حتما شما هم تا بهحال از خود پرسیدهاید چرا پوست بیشتر کرهایها اینقدر شفاف و بدون لک و خوب است؟ حقیقت این است که در سرزمین صبحهای آرام، داشتن پوست خوب میراثی است که از مادر به فرزند میرسد و آنها مهمترین دلیل، یعنی ژنتیک خوب، را دارند. دلیل بعدی داشتن رژیم غذایی خاص و سبک زندگی سالم است…
از نظر کرهایها، داشتن پوستی نرم، صاف و شفاف بدون هیچ نقصی مهمترین قدم برای رسیدن به موفقیت است و برای این منظور چه مرد و چه زن از شیوههای سنتی و قدیمی بهره میبرند. آنها حتی در مراقبت از پوست هم به اصولی پایبند هستند. مثلا با تکنیک لایهلایه پوست را از صدمههای محیطی دور میکنند.
براساس آن مواد موردنیاز لایهبهلایه روی هم قرار میگیرند و هدف از انجام آن، کسب بهترین نتیجه و فایده از هر مادهای است که روی پوست میآید. کرهایها در لایه نخست از یک لوسیون مرطوب و نرمکننده استفاده میکنند.
روی این کرم سرم روشنکننده پوست، بعد کرم ضدآفتاب و در نهایت کرمهای آرایشی استفاده میکنند. شاید پیروی از عادت کرهایها در مراقبت از پوستشان بتواند به شما نیز در داشتن پوستی زیبا کمک کند. اکثر زنان کرهای ماسکهای خانگی تهیه و برای روشن یا نرم شدن پوستشان در طول روز از آنها استفاده میکنند.
ماسک شیر
کرهایها از شیر برای پاککردن صورت استفاده میکنند و معتقدند شیر به نرم و لطیفشدن پوست کمک میکند. برای این منظور مقداری شیر کمچرب یا پرچرب را در کاسهای بریزید و به کمک پنبه روی صورت بمالید. 15 تا 20 دقیقه صبر کنید تا شیر روی صورت خشک شود بعد آن را آب بکشید و از یک کرم مرطوبکننده استفاده کنید.
ماسکچای سبز
چای سبز قدرت پاککنندگی عمقی پوست را دارد و باعث نرم و لطیف شدن آن میشود و بهبوددهنده بیماریهای پوستی است. میزان بالای نوعی آنتیاکسیدان به نام EGCG در چای از پوست در برابر رادیکالهای آزاد محافظت و به نوسازی سلولهای پوستی کمک میکند. این آنتیاکسیدان همچنین عملکردی ضدالتهابی دارد و از افتادگی پوست پیشگیری میکند. انواع چای حاوی ویتامینهای A، B، C، E، P، تانین، فلاونول و فلور هستند. چای سبز در مقایسه با سایر چایها، ویتامین C و چای سیاه ویتامین E بیشتری دارد و میتوان از آنها به عنوان ماسکهای روزانه استفاده کرد. برای تهیه ماسک چای، آن را دم کنید و اجازه بدهید در یخچال خنک شود. بعد صورتتان را با آن بشویید و از یک حوله گرم روی صورت استفاده کنید. سپس صورتتان را مجددا با چای سبز خنکشده آب بکشید. همچنین میتوانید 2قاشق غذاخوری خاک سفید را با چای سبز دمشده و 2 قطره اسانس درخت چای مخلوط کنید و آن را روی صورت بمالید. بعد از 15 دقیقه آن را بشویید. برای تهیه ماسک از چای سیاه نیز مقداری چای سیاه را با شکر قهوهای در ظرفی بجوشانید و اجازه بدهید تا درجه 40-37 خنک شود. به این مخلوط آرد اضافه کنید و آن را روی صورت بزنید و بعد از 15 دقیقه آب بکشید.
