داروهای گیاهی بر مبنای مطالعه بالینی تولید می شوند

در مرکز خدمات تخصصی تولید فرآورده های دارویی و معطرگیاهی:

هدف از افتتاح این مرکز تولید و تکثیر، فرآوری و پالایش، بسته بندی، پردازش و ارائه خدمات تخصصی مرتبط با گیاهان دارویی و معطر، بود.

دکتر سعید میرحسینیان مدیر مرکز خدمات تخصصی تولید فرآورده های دارویی و معطرگیاهی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس گفت: این مرکز در دهه هفتاد همزمان با انتقالش از دانشگاه شهید بهشتی به پژوهشکده گیاهان دارویی ایجاد شد.

وی ادامه داد: هدف از ایجاد این مرکز انتقال پژوهش های علمی چه در حوزه تولید بذر و نهال و خدمات کشاورزی و چه در حوزه دارویی به بازار بوده که همچنان هم این هدف را دنبال می‌کنیم. پس از آن مجموعه در سال ۱۳۹۴ به دو مجموعه مرکز خدمات تخصصی بذر و نهال و مرکز خدمات داروهای گیاهی تقسیم و خطوط دارویی جامدات و مایعات نیز در همان سال به صورت کامل راه اندازی شد.

میرحسینیان تصریح کرد: هدف اصلی ما این است که نتیجه پژوهش های گروه های مختلف پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی که بر روی گیاهان مطالعه می‌کنند را به دارو تبدیل کنیم. ضمن اینکه کار ویژه ای که از همان سال به صورت انحصاری در پژوهشکده صورت می‌گیرد تولید داروهای گیاهی مبتنی بر مطالعات بالینی است که در کشور امتیازش منحصراً مخصوص جهاددانشگاهی است. علاوه بر این، در سایر کشورها نیز داروهایی با چنین اندیکاسیونی تا به حال وارد بازار نشده است.

مدیر این مرکز اذعان کرد: نخستین محصول ما که حاصل کارآزمایی بالینی است لیورسیل است که برای کاهش قند خون و دیابت نوع دو مصرف می شود. ماده موثره آن هم عصاره بذر گیاه خار مریم محتوی سیلیمارین( ترکیبی از سیلی بینین، سیلی کریستین، سیلی دیانین و ...) و فلاونویید‌ها (کوئرستین، تاکسیفولین و...) لینولئیک اسید، اولئیک اسید، کامپسترول و استیگما سترول است.

میرحسینیان ادامه داد: گیاه دیگری که با همین روش تهیه و تولید شده نیز ملیتروپیک است که در یک مطالعه بالینی انجام شده توسط تیم محققان پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، به 42 بیمار مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط که در سنین بین 80-65 بودند، عصاره گیاه بادرنجبویه تجویز و به دسته‌ای دیگر دارونما داده شد و سپس شاخص‌های فراموشی، فعالیتهای شناختی و عوارض جانبی مورد پایش قرار گرفتند. پس از چهار ماه از انجام مطالعه، نتایج به شکل قابل توجه و معناداری بیان می‌کرد در افرادی که از عصاره بادرنجبویه استفاده کرده‌اند نسبت به افرادی که دارونما مصرف کرده‌اند میزان آلزایمر خفیف تا متوسط به خوبی کنترل شده و همچنین عارضه اضطراب و تحریک‌پذیری به شکل محسوسی نسبت به دسته دوم که دارونما مصرف کرده‌اند، کاهش داشته است. بادرنجبویه دارای آثار آرامبخش، ضد باکتری و ضد اسپاسم است.

وی با بیان اینکه فعالیت مهمی که در این مرکز انجام می گیرد ارائه خدمات تولیدی به تمامی شرکت های تولید کننده داروهای گیاهی است که نوپا هستند که از صفر تا صد هر نوع خدماتی از مشاوره تا اجرا می توانیم انجام دهیم، تصریح کرد: علاوه بر فعالیت های یاد شده خطوط کامل تولید کپسول، قرص، شربت، قطره، تی بگ و شاسه به همراه گواهی GMP از سازمان غذا و دارو از ویژگی های بارز مرکز خدمات تخصصی تولید فراورده های دارویی و معطرگیاهی است. ضمن اینکه فعالیتهای خدمات تخصصی مشاوره در خصوص پرورش، فرآوری، فرمولاسیون و بسته بندی گیاهان دارویی، داروهای گیاهی و فرآورده های آرایشی وبهداشتی گیاهی، ارائه خدمات بسته بندی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی با اخذ مجوزهای لازم از مراجع قانونی و ارائه خدمات تخصصی تولید داروهای گیاهی از مراحل اخذ تا تولید و ورود به بازار از دیگر فعالیت های این مرکز است.

میرحسینیان با اشاره به اینکه برنامه آینده مرکز این است که پروانه هایی را برای تولید یکسری محصولات دانش بنیان و همچنین محصولات غیر دانش بنیان و بازاری که اصطلاحا داروهای ژنریک صطلاحا نام دارند، اخذ کنیم، گفت: یک خط تولید دمنوش های ترکیبی نیز قرار است راه اندازی شود.

وی در پایان صحبت هایش تولید دارو بر مبنای مطالعه بالینی را وجه تمایز فعالیت های این مرکز با سایر مراکز مشابه دانست و گفت: کارآزمایی های بالینی که در راستای تولید داروهای گیاهی در این مرکز صورت می گیرد که در جهان نیز بی سابقه بوده که شاهد آن هم دو دارویی است که در صحبت های قبلی راجع به آنها صحبت کردم. به بیان دیگر، هنگامی کارآزمایی بالینی برای یک فراورده دارویی بر روی انسان‌ها انجام می‌شود که اطلاعات قانع‌کننده‌ای از کیفیت این فراورده و ایمنی غیربالینی آن جمع‌آوری شده باشد، و تاییدیه مقامات بهداشتی یا کمیته اخلاق پژوهشی در کشوری که این پژوهش در آن انجام می‌شود، کسب شده باشد که کار ما از این منظر متمایز است.

بر اساس این گزارش، این مرکز با تولید و بسته بندی بیش از 40 نوع گیاه دارویی (دمنوش گیاهی) و داروی گیاهی (لیورسیل، ملیتروپیک، داروی لاغری و داروی چاقی و ...) پودرهای چاقی و لاغری سوپر پلنت، چای لاغری دکتر سینا، درحال حاضر به عنوان یکی از مراکز عمده فرآوری و بسته بندی گیاهان دارویی در کشور مطرح است. محصولات این مرکز علاوه بر توزیع سراسری در کشور، در چندین نوبت به کشورهای حاشیه خلیج فارس و برخی از کشورهای اروپایی نیز عرضه و صادر شده است.

گفتگو: هانیه حقیقی