این ساعت را تنظیم کنید تا سرطان را به زانو درآورید!

محققان می ­گویند ریتم ­های شبانه روزی ممکن است کلیدی برای درمان گلیوبلاستوما، شکل مهاجم سرطان مغز، باشد. اگر گلیوبلاستوما دارید، دانشمندان عقیده دارند زمانی از روز که شیمی درمانی می­ کنید، مهم است. محققان دانشگاه A M تگزاس می ­گویند که ساعت بدن ممکن است برای توسعه درمان­ های جدید گلیوبلاستوما کمک کننده باشند.

گلیوبلاستوما شایع ترین تومور بدخیم مغز در میان بزرگسالان است. این تومور منحصراً تهاجمی است، سخت درمان می­ شود و پیش آگهی ضعیفی دارد. ریتم­ های چرخه ­ای تغییرات جسمی، روحی و رفتاری، یک الگوی شبانه روزی را دنبال می ­کنند. این ریتم ­ها بر چرخه خواب و بیداری، آزادی هورمون ­ها و سایر اعمال بدن تاثیر می ­گذارند.

اگر تا به حال دچار خستگی بعد پرواز شده باشید، می ­دانید که به هم خوردن ساعت درونی بدن چه احساسی دارد. اختلال در ریتم­ های شبانه ­روزی با خواب ضعیف و انواع مختلفی از مشکلات سلامتی مرتبط است.

محققان دریافتند که زمان­ بندی تولید یک پروتئین خاص مرتبط با رشد و گسترش تومور در سلول­ های گلیوبلاستوما مختل می­ شود. اگر این درست باشد، پزشکان می ­توانند از ساعت بدن بیمار برای هدایت زمان شیمی درمانی استفاده کنند. دانشمندان همچنین معتقدند که این امر می ­تواند در مبارزه با سرطان بدون آسیب رساندن به بافت ­های سالم مجاور موثر باشد. این مطالعه در ژورنال BMC Cancer منتشر شد.

درمان گلیوبلاستوما با تنظیم زمان­ بندی ساعت بدن

گلیوبلاستوما بسیار متخاصم و مهاجم است. تحقیقات قبلی نشان داد که این بیماری ممکن است مرتبط با پروتئین سیگنال­ دهنده ای به نام P38 پروتئین کیناز فعال­ شده با میتوژنز باشد (MAPK). افزایش فعالیت MAPK p38 معمولاً به معنی پیش ­آگهی ضعیف است. با این حال، مهارکننده­ های MAPK بسیار سمی هستند و عوارض جانبی شدیدی دارند و این امر باعث می ­شود استفاده محدودی داشته باشند.

ساعت بدن، P38 MAPK را تنظیم می ­کند. در سلول­ های گلیوبلاستوما، این تنظیم مختل شده است. این جا، جایی است که در آن chronochemotherapy (زمان درمانی) وارد می ­شود که شامل درمان سرطان در یک زمان خاص از روز برای تقلید فعالیت منظم p38 MAPK است.

دکتر دبرا بل پدرسون، نویسنده همکار در این مطالعه، در بیانیه ای مطبوعاتی گفت: “ما آزمایش کردیم تا ببینیم آیا مهار پروتئین تقویت ­کننده سرطان در سلول­ های گلیوبلاستوما خواص تهاجمی آن­ ها را تغییر خواهد داد یا خیر. در واقع، ما دریافتیم که مهار MAPK p38 در زمان ­های خاصی از روز، یعنی زمان هایی که فعالیت در سلول­ های طبیعی گلیال تحت کنترل کمی توسط ساعت درونی است، می تواند به طور قابل توجهی تهاجم سلول گلیوبلاستوما را به سطح سلول­ های گلیومای غیرمهاجم کاهش دهد.”

افزایش اثربخشی و کم­تر شدن سمیت ممکن است به معنای یک پیش آگاهی بهتر باشد. بل پدرسون ادامه داد که استراتژی­ های زمان درمان برای انواع دیگر سرطان ­ها هم مورد استفاده قرار گرفته اند. وی گفت: “با این حال، زیست شناسی ساعت درونی به توسعه راه­ های درمان زودرس برای درمان گلیوبلاستوما منجر نشده است و نتایج بالینی این تومور مغزی معمولی اولیه نشان دهنده پیشرفت محدودی در طی ۳۰ سال گذشته است.”

