همایون ارشادی، یکی از برجسته ترین بازیگران ایرانی با شهرت جهانی، با نقش آفرینی های عمیق و اصیل، پلی میان سینمای ایران و هالیوود ساخت. او که ابتدا معمار بود، با ورود اتفاقی به سینما در دهه ۱۹۹۰، به نمادی از تأمل فلسفی و انسانی در قاب تصویر تبدیل شد. ارشادی در ۲۶ مارس ۱۹۴۷ (۶ فروردین ۱۳۲۶) در اصفهان متولد شد و در ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ (۲۰ آبان ۱۴۰۴) پس از مبارزه ای طولانی با سرطان، در ۷۸ سالگی در تهران درگذشت. زندگی او، ترکیبی از هنر، مهاجرت، و استقامت بود. داستانی که خود شبیه فیلمی از عباس کیارستمی به نظر می رسد.

آغاز زندگی: از اصفهان تا ایتالیا و کانادا

ارشادی در خانواده ای فرهنگی در اصفهان بزرگ شد. علاقه اش به هنر از کودکی آشکار بود، اما مسیر حرفه ای اش را با تحصیل معماری آغاز کرد. او در دانشگاه Ca' Foscari ونیز ایتالیا فارغ التحصیل شد (۱۹۷۰) و پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به کانادا مهاجرت کرد. در ونکوور به عنوان معمار موفق کار کرد و دو فرزندش آنجا به دنیا آمدند. در ۱۹۹۰ به ایران بازگشت و زندگی اش با دیدار اتفاقی با عباس کیارستمی تغییر کرد. کیارستمی او را برای نقش اصلی «طعم گیلاس» انتخاب کرد، بدون هیچ تجربه بازیگری قبلی.

نکته کلیدی: ارشادی همیشه می گفت: «من نقش بازی نمی کردم، خودم بودم.» این فلسفه، رمز طبیعی بودن بازی هایش بود.

ورود به سینما: طعم گیلاس و نخل طلا

بیوگرافی همایون ارشادی + علت فوت همایون ارشادی

نقش اول ارشادی در طعم گیلاس (۱۹۹۷) عباس کیارستمی بود. فیلمی که نخل طلای جشنواره کن را برد و ارشادی را یک شبه به شهرت جهانی رساند. او مردی میانسال را بازی کرد که در جستجوی مرگ است، اما با تأمل در زندگی، مسیرش تغییر می کند. این نقش، نه تنها ارشادی را به عنوان بازیگر معرفی کرد، بلکه او را به نمادی از سینمای تأملی ایران تبدیل کرد.

دستاوردها و جوایز

نخل طلای کن (۱۹۹۷) – به عنوان بازیگر اصلی «طعم گیلاس»

دو نامزدی جایزه امی – برای نقش های بین المللی

جایزه سپنتا (۲۰۱۷) – جشنواره فیلم ایرانی سان فرانسیسکو

بیش از ۵۰ فیلم در کارنامه – از ایران تا هالیوود

حضور در جشنواره های معتبر مانند کن، برلین، و تورنتو

ارشادی یکی از معدود بازیگران ایرانی بود که بدون آموزش آکادمیک بازیگری، به سطح جهانی رسید.

فیلم های برجسته: از ایران تا هالیوود

ارشادی در بیش از ۵۰ فیلم بازی کرد – ترکیبی از سینمای هنری ایران و بلاک باسترهای هالیوودی:

سال	فیلم	کارگردان	نقش	نکته
۱۹۹۷	طعم گیلاس	عباس کیارستمی	بدیعی (اصلی)	نخل طلای کن – آغاز شهرت جهانی
۲۰۰۷	بادبادک باز	مارک فورستر	بابا (پدر امیر)	نقش احساسی در فیلم پرفروش هالیوود
۲۰۰۹	آگورا	آلخاندرو آمنابار	فیلسوف رومی	کنار ریچل وایز – سینمای تاریخی
۲۰۱۲	صفر تاریک سی	کاترین بیگلو	مقام پاکستانی	فیلم برنده اسکار
۲۰۱۱	ماهی ها عاشق می شوند	علی رفیعی	نقش مکمل	سینمای هنری ایران
۲۰۲۱	لاله	اسدالله نیک نژاد	نقش اصلی	آخرین نقش سینمایی – درباره لاله صدیق

فیلم های ایرانی دیگر: درخت گلابی (۱۹۹۸)، شوکران (۱۳۷۹)، یک بوس کوچولو (۱۳۸۴)، چ (۱۳۹۳).

زندگی شخصی و علت فوت همایون ارشادی

ارشادی دو فرزند در کانادا داشت و اغلب بین تهران و ونکوور سفر می کرد. او تا آخرین ماه های زندگی، علی رغم بیماری، فعال بود. در مصاحبه ای با Mediamax (آوریل ۲۰۲۵) گفت: «بازیگری، معماری احساسات است.»

درگذشت همایون ارشادی جهان سینما را شوکه کرد. بر اساس گزارش های خبری، علت فوت همایون ارشادی، سرطان تشخیص داده شده است. این هنرپیشه ی سرشناس، به رغم ابتلا به سرطان تا آخرین ماه های عمر پربارش، در عرصه ی هنر مشغول به فعالیت بود.

همچنین بخوانید:

بیوگرافی ثمینه باغچه بان؛ خالق جم جمک برگ خزون

در این مطلب شما را با دستاوردهای ثمینه باغچه‌بان، خالق جم جمک برگ خزون و بانوی ایرانی ادبیات کودک، آشنا می‌کنیم.

نتیجه گیری: ستاره ای که خاموش نشد

همایون ارشادی نه تنها بازیگر، بلکه معمار روح انسان بود. از کوچه های اصفهان تا فرش قرمز هالیوود، او با سادگی و عمق، قلب میلیون ها نفر را تسخیر کرد. میراثش در «طعم گیلاس»، «بادبادک باز»، و هر فریمی که بازی کرد، زنده است.

بیشتر بخوانید:

بیوگرافی دایان کیتون + معرفی بهترین فیلم های دایان کیتون

بهترین فیلمهای رابرت ردفورد؛ مروری بر کارنامه ی یک اسطوره

بیوگرافی لاسلو کراسناهورکایی؛ برنده ی نوبل ادبیات ۲۰۲۵

بیوگرافی ایوان کلیما؛ نویسنده چک تبارِ محبوب در ایران