مجموعه‌ای شگفت‌انگیز از قدیمی ترین عکس های جهان؛ تاریخ در لنز دوربین

در این مطلب 19 مورد از قدیمی ترین عکس های جهان که هرکدام به نوبه خود بخشی از تاریخ بشریت را به تصویر می‌کشند، بررسی خواهیم کرد؛ با ما همراه باشید.

گاهی اوقات می‌توان به کمک یک تصویر هزاران حرف و سخن را به بیننده منتقل کرد و پیامی که در چند صفحه نوشته جا می‌شود را در یک فریم جا داد. از زمان اختراع تصویربرداری تاکنون هم تاثیر عمیق تصاویر مختلف با پیشرفت دوربین‌های عکاسی و تکنیک‌های مختلف شکار لحظه‌ها، کمتر نشده است.

در ادامه 19 تصویر تاریخی را که در بین دهه‌های 20 و 60 قرن نوزدهم ثبت شده‌اند، خواهیم دید؛ این تصاویر جز قدیمی ترین عکس های دنیا هستند و در میان آن‌ها اولین عکس جهان هم که در نگاه اول آنچنان قابل‌توجه نیست هم به چشم می‌خورد؛ عکس‌های این مجموعه به احتمال قوی، ‌تصورات ما در مورد گذشته را دستخوش تغییر خواهند کرد.

19 مورد از قدیمی ترین عکس های جهان

1. اولین عکس تاریخ

تصویر بالا اولین عکس جهان است که در سال 1826 میلادی (1205 خورشیدی) توسط ژوزف نیسه‌فور نیپس (Nicéphore Niépce) از پنجره منزلش در فرانسه ثبت شده است. نیپس برای این تصویر قدیمی صفحه‌ای مفرغی را که با مخلوطی از قیر و آب‌ پوشانده شده بود در دوربینی ابتدایی گذاشت و آن را به مدت دو روز در معرض نوری که از پنجره منزلش به داخل می‌تابید، قرار داد. در طول این مدت، نور بخش‌هایی از قیر را سفت کرد و سایه‌ی بسیار محوی از ساختمان‌های اطراف را بر روی صفحه ثبت کرد؛ بخش‌های سفت نشده از مخلوط قیر و آب هم بعد از اتمام فرآیند شسته شدند. این تکنیک عکس‌برداری بعدها توسط خود نیپس، هلیوگرافی (Heliography) نام گرفت.

2. تصویر لوئی داگر

از آنجایی که تصاویر ثبت‌شده با تکنیک نیپس غیراقتصادی و ناکارآمد بودند، این مخترع فرانسوی در حدود یک دهه‌ بعد با فردی به نام لوئی داگر (Louis Daguerre) شراکتی را آغاز کرد که حاصل آن توسعه‌ی روشی مناسب‌تر برای ثبت تصاویر بود. روش جدید که در آن به جای مفرغ از صفحه‌های یدید نقره به همراه بخار جیوه استفاده می‌شد، به افتخار داگر به نام داگرئوتایپ (Daguerréotype) معروف شد؛ نیپس قبل از توسعه‌ی کامل این روش در سال 1212 خورشیدی از دنیا رفت. تصویر بالا یکی از قدیمی ترین عکس های جهان به روش داگرئوتایپ، از خود لوئی داگر است.

3. اولین تصاویر ثبت شده

تصویر بالا یکی از قدیمی ترین عکس های تاریخ از چند مجسمه‌ی گچی است که چهار سال پس از مرگ نیپس، توسط داگر به ثبت رسید. تکنیک داگرئوتایپ تا قبل از اینکه دولت فرانسه تضمین پرداخت حقوق مادام‌العمر را در سال 1218 به داگر نداد، به صورت رازی مخفی و سربه‌مهر باقی مانده بود.

4. نمایی از منزل لوئی داگر

عکس قدیمی بالا یک سال قبل از آشکار شدن جزئیات روش داگرئوتایپ از منزل لوئی داگر به ثبت رسید. این تکنیک عکس‌برداری نیازمند زمان زیادی برای تابیدن نور بر روی صفحات تعبیه شده بود و امکان ثبت تصویر از سوژه‌های متحرک با آن، تقریبا غیرممکن بود؛ مساعد بودن شرایط نوری محیط هم نقش بسیار مهمی در کیفیت تصویرهای ثبت‌شده توسط داگر داشتند.

5. قدیمی ترین عکس انسان‌های زنده

مدت کوتاهی پس از ثبت اثر قبلی از لیست قدیمی ترین تصاویر جهان، داگر این عکس قدیمی را از بولوار تمپل (Boulevard du Temple) در پاریس گرفت. اگر به دقت به گوشه‌ی سمت چپ پایین تصویر نگاه کنید، فردی را در حال واکس زدن کفش شخص دیگری می‌بینید. با وجود نیاز به مقدار قابل‌توجهی زمان برای عکس‌برداری به روش داگرئوتایپ، افرادی که در خیابان رو به روی ساختمان عبور می‌کردند در تصویر قابل‌مشاهده نیستند؛ اما از آنجایی که این دو شخص به اندازه‌ی کافی ثابت مانده بودند، حضور آن‌ها بخشی از تصویری شد که بعدها به عنوان اولین عکس از افراد زنده معروف شد.

