حمید صاحب، مدیرکل سلامت شهرداری تهران، در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره اقدامات انجام‌شده پس از جنگ ۱۲ روزه و خدمات ارائه‌شده به خانواده‌های آسیب‌دیده، گفت: تیم‌های اعزامی شهرداری تهران پس از پایان این جنگ، به مناطق مختلف اعزام شدند و به دو دسته تقسیم شدند؛ گروهی در مراکز تجمعی مستقر شدند تا به عزیزانی که آسیب دیده بودند خدمات روانشناسی و مشاوره‌ای ارائه دهند و گروهی دیگر نیز در میان همسایگان و اطرافیان آسیب‌دیدگان حضور یافتند تا به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم خدمات لازم را ارائه کنند.

وی افزود: این خدمات با همکاری روانشناسان شهرداری و وزارت بهداشت انجام شد و علاوه بر مشاوره‌های فردی و خانوادگی، حمایت‌های مادی نیز به خانواده‌ها ارائه شد.

این مقام مسئول ادامه داد: تفاوت رویکرد شهرداری تهران با سایر نهادها در این بود که تنها به ارائه مشاوره اکتفا نکرد، بلکه اگر خانواده‌ای، به‌ویژه خانواده‌های تنها و دارای کودک، به وسایل یا اقلام ضروری نیاز داشتند، شهرداری نسبت به تأمین آن اقدام کرد.

مدیرکل سلامت شهرداری تهران تصریح کرد: تنها در همین مدت کوتاه، به حدود ۷۲۰۰ خانواده خدمات مشاوره و حمایت‌های روانی ارائه شده است. اما مسئله فقط ارائه خدمات در شرایط بحرانی نیست، بلکه باید دسترسی مردم به خدمات مشاوره تسهیل شود. مشاوره امری ضروری اما پرهزینه است و ما باید آن را ارزان‌تر و در دسترس‌تر کنیم تا همه اقشار بتوانند از آن بهره‌مند شوند.

صاحب ادامه داد: به همین دلیل، شهرداری تهران در محلات مختلف فضاهایی را در اختیار مشاوران قرار داده تا در ازای استفاده از این مکان‌ها، خدمات مشاوره را به‌صورت بسیار ارزان یا حتی رایگان برای افراد کم‌برخوردار ارائه دهند. هزینه این خدمات نیز از سوی شهرداری پرداخت می‌شود.

وی تأکید کرد: ما به این کار افتخار می‌کنیم، چراکه این اقدام نوعی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است. اگر امروز مشاوره و حمایت روانی ارائه ندهیم، فردا ناچار خواهیم بود در حوزه آسیب‌های اجتماعی هزینه‌های سنگین‌تری بپردازیم. بنابراین، شهرداری تهران وظیفه دارد در این حوزه فعالانه عمل کند و نقش خود را در سلامت روان شهروندان ایفا نماید.

اضطراب؛ شایع‌ترین اختلال روانی در میان شهروندان تهرانی‌

مدیرکل سلامت شهرداری تهران، با اشاره به شیوع بالای اختلالات اضطرابی در میان شهروندان گفت: مردم تهران مانند دیگر نقاط جهان با اختلالات اضطرابی درگیر هستند و اضطراب به‌عنوان شایع‌ترین اختلال روانی در میان جامعه شناخته می‌شود.

وی افزود: ریشه اصلی این اختلالات در واقع فقدان دسترسی به خدمات مشاوره و حمایت روانی است. وقتی افراد نتوانند در زمان مناسب از مشاور یا روانشناس کمک بگیرند، مشکلات روانی آن‌ها تشدید می‌شود و در نهایت به اختلالات عمیق‌تر منجر می‌گردد.

صاحب در توضیح دلایل بروز اضطراب اظهار داشت: اضطراب محصول «تهدید درک‌شده» یا «فقدان حمایت درک‌شده» است. به این معنا که فرد احساس می‌کند در معرض خطری قرار دارد یا حمایت لازم از او سلب شده است، حتی اگر در واقعیت چنین نباشد.

