6 اتفاق مهم فرهنگی هفته، از نمایشگاه بدون روحانی تا وداع با خالق «باران عشق»

سرویس فرهنگی فردا: در هفته‌ای که سی‌ویکمین نمایشگاه کتاب تهران کار خود را پس از کشمکش‌های بسیار و البته بدون حضور رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه آن بالاخره در مصلی تهران آغاز کرد، خبرهایی در ارتباط با احیای برنامه پرمخاطب «صبح جمعه با شما» در رادیو منتشر شد و ناصر چشم آذر خالق موسیقی «باران عشق» چشم از جهان فروبست.

بازگشت «صبح جمعه با شما» به رادیو

برنامه «صبح جمعه با شما» پس از حدود یک دهه تعطیلی به جدول پخش رادیو ایران بازمی گردد. این خبر خوشحال‌کننده بود که حمید شاه‌آبادی معاون صدای رسانه ملی آن را در اوایل این هفته اعلام کرد. او در توضیح این موضوع گفت: ظرفیت های هم افزای فراوانی در معاونت صدا وجود دارد که موجب شد امکان احیای برنامه خاطره انگیز «صبح جمعه با شما» فراهم شود. در سال های گذشته این برنامه با نام های مختلف از جمله «قند و نمک»، «جمعه ایرانی» و «رادیو جمعه» در جدول پخش شبکه های رادیویی حضور داشته است و در حال حاضر مقدمات احیای این برنامه فراهم شده و از نیمه اردیبهشت ماه شنوندگان رادیو ایران می‌توانند باز هم شنونده برنامه «صبح جمعه با شما» باشند.

معاون صدا در صحبت‌های خود در ارتباط با ویژگی‌های سری جدید این برنامه بیان کرد: این برنامه در فاز اول به مدت ۱۲۰ دقیقه از ساعت ۹ صبح جمعه ها از رادیو ایران پخش خواهد شد. همکاران تلاش کرده اند که هسته اصلی بازیگران این برنامه قدیمی دور هم جمع شوند و با بهره گیری از ظرفیت بازیگران جوان، گروه بازیگران تکمیل شود.

آغاز نمایشگاه کتاب تهران بدون حضور روحانی

سی‌ویکمین نمایشگاه کتاب امسال در شرایطی کار خود را آغاز کرد که حسن روحانی در این مراسم حضور پیدا نکرد. روحانی که قرار بود امسال همچون اغلب دوره‌های پیشین نمایشگاه کتاب که رئوسای جمهور آن دوره به عنوان مهمان ویژه در نمایشگاه حضور داشتند، در افتتاحیه نمایشگاه حاضر شود، به نمایشگاه نیامد تا یک بار دیگر نشان دهد که فرهنگ و هنر اساسا هیچگاه جایی در میان اولویت‌ها و دغدغه‌های دولت «تدبیر و امید» نداشته و ندارد.

البته نمایشگاه کتاب امسال به دلیل تقارن روزهای ابتدایی خود با تعطیلات نیمه شعبان و آخر هفته، با استقبال چشمگیری در روزهایی ابتدایی روبرو شد و حضور مخاطبان و علاقمندان به کتاب نسبت به روزهای مشابه دوره‌های قبلی این رویداد قابل قبول به نظر می‌رسید. نکته جالب توجه اما عدم رفع بخش عمده‌ای از مشکلات مرسوم نمایشگاه کتاب در این دوره بود. موضوعی که قرار بود به واسطه جابه‌جایی نمایشگاه از شهر آفتاب به مصلی تهران حل شود ولی به جز انتقال بخش ناشران آموزشی به فضای مسقف داخل مصلی عملا اتفاق خاصی در زمینه حل مشکلات پیرامون نمایشگاه کتاب به وقوع نپیوست.

بالاخره معلوم شد که الیور استون را چه کسی به ایران آورد!

هفته‌ پیش اختتامیه جشنواره جهانی فیلم فجر بالاخره و با وجود حواشی بسیار به پایان رسید. گذشته از اختتامیه پر از اشتباه و گاف این جشنواره که تا چند روزه موجی از انتقادات را روانه برگزار کنندگان آن کرده بود، مسئله حضور الیور استون در این جشنواره یکی از موضوعاتی بود که حواشی آن تا این هفته هم گریبانگیر برگزارکنندگان جشنواره جهانی فیلم فجر بود.

استون که از جمله فیلمسازان شناخته شده مخالف جریان اصلی در هالیوود است، در شرایطی به ایران آمد که گمانه‌زنی‌های مختلف در ارتباط با چگونگی فراهم شدن شرایط حوضر او در ایران مطرح شد که در این میان گزینه‌های مختلفی از سلایق مختلف سینمایی از نادر طالب‌زاده گرفته تا بهمن قبادی به عنوان چهره‌های موثر در زمینه حضور استون در ایران مطرح شدند.

اما در نهایت دبیرخانه جشنواره جهانی فیلم فجر با انتشار بیانیه‌ای در ارتباط با این موضوع به همه شایعات پایان داد. در بخشی از این بیانیه آمده است: «آقای امیر اسفندیاری معاون بین الملل جشنواره جهانی فیلم فجر در سفر به جشنواره بوسان دیدار حضوری با الیور استون داشته و پیشنهاد حضور وی در ایران به عنوان یکی از مهمانان ویژه جشنواره جهانی فیلم فجر را مطرح کرده است. در آن دیدار و گفتگو، ایمیل آژانس الیور استون در اختیار امیر اسفندیاری قرار گرفت و از همان زمان مکاتبات رسمی با آژانس مربوطه آغاز و سپس بر اساس توافقات اولیه، دعوتنامه رسمی و برنامه حضور در ایران ارسال شد.»