تأثیر عملی توجه به زمان بندی ساعت بدن در درمان

دکتر سانتوس کزاری، متخصص مغز و اعصاب، نورولوژیست و رئیس بخش علوم اعصاب و روان شناسی نانو در موسسه سرطان جان وین در مرکز بهداشتی پراویدنس سان جان کالیفرنیا است.او گفت: “هنگام درمان گلیوبلاستوما، انتظار دارید تا حد ممکن تومور خارج شود. اما به دلیل آن­ که در مغز بسیار تهاجمی است، درمان و حذف کامل بسیار مشکل است.”

او توضیح داد که چهار زیرمجموعه یا بیش­تر در این بیماری وجود دارد که بسته به چگونگی طبقه­ بندی. جزو پیش آگاهی ها محسوب می شوند. بنابراین بیمارانی با این مجموعه پیش آگهی ها، بهتر از آن هایی هستند که انواع دیگری دارند.

در چند سال اخیر، نشریات بیش­تر و بیش­تری منتشر شده است که به همان موضوعی که در این مقاله برجسته شده است اشاره می ­کنند. زمان درمان روی پاسخ به شیمی درمانی و یا درمان هدفمند اثر می ­گذارد. بنابراین، اگر دانش ما در مورد ریتم سلول­ های سرطانی و نحوه چرخه پروتئین در ارتباط با ریتم ­ها بیشتر باشد، به جای دادن دارو در طول روز، ممکن است در شب یا صبح زود برای داشتن یک شاخص درمان بهتر دارو داده شود. این به معنی پاسخ بالاتر و سمیت کمتر است، و چیزی است که محققان سعی داشتند آن را برجسته کنند.

فرآیند دستیابی به این نوع درمان، زمان بر است

این تحقیق با کشت سلولی انجام شده است باید در یک مدل حیوانی تأیید شود. سپس باید بررسی شود که این نتیجه چگونه از لحاظ زمان بندی استفاده از داروها در سرطان ­های خاص، در مورد انسان ترجمه شود. این فرآیند می تواند چند سال یا بیشتر طول بکشد.

با این حال دکترکزاری، این روش را به عنوان یک روش امیدوارکننده برای درمان گلیوبلاستوما و شاید سایر سرطان ­ها می ­بیند. او گفت: “مسئله در واقع این است که چگونه می ­توان یک اثر بزرگ و مطلوب به دست آورد که ما آن را فقط با انجام مطالعات بیشتر خواهیم فهمید و اکنون کارآیی و اثر آن ناشناخته است.”

پس از این بحث، جنبه عملی زمان درمان وجود دارد. کزاری توضیح داد: “در یک بیمارستان، ما می­ توانیم به راحتی زمان درمان را کنترل کنیم. اما در یک بیمار سرپایی ممکن است این کار کمی سخت باشد که بخواهیم شیمی درمانی در خارج از ساعات معمول انجام شود. اما اگر تجویز یک قرص باشد، بیمار می تواند مصرف آن را را در خانه زمان بندی کند.”
زمان ­های خاصی از روز وجود دارد که شیمی درمانی ممکن است در برابر سرطان موثرتر باشد. هم­چنین زمان ­های خاصی نیز وجود دارد که بدن، درمان را بهتر تحمل می ­کند.

کزاری همچنین گفت: “ما باید زمانی را پیدا کنیم که سرطان، حساس­ تر و بدن، به اثرات سمی مقاوم­ تر است. این زمان، ایده آل است.”

یک دستاورد دیگر مبتنی بر ساعت بدن

اخیرا در یک مطالعه جداگانه، محققان موسسه سسک از درک چرخه ­های شبانه روزی برای جلوگیری از رشد تومورهای گلیوبلاستوما در موش استفاده کردند. آن ­ها این کار را با مسدود کردن دسترسی سلول به مواد مغذی خاص و ایجاد گرسنگی انجام دادند. سلول­ های سالم به ریتم­ های شبانه روزی عادت می­ کنند، بنابراین تحت تاثیر این شرایط قرار نمی ­گیرند.
گابریل سولی، نویسنده اول این مقاله در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: “با توجه به اهمیت ساعت درونی در تنظیم بسیاری از فرآیندهای سلولی و فیزیولوژیکی، ما فرض می­ کنیم که هدف­ گیری ساعت درونی با داروها ممکن است راه را برای یک استراتژی ضد سرطانی جدید باز کند.”

وی افزود: “این مطالعه بسیار هیجان­ انگیز است. چرا که یک روش جدید و غیر­مشخص را برای درمان سرطان با سمیت بسیار محدود مشخص می ­کند.”
این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.

نویسنده: هادی رجب لو