ماسل کارها: تاریخچهٔ فورد موستانگ (قسمت سوم)

متأسفانه هفتهٔ گذشته به دلیل پوشش اخبار و مطالب نمایشگاه خودروی لس‌آنجلس، فرصت تهیهٔ قسمت دیگری از سری مطالب ماسل کارها فراهم نشد و بنابراین حالا با یک هفته وقفه ادامهٔ تاریخچهٔ فورد موستانگ را پی می‌گیریم. در قسمت قبلی تاریخچهٔ موستانگ تا سال 1969 و معرفی مدل جدید باس 302 پیش رفتیم و امروز به ادامهٔ ماجرا می‌پردازیم. گفتیم که باس 302 تنها عضو خانوادهٔ جدید باس نبود و در همان سال 1969 مدل دیگری هم به سری باس موستانگ اضافه شد. فلسفهٔ وجود این مدل نیز مشابه مدل باس 302 بود یعنی در ابتدا برای شرکت در مسابقات ساخته شد اما تفاوت اصلی در اینجا بود که این مدل جدید برای شرکت در مسابقات نسکار نظر گرفته شد بود. البته فورد در آن زمان با مدل تورینو در مسابقات نسکار حضور داشت اما قصد داشت موستانگ را هم روانهٔ این مسابقات کند.

فورد در آن سال‌ها در بین پیشرانه‌های خود، موتور 7 لیتری V8 غول‌پیکری داشت. این موتور که 429 اینچ مکعب حجم داشت برای رقابت با موتورهای همی کرایسلر ساخته شده بود و حتی سر سیلندر آن نیز مانند موتورهای همی کرایسلر از نوع کروی بود. این موتور در آن زمان در مدل تورینو ارائه می‌شد اما فورد تصمیم گرفت موستانگ را هم برای شرکت در مسابقات نسکار به همین پیشرانهٔ 429 مجهز کند. البته این موتور 7 لیتری با پیشرانهٔ 7 لیتری 428 کبرا جت و سوپر کبرا جت که برای موستانگ ارائه می‌شد متفاوت بود؛ بنابراین عضو جدید خانوادهٔ باس با توجه به حجم موتورش، باس 429 نام گرفت؛ اما این پیشرانه به حدی بزرگ بود که در محفظهٔ موتور موستانگ جای نمی‌گرفت. به همین دلیل با ایجاد تغییراتی مانند انتقال باطری به درون صندوق بار، نهایتاً پیشرانهٔ 429 در سینهٔ موستانگ نصب شد. بدین ترتیب سرانجام در سال 1969 مدل باس 429 به‌عنوان عضو دوم خانوادهٔ باس برای شرکت در مسابقات نسکار معرفی شد.

این مدل برخلاف باس 302 ظاهر معمولی و ساده‌ای داشت و صرفاً به یک اسپویلر جلو و دریچهٔ روی کاپوت مجهز شده بود؛ اما مانند باس 302، باس 429 نیز در تعداد محدودی برای فروش به بازار عرضه شد. این مدل در همان سال 1969 با قیمت 4925 دلار راهی نمایندگی‌های فروش شد یعنی 1400 دلار بیشتر از باس 302؛ بنابراین باس 429 خودروی بسیار گران‌قیمتی بود. فورد به‌طور رسمی قدرت این مدل را 375 اسب بخار اعلام کرده بود اما اندازه‌گیری‌های غیررسمی قدرتی بیش از 500 اسب بخار را نشان می‌دادند. باس 429 تنها طی دو سال 1969 و 1970 در تعداد فقط 1200 دستگاه ساخته شد و پس‌ازاین به دلیل کاهش حجم موتور در مسابقات نسکار، افزایش قیمت سوخت و قیمت بالا این مدل، فورد به تولید آن پایان داد اما باس 429 به‌عنوان یکی از افسانه‌ای‌ترین مدل‌های تاریخ موستانگ برای همیشه در یادها باقی ماند.

