موبنا: باستانشناسان با همکاری وزارت امور خارجه آمریکا در حال انجام بررسیهای دقیق دادههای به دست آمده از ماهوارههای اطلاعاتی هستند و در این میان دادههای ماهوارههای جاسوسی و عکسهای پهپادهای نظامی آمریکا نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
افغانستان برای باستانشناسان منطقهای محسوب میشود که با کند و کاوهای شبانهروزی باز هم اتفاقات جدید برای کشف کردن در آن وجود دارد. البته باید توجه داشت جنگهای داخلی طالبان با دولت افغانستان موجب شده است تا امنیت در این کشور در سطح قابل قبولی نباشد و در ولایتهای دور از کابل امکان انجام پروژههای باستانشناسی و حفاری غیرممکن شود. با این وجود محققان آمریکایی و افغان در این کشور موفق به شناسایی هزاران سایت باستانشناسی جدید شدند که تاکنون مشاهده نشده بود و این طور که شواهد نشان میدهد، این مکانها هزاران سال قبل به عنوان تقاطع حیاتی میان شرق و غرب ساخته شده بودند. گفته میشود که این اکتشافات جدید یافتههای دانشمندان را در مورد یک امپراطوری باستانی که تمام آثار آن به طور کامل از بین رفته بود افزایش داده است و دولت افغانستان را مجبور کرده است هرچه سریعتر برنامههای جامع برای حفاظت از میراث فرهنگی خود در نظر بگیرد.
باستانشناسان با همکاری وزارت امور خارجه آمریکا در حال انجام بررسیهای دقیق دادههای به دست آمده از ماهوارههای اطلاعاتی هستند و در این میان دادههای ماهوارههای جاسوسی و عکسهای پهپادهای نظامی آمریکا نیز مورد استفاده قرار گرفته است. به کمک این اطلاعات کارشناسان موفق شدند سایتهای باستانی جدیدی را شناسایی کنند که به دلیل جنگهای داخلی، حضور باستانشناسان در آنها بسیار خطرناک است.
ماه گذشته در جریان برگزاری نشست «موسسه تحقیقات شرقی آمریکا» یک گروه از کارشناسان اعلام کردند تعداد سایتهای باستای که در کشور افغانستان شناسایی کردند نسبت به قبل سه برابر افزایش است و در مجموع میتوان گفت: این کشور ۴۵۰۰ سایت باستانی برای اکتشافات بیشتر را شامل میشود. اکتشافات جدید طیف گستردهای را پوشش داده است و از کاروانسراها گرفته تا مجتمعهای عظم برای اقامت مسافران در آن شناسایی شده است که تاریخ این بناها از نخستین سالهای قبل از میلاد مسیح تا قرن نوزدهم میلادی تخمین زده میشود. در این میان شبکه کانالهای باستانی که از دید مردم پنهان بوده است، توسط ماهوارههای جاسوسی آمریکا شناسایی شدند. در همین حال باستان شناسان اطلاعات مربوط به پروژههایی که دهههای قبل در کشور افغانستان انجام شده بود را بار دیگر مرور میکنند تا از این طریق بتوانند یافتههای خود را گسترش دهند.
«دیوید توماس» یکی از باستانشناسان دانشگاه «لا تروب» در ملبورن استرالیا در این خصوص گفت: «توانایی اکتشاف در یک مطنقه باستانی که تاکنون اطلاعات کمی از آن به دست آمده بسیار شگفت انگیز است. ولی باید توجه داشت در کشور افغانستان هیچ گون امنیتی وجود ندارد و نمیتوان برای اکتشافات باستانی وارد آن شد. من پیشبینی میکنم با حضور مستقیم در این منطقه دهها هزار سایت باستانی جدید در کشور افغانستان کشف شود. تنها زمانی این سایتها میتوانند مورد مطالعه علمی قرار بگیرند که ثبت شوند و از آنها محافظت شود».
«مرکز همکاری نقشهبرداری میراث افغان» از جمله سازمانهایی محسوب میشود که مورد توجه ویژه «گیل استِین» باستان شناس معروف دانشگاه شیکاگو در ایلینوی آمریکا قرار دارد. در سال ۲۰۱۴ میلادی او و دیگر باستان شناسان با «محمد اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان ملاقات کردند تا امکان اکتشافات جدید در این کشور فراهم شود. ولی افزایش فعالیتهای طالبان در ولایتهای دور از پایتخت این کشور باعث شد این فعالیتها متوقف شود.