساحل شهر کویت در خلیج فارس واقع شده، یکی از مهمترین جاذبههای تاریخی و گردشگری این کشور محسوب میشود. این جزیره که سکونتگاه بشری در آن به عصر برنز بازمیگردد، آثاری از تمدنهای مختلف از جمله یونانیان باستان (دوران اسکندر مقدونی) را در خود جای داده و موزهای روباز از تاریخ کهن منطقه به شمار میرود. برای دسترسی به این جزیره، باید خود را به اسکله شرق (Sharq Marina) در شهر کویت برسانید. از این اسکله، قایقهای عمومی و خصوصی به طور منظم و در طول روز به سمت جزیره فایلاکا در حرکت هستند. مدت زمان عبور با قایق حدود ۴۵-۳۰ دقیقه است و بهتر است برنامه حرکت قایقها را از قبل بررسی کنید.

۹. جزیره سبز (Green Island)
نخستین جزیره مصنوعی کویت محسوب میشود، در فاصله کمی از ساحل شهر کویت و در نزدیکی منطقه شرق (Sharq) واقع شده است. این جزیره مصنوعی ۷۸۵ متری به عنوان یک پارک تفریحی سرسبز طراحی شده و دارای امکاناتی از جمله پیادهروی ساحلی، آمفی تئاتر روباز، قلعه کودکان و نمایی پانوراما از خط آسمان شهر کویت است. برای دسترسی به این جزیره، باید خود را به اسکله شرق (Sharq Marina) برسانید. دسترسی به جزیره تنها از طریق یک پل عابر پیاده ۲۲۰ متری از اسکله شرق امکانپذیر است. برای رسیدن به اسکله شرق میتوانید از تاکسیهای شهری یا اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem استفاده کنید. ورود به جزیره سبز معمولاً با بلیط نمادین همراه است و بازدید از آن به ویژه در غروب و شب بسیار محبوب است.

۱۰. پارک آبی کویت (Aqua Park)
که در نزدیکی برج های کویت در منطقه شرق (Sharq) واقع شده است، یکی از محبوب ترین پارک های آبی در مرکز شهر کویت محسوب می شود. این پارک که به طور خاص برای خانواده ها طراحی شده، دارای سرسره های آبی متنوع، استخرهای موج، رودخانه تنبل و مناطق بازی مخصوص کودکان است و با امکانات رفاهی کامل، مقصدی ایده آل برای فرار از گرمای طاقت فرسای تابستان های کویت به شمار می رود. برای دسترسی به این پارک می توانید از تاکسی های شهری استفاده کنید. همچنین با توجه به موقعیت مکانی ممتاز پارک در نزدیکی برج های کویت و منطقه شرق، دسترسی با اتوبوس های عمومی که به این مقاصد تردد می کنند نیز امکان پذیر است. استفاده از اپلیکیشن های تاکسیرانی مانند Careem یا Bolt برای رسیدن به این پارک آبی گزینه سریع و مناسبی است.

۱۱. مرکز خرید خیابانها یا آونیوز (The Avenues Mall)
بزرگترین و مدرنترین مرکز خرید کویت است که در منطقه الری در غرب شهر کویت واقع شده است. این مرکز خرید با معماری چشمگیر و بخشبندی منحصربهفرد (مانند The Grand Avenue, Prestige, Souk و …)، میزبان بیش از ۸۰۰ فروشگاه از برندهای بینالمللی لوکس و اقتصادی، رستورانهای متعدد، شهربازی سرپوشیده و بزرگترین سینمای کشور است. برای دسترسی به این مرکز میتوانید از تاکسیهای شهری استفاده کنید. همچنین خطوط متعدد اتوبوسرانی عمومی (شرکت KGL) ایستگاههای مستقیمی در مجاورت این مرکز خرید دارند. استفاده از اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem یا Bolt نیز به دلیل وسعت و مشهور بودن این مرکز، بسیار ساده و متداول است. این مرکز دارای پارکینگ وسیع و رایگان نیز میباشد.