ماسکبرنج
برنج حاوی ویتامین E، اسیدهای چرب اصلی و نشاسته است که به نرمی پوست کمک میکند. همچنین برنج به افزایش رطوبت پوست و تحریک و نوسازی سلولی پوستی و استحکام پوست کمک میکند. ماسک برنج در کره طرفدار دارد. برای تهیه ماسک برنج ابتدا آن را آبکش کنید. آب به دست آمده سفید و حاوی نشاسته است و از آن میتوان به عنوان لوسیون استفاده کرد. از آرد برنج هم میتوانید ماسک نرمکننده درست کنید. این ماسک بهخصوص برای پوستهای حساس مناسب است. برای این منظور ابتدا مقداری روغن کنجد روی بدن بمالید بعد یک قاشق غذاخوری آرد برنج را با شیر مخلوط کنید و لایهای ضخیم روی پوست قرار دهید. بعد از 15 دقیقه آن را بشویید. این ماسک آرامبخش، نرمکننده و روشنکننده پوست است.
ماسکآب گازدار
کرهایها از آب گازدار برای روشن کردن پوستشان استفاده میکنند. آب گازدار غنی از ریزمغذیهایی مثل کلسیم، منیزیم و بیکربنات است و به پاک شدن آلودگیها از روی پوست و افزایش جریان خون کمک میکند. مراقب باشید که از آب گازدار برای شستشوی روزانه پوست استفاده نکنید زیرا به شدت محرک است.
ماسک تخممرغ و عسل
برای تهیه این ماسک سفیده تخممرغ را با یک قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید و قبل از خواب روی صورت بمالید. اجازه بدهید ماسک روی صورتتان خشک شود. بعد آن را با آب ولرم بشویید. سفیده تخممرغ محرک سلولهای پوستی و افزایشدهنده جریان خون است و تاثیرات آن در تسریع بهبود زخمهای پوستی و سوختگی به اثبات رسیده است.
ماسک عسل
یک قاشق غذاخوری عسل را با شیرخشک و سفیده تخممرغ مخلوط کنید و به کمک یک دستمال روی صورت قرار دهید. بعد از 20 دقیقه میتوانید آن را بشویید. این ماسک مخصوصا برای افرادی که پوست خشکی دارند مناسب است و انجام آن هر 2 هفته یکبار توصیه میشود.
حرف اول
تاثیر آلودگی هوا بر پوست
دکتر زهره تهرانچی
متخصص پوست و عضو هیاتعلمی دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی
شاید شنیده باشید که آلودگی نقش قابلتوجهی در بروز مشکلات پوستی دارد و برحسب اینکه آلودگی حاد است یا مزمن، یعنی به صورت موقت بر بدن تاثیرگذار است یا دائمی، میتواند عوارضی به جا بگذارد که از این قبیل میتوان به انواع سرطانهای دستگاه تنفسی و قلب و عروق و البته پوست اشاره کرد. در هوای آلوده، ترکیبهایی نظیر اکسید نیتروژن، کربن، سولفور و… وجود دارد که در مواجهه با پوست باعث بروز راشهای پوستی، التهاب، خارش، اگزما و کهیر میشود. حالا این پرسش مطرح است که چرا مردم کشورهای جنوب شرق آسیا با وجود اینکه در معرض آلودگی هوا هستند، پوستهای شفاف و سالمی دارند؟ دلیل این موضوع گذشته از ژنتیک این مردم، تغذیه سالم و مراقبت از پوستشان است. در نگاهی به عادتهای خوب مردم این منطقه، متوجه میشوید نهتنها تلاش میکنند از میزان آلودگی محیطزیست تا جای ممکن بکاهند بلکه سعی دارند به کمک ورزش و تغذیه صحیح و گنجاندن انواع مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان مثل سبزیها و میوههای تازه قرمز و نارنجی، ماهی آبپز و بخارپز و روغن زیتون و… پوستشان را سالم نگهدارند. ما هم اگر میخواهیم پوستمان سالم و شفاف باشد، باید دست به دست هم دهیم تا از بروز بسیاری از آلودگیها پیشگیری کنیم. مثلا جلوگیری از آتشسوزی در جنگلها یا آلودگی ناشی از سوزاندن زبالهها یا مازاد محصولات کشاورزی یا حتی آلودگی ناشی از سیگار و کارخانهها و اتومبیلها ساده و قابلانجام است. چقدر خوب است اگر در جنگل آتشی روشن کردهایم، بعد از اتمام تفریح آن را خاموش کنیم، تا جای ممکن از وسایل نقلیه عمومی یا حتی دوچرخه استفاده کنیم و دخانیات را برای حفظ سلامت خود و خانوادهمان ترک کنیم.
