به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، این دوسالانه که از سال ۱۹۶۷ به ابتکار یونسکو و دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان (IBBY) در کشور اسلواکی آغاز شده، امروز یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های تصویرگری کتاب کودک در جهان به شمار می‌آید. هدف آن، معرفی و قدردانی از تصویرگران برجسته، ترویج تبادل فرهنگی و تشویق به ارتقای کیفیت آثار در حوزه ادبیات کودک است.

سحر ترهنده نماینده ایران در هیأت داوران این دوره، کارشناس ارشد چندرسانه‌ای و گرافیک، عضو شورای کتاب کودک، مدرس و پژوهش‌گر حوزه تصویرگری و مدیر بخش کودک و نوجوان انتشارات فاطمی(کتاب‌های طوطی) است.

او پیش‌تر نیز در داوری جایزه‌هایی هم‌چون «هانس کریستین اندرسن»، «dePictus» و «BIB» حضور داشته و از چهره‌های شناخته‌شده در عرصه هنر کودک محسوب می‌شود.

ترهنده درباره روند داوری این دوره توضیح داد: داوری دوسالانه براتیسلاوا در چند مرحله انجام شد. ابتدا هر داور به‌صورت فردی آثار را بررسی می‌کرد و سپس در جلسه‌های گروهی، با بحث و تبادل نظر، به جمع‌بندی می‌رسیدیم. در این فرایند، شناخت زبان بصری اثر، تسلط بر تکنیک، هماهنگی تصویر با متن و نگاه خلاقانه از معیارهای اصلی ارزیابی بود. در پایان، برگزیدگان شامل یک جایزه بزرگ (درخت طلا)، پنج سیب طلایی و پنج پلاک افتخار معرفی شدند.

او با اشاره به سطح بالای آثار افزود: تعدد سبک‌ها و روایت‌های بصری بسیار چشمگیر بود. از آثار کاملاً دیجیتال گرفته تا تصویرسازی‌های دستی با رنگ، چاپ و ترکیب‌مواد. ایران نیز با مجموعه‌ای متنوع از آثار در این رویداد حضور داشت که نشان از رشد و پویایی تصویرگری در کشور دارد.

این داور ایرانی با تأکید بر اهمیت پیوستگی حضور ایران در چنین رویدادهایی گفت: ایران بیش از پنج دهه است که در این دوسالانه شرکت می‌کند. در طول این سال‌ها، تصویرگران ایرانی توانسته‌اند با بهره‌گیری از عناصر فرهنگی، داستانی و زیبایی‌شناسی بومی، آثار خود را در میان برترین‌های جهان مطرح کنند. حضور پی‌درپی در براتیسلاوا به تثبیت جایگاه جهانی تصویرگری ایران کمک کرده است.

او در ادامه درباره چالش‌های موجود توضیح داد: در داوری‌های بین‌المللی، گاهی شرایط فنی و کیفیت چاپ کتاب‌ها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. در این زمینه، محدودیت‌های اقتصادی، گرانی کاغذ و دشواری‌های تولید ممکن است بر کیفیت فیزیکی کتاب‌ها تأثیر بگذارد، اما خوشبختانه، ایده‌های خلاقانه و نگاه هنری تصویرگران ایرانی همواره توانسته است این محدودیت‌ها را جبران کند.

ترهنده به فضای فرهنگی و تعامل داوران نیز اشاره کرد و گفت: هیأت داوران امسال ترکیبی از متخصصان از کشورهای مختلف بود: اسلواکی، چین، آمریکا، دانمارک، اندونزی، برزیل، اسپانیا، شیلی، سوئیس و ایران. گفت‌وگوهای بین‌فرهنگی میان داوران بسیار الهام‌بخش بود. هر داور نه فقط درباره آثار، بلکه درباره شرایط تولید، فضای نشر و تربیت هنرمندان در کشور خود صحبت می‌کرد. این تبادل تجربه‌ها یکی از ارزشمندترین بخش‌های حضور در چنین رویدادهایی است.

او افزود: ایران در ذهن بسیاری از داوران دیگر به عنوان کشوری با ریشه‌های هنری عمیق و تصویرگرانی با هویت فرهنگی مشخص شناخته می‌شود. آن‌ها معتقد بودند آثار ایرانی روح خاصی دارند؛ ترکیبی از تخیل شاعرانه، رنگ‌های گرم و روایت انسانی که به راحتی در ذهن می‌ماند.

این داور ایرانی با اشاره به جایزه بزرگ این دوره که به نوشین صادقیان، تصویرگر ایرانی، اهدا شد، گفت: دریافت این جایزه نه تنها برای هنرمند، بلکه برای کل جامعه تصویرگری ایران افتخاری بزرگ است. این موفقیت، نشان می‌دهد که مسیر تصویرگری در ایران با وجود محدودیت‌ها و دشواری‌ها، مسیر درستی است و می‌تواند الهام‌بخش نسل جدید باشد.

او هم‌چنین نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را در رشد تصویرگری ایران پررنگ دانست و گفت: کانون در دهه‌های گذشته، با ایجاد بستر حرفه‌ای برای تولید کتاب، پرورش تصویرگران و حمایت از نشر آثار کودک، بنیان‌گذار جریان تصویرگری مدرن در ایران بوده است. بسیاری از تصویرگران مطرح امروز، کار خود را از کانون آغاز کردند و همچنان با این نهاد فرهنگی پیوند دارند.

ترهنده در پایان تأکید کرد: موفقیت در سطح جهانی حاصل تلاش جمعی است؛ از نویسنده و تصویرگر گرفته تا ناشر و نهادهای فرهنگی.

حضور در رویدادهایی چون براتیسلاوا فرصتی است تا هنر و فرهنگ ایرانی نه فقط دیده شود، بلکه در گفت‌وگوی جهانی درباره زیبایی و خیال، سهمی درخشان داشته باشد.