۱۲. سوق مبارکیه (Souk Al-Mubarakiya)
یکی از قدیمیترین و معروفترین بازارهای سنتی کویت است که در قلب شهر و در منطقه مرکزی نزدیک به ساختمان های وزارتخانهها واقع شده است. این بازار سنتی که فضایی اصیل و پرجنبوجوش دارد، بخشهای متنوعی از جمله بازار طلا و جواهر، عطر و ادویه، صنایعدستی و لباسهای سنتی را در خود جای داده و رستورانهای سنتی آن امکان چشیدن طعم غذاهای محلی کویتی را فراهم میکنند. برای دسترسی به این بازار میتوانید از تاکسیهای شهتی استفاده کنید. همچنین ایستگاه اتوبوسهای عمومی متعددی در مجاورت این بازار وجود دارد که خطوط مختلفی از جمله خطوط مسیر منطقه شرق و مرکز شهر از آنجا عبور میکنند. استفاده از اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem نیز به دلیل موقعیت مرکزی این بازار، بسیار آسان و متداول است.

۱۳. مروج (Murouj)
یک مجموعه مسکونی-تجاری لوکس و مدرن در منطقه السره (Al-Surra) شهر کویت است که به دلیل طراحی زیبا و فضای سبز گسترده خود شناخته میشود. این پروژه که شبیه به یک شهرک اروپایی طراحی شده، شامل ویلاهای مسکونی، مراکز خرید، رستورانهای متنوع، کافههای دنج و پیادهروهای سرسبز است و به یکی از مقاصد محبوب برای گذراندن اوقات فراغت تبدیل شده است. برای دسترسی به مروج میتوانید از تاکسیهای شهری استفاده کنید. همچنین خطوط اتوبوسرانی عمومی که به سمت منطقه السره و اطراف آن حرکت میکنند، ایستگاههایی در مجاورت این مجموعه دارند. استفاده از اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem یا Bolt به دلیل موقعیت مشخص این منطقه، گزینهای راحت و مطمئن برای رسیدن به این مقصد است.

غذاهای محلی
غذاهای کویتی آمیزه ای غنی از سنتهای بدوی، دریایی و تأثیرات تجاری از هند، ایران و کشورهای مدیترانه است. یکی از معروفترین dishes ملی آنها مجبوس است که معمولاً با برنج ادویه دار و ماهی یا مرغ تهیه میشود. برخلاف بریانی، برنج در مجبوس با ادویه های کمتری مانند دارچین، هل و زعفران معطر شده و اغلب با یک لایه نازک از نان تافتون در ته دیگ پخته میشود که به آن بافت و عطری بی نظیر می بخشد. از دیگر غذاهای اصلی میتوان به مربیان (گوشت بره پخته شده در یک سس غلیظ و شیرین made from dried lime و ادویه ها) و هریس (حلیم گندم و گوشت) اشاره کرد. غذاهای دریایی نیز به دلیل موقعیت ساحلی کویت، جایگاه ویژه ای در سفره مردم دارند و ماهی های محلی مانند زمور (هامور) اغلب کبابی یا سرخ شده سرو میشوند.
سوغات کویت
به دلیل رونق تاریخی بازارهای سنتی (سوق)، سوغات کویت بسیار جذاب و متنوع است. یکی از محبوب ترین سوغاتی ها، عطرهای سنتی و عود (بخور) است. عطرهای کویتی که “دخون” نامیده میشوند، ترکیبی از روغنهای گیاهی و رزینی هستند و رایحه ای عمیق و ماندگار دارند. همچنین، خرید قیه (عرقچین سنتی مردانه) و بشت (عبای مردانه بسیار ظریف و گرانقیمت) از بازار “سوق البشت” یک انتخاب لوکس و خاص است. برای دکوراسیون منزل، قطیف (پارچه های ابریشمی بافته شده با نخهای طلا و نقره) و ظروف مسی و برنجی دست ساز که یادگار صنعتگری دیرینه این منطقه هستند، ایده آل می باشند. فراموش نکنید که از بازارهای معروفی مانند “سوق المبارکیه” و “سوق الظهر” برای خرید این سوغاتیها دیدن کنید.