باید از مسئولان نیز بخواهیم با برنامهریزی صحیح از احداث کارخانهها در محیطهای مسکونی اجتناب کنند زیرا آلودهشدن آب چاهها، مخصوصا به آرسنیک، میتواند باعث بروز سرطانهای پوستی به دنبال مصرف این نوع آبها شود. اما اگر ناچار در فضایی آلوده سر میکنیم، باید سعی کنیم کمتر از خانه خارج شویم و اگر مجبوریم، حتما از ماسک استفاده کنیم و به محض رسیدن به خانه پوستمان را کاملا بشوییم و پاک کنیم.
آنچه از پوست والدین به ارث میبریم
دکتر محمدعلی نیلفروشزاده
متخصص پوست، رییس مرکز تحقیقات پوست و سلولهای بنیادی
امروزه نه فقط خانمها، که آقایان هم بیشتر از قبل به فکر زیبایی چهره و جوان ماندن هستند. این روزها مراجعه به متخصصان پوست فقط برای پیشگیری و درمان بیماریها نیست، بلکه زنان و مردان به دنبال راههای به تعویق انداختن پیری و پیشگیری از چروکها یا درمان آنها هم هستند.
با اینکه داشتن خصوصیت ذاتی و برخورداری از ژنتیک خوب عامل مهمی در به تعویق افتادن پیری است و نمیتوان برای آن کاری کرد، همه میدانند با برخی اقدامهای کلی که در ادامه میگویم، میتوان از چروک خوردن زودرس پوست جلوگیری کرد.
نکتهای که اغلب نمیدانند، تفاوتهای مراقبتی در نژادهای مختلف پوست است؛ یک فرد روسی با کرهای یا ترکمن از این نظر هم تفاوت دارند. پوست برخی نژادها مانند روسها مقاومت بهتری در برابر عوامل محیطی همچون آفتاب دارد و دیرتر دچار چروک میشود و پوست برخی نژادها زود دچار فرایند تخریب میشود و حتی قبل 30 سالگی چروکها بروز میکنند.
پس حتی نوع پوست را هم به ارث میبریم و اغلب این نژادها که با پیری و چروک زودرس مواجهاند، پوست خشکی دارند.
کسی که پوست خشک دارد، باید بداند شکنندگی این نوع پوست، او را مستعد چین و چروک کرده و اگر به پوست خود رطوبت لازم را نرساند، مقاومت پوستش در برابر عوامل محیطی کم و به نفع ایجاد چروک خواهدبود. فرقی نمیکند این فرد مرد باشد یا زن، اگر نسبت بهویژگی ذاتیاش بیاهمیت شود و رفتار مشابه کسی که ژنتیک خوبی دارد یا پوستش خشک نیست، داشته باشد، باید بداند زودتر از او دچار چروک خواهدشد.
همه افراد با هر نوع پوست باید بعد از 30 سالگی با استفاده مرتب از مرطوبکنندههای مناسب، پرهیز از آفتاب، تغذیه سالم، پرهیز از سیگار و تنشهای بیمورد، کمک کنند روند چروک شدن پوست به تعویق بیفتد.
تفاوت پوست زنان و مردان
مردان و زنان از جهات مختلفی با هم متفاوت بوده و هستند. حتی این مساله در مورد پوستشان هم صادق است. در نگاه اول شاید تنها تفاوت، وجود موهای زائد بیشتر و ضخیمتر بودن پوست مردان باشد اما در واقع پوست زنان و مردان هم از نظر ظاهری، هم ساختاری و هم روند پیر شدن با هم تفاوت دارد و مسلما به مراقبتهای متفاوتی نیازمند است.
در اینجا به برخی از این تفاوتها اشاره میکنیم تا آقایان بدانند چرا میگوییم از کرم مرطوبکننده همسرتان نباید استفاده کنید و به دنبال استفاده از محصولات بهداشتی مخصوص آقایان باشید.
اولین تفاوت از همان زمان بلوغ خود را نشان میدهد. با آغاز ترشح هورمونهای جنسی، شاهد ظاهر شدن بیشتر موهای زائد روی پوست پسران در مقایسه با دختران و ترشح بیشتر سبوم یا چربی هستیم.
