زن، ساز و آی فیلم ؛ ممنوع برای ما ایرانی ها، مباح برای غیر ایرانی ها

عصر ایران؛ مصطفی داننده- دیشب تلویزیون مراسم پایانی جشنواره فیلم فجر را به صورت زنده از دو شبکه نمایش و آی فیلم پخش کرد.

در این مراسم سالار عقیلی خواننده معروف و البته محبوب ایرانی چند قطعه از آهنگ‌های خود را به صورت زنده برای حاضرین و مردم نشسته پای تلویزیون برنامه اجرا کرد. گروه موسیقی او نیز بر روی سن حضور داشتند و با سازهای خود او را همراهی می‌کردند.

ما اما فقط سالار عقیلی را می‌دیدم و وقتی تصاویر به صورت لانگ شات پخش می‌شد می‌فهمیدیم نوازندگانی هم بر روی سن حضور دارند.

پخش پیانو زدن در جشنواره فیلم فجر از شبکه آی فیلم عربی

آنهایی که آی فیلم عربی را می‌دیدند اما داستان برایشان فرق می‌کرد. در آی فیلم عربی هم ساز را نشان دادند و هم نوازنده زن پیانو را.

شبکه آی فیلم ایرانی در میان اجرای عقیلی میزگرد سینمایی پخش کرد و آی فیلم عربی ساز و آواز.

در این سال‌ها نشان دادن ساز در تلویزیون همیشه ممنوع بوده است. علت این ممنوع بودن هم فتوای مراجع تقلید در مورد آلات موسیقی است.

مدیران تلویزیون بر همین اساس اجازه نمایش آلات موسیقی را به گروه‌های موسیقی نمی‌دادند. معمولا خواننده می‌خواند و گروه موسیقی او پشت دوربین ساز می‌نواختند. یا نوازنده‌ها پشت یک میز و یا دیوار کوتاهی ساز می‌زدند و تنها کله آنها هویدا بود.

این رفتار اما تنها شامل شبکه‌های داخلی می‌شود و شبکه‌های برون مرزی به راحتی می‌توانند ساز نشان دهند. بارها و بارها جام جم، شبکه‌ای برای ایرانیان خارج از کشور در برنامه‌های زنده خود هم خواننده را نشان داده و هم نوازنده و ساز را.

سوال اینجاست که آیا ایراد نشان دادن ساز تنها برای ایرانی‌های داخل کشور است و شامل خارج نشین‌ها نمی‌شود؟

واقعا اگر نشان دادن ساز بد است پس برای همه بد است. آی فیلم ایرانی و عربی ندارد و اگر مشکلی نیست چرا آی فیلم ایرانی ساز زدن نوازندگان را نمایش نداد.

کاش مسؤولان صداوسیما یک بار برای همیشه پاسخ این سوال ساده را بدهند. به نظر می‌رسد رفتار صداوسیما در این ماجرا سلیقه‌ای است.

نکته جالب ماجرا اینجاست همین سازی که در تلویزیون نشان داده نمی‌شود در دانشگاه‌های ایران به صورت تخصصی تدریس می‌شود و وزارت ارشاد به موسسه‌های غیرانتفاعی برای آموزش ساز مجوز می‌دهد.

این رفتار باعث شد تا وقتی گروه «پالت» در برنامه «رادیو هفت» حاضر شدند، گرد خواننده گروه ایستادند و بصورت پانتومیمی شروع به نواختن سازهای خیالی کردند.

یادمان باشد اگر سال آینده دوباره تلویزیون مراسم اختتامیه جشنواره فجر را پخش کردن آن را از آی فیلم عربی ببینم. چون می‌شود در آن تصاویر واقعی جشن را دید. تصاویری که هم مردان در آن نشان داده می‌شوند هم زنان. هم خواننده هم ساز.