تزیین کیک تولد و در کل، تزیین کیک یکی از رشته‌های مهم صنعت شیرینی‌سازی است.

یک کیک ممکن است از طریق قالب‌بندی و با گرفتن نقش مکان‌ها، اشخاص یا اشیاء، حالت سه بعدی پیدا کند. هم‌چنین استفاده از نمادهای دینی، ملی و تجاری در کیک‌های مختلف امری مرسوم است. گاهی نیز کیک برای یک مناسبت خاص اجتماعی تهیه شده و طبق محتوای آن مناسبت خاص تزیین می‌گردد.

تزیین کیک شامل مواردی هم‌چون پوشانیدن کیک از یک نوع کرم و استفاده از انواع دیگر کرم، مواد قندی و شکلات در زیباسازی آن می‌شود.

تاریخچه تزیین کیک تولد

آغاز تاریخ تزیین کیک به قرن هفدهم میلادی بازمی‌گردد. در سال ۱۸۴۰ با پیش‌رفت‌های به عمل آمده در کنترل دمای پخت و استفاده از پودر خمیر مایه، پخت‌و‌پز کیک راحت‌تر شد و این امر توجه به تزیین کیک را افزایش داد و کیک‌ جشن تولد هرچه بیش‌تر حالت دکوراتیو به خود گرفت. ابتدا تزیینات با الگوهای مختلف نظیر شکل گل‌ها و با استفاده از کرم انجام گردید و سپس استفاده از رنگ‌های خوراکی در تزیین کیک تولد به کار گرفته شد. هم‌چنین ساختن کیک چند طبقه یکی دیگر از موارد تزیین کیک بود که کاربرد گسترده‌ای یافت.

بنا به اعتقاد برخی از افراد، تزیین کیک به شکل امروزی، از فرانسه و از حدود سال ۱۸۴۰ آغاز شد و علت آن تصمیم یک شیرینی‌پز فرانسوی برای گران کردن قیمت کیک بود که شیرینی‌پز مذکور می‌خواست با تزیین کیک به این هدف برسد.

از ابتدای قرن ۲۰، تزیین کیک در آمریکا رواج بیش‌تری یافت و تزیین انواع کیک تولد، کیک عروسی و سایر کیک‌هایی که مخصوص مناسبت‌های خاص بودند به شکل حرفه‌ای رشد و گسترش یافت.

انواع مواد تزیین کیک

فوندانت (Fondant)

تزیین کیک تولد بر روی قسمت‌های بالا یا اطراف آن انجام می‌گیرد. تزیین کیک تولد با استفاده از مواد قابل خورده شدن و “فوندانت” که از آب، قند، ژلاتین و گلیسرول خوراکی ساخته می‌شود انجام می‌گردد. فوندانت در رنگ‌های مختلف و برای ساختن شکل‌های گوناگون، مانند شکل گل در تزیین کیک مورد استفاده قرار می‌گیرد و شکل‌دهی به آن راحت است. هم‌چنین “فوندانت” می‌تواند به عنوان پوشش کیک نیز به کار رود.

به برخی از “فوندانت‌”ها خامه اضافه می‌شود و هر سازنده‌ای برای بهتر شدن طعم فوندانت امکان دارد موادی به آن اضافه کند. از جنبه‌ی تزیین کیک، “فوندانت” فقط برای کات زدن اَشکال ساده که نیازی به نازک‌کاری ندارند مناسب است، برای استفاده از “فوندانت” به عنوان پوشش و روکش کیک باید به “فوندانت” موادی هم‌چون “گام پیست” (نوعی پودر آدامس که شرح آن در ادامه مطلب خواهد آمد) اضافه شود تا “فوندانت” به صورت سالم به روی کیک انتقال یابد، به‌خصوص هنگام کار بر روی کیک‌های بزرگ.

برای مطالعه بیشتر در مورد فوندانت، این مقاله در خصوص مواد، خواص و انواع فوندانت را مطالعه کنید.

کرم “رویال آیسینگ” (Royal icing)

کرم رویال “آیسینگ” از پودر سفیده‌ی تخم‌مرغ و پودر شکر(وانیل و آب‌لیمو) تشکیل شده است. کرم “رویال آیسینگ” در مجاورت هوا به سرعت خشک می‌شود و معمولاً به دلیل نداشتن خامه و یا کره در خارج از یخچال و در جای خشک با دمای نسبتاً پایین نیز قابل نگهداری است.