بهدلیل ترشح این هورمون که به تستوسترون هم معروف است، میزان شیوع آکنه و جوشهای سرسیاه در پسران بیشتر و درمان آن نیز سختتر است. گرچه لایههای پوستی در زنان و مردان یکسان است اما کارکرد و ترکیبهای شیمیایی آن تفاوت دارد. پوست مردان 25درصد ضخیمتر و مقاومتر از پوست زنان است و رطوبت بیشتری دارد اما بهدلیل آسیبهای محیطی این رطوبت به راحتی از دست میرود. پوست مردان همچنین اسیدیتر است و این موضوع باعث میشود کمتر دچار عفونت و آلودگی با باکتریها شوند.
در زنان اولین نشانههای پیری پوست از جمله چینوچروک حدود 25 سالگی ظاهر میشود، در حالی که این اتفاق در مردان از 30 سالگی به بعد میافتد. البته درست است که نشانههای پیری پوست در مردان دیرتر رخ میدهد اما معمولا عمیقتر است و بیشتر به چشم میآید.
بدون در نظر گرفتن سن، باید گفت میزان تجمع کلاژن در پوست مردان در مقایسه با زنان بیشتر است و از آنجا که این مساله ارتباط مستقیمی با پیری پوست دارد، توجیهی برای زودتر شکسته شدن و پیر بهنظر رسیدن پوست زنان است.
زنان معمولا 15 سال بزرگتر از مردان همسن و سالشان به نظر میرسند اما از آنجا که مردان در مقایسه با زنان اهمیت کمتری به مراقبت از پوستشان بهخصوص در برابر آفتاب میدهند و بیشتر عادتهای نادرستی مثل سیگار کشیدن دارند، جوانتر بودن پوستشان در مقایسه با خانمها را از دست میدهند.
در واقع اشعههای آفتاب برای پوست مضر هستند و مردانی که از ضدآفتاب و پوشش فیزیکی مناسب بهره نمیبرند، بهتدریج دچار پیری پوست ناشی از آن میشوند.
حرف آخر
تاثیر تغذیه بر پوست
خدیجه رحمانی
کارشناس ارشد تغذیه
عضو انستیتو تحقیقات تغذیه کشور
بسیاری از افراد معتقدند ژنتیک حرف اول را در زیبایی پوست میزند اما امروزه اثر متقابل ژنتیک بر تغذیه و تغذیه بر ژنتیک نیز مطرح است و تحقیقات این موضوع را به اثبات رسانده. یعنی به نظر میرسد حتی اگر فردی از نظر ژنتیکی پوست مناسبی نداشته باشد، با تغذیه میتواند اوضاع آن را بهبود دهد.
پوست هم مانند سایر اعضای بدن برای سالم و شاداب بودن به موادمغذی نیاز دارد. از آنجا که سلولهای پوستی عمر کوتاهی دارند و مرتب از بین میروند و سلولهای جدید جایگزین آنها میشود، لازم است تمام موادمغذی همیشه در دسترس باشد.
تغذیه متعادل و متناسب در درجه اول برای داشتن پوست سالم و شاداب ضروری است اما مصرف برخی مواد نقش پررنگتری در سلامت پوست دارد که از آن جمله میتوان به اسیدهای چرب ضروری که در روغن زیتون و روغن کانولا موجود است، آنتیاکسیدانها، بهخصوص ویتامین C و E و موادمعدنی مثل روی و سلنیوم اشاره کرد.
بهترین منبع این ریزمغذیها، میوه و سبزیهای تازه، گوشت، حبوبات و مغزهاست. غیر از این موادغذایی، روش پخت نیز در سلامت پوست تاثیرگذار است زیرا براساس روش پخت است که به برخی ریزمغذیها دسترسی پیدا میکنیم.
سرخکردن موادغذایی در روغن جامد و اشباع و پخت طولانی غذا برای به اصطلاح جاافتادن آن و مصرف موادغذایی سرشار از اسیدهای چرب ترانس و اشباع مثل فستفودها فقط باعث میشود ریزمغذیها از بین بروند و ارزش تغذیهای غذا پایین بیاید یا رادیکالهای آزاد در بدن تجمع پیدا کنند که بر سلامت پوست اثر منفی دارند.
مصرف زیاد میوه و سبزیها و روش پخت آرام موادغذایی که کرهایها از آن تبعیت میکنند، شاید از جمله دلایل اصلی زیبایی و سلامت پوست آنهاست.