اولین شهر تاریخی ایران در یونسکو + تصاویر معرفی اولین شهر تاریخی ایران

دیروز، یکشنبه هجدهم تیرماه، در چهل و یکمین جلسه کمیته میراث جهانی یونسکو که در شهر کراکوف لهستان برگزار شد، ثبت شهر خشتی یزد در فهرست میراث جهانی پذیرفته شد.ایران سال‌ها به دنبال ثبت جهانی این شهر کویری در فهرست سازمان یونسکو بود، اما به دلیل چند ایراد از جمله وجود ساختمان‌های بتنی و غیرخشتی، یونسکو از ثبت این اثر خودداری می کرد تا اینکه سرانجام این امر دیروز تحقق یافت.

جا دارد اشاره کنیم که ۲۱ بنا، محوطه و میراث طبیعی ایران از جمله پاسارگاد، پرسپولیس، قلعه بم، میدان امام اصفهان، کویر لوت، باغ ایرانی، میمند، بیستون، کاخ گلستان، مسجد سلطانیه و… در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، اما تا کنون هیچ شهری از ایران وارد این فهرست نشده بود.

یزد بیست و دومین اثر ثبت شده از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به شمار می رود.

به همین بهانه بد نیست نگاهی کوتاه به جاذبه های گردشگری شهر بادگیرها داشته باشیم. برای این منظور در ادامه با روزیاتو همراه باشید.

یزد گنجینه ای از هنر، فرهنگ و تمدنی ایرانی را در خود دارد که می توان به بناهای مذهبی، بقعه، مساجد، حسینیه ها، زیارتگاه های زرتشتیان، خانه های تاریخی، آب انبارها، باغ های تاریخی، بادگیرها و بازارچه ها اشاره کرد.

از دیگر اماکن دیدنی یزد می توان به زندان اسکندر، بقعه شیخ احمد فهادان، مجموعه تاریخی هشت، مسجد چهل محراب، آتشکده زرتشتیان، گنبد مصلای عتیق، بقعه دوازده امام، مسجد یعقوبی و بقعه سید شمس الدین اشاره نمود.

باغ دولت آباد

باغ دولت آباد یکی از باغ های تاریخی استان یزد و از معروف ترین باغ های ایران است که مخاطبان و شهرتی جهانی دارد.

باغی که در فهرست آثار یونسکو قرار دارد و گفته شده که در اواخر دوره افشاریه احداث گردید. این باغ با مساحتی در حدود ۷۰ هزار متر مربع شامل ساختمان‌ها، حوض‌ها و آبنماهای بسیاری است که در فضای بین آنها باغ‌هایی با درختان انار و انگور و… با گل‌های فراوانی زینت بخش محیط شده اند.

یکی از خصوصیات مهم این باغ، نظم دقیق و هندسی در نحوه کاشتن درختان است و برای این منظور هر بخش از باغ که به مربع یا مستطیل است به مربع های کوچک تقسیم و در هر راس این شبکه مربعی یک درخت که عمر طولانی تر دارد کاشته می شد و سپس این مربع ها به مربع های کوچک تر تقسیم و در هر راس آن درختان با عمر متوسط و به همین ترتیب درختان با عمر کوتاه در رأس های مربع های میان آنها قرار می گیرد.

آتشکده (آتش ورهرام)

بنای فعلی آتشکده در سال ۱۳۱۳ خورشیدی با همت و کمک مالی زرتشتیان یزد و پارسیان هندوستان احداث گردیده است. ساختمان آتشکده با معماری زیبایی برگرفته از هنر معماری هخامنشیان در مرکز حیاطی بزرگ و سرسبز و بر بلندی قرار گرفته و برپیشانی عمارت نقش «فروهر» جلوه گر است.

اهمیت آتشکده به قدمت آتش درون آن است که گفته شده از حدود ۱۵۲۰سال پیش تاکنون فروزان مانده و حفاظت گردیده است.