اما از باس‌ها که بگذریم، باید به شلبی‌های سال 1969 بپردازیم. همان‌طور که در قسمت‌های قبلی به‌طور کامل شرح دادیم، موستانگ شلبی برای اولین بار با مدل GT350 در سال 1965 یعنی یک سال پس از معرفی موستانگ متولد شد و بعداً در سال 1967 مدل شلبی GT500 هم به آن اضافه شد. این دو مدل تا سال 1968 توسط شرکت شلبی ساخته می‌شدند اما در تابستان سال 1969 کارول شلبی به قرارداد خود با فورد پایان داد و به همین دلیل فورد خودش اقدام به تولید مدل‌های شلبی نمود؛ اما با اینکه در سال 1969 تولید موستانگ‌های شلبی توسط خود فورد انجام گرفت، از لحاظ ظاهری کاملاً با موستانگ‌های معمولی متفاوت شدند چراکه هم‌زمان با جابجایی تولیدکننده، در ظاهر دو مدل GT350 و GT500 هم تغییراتی ایجاد شد. عمدهٔ این تغییرات در نمای جلویی خودرو انجام گرفته بود به‌نحوی‌که چراغ‌ها، جلوپنجره و به‌طورکلی دماغهٔ خودرو به‌طور کامل تغییر کرده و به‌کلی با قبل متفاوت شد. بدین ترتیب موستانگ‌های شلبی مدل 1969 در ظاهر از نسخه‌های معمولی موستانگ نیز متمایز شدند و آن شباهت کلی که قبلاً بین این مدل‌ها وجود داشت از بین رفت.

علاوه بر این، فورد در شلبی GT350 پیشرانهٔ 4.7 لیتری 310 اسب بخاری قبل را با یک نمونهٔ 5.8 لیتری V8 جایگزین کرد که البته قدرت کمتری معادل 290 اسب بخار تولید می‌کرد. از طرف دیگر، مدل GT500 نیز پیش‌ازاین از پیشرانهٔ 7 لیتری V8 کبرا جت استفاده می‌کرد که قدرت آن توسط شلبی به 360 اسب بخار رسیده بود اما با توجه به قطع همکاری شلبی با فورد، در سال 1969 فورد از همان نسخهٔ معمولی و استاندارد موتور کبرا جت خود در شلبی GT500 استفاده کرد که در مدل‌های GT و مک وان هم ارائه می‌شد و 335 اسب بخار قدرت داشت. بدین ترتیب شلبی GT500 مدل 1969 از لحاظ پیشرانه و قدرت هیچ تفاوتی با موستانگ GT 428 و مک وان 428 کبرا جت نداشت.

اما این سال را می‌توان دوران افول موستانگ‌های شلبی دانست چراکه کاهش قدرت و انتقال تولید از شلبی به فورد موجب کاهش فروش آن‌ها شد. به همین دلیل مدل‌های شلبی GT350 و GT500 توسط فورد تنها در دو مدل 1969 و 1970 به بازار عرضه شدند و سپس تولید و عرضهٔ آن‌ها پایان یافت. البته کل شلبی‌های مدل 1969 و 1970 همگی در سال 1969 توسط فورد تولید شدند و حتی یک دستگاه از آن‌ها هم در سال 1970 ساخته نشد. داستان ازاین‌قرار بود که به دلیل کاهش فروش مدل‌های شلبی در سال 1969، تعداد 789 دستگاه از نمونه‌های تولید سال 1969 فروش نرفتند. به همین دلیل فورد با تغییر شمارهٔ وین، آن‌ها را با مدل 1970 به بازار عرضه کرد. همچنین در شلبی‌های مدل 1970 دو تغییر ظاهری جزئی هم اعمال شد که عبارت بودند از تغییر اسپویلر جلو و ایجاد دو خط مشکی‌رنگ روی کاپوت. این آخرین مدل موستانگ‌های شلبی کلاسیک بود و پس‌ازاین غیبتی طولانی در ساخت مدل‌های شلبی حادث شد تا جایی که به مدت 35 سال خبری از آن‌ها در بین مدل‌های موستانگ نبود.