شرایط و نحوه گرفتن ویزا برای ایرانیان
اتباع ایرانی برای سفر به کویت، صرفنظر از نوع سفر (توریستی، تجاری و…)، نیازمند دریافت ویزا از قبل هستند. به طور کلی، دریافت ویزای توریستی کویت برای ایرانیان پیچیده است و معمولاً مستلزم ارائه دعوتنامه معتبر از یک شهروند یا شرکت کویتی است که توسط وزارت کشور کویت تأیید شده باشد. متقاضی باید گذرنامه با حداقل ۶ ماه اعتبار، فرم تکمیل شده درخواست ویزا، عکس، بلیط رفت و برگشت و رزرو هتل ارائه دهد. بهتر است برای اطلاع از دقیق ترین و به روزترین شرایط، مستقیماً به سفارت کویت در تهران مراجعه کرده یا با یک آژانس مسافرتی معتبر که در زمینه ویزای کویت تجربه دارد، مشورت کنید، چرا که قوانین صدور ویزا ممکن است به دلیل روابط دیپلماتیک با نوساناتی همراه باشد.
نحوه دسترسی
اصلی ترین راه دسترسی به شهر کویت از ایران از طریق پرواز مستقیم است. فرودگاه بین المللی کویت (KWI) که در فاصله حدود ۱۶ کیلومتری از مرکز شهر قرار دارد، میزبان پروازهای مستقیم از شهرهای تهران و مشهد است که توسط خطوط هوایی مانند کویت ایرویز و ایران ایر انجام می شوند. مدت این پرواز حدود ۲ ساعت است. راه زمینی به دلیل مسائل امنیتی و اداری پیچیده در مرزهای عراق، معمولاً برای مسافران ایرانی توصیه نمی شود. همچنین راه دریایی مستقیم و عمومی برای مسافران وجود ندارد. پس از رسیدن به فرودگاه، میتوانید با استفاده از تاکسی های رسمی فرودگاه، سرویس های اتوبوس یا برنامه های تاکسیرانی مانند “Careem” خود را به مرکز شهر و مقصد نهایی تان برسانید.
بهترین زمان برای سفر به شهر کویت چه موقعی است؟
بهترین زمان سفر، از نوامبر تا مارس (فصل زمستان) است. در این ماهها هوا خنک و مطبوع است و امکان بازدید از جاذبههای بیرونی مانند برجهای کویت و بازارهای سنتی فراهم میشود. از سفر در تابستان (ژوئن تا آگوست) به دلیل گرمای شدید (گاهی بیش از ۵۰ درجه) پرهیز کنید.
معروفترین جاذبههای گردشگری شهر کویت کدامند؟
برجهای کویت (نماد مدرن)، سوق مبارکیه (بازار سنتی)، مسجد بزرگ کویت، مرکز خرید اِوِنیوز و جزیره فایلاکا (تاریخی-طبیعی) مهمترین جاذبههای شهر هستند.
آیا برای بازدید از جاذبههای کویت به خودروی شخصی نیاز است؟
خیر، سیستم حملونقل عمومی (تاکسی و اتوبوس) و اپلیکیشنهای تاکسیرانی مانند Careem دسترسی به بیشتر جاذبهها را آسان کردهاند. با این حال، برای بازدید از مکانهای دورافتاده مانند پارک آبی مسابرات یا جزیره فایلاکا، استفاده از تاکسی توصیه میشود.
مطلب اختصاصی سایت نیوزین
انبار عینک محقق کجاست؟