6. قدیمی‌ترین سلفی جهان!

عکاسی آمریکایی به نام رابرت کارنلیس (Robert Cornelius) در اوایل پاییز سال 1218 تصویری را که به اعتقاد بسیاری اولین سلفی تاریخ است، در فیلادلفیا به ثبت رساند. همانطور که اشاره شد، به دلیل زمان‌بر بودن روش تصویربرداری داگرئوتایپ کارنلیس برای گرفتن عکس خود مجبور بود تا مدت زمان کوتاهی را در جلوی دوربینش بدون حرکت بایستد.

7. اولین عکس ماه

دانشمند و تاریخدان بریتانیایی، جان ویلیام دریپر (John William Draper) در سال 1219 اولین تصویر گرفته‌شده از قمر زمین را به نام خود ثبت کرد. تصویربرداری در نور شب و با استفاده از وسایل ابتدایی دوران دریپر بسیار کار مشکلی بود و کیفیت پایین عکس ثبت‌شده هم به خوبی این موضوع را نشان می‌دهد. بر اساس اطلاعات موجود از انجمن فیزیک آمریکا (APS)، ده سال پس از این اقدام دریپر به همراه ستاره‌شناسی دیگر، عکسی به سبک داگرئوتایپ از ستاره کرکس نشسته (Vega) که جزو صورت فلکی شَلیاق (Lyra) است را به ثبت رساند.

8. قدیمی ترین عکس یک رئیس جمهور

اولین عکس داگرئوتایپ از یک رئیس جمهور، ویلیام هنری هریسون (William Henry Harrison) را که تنها سی روز پس از منصوب شدن به عنوان شخص اول آمریکا، در روز بیست و پنجم فروردین سال 1220 به دلیل ابتلا به ذات الریه جان خود را از دست داد، ‌نشان می‌دهد. تصویر اصلی ثبت‌شده در حال حاضر مفقود است و عکس بالا داگرئوتایپی از نقاشی هریسون است که در حدود ده سال پس از مرگش، تهیه شده است.

9. اولین عکس موجود از یک رئیس جمهور

تصویر بالا مربوط به جان کوئینسی آدامز (John Quincy Adams)، رئیس جمهور آمریکا بین سال‌های 1203 تا 1207 است که در اوایل سال 1223 در استودیویی در واشینگتن به ثبت رسیده است. این مورد از لیست قدیمی ترین عکس های جهان، تصویری با ابعاد 13 در 10 سانتی‌متر بوده که تا مدت‌ها در میان دارایی‌های یکی از خانواده‌های نزدیک به خانواده آدامز قرار داشت. تا یک ماه آینده پرتره جان کوئینسی آدامز در یک حراجی به فروش خواهد رسید؛ کارشناسان ارزش تقریبی این اثر تاریخی را بین 150 تا 250 هزار دلار تخمین می‌زنند.

10. قدیمی ترین عکس موجود از آبراهام لینکلن

تصویر بالا مدت کوتاهی پس از انتخاب شدن آبراهام لینکلن (Abraham Lincoln) به عنوان سناتور ایالت ایلینوی، در اواسط قرن نوزدهم میلادی تهیه شده است؛ لینکلن در آن زمان وکیلی 37 ساله با آینده‌ای درخشان بود. بر طبق اطلاعات کتابخانه‌ی کنگره ایالات متحده، پسر لینکلن، اظهار کرده است که تصویر بالا در ایالت واشینگتن و یا شهر سنت لوئیس گرفته شده است. شانزدهمین رئیس جمهور آمریکا یکی از شناخته ‌شده‌ ترین افراد تاریخ ایالات متحده است که کشور را در خلال جنگ داخلی رهبری کرد.

11. تصویر لینکلن در سال 1243

در این عکس که در بحبوحه جنگ داخلی آمریکا در سال 1243 گرفته شده است، استرس و فشار جنگ به خوبی در چهره لینکلن نمایان است. این رئیس جمهور برجسته در بیست و پنجم فروردین 1244 توسط جان ویلکس بوث (John Wilkes Booth)‏، در تئاتری در واشینگتن ترور شد؛ کمی پس از این حادثه جنگ داخلی به پایان رسید.

12. نبرد آنتیتام

نبرد آنتیتام (Battle of Antietam) یکی از کشتارهای جنگ داخلی آمریکا در اواخر تابستان سال 1241 بود که تلفات زیادی را از دو طرف به جا گذاشت. در این تصویر جسد سربازان ارتش ایالات مؤتلفه را می‌بینید که به عنوان تلاشی برای نشان دادن آثار مخرب جنگ به افرادی که از میدان نبرد دور بودند، تهیه شده است. قبل از توسعه‌ی روش‌های عکس‌برداری، اخبار جنگ و تلفات تنها در قالب گزارش‌های نوشتاری به دست سایرین می‌رسید.