وی افزود: این تهدید می‌تواند هر عاملی باشد که فرد آن را تهدیدآمیز تلقی می‌کند و میزان درک فرد از خطر در شکل‌گیری اضطراب نقش مهمی دارد.

مدیرکل سلامت شهرداری تهران ادامه داد: برای کنترل و درمان اضطراب، دو عامل کلیدی مؤثر است؛ آموزش و مشاوره. اگر در مراحل اولیه مداخله انجام شود، اضطراب قابل کنترل و درمان است، اما در صورت بی‌توجهی، این وضعیت عمیق‌تر می‌شود و می‌تواند به وسواس، افسردگی یا حتی اختلالات شدیدتری مانند سایکوز منجر گردد.

وی با تأکید بر ضرورت مداخله به‌موقع خاطرنشان کرد: مهم‌ترین اقدام در حوزه سلامت روان، شناسایی زودهنگام افرادی است که نیاز به مشاوره دارند. باید بتوانیم در همان لحظه‌ای که علائم اضطراب ظاهر می‌شود، مداخله کنیم تا از پیشرفت آن جلوگیری شود.

صاحب تصریح کرد: شهرداری تهران با توسعه خدمات مشاوره‌ای در سطح محلات و تسهیل دسترسی به روانشناسان، تلاش می‌کند این حلقه مفقوده را جبران کند.

سالمندان تهران با شبکه‌های مردمی به جامعه بازمی‌گردند

مدیرکل سلامت شهرداری تهران، با اشاره به گسترش خدمات سلامت روان و مشاوره برای اقشار مختلف شهروندان گفت: خدمات مشاوره‌ای شهرداری تهران محدود به قشر خاصی نیست و در اختیار همه شهروندان قرار دارد، اما برای گروه‌های خاص مانند سالمندان نیز برنامه‌های جداگانه و ویژه‌ای طراحی شده است.

وی افزود: در حوزه سالمندان، ما منتظر مراجعه افراد به مراکز خدماتی نمانده‌ایم، بلکه خودمان به سراغ آن‌ها رفته‌ایم. این کار از طریق کانون سالمندان که با عنوان «کانون جهان دیدگان» شناخته می‌شود، انجام می‌گیرد. ما یک شبکه مردمی سالمند تأسیس کرده‌ایم که به صورت خودجوش در محلات فعالیت می‌کند و وظیفه آن شناسایی، ارتباط‌گیری و حمایت از سالمندان است.

صاحب ادامه داد: این شبکه مردمی ابتدا سالمندان را شناسایی می‌کند و سپس آن‌ها را به مشارکت در رویدادهای فرهنگی و اجتماعی محله دعوت می‌کند تا از انزوا و گوشه‌گیری خارج شوند.

وی تأکید کرد: در واقع این مردم محله هستند که سالمندان را گرد هم می‌آورند، نه شهرداری؛ و این موضوع، نقطه قوت این طرح است.

مدیرکل سلامت شهرداری تهران با اشاره به بخش دیگری از فعالیت این شبکه گفت: حدود ۱۵ درصد از سالمندان، نیاز به خدمات خاص و پشتیبانی‌های ویژه دارند. در این موارد، اعضای شبکه مردمی سالمندان با پشتیبانی و نظارت شهرداری به سراغ آن‌ها می‌روند و خدمات لازم را ارائه می‌کنند.

وی افزود: در این فرایند، تمام مسائل امنیتی، اجتماعی و حمایتی مورد توجه قرار گرفته است و شهرداری وظیفه سازماندهی و نظارت را بر عهده دارد تا این خدمات با کیفیت و با رعایت اصول حرفه‌ای انجام شود.

صاحب در پایان خاطرنشان کرد: با فعال شدن شبکه‌های مردمی سالمندان، علاوه بر ارائه خدمات مشاوره و پشتیبانی، زمینه حضور فعال‌تر آن‌ها در جامعه و افزایش حس تعلق اجتماعی فراهم شده است.