از “کرم آیسینگ” برای ایجاد طرح‌های کناره‌دار، مرزبندی بین اشکال و خطوط و ایجاد انحنا در نقوش روی کیک تولد می‌توان استفاده کرد.

مارسیپان، مارزیپان (Marzipan) یا خمیر بادام شکری

با این که استفاده از خمیر بادام منتسب به شیرینی‌پزان آلمانی و ایتالیایی است اما خواص خمیر بادام در اصل و ابتدا توسط زکریای رازی کشف شده است!

در قرون گذشته استفاده از خمیر بادام مختص اشراف بود ولی پس از قرن ۱۹ و با استخراج شکر از چغندر قند خمیر بادامِ مخلوط با شکر به وجود آمد و باعث ارزان‌تر شدن و استفاده‌ی عمومی از این نوع خمیر در تهیه و تزییین کیک تولد شد.

خمیر “مارسیپان” ازخمیر بادامِ خالص سفت‌تر است و اغلب به آن گلاب نیز زده می‌شود. از خمیر “مارسیپان” برای درست کردن نمونه‌های کوچک عروسک و گل و تزیین روی کیک تولد استفاده می‌شود و در برخی موارد به عنوان پوشش رویی کیک نیز به کار می‌رود.

“گام پیست” (Gum paste ) یا خمیر آدامسی

“گام پیست” نوعی خمیرخوراکی است که در مجاورت هوا به سرعت خشک می‌شود و از آن در شکل‌دهی طرح‌های کیک استفاده می‌گردد و جنس آن شکنندگی زیادی دارد. برای اجرای شکل‌های ویژه بر روی کیک‌هایی که دارای نازک‌کاری هستند لازم است که از “گام پیست” استفاده شود، “گام پیست” با اضافه شدن به “خمیرفوندانت” باعث می‌شود که خمیر حالت کش‌دار و مانند آدامس بیابد و هنگام شکل‌دهی به طرح‌هایِ روی کیک، پاره نشود.

جوهر خوراکی

این نوع از رنگ‌های خوراکی از سال ۱۹۹۰ میلادی و ابتدا با تولید جوهرهای فاقد “توکسیت” آغاز شد و با پیش‌رفت تدریجی به صورت رنگ ژله‌ای خوراکی در تزیین کیک تولد و از جمله برای رنگ کردن لایه‌ی “فوندانت” کیک تولد و دیگر تزیینات مشابه کاربرد پیدا کرد.

کاغذ برنج “ریس پی‌پر” (Rice paper)

کاغذ برنج از جنس نشاسته و شکر و رنگ‌های خوراکی بوده و توسط ابزارهایی خاص می‌توان بر روی آن مطالبی نوشت و در تزیین کیک تولد مورد استفاده قرار داد.

روش‌های تزیین کیک تولد و عروسی

استفاده از قالب های آماده

همان‌طوری که از نام این روش پیداست، کیک تولد ابتدا با استفاده از قالب، شکلی خاص یافته و سپس پخته می‌شود و پس از آن با استفاده از وسایلی هم‌چون قیف قنادی و ماسوره تزیین می‌گردد.

چاپ با جوهر خوراکی (کیک تصویری)

در این روش، با استفاده از جوهر خوراکی تصویر دیجیتالی مورد نظر بر روی کاغذخوراکی منتقل می‌شود و سپس آن کاغذخوراکی بر روی کیک تولد قرار می‌گیرد.

روش “ویفرمیچ” (Wafer Mache) یا کاغذ برنج

در این روش این بارتصاویر بر روی کاغذ برنج حکاکی شده و سپس آن کاغذ برنج بر روی کیک تولد قرار داده می‌شود

روش لمبث Lambeth

روش “لمبث” یکی از روش‌های قدیمی تزیین کیک است که هنوز هم کاربرد دارد. این روش توسط شخصی انگلیسی به نام “ژوزف لمبث” در سال ۱۹۲۰ ابداع گردید که طی آن ابتدا تمام سطح کیک با “خمیر فوندانت” پوشیده شده و سپس با استفاده از قیف قنادی و ماسوره طرحی چند لایه بر روی کیک ایجاد می‌شود.

روش “ویکتوریایی”

روش “ویکتوریایی” یکی از قدیمی‌ترین روش‌های شناخته شده‌ی تزیین کیک است که بیش‌تر در مورد کیک‌های عروسی کاربرد دارد و همیشه شامل یک کیک چندطبقه و پوشیده شده از “فوندانت” است که با استفاده از قیف قنادی و سایر ابزارهای مشابه بیش‌تر با طرح‌های گل تزیین می‌شود.