13. سقوط فورت سامر

در خلال جنگ داخلی آمریکا تکنیک داگرئوتایپ جای خود را به روش‌های جدیدی همچون عکاسی استریوسکوپی (stereoscopy) داد. در تصویر بالا هم که یکی از قدیمی ترین عکس های جهان است، عکاس دو تصویر را از زاویه‌هایی که با هم به میزان اندکی تفاوت داشته‌اند، ثبت کرده و تصور سه بعدی بودن را در بیننده ایجاد کرده است. این تصویر که بر روی کاغذ‌ البومین نقره چاپ شده است، تصرف فورت سامر (Fort Sumter) را توسط ارتش ایالات مؤتلفه نشان می‌دهد. این اتفاق یکی از اقداماتی بود که باعث افروختن آتش جنگ داخلی در آمریکا شد.

14. انقلاب فرانسه

در این تصویر قدیمی سنگرهای ساخته شده‌ی یکی از خیابان‌های پاریس را در اوایل تابستان سال 1227 می‌بینید. این حرکت که توسط کارگران بر علیه حکومت فرانسه سازمان‌دهی شده بود، باعث مرگ هزاران نفر شد.

15. تصویری از جنگ

مورد بعدی از لیست قدیمی ترین عکس های جهان به ژنرالی آمریکایی با نام جان ای وول (John E. Wool) در جریان جنگ آمریکا و مکزیک مربوط می‌شود؛ این تصویر تصرف شهر سالتیلو (Saltillo) در کشور مکزیک را در اوایل سال 1225، نشان می‌دهد. جنگ رخ داده دو سال به طول انجامید و عکس‌های آن جزو قدیمی ترین تصاویر موجود از درگیری‌های میان کشورها است. آمریکا در جریان این جنگ پایتخت مکزیک را تصرف کرد و در معاهده‌ای که بین دو کشور امضا شد، مکزیک توافق کرد که ایالت کالیفرنیا و بخشی از جنوب غربی آمریکا را بدون هیچ شرط و تعللی تخلیه کند.

16. اولین تصویر خورشیدگرفتگی

تصویر بالا به اعتقاد بسیاری قدیمی ترین عکس موجود از خورشیدگرفتگی است که در ششم مرداد ماه سال 1230 توسط فردی به نام فردریک برکوسکی (Friedrich Berkowski)، از رصدخانه سلطنتی پروس، به ثبت رسیده است. قبل از این اقدام عکاسان سراسر جهان در تهیه‌ی تصویر کسوف به روش داگرئوتایپ با مشکلاتی مواجه بودند، اما بر اساس مقاله‌ای که در سال 1384 در ژورنال Acta Historica Astronomiae به چاپ رسید، عکس قدیمی برکوسکی اولین تصویری در جهان است که تاج خورشید را به درستی نشان می‌دهد.

17. جلسه بزرگ منشورگرایان

در این تصویر قدیمی که مربوط به بیست و یکم فروردین سال 1227 می‌شود، جلسه‌ای بزرگ از طرفداران جنبش سیاسی منشورگرایی یا چارتسیم را می‌بینیم که در لندن برگزار شده است. در این جنبشِ بریتانیا معترضان خواهان تغییر ساختار پارلمان کشور برای اعطای حق رای به کارگران بودند. در همین سال جنبش‌های مشابهی در سراسر اروپا شکل گرفتند که خواسته‌ی اصلی آن‌ها بهبود شرایط زندگی طبقه کارگر جامعه بود.

18. معبد زئوس

تصویر بالا معبد زئوس (Temple of Zeus) در آتن یونان را در سال 1221 نشان می‌دهد. همزمان با اوایل توسعه روش‌های عکس‌برداری، ثبت تصاویر مکان‌های باستانی در مرکز توجه‌ بود؛ در عصر حاضر دانشمندان تصاویر قرن نوزدهم که از خرابه‌های باستانی تهیه شده‌اند را برای بررسی تغییرات حاصل از گذر زمان بر روی این مکان‌ها و فضای اطراف آن‌ها، موردمطالعه قرار می‌دهند. این معبد برای یکی از خدایان باستان به نام زئوس، در قرن پنجم قبل از میلاد، ساخته شده بود.

19. ابتدایی‌ترین روش‌های بیهوشی

آخرین مورد از لیست قدیمی ترین عکس های جهان تصویری داگرئوتایپی، مربوط به سال 1226 است که گروهی از پزشکان بوستون آمریکا را در حال بیهوش کردن بیماری با نام ادوارد گیلبرت ابوت، با استفاده از اتر، نشان می‌دهد. توسعه تکنیک بیهوشی در قرن نوزدهم فرصت‌های بیشماری را برای اجرای عمل‌های جراحی مختلف فراهم کرد و وضعیت درمانی افراد جامعه را به میزان چشم‌گیری بهبود بخشید.