از تنفس چه می دانیم ؟
برای آنکه دستگاه بدن ما خوب کار کند پیوسته تنفس می کنیم و هرگز دست از تنفس بر نمی داریم و با این همه هرگز به آن نمی اندیشیم. اما تواتر حرکات تنفسی بر حسب اینکه صحبت از بچه، مرد یا زن باشد تغییر می کند. این نکته هم بسیار جالب است که بدانیم در جریان حرکات تنفسی «یعنی دم و بازدم» چه مقدار هوا ممکن است وارد ریه ها بشوند یا از ریه ها خارج شود، و از این نکته هم خبر داشته باشیم که حرکات تنفسی در سایه تحرک قفسه سینه و خاصیت ارتجاعی ریه ها، امکان پذیر می شود به مطالب بعدی که شرح داده می شود، توجه کامل فرمائید.
ظرفیت ریه ها :
تنفس عادی :
مقدار هوایی که بطور عادی در جریان دم و بازدم وارد ریه ها می شود یا از ریه ها بیرون می آید ۵/۰ لیتر است. مقدار هوایی که در جریان دم عادی در ریه ها ذخیره می شود ۲/۳ لیتر است. مقدار هوایی که پس از بازدم عادی در ریه ها می ماند ۷/۲ لیتر است، این مقیاس ها برحسب افراد تغییر می کند. اوقامی که در اینجا آورده ایم نشانه حد متوسط است.
تنفس زورکی :
اگر سعی کنیم می توانیم (علاوه بر ۲/۳ لیتری که گفتیم) یک لیتر و نیم هوای دیگر نیز وارد ریه ها بکنیم در این صورت ریه ها محتوی ۷/۴ لیتر هوا خواهد بود و این رقم حداکثر ظرفیت ریه ها است. همچنین اگر جد و جهد بیشتری کنیم، می توانیم علاوه بر بازدم عادی یک لیتر و نیم هوای دیگر را بفرستیم. در چنین صورتی بیشتر از ۲/۱ لیتر هوا در ریه ها نخواهد ماند و این مقدار باقیمانده هوایی است که هرگز نمی توان از ریه ها بیرون فرستاد. حداکثر هوایی که پس از دم عمیق می توانیم از ریه ها بیرون بفرستیم ۵/۳ لیتر است، این مقدار که «ظرفیت حیاتی» خوانده می شود به نحو محسوسی بر حسب افراد تغییر می کند.