Mustang Shelby GT500 1970

درهرحال سال‌های 1969 و 1970 را می‌توان سال‌هایی دانست که خانوادهٔ موستانگ بیشترین تنوع را داشت چراکه مدل‌های مختلف موستانگ در این سال‌ها شامل پایه، GT، مک وان، باس 302، باس 429، شلبی GT350 و شلبی GT500 می‌شدند. این تنوع فوق‌العاده هیچ‌گاه در سال‌های بعد تکرار نشد. همچنین در این سال‌ها در بین مدل‌های موستانگ همچنان سه نسخه کوپه هادتاپ، کوپه فست‌بک و کابریولت وجود داشت. در سال 1970 اما فورد بار دیگر تغییراتی را در ظاهر موستانگ اعمال کرد. در این سال فورد ترجیح داد که ظاهر موستانگ کمتر تهاجمی باشد. به همین دلیل چهار چراغ جلوی قبلی جای خود را به دو چراغ معمولی در طرفین بدنه دادن و جلوپنجرهٔ زیبای سابق هم با یک نمونهٔ ساده جایگزین شد. برخی معتقدند ظاهر فوق‌العاده تهاجمی موستانگ مدل 1969 موجب کاهش فروش آن شده بود و به همین دلیل فورد سریعاً دست‌به‌کار شده و درحالی‌که تنها یک سال از فیس‌لیفت عمدهٔ موستانگ می‌گذشت، اقدام به اصلاح دماغهٔ خودرو و دیگر المان‌های ظاهری آن نمود. بااین‌حال با وجود ایجاد این تغییرات، فروش سال 1970 از سال 1969 هم کمتر شد.

در سال 1970 علاوه بر تغییر کامل نمای جلویی، ورودی‌های هوای روی گلگیرهای عقب هم حذف شده و پانل چراغ‌های عقب نیز از حالت مقعر مدل 1969 به‌صورت تخت درآمد اما آپشن‌های داخلی عمدتاً بدون تغییر باقی ماندند. همچنین علاوه بر تغییرات ظاهری، فورد در سال 1970 پیشرانهٔ جدیدی را هم برای موستانگ ارائه کرد. این موتور که Cleveland نام داشت، از نوع 5.8 لیتری V8 بود و در دو نسخهٔ مختلف ارائه می‌شد. یکی از این نسخه‌ها دارای کاربراتور دو دهنه بود و دیگری به کاربراتور چهار دهنه مجهز شده بود. نمونهٔ اول این موتور، 250 اسب بخار قدرت و دومی 300 اسب بخار قدرت داشت. در این پیشرانه، از عناصر عملکردی موتور باس 302 استفاده شده بود که ازجملهٔ آن‌ها می‌توان به سوپاپ‌های زاویه‌دار و تکنولوژی ریخته‌گری نازک دیوارهٔ پیستون‌ها اشاره کرد. در سال 1971 اما نسل اول موستانگ آخرین فیس‌لیفت عمدهٔ خود را تجربه کرد که در قسمت بعدی به آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

مقایسهٔ مشخصات فنی تعدادی از نسخه‌های مختلف موستانگ مدل 1969

	پایه	مک‌وان 428	باس 302	باس 429	شلبی GT350	شلبی G500
پیشرانه	3.3 لیتری I6	7 لیتری V8	4.9 لیتری V8	7 لیتری V8	5.8 لیتری V8	7 لیتری V8
قدرت	115 اسب بخار	360 اسب بخار	290 اسب بخار	375 اسب بخار	290 اسب بخار	335 اسب بخار
گشتاور	258 نیوتن متر	597 نیوتن متر	393 نیوتن متر	664 نیوتن متر	522 نیوتن متر	597 نیوتن متر
وزن	1285 کیلوگرم	1597 کیلوگرم	1450 کیلوگرم	1600 کیلوگرم	1633 کیلوگرم	1746 کیلوگرم
گیربکس	3 سرعته دستی	4 سرعته دستی	4 سرعته دستی	4 سرعته دستی	4 سرعته دستی	4 سرعته دستی
صفرتاصد	14.4 ثانیه	5.5 ثانیه	6.7 ثانیه	5.3 ثانیه	6.8 ثانیه	6.6 ثانیه
400 متر	19.8 ثانیه	14.2 ثانیه	15.2 ثانیه	14 ثانیه	15.4 ثانیه	15.1 ثانیه

ماسل کارها: تاریخچهٔ فورد موستانگ (قسمت سوم)

بیشترین بازدید یک ساعت گذشته