فساد جنسی نوبل ادبیات را بر باد داد!

اما یکی دیگر از خبرهای جالب توجه این هفته در عرصه فرهنگ و هنر که البته مربوط به فضای فرهنگی و هنری خارج از مرزهای ایران می‌شد، ماجرای لغو اهدای نوبل ادبیات امسال به دلیل فضاحت جنسی بود. موضوعی که در آخرین روزهای این هفته به طور رسمی اعلام شد تا آکادمی علوم نوبل با انتشار بیانیه‌ای رسما اعلام کند که جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۸ اهدا نخواهد شد.

این تصمیم پس از ماجرای رسوایی اخلاقی «ژان کلود آرنالت» همسر «کاترین فروستنسون»، عضو آکادمی نوبل گرفته شد که در ماه نوامبر سال گذشته با شکایت ۱۸ زن به اتهام سوء استفاده جنسی روبه‌رو شد. پس از انتشار این اخبار، «کاترین فروستنسون» نیز از آکادمی نوبل کنار گذاشته شد و «سارا دنیوس» رئیس آکادمی نوبل در واکنش به این اتفاق‌ها از کار خود استعفا کرد و این موضوع در نهایت باعث استعفای چند نفر دیگر از اعضای آکادمی نوبل و کاهش اعتبار این جایزه شد. موضوعی که برگزارکنندگان این جایزه را برآن داشت که جایزه نوبل در سال ۲۰۱۸ هیچ برنده‌ای در رشته ادبیات نداشته باشد.

جالب اینکه اعتبار جایزه نوبل ادبیات که چهره‌های نامداری برندگان آن بوده‌اند در سال ۲۰۱۶ نیز به چالش کشیده شد؛ زمانی که «باب دیلن» موسیقیدان آمریکایی به عنوان برنده نهایی انتخاب شد و با این انتخاب جایزه مورد انتقاد قرار گرفت.

وام 300 میلیونی برای مدعیان غیروابسته مستقل!

این هفته البته در کنار همه این خبرها یک خبر تقریبا کمدی هم داشت؛ یک کمدی تلخ اما خنده‌دار و قابل تامل که یک سر آن به سازنده فیلم توقیفی «عصبانی نیستم» بازمی‌گشت. عصبانی نیستم که بالاخره پس از چند سال کشمکش توانسته اکران خود را از این هفته آغاز کند، در شرایطی به روی پرده رفت که رضا درمیشیان کارگردان جوان این فیلم در سخنانی کوتاه در حاشیه اکران این اثر در پردیس کوروش گفت: «من رضا درمیشیان هستم، یک فیلمساز غیر وابسته، غیر سفارشی‌ساز و غیر خودی. افتخار می‌کنم که برای مردم فیلم می‌سازم و نه از جیب مردم. این فیلم را تقدیم می‌کنم به همه دانشجویان مظلوم این سرزمین.»

این سخنان کنایه‌آمیز که درواقع با اشاره به سخنان ابراهیم حاتمی‌کیا در جشنواره فجر سال گذشته مطرح می‌شد و البته بازتاب بسیاری هم در رسانه‌های حامی جریان شبه‌روشنفکری ایران هم داشت، در حالی از سوی رضا درمیشیان مطرح شد که بلافاصله پس از طرح آن یکی از رسانه‌ها با انتشار سندی نشان داد که بر اساس اسناد فارابی، سازندگان این اثر 300 میلیون تومان برای ساخت این فیلم از این نهاد دولتی در سال 1394 پول گرفته‌اند! در این شرایط معلوم نیست دلیل اصرار بیهوده این کارگردان جوان و کم تجربه برای ایجاد یک دوگانه میان خود با ابراهیم حاتمی‌کیا کارگردان شناخته شده سینمای ایران چیست.

وداع تلخ با خالق موسیقی «باران عشق»

اما خبر تلخ این هفته برای همه اهالی فرهنگ و هنر درگذشت ناگهانی «ناصر چشم‌آذر» موسیقدان باسابقه کشورمان بود. چشم آذر که از طلایه‌داران استفاده از سازهای جدید در موسیقی ایران محسوب می‌شد، روز جمعه و در اثر سکته قلبی به طور ناگهانی درگذشت تا خالق موسیقی ماندگار «باران عشق» پس از عمری تلاش در عرصه موسیقی ساز مرگ را بنوازد.

چشم آذر که در سال 63 و پس از چند سال تحصیل و فعالیت در خارج از کشور به ایران بازگشته بود، حوزه فعالیت‌هایش را به ساخت موسیقی فیلم متمرکز کرد و چندین و چند موسیقی ماندگار برای فیلم‌های سینمایی آفرید. تاراج، ‌هامون، قصه‌های مجید، می‌خواهم زنده بمانم، سارای، دختران انتظار، قارچ سمی و خواهران غریب از جمله مهمترین آثار سینمایی هستند که او برای آن‌ها موسیقی ساخت. اتفاقی که در نهایت منجر شد تا او در دو دوره دوازدهم و بیستم جشنواره فیلم فجر موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن این جشنواره شود.

چشم آذر در اوایل دهه 70 یکی از مهم‌ترین آثار زندگی‌اش یعنی «باران عشق» را ساخت. اثری که تقریبا برای همه ایرانیان آشناست. این آلبوم با تم ملایم و رمانتیک در 8 قطعه تنظیم شده و ساختار آن پیوسته است. آلبومی که بدون شک به عنوان موفق‌ترین اثر این آهنگساز در خاطره مردم کشورمان باقی خواهد ماند.