میدان امیرچخماق

مجموعه‌ی امیرچخماق یزد شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آب‌انبار است. میدان امیرچخماق یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های تاریخی و گردشگری یزد است. قدمت این مجموعه به دوران تیموریان (قرن نهم) بازمی‌گردد. جلال‌الدین امیرچخماق، حاکم یزد در آن دوران، بانی ساخت این مجموعه بود. این مجموعه در ۱ شهریور ۱۳۷۸ با شماره‌ی ۲۴۱۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آب‌انبار رستم گیو

آب‌انبار رستم گیو، یکی از آب‌انبارهای قدیمی یزد است که قدمت آن به دوران قاجار بازمی‌گردد. این آب‌انبار در حاشیه‌ی بلوار بسیج یزد قرار دارد. از آنجا که یزد در منطقه‌ی کویری کشورمان قرار دارد، تامین و ذخیره‌ی آب در آن اهمیت بسیار زیادی داشته است، به همین دلیل آب‌انبار رستم گیو نیز نقش بسزایی در این زمینه ایفا می‌کرد.

ساخت این آب‌انبار ۲ سال طول کشید و تمامی هزینه‌های ساخت آن را رستم گیو، نماینده‌ی وقت زرتشتیان در مجلس شورای ملی، تامین کرد.

از مهم‌ترین ویژگی‌های این آب‌انبار داشتن ۲ دهانه است و دو محله‌ی زرتشتیان و مسلمانان (که در فاصله‌ی ۲ کیلومتری از هم قرار داشتند) می‌توانستند از آن استفاده کنند. این اثر تاریخی در ۱۵ دی ماه ۱۳۷۵ با شماره‌ی ۱۸۲۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

مدرسه ضیائیه (زندان اسکندر)

مدرسه ضیائیه معروف به زندان اسکندر از آثار «مولانا ضیاء الدین حسین رضی» است که در سال ۶۳۱ قمری آن را بنیان نهاد و بنای آن در سال ۷۰۵ قمری توسط پسرانش به اتمام رسید.

شبستان مدرسه دارای محراب است و در اطراف مدرسه، رواق هایی ساخته شده است. گنبد خشتی این بنا با تزئینات گچبری و نقاشی آبرنگ بر بلندای این ساختمان خود نمایی می کند که نمونه ای از معماری دوره مغول در ایران است.

مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد به شیوه یک ایوان در دل کویره که حدود ۱۰۰ سال و سه دوره بنا شده است. پایه های اصلی مسجد را ساسانیان و بنای فعلی مسجد، از لحاظ شیوه معماری متعلق به دو دوره موسوم به آذری است.

بنای گنبد خانه متعلق به دوره ایلخانی و سر در رفیع مسجد متعلق به زمان شاهرخ و دوره تیموری است. این بنا از لحاظ خوابیدگی گنبد، سردر رفیع و بلند و همچنین کاشی کاری زیبا و منحصربه فرد، شهرت داشته و فوق العاده زیباست.

بازار تاریخی زرگری شهر یزد

بازار تاریخی زرگری شهر یزد یکی از جاذبه‌های گردشگری این استان کویری است که پس از سال‌های متمادی به دلیل عرضه تولیدات صنعت طلاسازی با ویژگی‌هایی خاص، همچنان پررونق باقی مانده است.

بازار مسگرها در یزد

بازار مسگرها از بازارهای سنتی و قدیمی شهر یزد است. در این بازار انواع مصنوعات مسی و فلزی ساخته و عرضه می‌شود. صنایع دستی تزئینی، ظروف آشپزخانه و ابزار آلات کشاورزی از محصولات این بازار است.

دخمه زرتشتیان

دخمه زرتشتیان را با نام برج خاموشان و برج سکوت نیز می‌شناسند. این دخمه در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی یزد در حوالی منطقه صفائیه و روی یک کوه رسوبی و کم ارتفاع به نام کوه دخمه قرار گرفته‌است.